İsrailin Suriyanı vurması Azərbaycanın siyasətinə bəzi çətinliklər yaradır...

Tural İsmayılov: "Yaxın Şərqdə gərginliklərin artması Bakının siyasi kursunu dəyişmir, çünki Azərbaycan öz xarici siyasətində qarşılıqlı hörmət, suverenlik prinsipləri və beynəlxalq hüququ əsas götürür"
İsrail Hərbi Hava Qüvvələrinin qırıcıları iyulun 17-də səhər tezdən ölkənin şimal-qərbində Suriya hökumətinin bazalarına zərbələr endirib.
Təyyarələr Latakiya şəhəri yaxınlığında (Dəməşqdən 320 km məsafədə) 132-ci motoatıcı briqadanın dislokasiya ərazisinə hücum edib.
Bundan əlavə, Cəblədəki 107-ci Zirehli Briqadanın bazasına da zərbələr endirilib. Bu hava hücumlarının nəticələri və mümkün itkilər barədə təfərrüatlar verilmir.
Xatırladaq ki, iyulun 16-da İsrail Hərbi Hava Qüvvələri Dəməşq və onun ətrafındakı bir sıra strateji hədəflərə, xüsusilə də Əbu Rummana məhəlləsində Suriya Ordusunun Baş Qərargahının binaları kompleksinə və Prezident Sarayına zərbələr endirib. Son hücumlar gecə saatlarında Suriya paytaxtının qərbində və Əl-Müədəmiyə ətrafında yerləşən Mezza hərbi aerodromunda həyata keçirilib.
Bir gün əvvəl İsrailin pilotsuz təyyarələri Əs-Suveyda şəhərinin kənarında (Dəməşqdən 90 km aralıda) keçid hökumətinin Daxili İşlər Nazirliyinin xüsusi təyinatlılarının karvanını atəşə tutub. Telekanalın məlumatına görə, hücum zamanı 15-dən çox hərbçi ölüb və yaralanıb.
İsrailin Suriyaya zərbə endirməsi Şəraanın Bakı səfərindın sonra baş verib. Bu, Azərbaycan-Suriya münasibətlərinə necə təsir göstərəcək?
Ümumiyyətlə, İsrailin bu zərbələri davam edərsə Azərbaycanın Yaxın Şərq siyasəti hansı dəyişikliklərə məruz qala bilər?
Siyasi şərhçi Tural İsmayılov baki-xeber.com-a məsələ barədə açıqlamasında bildirib ki, Yaxın Şərqdə baş verən son hadisələr, xüsusilə İsrail tərəfindən Suriyanın müxtəlif bölgələrinə endirilən hava zərbələri regional təhlükəsizlik arxitekturasının həssaslığını bir daha xatırladır: "Bu kimi hadisələr göstərir ki, bölgədə hərbi dinamika sabit deyil və müxtəlif güc mərkəzləri arasında balans pozula bilər. Münaqişənin coğrafi miqyasının genişlənməsi ehtimalı yaxın perspektivdə yeni təhlükəsizlik risqləri doğura bilər.
Hərbi əməliyyatların təkcə konkret obyektlərə yönəlməsi deyil, həm də bunun zamanlaması və koordinasiyası diqqətlə izlənilməlidir. Regionda istənilən eskalasiya, yalnız iştirakçı tərəflərə deyil, ətraf ölkələrə və beynəlxalq münasibətlər sisteminə də təsirsiz ötüşmür. Müxtəlif aktorların bu proseslərə yanaşmaları fərqli olsa da, ümumi təhlükəsizlik anlayışı çərçivəsində ortaq məsuliyyət daşıdıqları aydındır.
Bəzi hallarda hərbi addımlar strateji çəkindirmə vasitəsi kimi qiymətləndirilsə də, bu yanaşma uzunmüddətli sabitliyə zəmanət vermir. Diplomatik kanalların gücləndirilməsi və tərəflər arasında əlaqə imkanlarının açıq saxlanması daha konstruktiv nəticələr doğura bilər.
Bölgədəki mürəkkəb reallıqlar fonunda tərəflərin hadisələrə həssas yanaşması və mülki infrastrukturun qorunmasına önəm verməsi zəruridir. Bu tip hadisələrin fonunda beynəlxalq ictimaiyyətin mötədil və obyektiv yanaşması proseslərin idarə olunmasına yardımçı ola bilər.
Yaxın Şərqdə sülh və sabitlik yalnız hərbi vasitələrlə deyil, həm də qarşılıqlı anlayış və uzunmüddətli siyasi dialoqla mümkündür. Bu baxımdan, mövcud gərginliyin miqyasına baxmayaraq, tərəflərin strateji səbr nümayiş etdirməsi regionun gələcəyi üçün həlledici ola bilər. Mövqelərin sərtləşməsi əvəzinə, çevik diplomatik addımlar daha dayanıqlı təhlükəsizlik mühitinə yol aça bilər.
Azərbaycan bu tip regional hadisələrə münasibətdə hər zaman ehtiyatlı və balanslı yanaşma sərgiləyir. Yaxın Şərqdəki gərginliklərin artması Bakının siyasi kursunu dəyişmir, çünki Azərbaycan öz xarici siyasətində qarşılıqlı hörmət, suverenlik prinsipləri və beynəlxalq hüququ əsas götürür. Regionda sabitlik Azərbaycanın da marağındadır və Bakı münaqişələrə tərəf olmadan əməkdaşlıq platformalarını dəstəkləyir".
Dəniz NƏSİRLİ