Esmira Fuad: “Mən ənənəvi ailə modelinin qorunmasının tərəfdarıyam”
Azərbaycanda ailə dəyərləri tarixən yüksək qiymətləndirilib, bu müqəddəs məfhumun mühafizə və müdafiə edilməsi əsas götürülüb. Çox təəssüflər olsun ki, son zamanlar cəmiyyətdə müəyyən qüvvələr “qadın azadlığı, gender bərabərliyi” adı altında müxtəlif təxribatçı fikirlər irəli sürürlər.
Məlum olduğu kimi, bir neçə gün əvvəl Real Partiyasının sədri İlqar Məmmədovun öyrədərək təxribata cəlb etdiyi bir qrup qadın şəhərin mərkəzində icazəsiz aksiya keçirməyə cəhd göstərdi. "Konvensiyanı rədd etmə, qadınları qətl etmə!" və digər şüarlar səsləndirilən bu aksiyada bir qrup “azad qadın” Azərbaycanın İstanbul Konvensiyasına qoşulmasını tələb edirdi. Sözsüz ki, “azad qadın” dəstəsinin bu aksiyası milli adət-ənənələrimizə, ailə dəyərlərimizə zərbə vurmağa, onları laxlatmağa nail olmağa hesablanmışdı.
Barəsində danışılan İstanbul Konvensiyasının ("Qadınlara qarşı zorakılıq və məişət zorakılığının qarşısının alınması və ona qarşı mübarizə haqqında” Avropa Şurası Konvensiyası) Azərbaycan tərəfindən imzalanmasına, ratifikasiya olunmasına yönəlik çağırışlar edən İlqar Məmmədovun “azad qadın” dəstəsi, əslində, bununla Azərbaycan xalqının ənənəvi ailə modelini dağıtmaq niyyəti güdür.
Qeyd edək ki, konvensiyanın tələbləri ilə tanış olan ekspertlər qeyd edirlər ki, əslində, bu sənəddə qadın hüquq və azadlıqlarının təmin olunmasından çox, başqa məsələlər əsas götürülür. Daha dəqiq desək, bu sənəd ənənəvi ailə modeli və bütünlükdə adına milli mental dəyərlər dediyimiz adət-ənənələrin aradan qaldırılmasına, ailədə ənənəvi qadın stereotiplərinin sındırılmasına hesablanıb. Yəni İstanbul Konvensiyası hüquqi sənəddən daha çox ideoloji sənəddir. Bu ideoloji sənəd də ailələrin əridilməsinə, milli ailə institutlarının məhv edilməsinə hesablanıb.
- “Urra” psixologiyası ilə qadınlar bu tendensiyanın, İstanbul Konvensiyasının arxasınca gedəcəkcə, biz Azərbaycandakı qutsal ailə dəyərləri ilə vidalaşmalı olacağıq”
Məsələyə münasibət bildirən filologiya üzrə fəsləfə doktoru, dosent, tanınmış qələm adamı Esmira Fuad hesab edir ki, Avropa Şurasının bizə qəbul etdirmək istədiyi sənədlərin bir çoxu zərərlidir və milli dəyərlərimizin, ailə institutumuzun dağılmasına hesablanıb. E.Fuad hesab edir ki, İstanbul Konvesniyasının qadın hüquq və azadlıqlarının gender bərabərliyinin qorunmasına deyil, birbaşa ailə dəyərlərinin dağıdılmasına hesablanması təhlükəli tendensiyadır. Azərbaycanda bəzi qüvvələrin bu sənədin qəbul edilməsinə tərəfdar olmasından təəssüfləndiyini deyən E.Fuadın sözlərinə görə, Azərbaycan dövləti İstanbul Konvensiyasına qoşulmamaqla, onu ratifkasiya etməməklə ailə dəyərlərimizi təhlükədən qoruyur. “Bəzi qrupların Azərbaycanı bu kimi ideoloji konvensiyalara qoşmaq istəyini normal qəbul etmirəm. Bilirsiniz, biz həmişə deyirik ki, Avropaya, dünyaya inteqrasiya edək, onlara qoşulaq. Olsun. Amma nədə? Biz onların yaxşı şeylərini götürək, pis şeylərini yox. Təəssüf ki, bizə Avropanın zərərli dəyərlərini qəbul etdirmək istəyirlər. Bizim özümüzün çox yüksək dəyərlərimiz var ki, bu dəyərlər ən sivil sayılan ölkələrə də nümunə ola bilər. Məsələn, böyüyə hörmət, kiçiyə sevgi, qadına, anaya hörmət bizim cəmiyyətdə əsrlərlə mövcud olub, bu gün də davam edir. Türk ailəsində hər zaman ana, qadın xüsusi hörmət sahibi olub. Təbii ki, Azərbaycanda insan hüquqlarının qorunmasına həmişə böyük əhəmiyyət verilib, bu müvafiq sənədlərdə də öz əksini tapıb. Qadın hüquqlarının qorunması sahəsində də yüksək pillədəyik. Mən Güney Azərbaycan ədəbiyyatının araşdırıcısı kimi hər zaman güney azərbaycanlı qadınlarla Quzey Azərbaycandakı qadınların ailədə və cəmiyyətdəki mövqeyini müqayisə etmişəm. Quzey Azərbaycanda qadınlar daha çox cəmiyyətdə, Güney Azərbaycanda isə ailədə daha azaddırlar. Quzey Azərbaycan qadınları cəmiyyətdə, ictimai aləmdə daha üstün mövqeyə malikdirlər. Azərbaycan qadını özünü tamamilə işə həsr etməli deyil, qadın ailəyə də üstünlük verməlidir. Biz dəyərlərimizin, əldə etdiklərimizin qədrini çox zaman bilmirik. İstanbul Konvensiyasının qəbul edilməsinə gəlincə, deyim ki, bu konvensiyanın əsas məqsədi ənənəvi ailə modelini, ailə dəyərlərini dağıtmaqdır. Mən ənənəvi ailə modelinin qorunmasının tərəfdarıyam, üç-beş insanın ambisiyasına görə öz ənənələrimizdən, əsrlərlə formalaşan ailə gələnəklərindən, ailə institutundan imtina etməyi heç cür qəbul edə bilmərəm. Bir ziyalı kimi bunu pisləyirəm. Müəyyən siyasi qüvvələr tərəfindən Azərbaycana daşınıb gətirilməsi nəzərdə tutulan hər bir zərərli ideologiya bizim ailə dəyərlərimizi sarsıtmağa hesablanıb. Amma biz buna imkan verməməliyik. Əsrlərdən bəri daşınıb yaşadılan ənənəvi ailə gələnəklərinin qorunmasının, təbliğ edilməsinin tərəfdarıyam, özüm də bu yoldayam. Qadınlara İstanbul Konvensiyasının tələblərinə uyğun “azadlıq verilməsi”nin tərəfdarı deyiləm. Bəzi qadınlar azadlığı necə görmək istədiklərini anlaya bilmirəm. “Urra” psixologiyası ilə qadınlar bu tendensiyanın, İstanbul Konvesniyasının arxasınca gedəcəkcə, biz Azərbaycandakı qutsal ailə dəyərləri ilə vidalaşmalı olacağıq. Qadına “azadlıq” verilməsi o demək deyil ki, o istədiyini etməlidir. Bu bizi hara aparacaq, heç onu düşünüblər?”.
E.Fuadın sözlərinə görə, Azərbaycan dövlətindən İstabul Konvensiyasının qəbul edilməsini tələb edənlər Avropanın özünün Şərq dəyərlərini mənimsəyərək onun üzərində inkişaf etdiyindən xəbərləri yoxdurmu?
Alim hesab edir ki, Azərbaycan dövlətində qadın hüquq və azadlıqları kifayət qədər qorunur və bəzi qruplar da bundan sui-istifadə edərək daha böyük “azadlıq” tələb etməməlidirlər. E.Fuadın dediyinə görə, hər bir Azərbaycan vətəndaşı ailə dəyərlərimiz üçün zərərli olan tendensiyalara, ideologiyalara qarşı mübarizə aparmalıdır.
İradə SARIYEVA
