Rəsul Cahangirli: “Sözügedən qərarı iki ölkə arasında strateji tərəfdaşlığın inkişafının nəticəsi hesab etmək olar”
Xəbər verildiyi kimi, Prezident İlham Əliyev yanvarın 21-də Davosda Rusiyanın “LUKoyl” şirkətinin prezidenti Vahid Ələkbərovla görüşüb. Sözügedən görüşdə Azərbaycanın “Naxçıvan”, “Qoşadaş” yataqlarının “LUKoyl” şirkəti ilə birgə işlənməsi məsələsi müzakirə olunub və bu barədə qərar qəbul edilib.
Söhbət zamanı, həmçinin, perspektiv strukturlar və SOCAR - “LUKoyl” əməkdaşlığı ətrafında fikir mübadiləsi aparılıb.
Qeyd edək ki, «Naxçıvan» yatağı Azərbaycanın Xəzər dənizində neft və qaz yatağıdır. Bakıdan 90 km (56 mil) cənubda, 400-600 metr dərinlikdə yerləşir. «Naxçıvan» yatağı 1960-cı ildə aşkar edilib. 2010-cu ildə Almaniyanın «RWE Dea» neft şirkəti də bu yatağa maraq göstərib. «Qoşadaş» strukturu isə Abşeron yarımadasının şimal hissəsində, sahildən 15 kilometr aralıda yerləşir.
Rusiyanın “LUKoyl” şirkətinin sözügedən yataqlarda işləməsi maraqlı yenilikdir. Məsələ ondadır ki, Azərbaycan 20 sentyabr 1994-cü ildə altı ölkənin 10 neft şirkəti ilə dənizdə yerləşən “Azəri-Çıraq-Günəşli” neft yataqlarının işlənməsi haqqında müqavilə - hasilatın pay bölgüsü sazişi imzaladı. "Əsrin müqaviləsi" adlandırılan sözügedən sazişdə o zaman Rusiyanın “LUKoyl” şirkəti də iştirak edirdi. Adıçəkilən şirkət həmin sazişdə 10 faiz paya malik idi. Ancaq Rusiya şirkəti, praktiki olaraq, neft hasilatında aktiv iştirak etmədi. Sonra payının bir hissəsini satdı. İndi yenidən Rusiyanın neft nəhənginin Azərbaycanın neft-qaz yataqlarının istismarında iştirak etməsi ciddi yenilikdir. Bütövlükdə, bunu son bir ildə Azərbaycan-Rusiya strateji tərəfdaşlığının inkişafının böyük nəticəsi saymaq olarmı?
- “Hesab edirəm ki, “LUKoyl” şirkəti “Naxçıvan”, “Qoşadaş” yataqlarının istismarında fəal iştirak edəcək”
Məsələyə münasibət bildirən ekspert Rəsul Cahangirlinin sözlərinə görə, Rusiya və Azərbaycan arasında münasibətlərin yüksək səviyyədə inkişaf etməsinin nəticəsidir ki, “LUKoyl” kimi böyük neft şirkəti Azərbaycanın neft yataqlarının inkişafında iştirak edir: “O baxımdan, təbii ki, sözügedən qərarı iki ölkə arasında strateji tərəfdaşlığın inkişafının nəticəsi hesab etmək olar. Bunların arasında sıx əlaqə var. Çünki son illər iki ölkə arasında münasibətlər bütün sahələrdə inkişaf edir. Rusiya Azərbaycanın əsas ticarət tərəfdaşlarından biridir. Azərbaycandan qeyri-neft məhsullarının ən çox ixrac olunduğu ölkə məhz Rusiyadır. Ticarət dövriyyəsinin daha da artırılması və şaxələndirilməsi üzrə kompleks tədbirlər həyata keçirilir. Təsadüfi deyil ki, Azərbaycan xaricdə özünün ilk ticarət nümayəndəliyini Rusiyada açıb. İki ölkə arasında işgüzar şuralar yaradılıb və uğurla fəaliyyət göstərməkdədir. İndiyə qədər Azərbaycanla Rusiya arasında 140-a yaxın dövlətlərarası və hökumətlərarası müqavilə, saziş imzalanıb. 2018-ci ildə 2024-cü ilə qədərki dövr üçün Rusiya-Azərbaycan əməkdaşlığının əsas istiqamətləri üzrə plan imzalanıb. Bu plan bir sıra sahələri əhatə edir. Ona görə də hesab edirəm ki, “LUKoyl şirkəti “Naxçıvan”, “Qoşadaş” yataqlarının istismarında fəal iştirak edəcək. Yəni əvvəlki passivlik olmayacaq. Bu da bizim xeyrimizədir”.
Vidadi ORDAHALLI
