Azərbaycanın dürüst beynəlxalq inteqrasiya siyasətinə nadürüst qarşılıq...
Azərbaycan öz xarici siyasət xəttinə uyğun olaraq xarici dövlətlərlə və beynəlxalq təşkilatlarla əməkdaşlığını qurarkən onun bərabərlik, qarşılıqlı hörmət və qarşılıqlı fayda əsasında reallaşdırılmasına çalışıb.
Lakin bəzi təşkilatlar Azərbaycanın xoş niyyətlərindən sui-istifadə edərək öz çirkin məqsədləri üçün ölkəmizə qarşı yalan və iftira dolu genişmiqyaslı qarayaxma kampaniyası aparırlar. Onlardan biri də Avropa Şurası və onun Parlament Assambleyasıdır. 2001-ci ildə böyük həvəslə və nikbinlik hissi ilə Azərbaycan Avropa Şurasına üzv oldu, amma bu üzvlükdən böyük gözləntilərimiz olsa da, alınmadı. Biz faydalı və səmərəli əməkdaşlıq gözləyirdik, Qarabağ probleminin həll olunmasına, ərazi bütövlüyümüzün bərpasına, qaçqın və məcburi köçkün düşmüş soydaşlarımızın pozulmuş hüquqlarının bərpasına dəstək veriləcəyinə inanırdıq. Lakin gözləntilərimiz yerinə yetmədi.
Əvəzində bu siyasi riyakarlıq yuvası bizə ədalətsizlik bəxş etdi…
Avropa institutlarının timsalında biz gördük ki, Azərbaycan beynəlxalq təşkilatlarla normal əməkdaşlıq etsə də, əvəzində onlar çox qərəzli mövqe ortaya qoyur. Beynəlxalq təşkilatların hansısa lobbi qrupları və dövlətlərinin əlində təzyiq alətinə çevrilməsi sağlam əməkdaşlıq üçün yararlı deyil. Biz bunu öz nümunəmizdə gördüksə, deməli, bu problem başqa ölkələrlə bağlı da var və mütləq mənada həllini tapmalıdır.
Bütün öhdəlikləri vicdanla yerinə yetirdik. Məsələn, ölüm hökmünü ləğv etdik, konvensiyalara qoşulduq, milli qanunvericiliyimizi həmin sənədlərin müddəalarına uyğunlaşdırdıq, seçki qanunvericiliyini təkmilləşdirdik, Avropa standartlarına uyğun məhkəmə-hüquq islahatları həyata keçirtdik, İnsan Hüquqları üzrə Avropa Məhkəməsinin yurisdiksiyasını tanıdıq, Venesiya Komissiyası ilə səmərəli əməkdaşlıq qurduq və s. Əvəzində bu siyasi riyakarlıq yuvası bizə ədalətsizlik bəxş etdi, qərəzli münasibət sərgilədi, anti-Azərbaycan mövqeyini üzə çıxartdı. Bu təşkilat Azərbaycanla bağlı qəbul etdiyi bütün qərarları daxilindəki ermənipərəst qüvvələrin diqtəsi ilə siyasiləşdirdi.
Ötən illərdə bu qurum sadəcə olaraq susdu və heç bir real addım atmadı
Azərbaycan beynəlxalq hüququn tələblərinə uyğun olaraq beynəlxalq səviyədə tanınan ərazisi üzərində süverinliyini və ərazi bütövlüyünü təmin etdikdən sonra vaxtilə bu problemin "həllinə" məsul olan təşkilat və bəzi dövlətlərin anlaşılmaz davranışları ilə üz-üzə qalıb. Onlar müxtəlif bəhanələrlə Azərbaycanı nədəsə ittiham etməyə və hətta bəzən daha irəli gedərək təzyiq göstərməyə çalışırlar. Sadə desək, onların bu davranışı sadəcə olaraq başadüşülən deyil.
Azərbaycan parlament diplomatiyası vaxtında düzgün addım ataraq AŞPA-nı mat vəziyətinə qoydu və açıq mesaj verdi. Azərbaycanla heç kim təhdid dilində danışa bilməz, Azərbaycan hər zaman bərabərhüquqlu münasibətlərə açıqdır. Almaniya və Fransanın əlində oyuncağa çevrilən, islamafob bir klub olan AŞPA artıq öz mahiyətini itirib. Vaxtilə Azərbaycan AŞPA-ya üzv olanda bu platformadan Qarabağ probleminin həllinə kömək göstərilməsini gözləyirdi. Ötən illərdə isə bu qurum sadəcə olaraq susdu və heç bir real addım atmadı.
Avropa Şurası Azərbaycanı bu yolla heç vaxt təzyiq altında saxlaya bilməz
Üzv olduğumuz 23 il ərzində bir dəfə də olsun Ermənistanın işğalçılıq siyasətini pisləməyən, hansısa sanksiya tətbiq etməyən bu qurumdan ədalət gözləməyə dəyməz. Görəsn, AŞPA iki ölkə arasında sülh müqaviləsinin imzalanmasının gündəmdə olduğu bir zamanda yanlış qərar qəbul etməklə sülhə birbaşa zərbə vurduğunun fərqindədirmi?
Qərəzli qərardan sonra Azərbaycanın aparacağı ən təsirli siyasət elə Avropa Şurasının müdafiə etdiyi Ermənistanın sülh müqaviləsinin imzalaması üçün şərtləri yerinə yetrməyə məcbur etməkdir. İlk növbədə Qazax rayonunun işğal altındakı 7 kənddən anklav olmayan 4 kəndin - Bağanis Ayrım, Aşağı Əskipara, Xeyrimli və Qızılhacılının qeyd-şərtsiz qaytarılmasının ən yaxın zamanda həll edilməsi şərti delimitasiya komissiyalarının növbəti görüşündə qarşı tərəfə çatdırılmalıdır. Maraqlıdır, beynəlxalq hüququn tanıdığı Azərbaycan ərazisinə Avropa Şurası hansı iradı bildirəcək? Əlavə olaraq, Zəngəzur dəhlizi ilə bağlı Rusiya Federasiyası ilə koordinasiyalı diplomatik fəaliyyətin aktivləşməsi də maraqlarımıza uyğun ola biləcək faktorlardan biri ola bilər.
Avropa Şurası Azərbaycanı bu yolla heç vaxt təzyiq altında saxlaya bilməz. Azərbaycan separatçılığın kökünü kəsmiş bir ölkə olaraq tam haqlıdır. Beynəlxalq hüquq və qanunlar tamamilə Azərbaycanın tərəfindədir. Azərbaycan nümayəndə heyətinin etimadnaməsinin təsdiqlənməməsi ilə bağlı təklifi almaniyalı deputat Frank Şvabe irəli sürdü. O deputatı biz çox yaxşı tanıyırıq. O, hər zaman türklərin əleyhinə çıxıb. Ona görə də bu şəxslə bağlı danışmağa heç gərək yoxdur. Azərbaycandan öncə Almaniyanın üzvlük məsələsi müzakirə olunmuşdu. Amma tez bir zamanda bu məsələni həll etdilər. Halbuki, Almaniyanın məsələsi daha ağır idi. Görünür, dəyərlər fərqlidir.
Məhəmmədəli QƏRİBLİ
Yazı Azərbaycan Respublikasının Medianın İnkişafı Agentliyinin maliyyə dəstəyilə çap olunur.
