Cümə günü, 14 fevral 2025
     

MDB ölkələri ilə ticarətimizdə böyük nöqsan var - cəmi 1.4 milyard dollar...

Image

Akif Nəsirli: "Səbəb odur ki, ölkə iqtisadiyyatında bütün sahələr, seqmentlər inhisar altındadır"

Bu ilin yanvar-oktyabr aylarında Azərbaycanla MDB ölkələri arasında 5 milyard 701 milyon 705 min dollar dəyərində ticarət əməliyyatları aparılıb. Bu, ötən ilin eyni dövrü ilə müqayisədə 9,5% çoxdur. Hesabat dövründə MDB ölkələri ilə ticarət əməliyyatları ölkənin ümumi ticarət dövriyyəsinin 31,84%-ni təşkil edib. 

On ayda Azərbaycanın MDB ölkələrinə məhsul ixracının dəyəri 5% artaraq, 1 milyard 405 milyon 330 min dollar təşkil edib.

Ancaq problem ondadır ki, MDB ölkələri ilə ticarətin 4.3 milyard dolları idxaldır, cəmi 1.4 milyard dolları isə ixracdır. Məlum olur ki, MDB ölkələri ilə ticarətdə də idxal ixracı 3 dəfə qabaqlayır. Müharibənin dağıtdığı Ukrayna ilə 380 milyon dollarlıq ticarətin cəmi 146 milyonu Azərbaycanın ixracıdır. Belarusla ticarətdə 404 milyon dollarlıq ticarətin cəmi 40 milyon dollara yaxını ixracdır, qalanı idxaldır. Ümumiyyətlə, getdikcə MDB ölkələri ilə ticarətdə idxalın həcmi daha da artır. Problemin kökü nədədir?

"İstehsal boğulanda ticarət dövriyyəsi azalır və nəticədə ixrac azalır, daxili tələbatı ödəmək üçün idxal artır"

Sözügedən məsələyə aydınlıq gətirən iqtisadçı-ekspert Akif Nəsirli "Bakı-Xəbər"ə açıqlamasında bunun səbəbini bir sıra faktorlarla əlaqələndirdi: "Azərbaycanda daxili iqtisadi problemlər üzündən istehsal getdikcə zəifləyir. Nəzərə almaq lazımdır ki, hazırda dünya ölkələri bir-biri ilə əlaqəlidir. Ölkəyə hər hansı bir məhsulun idxalında və hər hansı bir məhsulun ixracında elə ciddi problem yoxdur. İndiki dünya iqtisadiyyatı ümumilikdə, bazar iqtisadiyyatı modeli kimi formalaşıb. Yəni harda qıtlıq var, dərhal həmin istiqamətə axın yaranır. İndiki dünya iqtisadiyyatı sanki birləşmiş qablarda suyun səviyyəsindədir. Harda maddi nemətlər istehsalı azalır, o istiqamətə maddi nemətlərin axını başlayır. Azərbaycan daxilində problemlər ondan ibarətdir ki, ölkə iqtisadiyyatında bütün sahələr, seqmentlər inhisar altındadır. İnhisarçı bazarda isə inkişafa maraq az olur. Deməyim odur ki, istehsalçıların, ticarətçilərin heç bir rəqibi yoxdur. Rəqib olmayan yerdə sahibkar arxayın olur, sahibkar passivləşir. Üstəlik, hər dəfə qiymətləri artırmaqla nəsə qazanmaq istəyir. Bu da maddi nemətlər istehsalının bolluğunu stimullaşdırmır. Ona görə də getdikcə istehsal zəifləyir. Bütün bunlar ümumi səbəblərdir. Üstəgəl son illər hökumətin apardığı vergi siyasəti istehsalla bağlı vəziyyəti bir qədər də ağırlaşdırıb. Ölkəmizdə sahibkarın vergi yükü hazırda çox ağırdır. Üstəlik, müxtəlif yoxlama adı altında bəhanələrlə vergi xidməti müdaxilələr edir. Şəhərdə çoxsaylı obyektlər var ki, üstünə "icarəyə verilir" elanı yazılıb. 10-15 il əvvəl belə deyildi. İndi nə yeni sahibkarlıq subyektinin yaranmağına imkan var, nə də fəaliyyət göstərən sahibkarlara münbit şərait yaradılır. Yeni sahibkarlığa başlayan subyektin ilkin vergi ödənişləri 1000 manatın üzərindədir. Adicə bərbər işləməyə başlayan şəxs təkcə vergiyə 1000 manat üzərində xərc çəkməlidir. Bunun 500 manatı kassa aparatıdır. Hər bir qeydiyyatdan keçən sahibkar nəsə satırsa mütləq kassa aparatı olmalıdır. Halbuki, yalnız bir funksiyanı yerinə yetirən bu aparatın nəyə görə 500 manat olması da bəlli deyil. Bütün bunlar istehsalı boğur. İstehsal boğulanda ticarət dövriyyəsi azalır və nəticədə ixrac azalır, daxili tələbatı ödəmək üçün idxal artır. Bu səbəbdən valyuta hərraclarında dollara tələbat iki dəfə artıb. Bu onu göstərir ki, idxal artıb. Ona görə də MDB dövlətlərindən idxal artır. Bütün bunlar da daxili iqtisadi problemlərdən qaynaqlanır. Bunu həll etmək üçün, ən azı, inhisarçılıq aradan qaldırılmasa da, azaldılmalıdır. Hökumət Vergi Məcəlləsinə yenidən baxmalıdır. Mini sahibkarların vergi yükü ciddi şəkildə azalmalıdır və s.".

Vidadi ORDAHALLI



VİDEO

Rusiyanın Bakıdakı casusları deyilən şəxslər danışdı... - VİDEO

"Çörəyi sahibini tanımayan itin qabağına atanda sonu belə olar"... - VİDEO

Rusiya təyyarə qəzası ilə bağlı Azərbaycanın tələblərindən yayınır - işi bir il gecikdirmək planı... - VİDEO

Orta Dəhlizdə yaxın 3 ildə böyük dəyişikliklər olacaq - rəsmi anons verildi...

Son 4 il Azərbaycan üçün bu səbəbdən itirilmiş illər sayılır...

Azərbaycan indiki yerə 3 amilin gücü ilə gəlib çıxdı...

SON XƏBƏRLƏR

14.02.2025 / 21:23
Mərkəzi Bank müştərini ən çox incidən bankları açıqladı - "hansı məsələlərdə" sualı isə açıq qaldı...

14.02.2025 / 21:07
“Putinin pul kisəsi”, Bakı məhkəməsi, dünya cana gəldi - niyə?..

14.02.2025 / 20:53
USAID-in 3 Qafqaz dövlətinə qarşı fərqli üsullarla işlədiyi açılır...

14.02.2025 / 20:40
Kobaxidze Bakı-Tbilisi-Bakı sərnişin qatarının bərpası barədə konkret heç nə demədi...

14.02.2025 / 20:37
1979-cu ildən dövlətlərin arasında ilk dəfə... - Bakı İrəvanı bu Konvensiya ilə vurur...

14.02.2025 / 20:25
USAID-in Bakıda "informasiya diversantları" hazırlayan xüsusi institutları...

14.02.2025 / 20:22
Bu nə biabırçılıqdır? - Şəhərin ortasında sərxoş hallı eyni geyimli qızlar dubinka ilə polisi döyürlər... - VİDEO

14.02.2025 / 20:10
USAİD Ukrayna mediasının 90 faizini Rusiyaya qarşı qaldıra bildi...

14.02.2025 / 20:02
Azərbaycanda universitet rektoru istefa verib - bu postdan ikiəlli yapışanlara gözəl nümunədir...

14.02.2025 / 19:57
Qərbin dəstəyi itirildi, prezidentlə merin davası başladı - bu ölkənin gələcəyinə zülmət çökdü...

14.02.2025 / 19:43
Azərbaycandan Çinə neft ixracının böyük mərhələsi açılır - Prezident anons etdi

14.02.2025 / 19:30
Avropa İttifaqının 4 mühüm qurumu Ermənistana qrup göndərdi...

14.02.2025 / 19:16
Azad edilmiş ərazilərdə məskunlaşma prosesi daha intensiv xarakter alır

14.02.2025 / 19:04
335 milyard dollar səmərəsiz səpələndi - USAİD sonda ABŞ-ın özünə də ziyan vurdu...

14.02.2025 / 19:01
Prezident İlham Əliyev Əhməd əl-Şaraanı təbrik etdi

14.02.2025 / 18:50
Ermənilər Trampın vəzifə verdiyi şəxsi ABŞ-ın Qafqaz siyasətinə qarşı qaldırır...

14.02.2025 / 18:41
Paşinyan Münhendə biabırçı duruma düşdü – onu heç bir alman məmuru qarşılamadı...

14.02.2025 / 18:33
“Transparency İnternational" Azərbaycan əleyhinə qərəzli reytinq rəqəmi uydurdu...

14.02.2025 / 18:32
MSK bələdiyyə seçkilərinə yekun vurdu

14.02.2025 / 18:27
Dövlət katibinin təyyarəsi "nasazlıq" üzündən Münhenə uça bilmədi, Trampın Ukrayna planı eşidilməz qaldı - təsadüfdür?...

14.02.2025 / 18:14
İrəvanda Bakı-Moskva gərginliyi "təhlil" edilir - qaz məsələsi, İran və Qərb faktorları...

14.02.2025 / 18:01
Azərbaycan və Ermənistan delimitasiya Komissiyalarının işçi görüşü keçirildi

14.02.2025 / 17:53
“USAİD büdcəsinin hər sətri ya korrupsiyadır, ya da gülməli...” - Tramp baltanı kökdən vurdu...

14.02.2025 / 17:40
Dünyaca məşhur qəzetlər USAİD-in pulu ilə “muzdlu geosiyasi alətlərə” çevrildi...

14.02.2025 / 17:36
Mülkiyyəti əlindən alınmış Cəlilabad sakini - Kərəm Həsənovun qəbulunda oldum.... - VİDEO

14.02.2025 / 17:29
QHT-lər USAİD-in əməlləri ilə bağlı ABŞ səfirliyində görüş keçirəcəklər...

14.02.2025 / 17:16
Seçkilərdə yol verilən nöqsanlara görə bəzi seçki komissiyaları buraxıldı

14.02.2025 / 17:10
Bayden hökuməti Azərbaycana qarşı USAID-lə birgə sinxron iş aparırdı...

14.02.2025 / 17:03
2 bələdiyyəyə seçkilərin nəticələri etibarsız sayıldı

14.02.2025 / 16:53
Orban Rusiya-Ukrayna sülh masasında yer tələb edən Aİ-ni sərt tənqid etdi – siz buna layiq deyilsiniz...

14.02.2025 / 16:46
Heydər Əliyev Fondu yeni məktəb binaları inşa edir

14.02.2025 / 16:37
"Biz bilirik ki, aviaqəza ilə bağlı faciə həm Bakıda, həm də Moskvada çox həssas qarşılanır" - Zaxarova

14.02.2025 / 16:25
Tramp böhtan kampaniyaları üçün ABŞ-dan maliyyə alan media qurumlarını ifşa etdi - Pulları geri qaytarın…

14.02.2025 / 16:16
Prezident İlham Əliyev müddətli həqiqi hərbi xidmətə çağırışla bağlı sərəncam imzaladı

14.02.2025 / 16:14
KOBİA nümayəndə heyəti “Veysəloğlu”na məxsus Məhəmmədi Logistika Mərkəzini ziyarət edib

14.02.2025 / 16:14
Mirzə Qədim İrəvaninin 200 illiyi qeyd ediləcək - SƏRƏNCAM

14.02.2025 / 16:06
Trampdan BRİCS ölkələrinə 100 faizlik vergi təhdidi - dollarla oynasalar…

14.02.2025 / 15:33
“Konstitusion, suveren dövlətin müdrik Lideri” - Akademik Əhliman Əmiraslanov yazır...

14.02.2025 / 15:25
Ağcabədidə narkotikin təsiri altında avtomobil idarə edən sürücülər həbs olundu

14.02.2025 / 15:10
Putin işğalçılıq siyasətini davam etdirmək üçün ABŞ–la danışıqlardan istifadə edir

14.02.2025 / 14:41
Əmək hüquqlarını pozan şirkətlərlə bağlı məhkəməyə müraciət edildi

14.02.2025 / 14:20
Moldova Rusiya ilə 1998-ci il sazişini ləğv etdi - Kişinyovdakı Rus Mədəniyyət Mərkəzi bağlanır...

14.02.2025 / 14:10
İsmayıllıda narkotikdən istifadə edən sürücülər saxlandı - FOTO

14.02.2025 / 13:56
“İçərişəhər” Dövlət Tarix-Memarlıq Qoruğu İdarəsinin yeni sədri kollektivə təqdim edildi - FOTO

14.02.2025 / 13:42
Cərimələrdən toplanan vəsaitin 50 faizi hərbçilərin maaşlarına əlavə ediləcək

14.02.2025 / 13:27
“Lazer Beauty Klinikası” bağlanır - Nazirlik hərəkətə keçdi...

14.02.2025 / 13:09
“Alleqoriya” gəncləri incəsənətlə görüşdürür

14.02.2025 / 12:27
Ağdamda insan sümüklərinin qalıqları tapıldı

14.02.2025 / 12:11
Ağdamda yük maşını minaya düşdü... - FOTO

14.02.2025 / 11:56
"Yerli istehsal cizgi filmləri yox səviyyəsindədir"

14.02.2025 / 11:45
Pakistanda terror - bomba partlayıb, 6 nəfər ölüb

14.02.2025 / 11:34
Polis Naxçıvanda narkotik əməliyyatı keçirib

14.02.2025 / 11:15
"Bu məhkəmə separatizmin ədalətli cəzalandırılmasına nümunə olacaq" - 19 rumıniyalı deputatdan BƏYANAT

14.02.2025 / 11:05
Somali Prezidenti Bakıdan getdi

14.02.2025 / 11:00
"4 innovativ məhsulu sınaqdan keçiririk" - Mərkəzi Bank

14.02.2025 / 10:25
65 yaşlı kişi yol qəzasında xəsarət alıb

14.02.2025 / 10:20
Tramp USAİD - i bağladı, bəs Soros fondu?...

14.02.2025 / 10:16
Bu gün Bakıda "Böyük Dəbilqə" turniri başlayır

14.02.2025 / 10:15
MSK iclas keçirir - bu gün bələdiyyə seçkilərinə yekun vurulacaq

14.02.2025 / 10:07
Kolumbiya məhkəməsindən Trampa qarşı şok qərar

14.02.2025 / 10:05
Amerikalı aktyor cinsi təcavüzə görə məhkəməyə verildi

14.02.2025 / 09:53
Azərbaycan Maliyyə Forumu işə başlayıb

14.02.2025 / 09:49
Gənc taekvondoçumuz beynəlxalq turnirdə qızıl medal qazanıb

14.02.2025 / 09:30
Bakının bu rayonu qazsız qalacaq

14.02.2025 / 09:25
"Şagirdlərimizin get-gedə dili tutulur" - Sabiq təhsil naziri yol göstərdi...

14.02.2025 / 09:03
"Putin güclü şəxsdir" - NATO rəhbəri hər kəsi təəəcübləndirdi

14.02.2025 / 08:41
İmişlidə “Niva” və “Mercedes” toqquşub

14.02.2025 / 08:37
Mal əti dəyərindən 4-5 dəfə baha necə satıla bilər?! - Müəmma....

13.02.2025 / 23:41
Avropalı siyasətçilər Trampla Putinin danışıqlarını "Münhendən daha pis" adlandırdılar

13.02.2025 / 23:25
Avropa Parlamenti Zurabişvilini Gürcüstanın qanuni prezidenti kimi tanıdı

13.02.2025 / 22:35
Danielyan: “Ermənistan təzminatı əraziləri hesabına ödəməli olacaq”

13.02.2025 / 22:22
“Zəngəzur dəhlizi məsələsi çoxdan həll edilıb” - Alen Gevondyan

13.02.2025 / 21:30
Azərbaycan diplomatiyasının yeni vəzifəsi - Şərqdə xarici siyasət...

13.02.2025 / 21:17
Tramp Paşinyanı həmin səhvinə görə bağışlamaz...

13.02.2025 / 21:02
Xalqının dəstəyini itirən Əsəd, Makron, Trüdo, Paşinyan - Çin televiziyasında xəbərdarlıq...

13.02.2025 / 20:48
Ermənistan Aİ və NATO-ya bir gündə qoşulmayacaq - "ancaq Avropaya göstərməliyik ki..."

13.02.2025 / 20:33
Orta Dəhlizdə yaxın 3 ildə böyük dəyişikliklər olacaq - rəsmi anons verildi...

13.02.2025 / 20:20
Vardanyan xarici ölkələrdə Azərbaycan diplomatlarına qarşı terror aktları planlaşdırırmış...

13.02.2025 / 20:19
Kollektiv Qərb parçalandı - Ukrayna ABŞ-la Tərəfdaşlıq sənədini aldı...

13.02.2025 / 20:15
Vardanyana qarşı irəli sürülmüş konkret ittihamlar elan edildi

13.02.2025 / 20:04
Xidmət, ya Agentlik - nə fərqi var?...

Azad edilmiş ərazilərdə məskunlaşma prosesi daha intensiv xarakter alır

XƏBƏR ARXİVİ