Firdovsi Şahbazov: “Söhbət bu dəhliz boyunca qurulacaq yeni infrastrukturlardan gedir”
Prezident İlham Əliyev İran Prezidenti Məsud Pezeşkianla mətbuata bəyanatında bildirib ki, biz Şimal-Cənub nəqliyyat dəhlizi üzrə böyük sərmayə qoyuluşu layihələrinə başlamışıq:
“Biz bu gün təbii olaraq üçtərəfli əməkdaşlıq layihələrini geniş müzakirə etdik. Onların arasında təbii olaraq Şimal-Cənub nəqliyyat dəhlizi xüsusi yer tutur. Bu layihə bu layihədə iştirak edən bütün ölkələrə çox böyük səmərə gətirəcək, böyük fayda verəcək. Azərbaycan öz ərazisində bu nəqliyyat dəhlizinin fəaliyyəti üçün bütün lazımi infrastruktur layihələrini həyata keçirib. Hazırda biz, sadəcə olaraq, artacaq yükləri nəzərə alaraq öz nəqliyyat imkanlarımızı və infrastrukturumuzu genişləndiririk. İstər dəniz limanı olsun, dəmir yolu olsun, avtomobil nəqliyyatı olsun - bütün bu istiqamətlər üzrə gözlənilən böyük yük həcmlərini qəbul etmək və ötürmək üçün biz böyük sərmayə qoyuluşu layihələrinə başlamışıq”.
Maraqlıdır, Prezident Əliyev Şimal-Cənub nəqliyyat dəhlizinin genişləndirilməsi istiqamətində yeni sərmayə qoyuluşlarından bəhs edərkən nəyi nəzərdə tutur? Şimal-Cənub nəqliyyat dəhlizinin genişləndirilməsi istiqamətində yeni sərmayə qoyulan istiqamətlər hansılardır?
“Bu zaman Rusiyadan gələn qatarları İran Astarasında TIR-lara yükləməyə ehtiyac olmayacaq”
Sözügedən məsələyə aydınlıq gətirən iqtisad üzrə fəlsəfə doktoru Firdovsi Şahbazov “Bakı-Xəbər”ə açıqlamasında bununla bağlı bir sıra məqamlara toxundu: “Söhbət bu dəhliz çərçivəsində qurulan və qurulacaq yeni infrastrukturlardan gedir. Məsələn, 2023-cü ilin dekabrın 30-da Astarada İranla sərhəddə Astaraçay çayı üzərində yeni avtomobil körpüsünün və modul tipli sərhəd-buraxılış məntəqəsi fəaliyyətə başlayıb. Yük avtomobilləri üçün nəzərdə tutulan körpünün ümumi uzunluğu 97,5 metr təşkil edir. Körpüdə dörd hərəkət zolağı mövcuddur. Körpü üzərində hər birinin eni 2,5 metr olan iki piyada yolu da inşa edilib. Son texnoloji imkanlara malik yeni avadanlıqla təchiz olunan yeni məntəqədən idxal və ixrac istiqamətlərində sutkalıq 250-300 yük avtomobilinin, yəni ümumilikdə 500-600 yük avtomobilinin qəbul edilməsi nəzərdə tutulub. İranla sərhəddəki körpü və gömrük məntəqəsi Azərbaycandan keçən Şimal-Cənub nəqliyyat dəhlizinin mühüm hissəsidir. Körpünün və buraxılış məntəqəsinin işə düşməsi imkan verir ki, İrandan gələn TIR-lar Astara şəhərinə daxil olmadan yollarına davam etsinlər. Bu isə vaxta qənaət etməyə imkan verir. Təsadüfü deyil ki, ötən il bu yolla daşımalar əhəmiyyətli dərəcədə artıb. Buraxılış məntəqəsinin gücünün bundan sonra da artırılması nəzərdə tutulub. Növbəti mərhələdə buraxılış məntəqəsi 7 gediş və 7 gəliş xətləri üzrə gündəlik olaraq 500 giriş və 500 çıxış olmaqla, ən azı 1000 yük avtomobilini qəbul edə biləcək. Bənzər infrastruktur Azərbaycan-Rusiya sərhəddindədə qurulub. O cümlədən, Bakı Dəniz Limanının yükaşırma qabiliyyəti artırılır. Bunun 15 milyon tondan 25 milyon tona çatdırılması nəzərdə tutulur. Bütövlükdə, Şimal-Cənub dəhlizi işləyir, amma tam işləmir. Rəşt-Astara dəmir yolu tikiləndən sonra dəhliz tam işləyəcək. Yəni Sankt-Peterburqdan çıxan qatar İranın Bəndər-Abbas limanına qədər gedəcək. Bu zaman Rusiyadan gələn qatarları İran Astarasında TIR-lara yükləməyə ehtiyac olmayacaq”.
Vidadi ORDAHALLI