Qarabağ məsələsinin ən həssas dönəmində İranın Azərbaycana hərbi yardımı?..
Azərbaycan Respublikasının müdrik xalqının və cəmiyyətinin diqqətinə çatdırırıq ki, İranın Azərbaycandakı səfirliyi üçüncü bir ölkənin KİV-lərinə istinadən yayılan "İran Azərbaycan ordusunun məlumatlarını Ermənistana ötürüb və bu ölkəyə silah və yanacaq verib" xəbərlərini qətiyyətlə təkzib edir. Bu barədə İranın Azərbaycandakı səfirliyindən məlumat verilib.
İran səfirliyi bildirir ki, İslam İnqilabının Ali Rəhbərinin və İslam Respublikasının yüksək vəzifəli rəsmilərinin Azərbaycan Respublikasının mövqelərini açıq şəkildə dəstəkləmələri və işğalı qınamaları ilə bağlı açıq mövqeləri hamıya aydındır və bu mövqe dəfələrlə Azərbaycan Respublikasının yüksək vəzifəli şəxsləri tərəfindən müsbət qiymətləndirilib. İran səfirliyi əlavə edir ki, Azərbaycan Respublikasının müdrik xalqı da son müharibə zamanı İran və Ermənistanın quru və hava sərhədlərinin bağlanması xəbərindən məlumatlı idi: "Bu, Azərbaycan Prezidenti İlham Əliyev tərəfindən də bəyan olunub. Azərbaycan Respublikasının möhtərəm Prezidenti də İrandan silah aldıqlarını açıqlamışdı. İndi İranla bir növ təbliğat qarşıdurmasında iştirak edən üçüncü bir ölkə mənbəyinə istinadən yayılan təhrikedici xəbərlər tamamilə yalandır və tərəfimizdən təkzib olunur. İran Dağlıq Qarabağ müharibəsinin həssas dövründə Azərbaycan Respublikasına siyasi və hərbi dəstək vermişdir. İki millətin tarixi, mədəni və dini ortaqlıqlarını nəzərə alaraq, İran və Azərbaycan xalqlarının dostluğu əbədidir və heç bir qüvvə bu cür hərəkətləri ilə ona xələl gətirə bilməz”.
Səfirin açıqlamasında diqqət çəkən məqamlardan biri İranın müharibə dönəmində Azərbaycana hərbi və siyasi dəstək verdiyini açıq mətnlə ifadə etməsidir. Söhbət hansı hərbi və siyasi yardımdan gedə bilər?
Politoloq Zərdüşt Əlizadə “Bakı-Xəbər”ə açıqlamasında bildirdi ki, İran bizimlə qonşu ölkədir, onun hansısa istiqamət üzrə bizə dəstək verə bilməsi mümkündür: “Söhbət sırf hərbi yardımdan gedirsə, bunu yalnız məhdud çərçivədə olan səlahiyyətli şəxlər bilər. Mən sıravi bir siyasi şərhçiyəm. Təbiidir ki, belə bir hərbi yardımın detalları barədə məlumatım ola bilməz. Onlar lazım bilsə, bu detallar barədə daha müfəssəl məlumat verə bilərlər. Ancaq bəzi təxminlərim var. Müharibənin ilk dönəmində İran üzərindən Ermənistana silah daşıyan təyyarələr üçürdu. Həm də yük maşınları keçirdi. Yükləri “KamAZ” markalı maşınlarla daşıyırdılar. İran azərbaycanlıları buna kəskin etiraz etdilər. Böyük şəhərlərdə kütləvi etiraz aksiyaları keçirildi. Bundan sonra İran hökuməti qadağa qoydu. Nə təyyarələr uçdu, nə də avtomobillərlə yük daşındı. Ola bilər ki, İran bu jestini hərbi dəstək kimi qəbul edir. Ancaq siyasi dəstək şübhəsizdir və olub. Müharibənin ilk etapında onlar bir az neytral davarnırdı. Tərəfləri müharibəni dayandırmağa, atəşkəsə səsləyirdilər. Görəndə ki, müharibə məntiqi sonluğa yaxınlaşır və hərbi əməliyyatları dayandırmaq mümkün deyil, bütün səviyyələrdə bizə dəstək ifadə etdilər. Biz bu dəstəyi ali dini rəhbərdən tutmuş, prezident, həmin ölkənin parlament rəhbəri, XİN-i səviyyəsində hiss etdik. Açıq şəkildə bəyan etdilər ki, Azərbaycan öz qanuni torpaqlarını qaytarır. Müharibə ədalətli və qanunidir. Hətta qazanılan uğurlar münasibətilə Azərbaycan xalqını təbrik edənlər də tapıldı”.
Politoloqun sözlərinə görə, İranın belə açıq mövqeyi Ermənistanda qəzəb, qarğış və nifrət doğurdu: “Tanıdığım bir neçə erməni siyasi şərçisi açıq bəyan etdi ki, biz özümüzü aldadırdıq, sən demə, İran hər zaman Azərbaycanın yanında olub”.
Məhəmmədəli QƏRİBLİ
