Kamran Məmmədli: “Bank depozitlərinin həcminin artması banklar üçün daha çox kredit vermə imkanlarını da stimullaşdırır”
Azərbaycandakı banklarda əmanətlər manatla maksimum 12 faizlə, xarici valyutada 2,5 faizlə qoyulanda sığortalanırdı. Bir neçə aydır ki, banklar xarici valyutada olan əmaanətlərə daha yüksək faizlər təklif edirlər. Xarici valyutada əmanətlərə 3-4, hətta 4,5 faiz təklif edilir.
Manatla olan əmanətlərin isə banklarda maksimum sığorta faizindən, yəni 12 faizdən yüksək faiz təklifi yoxdur. Maraqlıdır, banklar niyə xarici valyutada olan əmanətlərə belə yüksək faizlər təklif etməyə başlayıb?
Iqtisadçı Kamran Məmmədli “Bakı-Xəbər”ə şərhində bildirdi ki, banklar artıq depozitlərə sığortalanan faizlərdən daha yüksək gəlir təklif edirlər ki, bu da qorunmayan əmanətlərin həcminin artmasına səbəb olur: “Hazırda bankların əksəriyyəti xarici valyutada 5.0 faizədək depozit faizləri təklif edir. Banklarda izafi vəsaitlər olduğu halda, yüksək faizlə depozit cəlb edilməsi maliyyə bazarındakı tendensiyalarla bağlıdır. Məlumdur ki, hazırda manatla olan əmanətlərə daha yüksək faizlər təklif edilir. Bu faizlər, demək olar ki, sığortalanan əmanət faizlərinin limitinə yaxınlaşıb. Hətta sistem əhəmiyyətli və dövlət kapitallı banklarda belə 12 faizlik əmanətlər var. Valyuta əmanətlərinin faizləri də əvvəlki dövrə nisbətən yüksəlib. Ümumiyyətlə, depozit faizlərinin yüksək olması kredit faizlərinin də artmasına təsir edir. Belə ki, bank pulu daha baha götürdüyü üçün baha qiymətə də satır”.
Həmsöhbətimizin sözlərinə görə, bank depozitlərinin həcminin artması banklar üçün daha çox kredit vermə imkanlarını da stimullaşdırır: “Ona görə də bank sektorunda rəqabətin güclənməsinə, xüsusən də konservativ siyasətdən mərhələli şəkildə daha liberal siyasətə keçidin təmin olunmasına ehtiyac var. Xarici valyutada faizlərin artırılması da insanları stimullaşdırır. Əmanətlərin həcminin artmasındakı ilk göstərici depozit faizlərinin artmasıdır”.
Günel CƏLİLOVA