Cümə günü, 16 may 2025
     

İsrail-İran savaşının sonu - molla rejimi çökəcək...

Image

İran ordusu və onun Yaxın Şərqdəki bəzi müttəfiqlərinin yəhudi dövlətinə presedenti olmayan hava hücumundan bir neçə gün sonra İsrail Tehrandan qisas almaqda qərarlı görünür. 

Dünya liderlərinin çağırışlarına məhəl qoymayan İsrailin hərbi rəsmilərinin bildirdiklərinə görə, Tehran ötən şənbə günü çoxu İran ərazisindən atılan 350-dən çox raket və pilotsuz uçuş aparatlarının bədəlini ödəməlidir.

İsrailin ordu komandiri, general-leytenant Herzi Halevi İranın hücumuna mütləq cavab veriləcəyini deyib. İsrailin cənubundakı Nevatim hava bazasında danışan Halevi bildirib: "İran öz hərəkətlərinin nəticələri ilə üzləşəcək". İsrail Müdafiə Qüvvələrinin sözçüsü, kontr-admiral Daniel Haqari "cavab bizim seçdiyimiz vaxt veriləcək" desə də, İsrail hərbi rəsmiləri bunun nədən ibarət ola biləcəyi barədə ətraflı məlumat verməyib. İsrailin sərt ritorikası, hətta ölkənin ən yaxın dəstəkçisi olan ABŞ-ın İranın dron və raket hücumlarının böyük ziyan vura bilməməsinin böyük bir qələbə olduğunu əsas gətirərək İsraili təmkinli olmağa çağırdığı vaxt da davam edir. Pentaqonun mətbuat katibi, general-mayor Pat Rayder bu xüsusda bildirib: "İran 300-dən çox hava hücumu keçirib və onların 99%-i vurulub". Xatırladaq ki, Britaniya, Fransa, İordaniya və Səudiyyə Ərəbistanı da İranın raket və pilotsuz təyyarələrini vurmaq üçün ABŞ və İsrailə qoşulub. Baş verənlərlə bağlı "Forbes" dərgisinin yazdığına əsasən, İranın son hücumu İsraillə tammiqyaslı savaşa yol açarsa, İslam Respublikasının ayaqda qalacağı şübhə doğurur. Qeyd edilir ki, İsrailin hücumundan bəri İranın şərqində, Pakistanla sərhəddə yerləşən Bəlucistan əyalətində silahlı üsyan baş qaldırıb. Bu ərazidə etnik bəluclar yaşayır: "Həmçinin, aprelin əvvəlində İranın milli valyutası rial dəyərinin 30 faizini itirib. Ardınca 1 ABŞ dolları 600 min rial olub. Onsuz da zəif rialın bu qədər dəyərsizləşməsi İran xalqının əvvəlkindən də yoxsul duruma düşməsi deməkdir. İranı yönəldən dini rejimin neftlə zəngin ölkənin əhalisini bu durumda idarə etməsi çətin olacaq. Başlıca ticarət tərəfdaşlarının İranla ticarəti onsuz da azaltdığı indiki ortamda İran ciddi iqtisadi risqlə üzləşə, az həcmdə idxala belə imkan çatdırmaya bilər.

İran xalqı ölkənin zəngin neft sərvətlərindən az faydalana bilib. İslam inqilabının baş verdiyi 1979-ci ildən bəri radikal dini hakimiyyət İsrailə nifrəti öz varlığının mərkəzi doktrinasına çevirib. İranlılarla yəhudilər arasında real nifrət tarixinin olmadığı gözə alınsa, bu, yetərincə qəribədir. Axı, hər iki xalq 2 min 500 il boyunca bir-biri ilə yaxşı yola gedib. İsrailə nifrətini gerçək fəaliyyət məcrasına keçirən İran xalqın rifahına xərclənə biləcək milyardlarla dolları Fələstində HƏMAS, Livanda "Hizbullah" və Yəməndə husilər kimi qrupların maliyyələşdirilməsinə yönəldib. Son illərdə Rusiyanın Ukraynada apardığı müharibə nəticəsində silah çatışmazlığı ilə üzləşməsi fonunda İran Moskvaya dron və başqa hərbi avadanlıq satmağa başlayıb. Qadınların ictimai yerlərdə başlarını örtməyə məcbur edilməsi kimi ziddiyyətli qanunların gərginlik və kütləvi qiyam doğurduğu İranda dini hakimiyyət xalqin onu sevmədiyini bilir. İsraillə tammiqyaslı savaş İranın müharibə iqtisadiyyatına keçməli olması deməkdir. Üstəlik, iqtisadiyyatın onsuz da zəif olduğu və xalq bunu dəstəkləmədiyi halda. Əhalisinin sayı qat-qat az olan İsrailin iqtisadiyyatı İran iqtisadiyyatından böyükdür. İsrail cəmiyyəti İranla müharibə istəmir, ancaq bu baş verərsə, gerçək ekzistensial təhlükə yaşadığından birləşəcək. İran cəmiyyəti isə parçalanmış olacaq. Son günlərdə neftin bir barrelinin qiyməti 90 dollara yaxınlaşıb. Yanvarda neftin qiyməti 70 dollara yaxın idi. Bu artım, əsasən, Yaxın Şərqdəki qeyri-müəyyənliklə bağlıdır. Ancaq qiymətlər daha öncə görülmüş rekord səviyyələrə çatmayıb. Maliyyə böhranı zamanı neftin qiyməti 140 dollara, 2022-ci ildə Rusiyanın Ukraynaya hücumundan sonra isə 120 dollara yüksəlmişdi. Bunun bir səbəbi təxminən 2007-ci ildə başlanan yanar şist inqilabıdır. Dünyada hər dəfə münaqişə yaranan zaman İranın neftdən götürdüyü böyük gəlir əvvəlki səviyyədə olmayacaq. Üstəlik, sanksiyalar yüngülləşdirilsə də, İranın öz neftini ixrac etməsi asan olmayacaq. Bunun səbəblərindən biri İranın husiləri maliyyələşdirməsi və onları İran körfəzində gəmilərə hücum etməyə həvəsləndirməsidir. Bu durumda İranın özü neftini güvənli ortamda ixrac edə bilməyəcək, çünki onun gəmiləri İsrail hücumuna məruz qalacaq. Başqa bir səbəb ölkələrin 45 il boyunca dünyaya terror və qeyri-sabitlik ixrac edən İranla ticarət aparmaq istəməməsi olacaq. HƏMAS-ı silahlandırmağa milyardlarla dollar xərcləyən İran sərmayəsinin, demək olar, batdığını görür. HƏMAS hələ mövcudluğunu saxlasa da, onun hərbi gücü ciddi ölçüdə aşınıb. Qəzza müharibəsi bitəndən sonra yerli qəzzalıların HƏMAS-ın Qəzzadakı resursların çox hissəsini özünə götürməsinə və artıq bütün bu fəlakətə yol açan silahlı mübarizəni davam etdirməsinə sakit yanaşıb-yanaşmayacağını təsəvvür etmək çətindir. Livan dövlətinin içərisinə yerləşmiş "Hizbullah" HƏMAS-ı dəstəkləmək üçün başlatdığı sərhəd toqquşmalarında İsrailin ağır zərbələrinə məruz qalıb. Tammiqyaslı müharibə başlayarsa, İsrail ağır zədə alsa da, "Hizbullah", böyük ehtimalla, darmadağın olacaq. Yaranmış vəziyyət Livanın xeyli hissəsini dağıtdığından, xristian və sünnilər "Hizbullah"dan qisas almaq istəyəcək. Neft silahı əlindən çıxmış, iqtisadiyyatı bu qədər zəif, proksilərininsə İsrail ordusu qarşısında zəif olduğu sübut edilmiş İran nəhəng problemlə üz-üzədir. Ən məntiqli çıxış yolu İsraillə razılığa gəlməkdir. Ancaq İsraillə hər hansı razılaşma İranın regional hegemonluq iddialarını əlindən çıxara bilər. İsraillə hər hansı savaşsa rejimin gələcəyini əlindən ala bilər".

Nahid SALAYEV




DİGƏR XƏBƏRLƏR

VİDEO

Putin saxtalaşdırdı, Ermənistana "qəhrəman" dedi... - VİDEO

İran Prezidenti Bakıda Azərbaycanca şeir oxudu - VİDEO

Lavrovu Özbəkistanda dediyinə peşiman etdilər... - VİDEO

Trampın xüsusi nümayəndəsi Bakı-İrəvan sazişində qeyri-rəsmi vasitəçilik edir?..

İstanbul danışıqlarında mümkün olan yeganə nəticə atəşkəsdir, onu da Rusiya istəmir, demək nəticə olmayacaq...

Azərbaycana xaricdən qızıl-gümüş axını 132 dəfə artıb - cəmiyyət qızıla qurşanıb...

SON XƏBƏRLƏR

16.05.2025 / 11:32
İstanbul danışıqlarında nümayəndə heyətlərinin tərkibi göstərdi ki, sülh hələ çox uzaqdadır

16.05.2025 / 11:25
Milli Məclis iclasa başlayıb, 12 məsələ müzakirə olunur

16.05.2025 / 11:22
Ana şalvarın cibində həbsdəki oğluna narkotika keçirmək istədi...

16.05.2025 / 11:15
İlk dəfə Xankəndidə qəbul imtahanı keçiriləcək

16.05.2025 / 11:06
Bu gün Əfv Komissiyası iclas keçirəcək

16.05.2025 / 11:00
Naxçıvanda dələduzluq edən şəxs saxlanıldı

16.05.2025 / 10:27
Gömrükdə “Brokoli və kahı” yükündən narkotik vasitə aşkarlandı

16.05.2025 / 10:21
Putinə BƏD XƏBƏR - Rusiyaya qarşı sərt ticarət embarqosu işə salınacaq

16.05.2025 / 10:15
Gəncədə 31 yaşlı kişi restoranda bıçaqlanıb

16.05.2025 / 10:05
Rusiyada bu heyvanları evdə saxlamaq qadağan edildi!

16.05.2025 / 10:00
"Ukraynada müharibənin bitməsi üçün Tramp və Putin bir masada əyləşməlidir"

16.05.2025 / 09:32
Birinci Qarabağ müharibəsində şəhid olmuş əsgərin nəşi Naxçıvana gətirilib

16.05.2025 / 09:25
Faiq Ələkbərlinin “Turan sivilizasiyasına giriş: Turan məfkurəsi və Tanrıçılıq” kitabı Türkiyədə yenidən nəşr olunub

16.05.2025 / 09:23
Qanunsuz abort həkimlərinə qarşı mübarizə sərtləşdirilir - bəs abort etdirən pasiyentlər?..

16.05.2025 / 09:16
Trampa müjdə - 11-ci dəfə baba oldu...

16.05.2025 / 09:11
"Barselona" 28-ci dəfə İspanya çempionu oldu!

16.05.2025 / 09:11
Tramp İstanbul danışıqlarından nəticə gözləmir - Biz Putinlə görüşməyənədək heç nə olmayacaq, başa düşürsüz...

16.05.2025 / 09:07
ABŞ "Hizbullah"a yeni sanksiyalar tətbiq etdi

16.05.2025 / 09:02
Pakistanın “Rafale”ləri vurması təkcə Nindistanın deyil, Avropanın da yuxusunu qaçırtdı

16.05.2025 / 08:35
Bakı küçələrində cəmi 3 manata - bu qiymətə kabab olar?..

15.05.2025 / 22:50
Avropa niyə Putini vurmur: Aİ-nin sanksiya strategiyasının pərdəarxası

15.05.2025 / 22:31
Medinski: Rusiya kompromislərə hazırdır, amma...

15.05.2025 / 22:29
Ərdoğan Putin və Zelenskini danışıqlar masasına dəvət etdi

15.05.2025 / 21:50
Məhkəmədə Ermənistan ordusunun Azərbaycan ərazilərini işğal etməsi, mülki əhalini qətlə yetirməsi faktları ilə bağlı ifadələr dinlənilib - FOTO

15.05.2025 / 21:11
İsrail Amerikanın hərbi dəstəyindən imtina edə bilər - 142 milyardlıq saziş işləri qarışdırır...

15.05.2025 / 20:55
Ermənistanda ən populyar təhqir - "Sən Robert Köçəryansan"...

15.05.2025 / 20:39
Avrokomissiyanın "vaksin korrupsiyası" açıldı - Azərbaycan Prezidenti hələ COVİD dövründə deyəndə ki...

15.05.2025 / 20:26
Yeni miqrant qanunu Rusiyanın özünə də ziyan vurur, azərbaycanlılara da... 332 min azərbaycanlı...

15.05.2025 / 20:12
Suriya prezidenti Şəraa Trampa ABŞ-Ukrayna tipli saziş təklif etdi...

15.05.2025 / 19:57
AŞ Nazirlər Komitəsinin qərarında Bakı-İrəvan sazişinə “erməni bucağından” baxıldı...

15.05.2025 / 19:43
“İbrahim sazişləri”ndə iştirak Azərbaycana xeyli üstünlüklər qazandıra bilər... Amma və lakin....

15.05.2025 / 19:28
“Lələ Təpə əməliyyatı”na görə Seyran Ohanyan və oğlu Artur Ohanyan qurban verilir...

15.05.2025 / 19:15
Vətən müharibəsi 2-ci Dünya müharibəsindən sonrakı 80 ildə yeganə nümunədir...

15.05.2025 / 19:02
Trampın xüsusi nümayəndəsi Bakı-İrəvan sazişində qeyri-rəsmi vasitəçilik edir?..

15.05.2025 / 18:58
Yaşıl Dünya hərəkatında Azərbaycanın rolu

15.05.2025 / 18:47
Azərbaycanı Ermənistanla birgə bu sazişə qoşulmağa kim məcbur edə bilər?!.

15.05.2025 / 18:45
Prezident İlham Əliyev Albaniyaya işgüzar səfər edib - FOTO

15.05.2025 / 18:34
Portal üzərindən şəxsi maşınların gedə bildiyi azad rayonların sayı 8-ə çatdırıldı...

15.05.2025 / 18:20
Qondarma "Arsaxın” oyuncaq prezidentinin "fərmanları" adi kağız parçasıdır...

15.05.2025 / 18:07
İstanbul danışıqlarında mümkün olan yeganə nəticə atəşkəsdir, onu da Rusiya istəmir, demək nəticə olmayacaq...

15.05.2025 / 17:56
Azərbaycana xaricdən qızıl-gümüş axını 132 dəfə artıb - cəmiyyət qızıla qurşanıb...

15.05.2025 / 17:43
İranın Azərbaycana səfir seçimi çox ləng gedir - düz 1 ildir ki...

15.05.2025 / 17:38
İstanbul danışıqları: Zaxarovanın qəzəbi, Zelenskinin “aydın siqnalı” və Trampın “Putini incidən” sözləri

15.05.2025 / 17:36
Ukrayna prezidenti Zelenski Türkiyə prezidenti Ərdoğanla görüşdü

15.05.2025 / 17:34
"Ümid edirik ki, bu kitab gənc nəslin vətənpərvərlik ruhunda böyüməsi üçün böyük əhəmiyyət kəsb edəcək"-Nəzakət Məmmədova

15.05.2025 / 17:32
"İllər, qərinələr ötəcək, şəhidlər heç vaxt unudulmayacaqlar" - Nəzakət Məmmədova

15.05.2025 / 17:29
Şəmkirdə "Cəsur Vətən oğlu" kitabının təqdimatı keçirilib

15.05.2025 / 17:21
Tramp Ukrayna barədə növbəti şübhəli bəyanat verdi - “ən yaxın günlərdə...”

15.05.2025 / 17:10
Əhliman Əmiraslanov Milli Məclisdə vətəndaşları qəbul edib - FOTO

15.05.2025 / 17:07
Mərkəzi Bankın inflyasiya proqnozları ziddiyyətli qarşılanır...

15.05.2025 / 16:55
Naxçıvanda Vasif Talıbova məxsus olmuş məşhur şirkətlər bağlanır...

15.05.2025 / 16:41
Azərbaycanda kənd təsərrüfatı təyinatlı dronların istehsalına başlayır

15.05.2025 / 16:26
İstintaq təcridxanasına narkotik keçirilməsinin qarşısı alındı

15.05.2025 / 16:11
Putinlə bir neçə ABŞ prezidentinin münasibətlərinə dair maraqlı təhlil verildi...

15.05.2025 / 15:56
Keçmiş məhkum 12 kq narkotiklə Binəqədidə yaxalandı...

15.05.2025 / 15:42
Vətənlə bir vuran qəlb sahibi - FOTO

15.05.2025 / 15:36
"Ermənistan ordusu tərəfindən beş nəfərdən ibarət ailə vəhşicəsinə qətlə yetirildi" - Zərərçəkmiş

15.05.2025 / 15:17
Ərdoğan Ankarada Zelenski ilə görüşdü...

15.05.2025 / 14:54
Putin "bardağı daşırdı" – İstanbula gəlmədi, Trampı da, dünya birliyini də ələ saldı...

15.05.2025 / 14:04
Tramp Putinin İstanbula nə üçün getmədiyi sualına belə cavab verdi - Mənim olmadığım yerə o niyə getsin?

15.05.2025 / 14:03
Rubio:- “Rusiya –Ukrayna münaqişəsinin hərbi həll yolu yoxdur”

15.05.2025 / 13:51
Yunanlardan Türkiyə etirafı: Başqa çarəmiz yoxdur

15.05.2025 / 13:50
“Türk” etnonimi və törələri - YUNUS OĞUZ yazır

15.05.2025 / 13:48
10.4 kilometr magistral su xətti çəkilir

15.05.2025 / 13:28
“Şirvan Gənclər Evi”nə 20 min manat cərimə kəsildi, səbəb...

15.05.2025 / 13:25
Bakıda “Rəqəmsal dövrdə media və kommunikasiya fəaliyyəti” adlı beynəlxalq konfransın açılışı oldu - FOTO

15.05.2025 / 13:19
Bank kartının məlumatlarını heç kəslə paylaşmayın! - DİN-dən növbəti xəbərdarlıq...

15.05.2025 / 13:14
Məhəmməd Şahbaz Şərif Prezident İlham Əliyevə zəng edib

15.05.2025 / 13:10
Для города Шуша - хорен инопланетянин! - ПРЯМАЯ ТРАНСЛЯЦИЯ

15.05.2025 / 12:57
"Milli mətbuatımızın 150 illik tarixi həm də gələcəyi düşünmək üçün mühüm informasiya bazası yaradır" - Natiq Məmmədli

15.05.2025 / 12:42
Şəxsiyyətləri müəyyənləşdirilən daha beş itkin şəhid dəfn olunacaq - FOTO

15.05.2025 / 12:25
“Əkinçi” qəzetinin fəaliyyətə başlaması həmin dövr üçün böyük fədakarlıq idi" - Rəşad Məcid

15.05.2025 / 12:16
Prezidentdən FHN-in 20 illik yubiley medalı barədə FƏRMAN

15.05.2025 / 12:06
İran ABŞ-la nüvə razılaşmasına hazırdır, lakin bir şərtlə...

15.05.2025 / 12:00
Pakistana bağlı şirkət Qarabağda düyü emal edəcək

15.05.2025 / 11:51
"İran Azərbaycanla qardaşlıq əlaqələrinin tərəfdarıdır" – Pezeşkian

15.05.2025 / 11:40
“Papa XIV Leo ermənidir”: Türkiyəli tarixçi belə deyir

15.05.2025 / 11:36
Ərdoğan və Zelenski danışıqlardan əvvəl görüşəcəklər - TƏCİLİ

15.05.2025 / 11:30
Dövlətə xəyanətdə təqsirləndirilən şəxs hakim qarşısına çıxarıldı

15.05.2025 / 11:20
NATO XİN rəhbərləri Antalyada görüş keçirir - Hakan Fidan detalları açıqladı

15.05.2025 / 11:13
"Şuşada mətbuat muzeyi yaradılsın" - Rəşad Məciddən maraqlı TƏKLİF

Vətən müharibəsi 2-ci Dünya müharibəsindən sonrakı 80 ildə yeganə nümunədir...

XƏBƏR ARXİVİ