Faşist Njdenin İrəvandakı heykəlinin sökülməsinə necə nail olmaq olar...

Məlum olduğu kimi, Njdenin heykəli ilə bağlı məsələ yenidən müzakirə obyektinə çevrilib. Prezident İlham Əliyevin oktyabrın 11-də Aşqabadda keçirilən MDB Dövlət Başçıları Şurasının iclasında Ermənistanda faşist cəlladı və satqın, Qaregin Njde ləqəbi ilə alman faşistlərinə xidmət etmiş Qaregin Ter-Arutyunyana heykəl qoyulmasını sərt şəkildə pisləməsi bu mövzunu bir daha aktual edib. Ermənistan rəhbərliyinin bundan sonra hansı addımları atacağı, Rusiyanın onlara qarşı döyüşmüş bir cəllada qoyulan heykəllə bağlı sonrakı davranışları müzakirə predmetidir.

Yüksək səviyyədə ekspertlər və Rusiya dövlətçiliyinə xidmət edən şəxslər erməni cəlladın nəinki heykəlinin qoyulmasını, onun hələ də saxlanmasını ölkələrinə qarşı təhdid kimi qələmə verirlər. Eyni zamanda, bunu təhqir hesab edirlər. Bu, ümumilikdə, İkinci Dünya Müharibəsi zamanı faşistlərə qarşı vuruşmuş bütün keçmiş SSRİ respublikalarına hörmətsizlikdir. Hazırda Paşinyan bu mövzunu daxildə populist üsullarla öz xeyrinə istifadə etməyə çalışır. Ancaq, ümumilikdə, bu cür fəaliyyət onun əleyhinədir. Ən azından, MDB dövlətlərinin maraqlarına ziddir. Ona görə də Ermənistan hakimiyyəti Njdenin heykəlini sökməlidir. Maraqlıdır, sözügedən heykəlin Ermənistanda sökülməsinə necə nail olmaq olar? Njdenin heykəli sökülsə, bu, ölkədəki daxili vəziyyətə necə təsir edəcək?

• “Paşinyana qarşı bundan istifadə edib, etirazları qızışdıra bilərlər”

Sözügedən məsələni “Bakı-Xəbər”ə şərh edən politoloq Məhəmməd Əsədullazadə buna bir neçə aspektdən yanaşdı: “Ermənistan əsasən öz dövlət ideologiyasında faşizm və rasizm ideyalarından istifadə edir. Məhz bunun əyani nümunəsi İrəvanda Qaregin Njdeyə qoyulan abidədir. O heykəlin Ermənistanda sökülməsi üçün, ilk növbədə, Moskva hərəkətə keçməlidir. Çünki SSRİ-yə qarşı xain plan həyata keçirən şəxsin İrəvanda heykəlinin olması Rusiyanın da maraqlarına ziddir. Bundan əlavə, beynəlxaq məhkəməyə müraciət edib insanlıq əleyhinə cinayət törədən bir şəxsin adının əbədiləşdirilməsinin düzgün olmadığını qaldırmaq olar. İrqi ayrıseçkiliyi təbliğ etdiyi üçün beynəlxalq birlik buna qarşı hərəkətə keçməlidir. Azərbaycan Prezidenti MDB sammitində bu məsələyə açıq şəkildə aydınlıq gətirdi. Paşinyan demokratik bir liderdisə, bu heykəli aradan götürməlidir. Bu heykəl götürülmürsə, demək, Ermənistan faşizm ideyalarına sadiqdir və terroru dəstəkləyir. Bu heykəlin aradan götürülməsi, əlbəttə ki, Ermənistanın müəyyyən terroru dəstəkləyən qüvvələrinin narahatlığına səbəb olar. Paşinyana qarşı bundan istifadə edib, etirazları qızışdıra bilərlər. Hesab edirəm ki, Avropa qurumları bu məsələ ilə bağlı ciddi işlər görməli və faşizmin təbliğatına yönələn bir heykəlin götürülməsinə çalışmalıdırlar. Azərbaycan da Avropa qurumları ilə bu istiqamətdə işləməlidir. Çünki Avropada faşizm ləğv edildiyindən, bu heykələ qarşı hərəkətə keçəcək. Ona görə ki, bu, insanlıq əleyhinə cinayətin bariz nümunəsidir”.

Vidadi ORDAHALLI