Şənbə günü, 12 iyul 2025
     

Tarix-mədəniyyət abidələrini özəl sektor bərpa etsə nələr olar? - Sahibə Qafarovanın Səyyad Arana kəskin etirazının mahiyyəti...

Image

Milli Məclisin deputatı Səyyad Salahlı (Səyyad Aran) parlamentin iclasında tarixi və mədəni abidələrin bərpasının iş adamlarına həvalə edilməsini təklif edib.

O bildirib ki, abidələrin sonrakı taleyi ilə bağlı narahatlıq keçirməliyik: “Abidələri pasportlaşdırırıq, bəs onların sonrakı aqibəti nə olacaq? Mədəni, tarixi abidələrə ciddi nəzarət yoxdur. Abidələri bərpa etmək üçün onları iş adamlarına vermək lazımdır. Bu abidələr milli mənsubiyyətimiz, özümüzün tarixidir. “Qorxma mən səninləyəm” filmi çəkilən abidənin vəziyyəti indi necədir? Ümumiyyətlə, bunların sonrakı taleyi ilə bağlı narahat olmalıyıq”.

Spiker Sahibə Qafarova isə deputatın çıxışına etirazını bildirib: “Abidələr hamısı Azərbaycan mədəniyyətinə aiddir. Azərbaycan hökümətinə nə olub ki, bunlar mütləq biznesmenlərə verilə?! Deyirsiniz ki, pasportlaşma nəyə lazımdır, siz nə danışırsınız?”.

Tarix və mədəniyyət abidələrinin bərpasını biznes strukturlarının ixtiyarına versələr abidələrimizi nə gözləyə bilər?

Deputatın təklifini ictimaiyyət də müsbət qarşılamır, əksəriyyətin fikrincə spiker haqlıdır və abidələrin bərpasını qətiyyən iş adamlarına həvalə etmək olmaz. Sosial şəbəkə istifadəçilərinin də əksəriyyəti yazır ki, iş adamlarının abidələrə qayğısı barədə düşünmək yersizdir. Sosial şəbəkə istifadəçilərinə görə, azərbaycanlı iş adamları tarix və mədəniyyət abidələrini bərpa etmək əvəzinə onun ərazisində özlərinə biznes qurarlar. Bərpa məsələsinin çox ciddi yanaşma tələb etdiyini deyənlər qeyd edirlər ki, bu işi yalnız dövlət həyata keçirə bilər.

Ekspertlər hesab edir ki, bu iş biznes adamlarına tapşırılarsa abidələrimizin başına dəhşətli faciələr gələ bilər. Ekspetlərə görə, deputatın bu təklifi çox lazımsızdır və faydasızdır.

Bəzi ekspertlər qeyd edirlər ki, S.Aran bundan əvvəl də bir səmərəsiz təklif verib və bildirib ki, Cahangir Novruzovu Azərbaycana gətirək, teatrlar başsız qalıb. Guya C.Novruzov Mehdi Məmmədovdur, Ədil İsgəndərovdur, Tofiq Kazımovdur? Ekspertlər bildirir ki, C.Novruzovun özünün teatrda nə kimi xarizması, nə kimi mövqeyi, nə kimi rolu olub, o gəlib Azərbaycan teatrında nəsə yarada? Ekspertlər qeyd edir ki, deputatın bu fikrinə də cəmiyyət ciddi təpki göstərdi, tarixi abidələr məsələsi ilə bağlı təklifi də narazılıqla qarşılanır.

Rizvan Qarabağlı: “Abidələrin bərpasını iş adamlarına qətiyyən həvalə etmək olmaz”

Memarlıq üzrə fəlsəfə doktoru, Memarlar İttifaqının üzvü, tanınmış memar Rizvan Qarabağlı “Bakı-Xəbər”ə “Tarix və mədəniyyət abidələrinin bərpasını iş adamlarına qəti şəkildə həvalə etmək olmaz” - deyə bildirdi.

R.Qarabağlının sözlərinə görə, çünki onlar bu sahədə professional deyillər, o işi bilmirlər: “İş adamları çoxmərtəbəli hündür binalar tikirlər, onlar heç bu binalara təminat verə bilmirlər. Sabah bir zəlzələ olsa o hündür binaların hamısı yerə gedəcək. İş adamları o sahəni incəliyinə qədər bilmirlər. Ona görə də, onlara etibar etmək olmaz. Bu dövlət məsələsidir, dövlət işidir. Bunun üçün xüsusi bərpaçılar lazımdır. “Abidəni bərpa edərəm” demək asandır. Deyək ki, bir abidədir, ona əvvəlcə baxış keçirilməlidir. Ona bir adam qərar vermir, o abidəyə təcrübəli bərpaçı memarlar baxış keçirir və orda konservasiya, bərpa, təmir işi getməlidirmi, rekonstruksiya olunmalıdırmı, bu barədə yekdil bir qərar qəbul olunur, ondan sonra o işə başlayırlar. Məsələn, onun çertiyoju, ölçü işləri hazırlanır. Ölçü işlərindən yaranmış çertyojlar əsasında işçi çertyoj yaranır. Orda ardıcıl təbəqəli texnoloji proses gedir. Onu iş adamı hardan bilə bilər? Düzdür, iş adamı memar çağırar pulunu verər və deyər ki, get bu işlə məşğul ol. Bizdə o təcrübə olmayıb. Ona görə də bu məsələyə bir az ehtiyatla yanaşmaq lazımdır.

Amma əgər bir abidəni dövlət qoruyursa ona dövlət nəzarərti və dövlət bərpası lazımdır”.

Bu işin iş adamlarına həvalə edilməsinin təhlükəli olub-olmaması məsələsinə gəlincə, R.Qarabağlı deyir ki, onlar bərpa yox, təmir edirlər. “Deyirlər ki, nə var burda? Mən Tarix Muzeyinin bərpası ilə bağlı tender komissiyasının üzvü idim. Mən onda imza qoydum ki, bu abidənin bərpası Topqapı Sarayını bərpa edən mütəxəsissislərə həvalə edilsin. Çünki mən onların işini görmüşəm. Amma onlar bu işi kanal çəkənlərə, ev tikənlərə, körpü salanlara vermək istəyirdilər. Mən buna qəti etiraz etdim. Dedim gətirin o mühəndisləri biz oturub onlarla söhbət edək ki, bu abidəni necə bərpa edəcəklər. Mən onlara sual verdim ki, qardaş, bu Tarix Muzeyidir, Hacı Zeynalabdin Tağıyevin evidir, bunun içini demirəm, fasadını necə bərpa edəcəksiz? Əvvəlcə, nədən başlayacaqsınız? “Rizvan müəllim, burda nə var ki, üzlük piltələrdi də, qaşıyıb yerə tökəcəyik təzədən ağ aqlayla üzləyəcəyik” - dedi. Bu adam hələ bilmirdi ki, o konstruktivdir, binanın divarından bir daş çıxarsan divar uça bilər. O divar üzlənməyib, onlar divara qoyulmuş hazır yonulmuş daşlardır. Onlar həm də yükdaşıyandır. Demək istəyirəm ki, onlar bu məsələni incəliyinə qədər bilmirlər. Sizə bir misal çəkdim və özünüz təsəvvür etdiniz ki, bu işi iş adamlarına vermək hansı fəsadlar yaradar. Ona görə də abidələrin bərpasını iş adamlarına qətiyyən həvalə etmək olmaz” - deyə R.Qarabağlı bildirdi.

Elyar İslamoğlu: “Tarix və mədəniyyət abidələrinin bərpasını iş adamlarına tapşırmaq quzunu qurda tapşırmağa bənzəyir”

Filologiya üzrə fəlsəfə doktoru, ictimai fəal Elyar İslamoğlu “Bakı-Xəbər”ə bildirdi ki, S.Aranın bu təklifini müsbət qarşılamır. “Deputatın bu təklifini mən də dinlədim. Açığını deyim ki, onun bu təklifini müsbət qarşılamadım. Spiker çox haqlı olaraq bununla bağlı Səyyad Arana irad bildirdi. Tarix və mədəniyyət abidələrinin bərpasını iş adamlarına tapşırmaq quzunu qurda tapşırmağa bənzəyir. Çünki onlar həmin tarixi abidələrdən gəlir götürmək üçün içərisinin formasını da, görüntüsünü də dəyişəcəklər. Biz bunu əsassız demirik. Əvvəlki təcrübədə buna rast gəlmişik. Bəzi tarixi abidələrimiz hansısa iş adamının gəlir götürməsi üçün bərbad vəziyyətə salınıb. Tarixi abidələr dövlət tərəfindən qorunduğu kimi onların bərpası da dövlət büdcəsi hesabına həyata keçirilməlidir. Hazırda ölkədə elə bir qurum yoxdur ki, sırf tarixi abidələrin bərpası ilə məşğul olsun”.

E.İslamoğlunun fikrincə, xüsusi bir qurum yaradılmaldır ki, o həm tarix və mədəniyyət abidələrinin bərpasını, həm də mühafizəsini həyata keçirsin. Bir çox tarixi abidələrin mühafizəsində ciddi problemlər olduğunu deyən E.İslamoğlunun sözlərinə görə, elə abidələr var ki, onların aqibəti bilinmir. “Elə tarixi abidələrimiz var ki, uçulub dağılmaq üzrədir. Bəzi tarixi abidələr qanunsuz olaraq sökülüb, yerində obyektlər, yaxud evlər inşa edilib. Ona görə də, ölkəmizin ərazisində olan bütün tarixi abidələr siyahıya alınmalıdır və dövlət tərəfindən qorunmalıdr. Tarixi abidələr bizim keçmişimizdir, eyni zamanda maddi dəyərimizdir, sərvətimizdir. Biz tarixi abidələrimizi qorumalıyıq. Bu xalqın abidələrinin kimlərinsə gəliri üçün dağıdılmasına, məhv edilməsinə imkan verməməliyik. Yaxşı olardı ki, iş adamlarımız tarixi abidələri restoran, kafe kimi istifadə etmək üçün yox, həm də onların yaşaması üçün pul xərcləsinlər. Bu ölkədən pul qazanan imkanlı şəxslər bu abidələrin qorunması üçün də əllərini ciblərinə atsalar yaxşı olar. Düşünürəm, iş adamları könüllü şəkildə tarixi abidələrin bərpasına və qorunmasına maliyyə dəstəyi versinlər. Amma söhbət onlara bərpa işini həvalə etməkdən getmir, bu olmaz. İş adamları bərpaya pul yardımı edə bilərlər. Bu hər bir vətəndaşın borcudur” - deyə E.İslamoğlu bildirdi.

İradə SARIYEVA



VİDEO

SON XƏBƏRLƏR

12.07.2025 / 01:05
Azərbaycandan tarixi uğur - 40 gündə 6 seçkidə qalib gəldik...

11.07.2025 / 21:43
Erməni işğalı zamanı əsirlikdə və girovluqda saxlanılmış şəxslər ifadə verdi – MƏHKƏMƏ+ FOTO

11.07.2025 / 21:30
Rusiya XİN Azərbaycanda rus dilinin vəziyyətini(?) araşdırır...

11.07.2025 / 21:15
Antiterrordan Əbu-Dabiyədək - Əliyevin təşəbbüsləri aparıcıdır...

11.07.2025 / 21:01
Priqojin 2 azərbaycanlını “Vaqner”ə hansı ölkənin həbsxanasında cəlb edib?..

11.07.2025 / 20:46
Bakı-İrəvan sazişi bu ilin sonunda imzalana bilər...

11.07.2025 / 20:31
Zəngəzur dəhlizi açılır - Əbu-Dabi çox şeyi dəyişdi...

11.07.2025 / 20:16
Əliyev-Paşinyan görüşünə Rusiyadan ikibaşlı rəylər gəlir...

11.07.2025 / 20:02
Dövlətdən böyük vəsait ayrılır, ipəkçilik yenə də çökür...

11.07.2025 / 19:47
Azərbaycanın və Türkiyənin qəvi düşməninin axırına Ermənistan özü çıxır…

11.07.2025 / 19:30
Professor Məhərrəm Qasımlı Aydın Quliyevi yubileyi münasibətilə təbrik etdi

11.07.2025 / 19:17
Birləşmiş Kreml-İrəvan qüvvələri başladı - “Əbu-Dabi görüşünü ABŞ təşkil edib”...

11.07.2025 / 19:05
Sabir Zeynalov Açıq Çelenc Turnirində gümüş medal qazanıb

11.07.2025 / 19:03
Üç nəfər xaricində PKK terror təşkilatı bağışlandı - Murat Karayılan, Cəmil Bayık və...

11.07.2025 / 18:57
İranın diplomatik ikiüzlülüyü

11.07.2025 / 18:47
Hökumət mollası türk dilini "cəhənnəm dili" adlandırdı...

11.07.2025 / 18:42
Bahar Muradova Balakən rayonunda vətəndaşları qəbul edib

11.07.2025 / 18:33
Qərbi Azərbaycan məsələsi beynəlxalq sənədlərdə insan haqları kimi qəbul olundu...

11.07.2025 / 18:23
İqtisadi Şuranın iclası keçirildi - 2026-cı il büdcə layihəsinə dair müzakirə aparıldı

11.07.2025 / 18:19
Təhsil Nazirliyi “qanunsuz” azad edir, məhkəmələr bərpa edir...

11.07.2025 / 18:06
Əliyev-Paşinyan razılaşmasının ardınca Rusiya hərəkətə keçdi...

11.07.2025 / 17:52
Vətəndaş Cəmiyyəti Təşkilatlarının BMT-də rolu – BAMF-dan növbəti təlim

11.07.2025 / 17:47
Azərbaycandan Almaniyaya daha çox pul axmağa başlayıb - əvvəl tərsinə idi, nə olub?

11.07.2025 / 17:44
TƏBİB-in tabeli tibb müəssisələrinin fəaliyyətinə dair növbəti geniştərkibli müşavirə keçirilib

11.07.2025 / 17:25
Tramp Ukraynaya göndərəcəyi silahların pulunu NATO-dan alacaq - Biz silahları onlara verəcəyik, onlar da Ukraynaya...

11.07.2025 / 17:12
Sabunçuda əməliyyat - Emin Səmədov 10 kq narkotiklə tutuldu...

11.07.2025 / 16:59
Dünya Çərkəz Birliyi çərkəz xalqının geridönüş haqqının tanınmasını tələb edir

11.07.2025 / 16:40
PKK-nın tərksilah edilməsilə bağlı ilk addım Süleymaniyyədə atıldı - Rəsmi Ankaradan ilk reaksiya...

11.07.2025 / 16:37
FHN-in əməkdaşı Beynəlxalq Mülki Müdafiə Təşkilatının Baş katibi seçildi

11.07.2025 / 16:28
Beynəlxalq səyyahlar Laçında... - YENİLƏNDİ

11.07.2025 / 15:57
Ürəyi Vətənlə döyünən qəhrəman Elnur...

11.07.2025 / 15:30
bp-nin Azərbaycan milli mətbuatının 150 illiyinə töhfəsi...

11.07.2025 / 15:29
Dəniz kənarında ekoloji çirklənməyə yol verən şəxslərə qarşı polis nəzarəti daha da gücləndirilib

11.07.2025 / 15:14
"Yaşyarımlıq oğlum başından qəlpə xəsarəti aldı" - Xocalı soyqırımı zamanı körpə övladları ilə girov götürülmüş qadın

11.07.2025 / 15:10
Bakıda “Gələcəyin mediası: “Əkinçi”nin izi ilə” mövzusunda Forum keçirilib - FOTO

11.07.2025 / 14:51
Azərbaycanın daha iki abidəsi UNESCO-nun Dünya İrsinin İlkin Siyahısına daxil edildi

11.07.2025 / 14:26
16 milyon manata yaxın borcu olan şirkətin əmlakı satışa çıxarıldı

11.07.2025 / 14:12
Ağdamda tikinti aparılan ərazidə insan sümüyü aşkarlandı

11.07.2025 / 13:55
Türk Rivierasında heyranedici mənzərələrlə dolu unudulmaz səyahət

11.07.2025 / 13:47
Paşinyan İrəvanı revanşistlərdən “təmizləyir”..

11.07.2025 / 13:24
“Konstitusiya və Suverenlik İli” çərçivəsində BDU-nun 2 tələbəsinə Ombudsmanın xüsusi təqaüdü veriləcək

11.07.2025 / 13:21
Prezident İlham Əliyev Gürcüstanın iqtisadiyyat və davamlı inkişaf nazirini qəbul edib

11.07.2025 / 13:19
BDU-da “Birincilik” təqaüdü təsis edildi

11.07.2025 / 13:12
Страшный сон профессора Хачикяна - ПРЯМАЯ ТРАНСЛЯЦИЯ

11.07.2025 / 13:11
Almaniyada yaşayan ixtiraçı həmyerlimiz "Bakı Xəbər"ə müraciət etdi

11.07.2025 / 13:09
“Sənət və duyğu harmoniyasının təbliği” layihəsi uşaqların psixoloji rifahına töhfə verir

11.07.2025 / 12:53
"Medianın işində ciddi keyfiyyət dəyişikliyi özünü göstərməkdədir" - Əhməd İsmayılov

11.07.2025 / 12:35
Rusiya Ukrayna müharibəsilə bağlı ABŞ-a yeni təkliflər verdi - Lavrovla görüşən Rubio detalları açıqlamadı...

11.07.2025 / 12:07
"Milli mətbuatımızın hazırkı estafetini yeni gənc nəsil qəbul etməlidir" - Əhməd İsmayılov

11.07.2025 / 11:55
“Respublika” qəzeti və “Xalq qəzeti” redaksiyaları birləşdirildi

11.07.2025 / 11:50
“Şübhəli əməliyyatların monitorinqi” informasiya sistemi yaradıldı - FƏRMAN

11.07.2025 / 11:42
Prezident bələdiyyələrin vahid informasiya sisteminin yaradılmasını təsdiqlədi

11.07.2025 / 11:35
Yaşayış minimumu haqqında qanunda dəyişiklik edildi

11.07.2025 / 11:33
“Bakinski raboçi” və “Xalq” qəzetinin redaksiyalarının MMC-ləri yaradıldı - FƏRMAN

11.07.2025 / 11:31
Milli Onkologiya Mərkəzinin maddi-texniki bazasının möhkəmləndirilməsinə vəsait ayrıldı - SƏRƏNCAM

11.07.2025 / 11:30
"İrana səfər etməyin!" - ABŞ öz vətəndaşlarına XƏBƏRDARLIQ ETDİ

11.07.2025 / 11:25
Dünya bazarı çalxalanır - qızıl 20 dollardan çox bahalaşıb

11.07.2025 / 11:16
Abşeronda 17 əl qumbarası, 16 partlayıcı və xeyli silah-sursat aşkarlandı - TƏCİLİ

11.07.2025 / 11:13
Vüqar Rəhimzadə: Azərbaycan konstruktiv və lider mövqeyi ilə sülh gündəliyini irəli aparır

11.07.2025 / 11:09
Cənubi Qafqazda yeni diplomatik mərhələ: Əbu-Dabidə tarixi görüş

11.07.2025 / 11:07
Samvel Karapetyanın yaxın adamı da həbs edildi

11.07.2025 / 11:04
Prezident İlham Əliyev Monqolustan Prezidentini təbrik etdi

11.07.2025 / 11:03
Bakı - İrəvan danışıqlarında mühüm nəticələr alındı - CANLI

11.07.2025 / 11:00
Respublika Klinik Xəstəxanasında pasiyent üzərində eyni anda 5 əməliyyat icra olunub

11.07.2025 / 10:31
BDU-da T3 Fondunun birgə əməkdaşlığı ilə “TEKNOFEST klubu” yaradılır

11.07.2025 / 10:29
Makron ŞOKDA - Məhkəmə onun arvadını kişi adlandıran jurnalistə bəraət verdi!

11.07.2025 / 10:22
Şirvanda narkokuryerdən 7 kiloqrama yaxın narkotik vasitə götürülüb

11.07.2025 / 10:13
Azərbaycan və Çin arasında mülki aviasiya sahəsində əməkdaşlığa dair sənəd imzalanıb

11.07.2025 / 10:10
Pakistanda cinayətkarlar 9 sərnişini öldürüblər

11.07.2025 / 10:00
"Rusiya ilə müharibə təkcə Ukrayna üçün deyil..."

11.07.2025 / 09:45
Pensiyaçılara şad xəbər

11.07.2025 / 09:32
Bu çanta Parisdə 7 milyona avroya satıldı

11.07.2025 / 09:20
"60 günlük atəşkəsə razıyıq, amma..."

11.07.2025 / 09:12
"Rusiya ilə bağlı məyus oldum" - Trampdan mühüm açıqlama

11.07.2025 / 09:05
Avroliqada yeni mövsüm başladı - NƏTİCƏLƏR

11.07.2025 / 09:02
PKK bu gün silahı yerə qoyacaq - "Terrorsuz Türkiyə" dövrü başlayır

11.07.2025 / 08:41
DİM-in riyaziyyatla bağlı "hesabları" özünü doğrultmadı...

11.07.2025 / 08:40
Bakının bu yollarında tıxac var - MƏLUMAT

11.07.2025 / 00:03
"Azərbaycan və Ermənistanın sülh istəyini dəstəkləyirik" - ABŞ Departamenti

10.07.2025 / 22:34
Ermənistanın Azərbaycan ərazilərini işğal etməsi zamanı əsirlikdə və girovluqda dəhşətli işgəncələrə məruz qalmış şəxslər məhkəmədə ifadə verdi - FOTO

10.07.2025 / 22:05
Prezident İlham Əliyevin sosial şəbəkə hesablarında Birləşmiş Ərəb Əmirliklərinə işgüzar səfərindən görüntülər paylaşıldı - VİDEO

Qərbi Azərbaycan məsələsi beynəlxalq sənədlərdə insan haqları kimi qəbul olundu...

XƏBƏR ARXİVİ

İyul
B.eÇ.aÇC.aCŞB
301234567891011121314151617181920212223242526272829303112345678910