Türkiyə əleyhinə Əsəd-kürdlər ittifaqı – Suriya müharibəsində yeni təmayül...

Türkiyənin başlatdığı “Barış pınarı” əməliyyatından sonra müttəfiqləri ABŞ tərəfindən dəstəklənməyən kürd YPG/PYD qüvvələri Bəşər Əsəd rejimi ilə anlaşıblar. Dünya mətbuatının verdiyi məlumata görə, anlaşma Suriyadakı Hmeymim aviabazasında əldə edilib.

Suriya rejiminin və kürdlərin “Suriya Demokratik Qüvvələri” koalisiyasının nümayəndələri arasında əldə edilmiş anlaşmadan sonra Əsəd ordusu ölkənin şimalına, Türkiyə ordusu və onun müttəfiqləri olan “Azad Suriya Ordusu” qruplaşması ilə kürdlər arasında döyüşlərin getdiyi ərazilərə doğru irəliləyib.

Kürdlərin nümayəndələri anlaşmanın “ağrılı kompromislər” hesabına əldə edildiyini açıqlayıblar. Anlaşmaya görə, Suriya ordusu Türkiyə ilə sərhədi nəzarətə götürməlidir, kürdlərin gələcək statusuna dair danışıqlar isə sonraya saxlanır.

Son xəbərlərə görə, Suriya rejimi qüvvələri əvvəl kürd birləşmələrinin nəzarətində olan Tabka şəhərinə daxil olublar. Şəhər Əsəd rejimi qüvvələrinin nəzarətinə keçib. Bölgəyə Türkiyə ordusunun irəliləməsini dayandırmaq üçün əlavə qüvvələr göndərilir, amma hələlik Türkiyə və Suriya ordusu arasında toqquşma qeydə alınmayıb.

Türkiyə ilə Suriya ordusu arasında müharibənin olacağı ehtimalı nə dərəcədə realdır. Belə bir hal baş verərsə, bunun nə kimi sonluğu ola bilər?

• “Bu mövqe Bəşər Əsədin məqsədləri ilə üst-üstə düşürsə, niyə onlar arasında müharibə olmalıdır?”

Politoloq Zərdüşt Əlizadə “Bakı-Xəbər”ə açıqlamasında bildirdi ki, Bəşər Əsədin rəhbərlik etdiyi Surya ordusunun Türkiyə qoşunlarına qarşı vuruşacağını iddia edənlər fərziyə danışırlar: “Mən bu fikirləri tam əsassız sayıram. Suriya qoşunlarının kürdlərlə birləşib Türkiyə ordusuna qarşı vuruşması heç vaxt baş verməyəcək. Çünki Bəşər Əsədin məqsədi Suriyanı vahid dövlət kimi qorumaqdır. Qərbin silahlandırdığı kürd silahlı birləşmələri, əslində, ən böyük təhlükəni elə Suriyanın vahidliyinə yaradırdı. Əsəd çox planlı şəkildə gözləyir ki, türk ordusu onun öz ərazilərində silahlı kürdlərin başını əzsin. Bəyanatlara, etirazlara gəldikdə isə, bunlar olmalıdır. Çünki Türkiyə dövlətinin ordusu Suriyanın rəsmi icazəsi olmadan onun ərazisinə daxil olub. Nə deməlidir? Deməlidir ki, eşq olsun? Ərdoğan Bəşər Əsədin devrilməsinə çalışan əsas dövlət başçılarından biri idi. Suriya münaqişəsinin ilkin mərhələsində Ərdoğan Əsədə qarşı olan bütün müxaliflərə lazımi dəstəyi verirdi. İndi isə vəziyyət başqa cürdür. Suriyanın vahid dövlət kimi mövcudluğu sual altındadır. Suriya ərazisində, Türkiyə ilə sərhəddə Ankara üçün böyük təhlükə sayıla biləcək bir kürd ordusu yaradılıb. Bütün bunlar ABŞ və Qərbin dəstəyilə baş verib. 30 minlik belə bir ordunun mövcudluğuna Türkiyə heç vaxt razı olmaz. Nə etməlidir? Deməlidir ki,  beynəlxalq hüquqa görə Suriya dövlətinin ərazi bütövlüyünü tanıyıram, amma bu təhlükədən yaxa qurtarmağı öz haqqım sayıram. Bu mövqe Bəşər Əsədin məqsədləri ilə üst-üstə düşürsə, niyə onlar arasında müharibə olmalıdır? Kürdlər gedib Əsədin qabağında diz çöküb, yalvarsalar, bəlkə onlara nicat ola. Bunun üçün də bütün siyasi iddialarından əl çəkməlidirlər. Onda sadə vətəndaşlar kimi, onların yaşayışına zəmanət verilər”.

Məhəmmədəli QƏRİBLİ