çərşənbə axşamı günü, 29 aprel 2025
     

İsrail-İran savaşının sonu - molla rejimi çökəcək...

Image

İran ordusu və onun Yaxın Şərqdəki bəzi müttəfiqlərinin yəhudi dövlətinə presedenti olmayan hava hücumundan bir neçə gün sonra İsrail Tehrandan qisas almaqda qərarlı görünür. 

Dünya liderlərinin çağırışlarına məhəl qoymayan İsrailin hərbi rəsmilərinin bildirdiklərinə görə, Tehran ötən şənbə günü çoxu İran ərazisindən atılan 350-dən çox raket və pilotsuz uçuş aparatlarının bədəlini ödəməlidir.

İsrailin ordu komandiri, general-leytenant Herzi Halevi İranın hücumuna mütləq cavab veriləcəyini deyib. İsrailin cənubundakı Nevatim hava bazasında danışan Halevi bildirib: "İran öz hərəkətlərinin nəticələri ilə üzləşəcək". İsrail Müdafiə Qüvvələrinin sözçüsü, kontr-admiral Daniel Haqari "cavab bizim seçdiyimiz vaxt veriləcək" desə də, İsrail hərbi rəsmiləri bunun nədən ibarət ola biləcəyi barədə ətraflı məlumat verməyib. İsrailin sərt ritorikası, hətta ölkənin ən yaxın dəstəkçisi olan ABŞ-ın İranın dron və raket hücumlarının böyük ziyan vura bilməməsinin böyük bir qələbə olduğunu əsas gətirərək İsraili təmkinli olmağa çağırdığı vaxt da davam edir. Pentaqonun mətbuat katibi, general-mayor Pat Rayder bu xüsusda bildirib: "İran 300-dən çox hava hücumu keçirib və onların 99%-i vurulub". Xatırladaq ki, Britaniya, Fransa, İordaniya və Səudiyyə Ərəbistanı da İranın raket və pilotsuz təyyarələrini vurmaq üçün ABŞ və İsrailə qoşulub. Baş verənlərlə bağlı "Forbes" dərgisinin yazdığına əsasən, İranın son hücumu İsraillə tammiqyaslı savaşa yol açarsa, İslam Respublikasının ayaqda qalacağı şübhə doğurur. Qeyd edilir ki, İsrailin hücumundan bəri İranın şərqində, Pakistanla sərhəddə yerləşən Bəlucistan əyalətində silahlı üsyan baş qaldırıb. Bu ərazidə etnik bəluclar yaşayır: "Həmçinin, aprelin əvvəlində İranın milli valyutası rial dəyərinin 30 faizini itirib. Ardınca 1 ABŞ dolları 600 min rial olub. Onsuz da zəif rialın bu qədər dəyərsizləşməsi İran xalqının əvvəlkindən də yoxsul duruma düşməsi deməkdir. İranı yönəldən dini rejimin neftlə zəngin ölkənin əhalisini bu durumda idarə etməsi çətin olacaq. Başlıca ticarət tərəfdaşlarının İranla ticarəti onsuz da azaltdığı indiki ortamda İran ciddi iqtisadi risqlə üzləşə, az həcmdə idxala belə imkan çatdırmaya bilər.

İran xalqı ölkənin zəngin neft sərvətlərindən az faydalana bilib. İslam inqilabının baş verdiyi 1979-ci ildən bəri radikal dini hakimiyyət İsrailə nifrəti öz varlığının mərkəzi doktrinasına çevirib. İranlılarla yəhudilər arasında real nifrət tarixinin olmadığı gözə alınsa, bu, yetərincə qəribədir. Axı, hər iki xalq 2 min 500 il boyunca bir-biri ilə yaxşı yola gedib. İsrailə nifrətini gerçək fəaliyyət məcrasına keçirən İran xalqın rifahına xərclənə biləcək milyardlarla dolları Fələstində HƏMAS, Livanda "Hizbullah" və Yəməndə husilər kimi qrupların maliyyələşdirilməsinə yönəldib. Son illərdə Rusiyanın Ukraynada apardığı müharibə nəticəsində silah çatışmazlığı ilə üzləşməsi fonunda İran Moskvaya dron və başqa hərbi avadanlıq satmağa başlayıb. Qadınların ictimai yerlərdə başlarını örtməyə məcbur edilməsi kimi ziddiyyətli qanunların gərginlik və kütləvi qiyam doğurduğu İranda dini hakimiyyət xalqin onu sevmədiyini bilir. İsraillə tammiqyaslı savaş İranın müharibə iqtisadiyyatına keçməli olması deməkdir. Üstəlik, iqtisadiyyatın onsuz da zəif olduğu və xalq bunu dəstəkləmədiyi halda. Əhalisinin sayı qat-qat az olan İsrailin iqtisadiyyatı İran iqtisadiyyatından böyükdür. İsrail cəmiyyəti İranla müharibə istəmir, ancaq bu baş verərsə, gerçək ekzistensial təhlükə yaşadığından birləşəcək. İran cəmiyyəti isə parçalanmış olacaq. Son günlərdə neftin bir barrelinin qiyməti 90 dollara yaxınlaşıb. Yanvarda neftin qiyməti 70 dollara yaxın idi. Bu artım, əsasən, Yaxın Şərqdəki qeyri-müəyyənliklə bağlıdır. Ancaq qiymətlər daha öncə görülmüş rekord səviyyələrə çatmayıb. Maliyyə böhranı zamanı neftin qiyməti 140 dollara, 2022-ci ildə Rusiyanın Ukraynaya hücumundan sonra isə 120 dollara yüksəlmişdi. Bunun bir səbəbi təxminən 2007-ci ildə başlanan yanar şist inqilabıdır. Dünyada hər dəfə münaqişə yaranan zaman İranın neftdən götürdüyü böyük gəlir əvvəlki səviyyədə olmayacaq. Üstəlik, sanksiyalar yüngülləşdirilsə də, İranın öz neftini ixrac etməsi asan olmayacaq. Bunun səbəblərindən biri İranın husiləri maliyyələşdirməsi və onları İran körfəzində gəmilərə hücum etməyə həvəsləndirməsidir. Bu durumda İranın özü neftini güvənli ortamda ixrac edə bilməyəcək, çünki onun gəmiləri İsrail hücumuna məruz qalacaq. Başqa bir səbəb ölkələrin 45 il boyunca dünyaya terror və qeyri-sabitlik ixrac edən İranla ticarət aparmaq istəməməsi olacaq. HƏMAS-ı silahlandırmağa milyardlarla dollar xərcləyən İran sərmayəsinin, demək olar, batdığını görür. HƏMAS hələ mövcudluğunu saxlasa da, onun hərbi gücü ciddi ölçüdə aşınıb. Qəzza müharibəsi bitəndən sonra yerli qəzzalıların HƏMAS-ın Qəzzadakı resursların çox hissəsini özünə götürməsinə və artıq bütün bu fəlakətə yol açan silahlı mübarizəni davam etdirməsinə sakit yanaşıb-yanaşmayacağını təsəvvür etmək çətindir. Livan dövlətinin içərisinə yerləşmiş "Hizbullah" HƏMAS-ı dəstəkləmək üçün başlatdığı sərhəd toqquşmalarında İsrailin ağır zərbələrinə məruz qalıb. Tammiqyaslı müharibə başlayarsa, İsrail ağır zədə alsa da, "Hizbullah", böyük ehtimalla, darmadağın olacaq. Yaranmış vəziyyət Livanın xeyli hissəsini dağıtdığından, xristian və sünnilər "Hizbullah"dan qisas almaq istəyəcək. Neft silahı əlindən çıxmış, iqtisadiyyatı bu qədər zəif, proksilərininsə İsrail ordusu qarşısında zəif olduğu sübut edilmiş İran nəhəng problemlə üz-üzədir. Ən məntiqli çıxış yolu İsraillə razılığa gəlməkdir. Ancaq İsraillə hər hansı razılaşma İranın regional hegemonluq iddialarını əlindən çıxara bilər. İsraillə hər hansı savaşsa rejimin gələcəyini əlindən ala bilər".

Nahid SALAYEV




DİGƏR XƏBƏRLƏR

VİDEO

İran Prezidenti Bakıda Azərbaycanca şeir oxudu - VİDEO

Lavrovu Özbəkistanda dediyinə peşiman etdilər... - VİDEO

Şərurlu İsfəndiyarın deputatlar və alimlərlə döyüşü... - VİDEO

Bakı Qlobal Cənubun haqq mübarizəsinə yeni struktur bəxş... etdi...

Çinlə “Kəmər, yol” layihəsi üzərində Azərbaycanın maraqlı biznes planları var...

Azərbaycan və İran prezidentləri mətbuata bəyanatlarla çıxış ediblər - FOTO/YENİLƏNDİ

SON XƏBƏRLƏR

29.04.2025 / 14:40
DİN-dən daha bir yenilik... Vətəndaşlar polis rəislərinə birbaşa müraciət edəcəklər - VİDEO

29.04.2025 / 14:31
"Azərbaycan kimi ölkələrin bizə yardımı Qərbin maraqlarına ziddir" - Nigerli Forum iştirakçısı

29.04.2025 / 14:25
İran prezidentinin Bakı səfəri, səsləndirdiyi bəyanatlar erməniləri dəli etdi

29.04.2025 / 14:21
İmamoğlu həbsdə qalsa, Mənsur Yavaş namizəd, İmamoğlu isə baş nazir olacaq

29.04.2025 / 14:10
“İçərişəhər” ərazisində avtomobili sürətlə sürən şəxsin əraziyə girişi qadağan edildi

29.04.2025 / 13:52
"Qərbi Azərbaycan İcmasında indiki Ermənistan ərazisindən qovulmuş 300 minə yaxın əhali birləşir" - Əziz Ələkbərli

29.04.2025 / 13:36
"Azərbaycanın Qlobal Cənub QHT Platformasına sədrliyi mühüm prosesin başlanğıcını göstərir" - QHT Koalisiyasının rəhbəri

29.04.2025 / 13:21
"Bölgələrdə həkim çatışmazlığı var, tibb işçiləri əsasən Bakıda toplaşıblar" – Nazirlik rəsmisi

29.04.2025 / 13:10
Путин проиграл, но признать не может - ПРЯМАЯ ТРАНСЛЯЦИЯ

29.04.2025 / 12:53
"Azərbaycan ədalətli inkişaf məsələlərini prioritet hesab edir" - Ərəb Platformasının prezidenti

29.04.2025 / 12:36
Deputatdan 65 yaşına çatan tibb işçiləri ilə bağlı təklif...

29.04.2025 / 12:06
Pezişkian Azərbaycan səfərini əməkdaşlıq üçün yeni üfüqlərin açılmasında müqəddimə adlandırıb

29.04.2025 / 12:01
Azərbaycanda unun topdansatış qiymətləri açıqlanıb - Şabranda ucuz, Gəncədə baha...

29.04.2025 / 11:37
Əli Əsədov vəkillərlə bağlı qərar imzalayıb

29.04.2025 / 11:24
Zelenski Putinin atəşkəs təklifini rədd etdi

29.04.2025 / 11:17
"Əfqanıstanın beynəlxalq münasibətlər sistemində öz yerini tutması vacibdir"

29.04.2025 / 11:10
Diaspor gəncləri Xankəndiyə toplaşacaq

29.04.2025 / 11:04
Bank kartlarından daha 12 min manatdan çox pul oğurlandı

29.04.2025 / 11:03
Azərbaycanın işğalı... Tarix öyrətmir, cəzalandırır! - CANLI

29.04.2025 / 11:00
Trampın impiçmenti Konqresə təqdim edildi

29.04.2025 / 10:34
“Neftçi”dən 1600-cü qol!

29.04.2025 / 10:25
Siyasi partiyaların işğaldan azad olunmuş ərazilərə növbəti birgə səfəri həyata keçirilir

29.04.2025 / 10:25
Rubio Lavrovu müharibəni dərhal bitirməyə çağırdı

29.04.2025 / 10:18
"Güzəştə gedib barmağınızı uzatsanız, bütün qolunuzu ələ keçirəcək" - ÇİN-dən ABŞ açıqlaması

29.04.2025 / 10:12
64 yaşlı kişi pilləkəndən yıxılıb öldü

29.04.2025 / 10:06
İcazəsiz Həccə gedənləri 5 min dollar cərimə və 10 illik deportasiya gözləyir!

29.04.2025 / 10:00
Maskdan Çin xəbərdarlığı - "bu böhranla üzləşəcək"

29.04.2025 / 09:34
Sumqayıtda qadın ərini bıçaqlayıb

29.04.2025 / 09:25
Çempionlar Liqasında ilk yarımfinal oyunu - PSJ "Arsenal"a qarşı

29.04.2025 / 09:22
Qızıl dükanları milyardlarla manat vergidən qaçır... Necə?

29.04.2025 / 09:16
Sarıcalı və Ballıcaya növbəti köç karvanları yola salınıb

29.04.2025 / 09:10
İngilislərdən ŞOK QADAĞA - Çin maşınlarında iş barədə danışmayın...

29.04.2025 / 09:04
Fransa mediasından yanğında ölən 3 türk körpəyə qarşı İYRƏNC HƏRƏKƏT!

29.04.2025 / 09:00
Britaniyaya miqrant axını güclənir - kiçik qayıqlarla keçənlərin sayı rekord həddə çatıb...

29.04.2025 / 08:48
Nigeriyada bomba dolu 2 avtomobil partlayıb, 26 nəfər ölüb

29.04.2025 / 08:35
MTK-ların daha bir dələduzluğu açılır - evi ucuz sökür, baha satırlar...

29.04.2025 / 08:28
“Rusiya həqiqətən sülh istəyirsə, atəşi dərhal dayandırmalıdır" - Ukraynadan AÇIQLAMA

29.04.2025 / 00:06
İran Prezidenti Bakıda Azərbaycanca şeir oxudu - VİDEO

28.04.2025 / 22:34
Pezeşkian İlham Əliyevlə görüşdə hələ çox dartışılacaq bir fikir dedi- "Azərbaycanın sahib çıxmalı olduğu digər ərazilər....."

28.04.2025 / 22:10
Prezident İlham Əliyevin sosial şəbəkə hesablarında İran Prezidentinin Azərbaycana səfərindən görüntülər paylaşılıb - VİDEO

28.04.2025 / 21:37
Azərbaycanda 1300 illik məscid təhlükəyə düşüb...

28.04.2025 / 21:22
ABŞ Panama və Süveyş kanallarında, Azərbaycan Zəngəzur dəhlizində bunu edə bilər...

28.04.2025 / 21:17
Məhkəmədə Şuşanın Ermənistan Silahlı Qüvvələri tərəfindən işğalı barədə videomateriallar nümayiş etdirildi - FOTO

28.04.2025 / 21:12
İran Prezidenti Pezeşkian Bibiheybət məscidində... - FOTO

28.04.2025 / 21:09
Türkiyə parlamentinin assuriyalı deputatı ermənilərdən də pis danışdı - nə 3 milyon?...

28.04.2025 / 20:55
Kallasın bu sözlərinin Bakı-İrəvan sülhünə müsbət təsiri şübhə doğurur...

28.04.2025 / 20:41
Bakı Qlobal Cənubun haqq mübarizəsinə yeni struktur bəxş... etdi...

28.04.2025 / 20:27
Dünya QHT-nin üçdə ikisi Azərbaycanın ideyasını dəstəklədi...

28.04.2025 / 20:15
"İran və Azərbaycan Şərqi Qərbə, Şimalı Cənuba birləşdirən dördyol ola bilər" - Pezeşkian

28.04.2025 / 20:14
Çinlə “Kəmər, yol” layihəsi üzərində Azərbaycanın maraqlı biznes planları var...

28.04.2025 / 20:01
Dünya mediası Kallasın Bakıdan İrəvana getməməsinə xüsusi vurğu etdi...

28.04.2025 / 19:47
Çindən Azərbaycana ildə azı 1,5 milyon turist gələ bilər...

28.04.2025 / 19:46
"Araz dəhlizi layihəsi həm bölgəmizdə, həm dünyada böyük diqqət cəlb edir" - Prezident

28.04.2025 / 19:41
Nəslimizin tarixi – Səməd bəy və Əhəd bəyin hekayəsi

28.04.2025 / 19:34
Rus səfir saxta genosidi Rusiya və Ermənistanın "ümumi tarix məsələsi" adlandırdı...

28.04.2025 / 19:33
İran şirkətləri Azərbaycanda həyata keçirilən infrastruktur layihələrində iştiraka dəvət edildi

28.04.2025 / 19:25
Bako Sahakyan Şuşanın işğalı əməliyyatında iştirak etdiyini təsdiqlədi

28.04.2025 / 19:20
Putin 3 günlük, Tramp isə daimi atəşkəs istəyir

28.04.2025 / 19:15
Prezident İlham Əliyev: "Azərbaycan və İran önəmli beynəlxalq layihələrdə iştirak edir"

28.04.2025 / 19:12
Suverenliyin iqtisadi əsaslarında sahibkar töhfəsi...

28.04.2025 / 19:07
"Səfər zamanı əldə edilmiş razılaşmalar İran-Azərbaycan dostluğunu, qardaşlığını bir daha təsdiqləyir" - Prezident İlham Əliyev

28.04.2025 / 19:00
Azərbaycanlı tələbələr Çində ən çox nələri öyrənə bilər?...

28.04.2025 / 18:46
Kağız jurnallardan imtina etmiş məktəblər necə işləyir?..

28.04.2025 / 18:40
Bakıda sinaqoqa terror hücumu hazırlayan İŞİD-çinin məhkəməsi başladı

28.04.2025 / 18:39
Prezident İlham Əliyev və Məsud Pezeşkian Bakıda Azərbaycan-İran biznes forumunda iştirak ediblər - FOTO/YENİLƏNDİ

28.04.2025 / 18:37
"Azərbaycan ilə İran arasında əməkdaşlığın dərinləşməsi üçün çox gözəl imkanlar var" - Prezident İlham Əliyev

28.04.2025 / 18:32
"Qarabağ Azərbaycanın ayrılmaz hissəsidir və buna hörmətlə yanaşırıq" - Pezeşkian

28.04.2025 / 18:32
ABŞ və Avropa Birliyi eyni anda saxta erməni genosidinə qarşı çıxdılar...

28.04.2025 / 18:17
Ermənilər Vatikan kardinallarını Azərbaycandan rüşvət almaqda ittiham edir...

28.04.2025 / 18:04
Bəndər Abbas bağlandı - Azərbaycan nə qədər qazanc itirə bilər...

28.04.2025 / 17:50
Haaqa Məhkəməsi Bakıda mühakimə olunan ermənilər barədə şikayəti rədd etdi

28.04.2025 / 17:43
Türkiyə Pakistana 6 təyyarə dolusu silah göndərib? - Türkiyə PA açıqlama yaydı...

28.04.2025 / 17:36
Büdcə pulları şəxsi banklara yönəldiləcək - Maliyyə Nazirliyinin islahatı risqli görünür...

28.04.2025 / 17:23
Biri Azərbaycanın dostu, biri düşmənimizin dostu - 2 nüvə dövləti üz-üzə dayanıb...

28.04.2025 / 17:10
Qlobal Cənub QHT Platformasına rəhbərlik Azərbaycana verildi

28.04.2025 / 17:03
Şəbəkə marketlərinin qadın və gənclərin məşğulluğunda rolu danılmazdır

28.04.2025 / 16:55
Sumqayıtda su sayğaclarını oğurlayan bir kişi və iki bacı yaxalandı - FOTO

28.04.2025 / 16:48
Əmisi oğlu Əsədin Suriyada yeni qanlı planını ifşa etdi - 150 ​​minlik ordu ilə hərəkətə keçəcəklər...

28.04.2025 / 16:43
AYB-də tanınmış şairə Zeynəb Bəhmənlinin “Seçmələr” (Yuxuma güllə dəyib) kitabının təqdimatı olub - FOTO

28.04.2025 / 16:33
Senator Con Kennedi Putini təhdid etdi: "Onu və ölkəsini balıq yeminə çevirərik"

28.04.2025 / 16:15
Bəndər Abbasdakı partlayışı İsrail törədib?

Suverenliyin iqtisadi əsaslarında sahibkar töhfəsi...

XƏBƏR ARXİVİ