Araşdırmalar göstərir ki, bu gün artıq Azərbaycana valyuta qazandıran əsas sahələrdən biri də turizm sektorudur. İndi bu istiqamətdən gələn valyutanın miqdarı milyardlarla dollar həcmində ölçülür.
Qeyd edək ki, bu məsələyə Prezident İlham Əliyev 2019-cu ilin yekunlarına həsr olunmuş müşavirədə çıxışı zamanı da xüsusi toxunub: "Azərbaycanda mövcud olan sabitlik, beynəlxalq mövqelərimizin möhkəmlənməsi, ölkəmizdə keçirilmiş beynəlxalq tədbirlər turizmin inkişafına xidmət göstərir".
Dövlət başçısının sözlərinə görə, ötən il turist səfərləri rekord həddə çatıb və ölkəmizə 3 milyon 170 min xarici qonaq gəlib: "Mənə verilən məlumata görə, təkcə bank kartları ilə xarici turistlər Azərbaycanda 1 milyard 260 milyon manat pul xərcləyib. Ancaq bütövlükdə nəzərə almalıyıq ki, gələn turistlər əsasən qonşu ölkələrdəndir və bizdə olduğu kimi, orada da, hələ ki, nağd hesablaşmalar üstünlük təşkil edir. Ümumi hesablama göstərir ki, xarici turistlər Azərbaycanda bütövlükdə 4,3 milyard manat pul xərcləyib. Mən bunu manatla deyirəm, amma əslində bu, valyutadır. Bu valyuta, eyni zamanda, bir növ ixrac növüdür. Bizim makroiqtisadi vəziyyətimizin sabit olmasında da bunun çox böyük rolu var. Əlbəttə, biz əsas valyutanı neft-qaz satışından qazanırıq. Halbuki, qeyri-neft sektorunda ixracın 14 faiz artması indi bu sektordan da valyuta axınını təmin edir. Turizmin inkişafı bundan sonra da diqqət mərkəzində olacaqdır". Səslənən rəqəmlərdən belə bəlli olur ki, dollar ekvivalentində Azərbaycan turizmdən ötən il 2,5 milyard dollardan çox vəsait qazanıb. Digər tərəfdən o da bəlli olur ki, təkcə turizmdən əldə olunan gəlir 4,3 milyard manata çatmaqla qeyri-neft əmtəə ixracından 35 faiz çoxdur.
Hazırda ölkə qarşısında duran başlıca məsələlərdən biri isə daha çox sayda turistin Azərbaycana səfərinin təşkilinə nail olunmasıdır. Bu məqsədlə, əslində çoxsaylı addımlar atılır. Bu xüsusda Rusiya, Avropa və Ərəb ölkələri, Çin, Hindistan, Pakistan və digər çoxmillətli ölkələrlə işbirliyi də xüsusi maraq dairəsində yer alır. Digər tərəfdən o da məlumdur ki, son illər Azərbaycana bir neçə istiqamətdən, məsələn, Rusiyanın Soçi, Hindistanın ən böyük şəhəri olan Dehli, Misirin Şarm əl-Şeyx, İsveçrənin Cenevrə, Gürcüstanın Batumi şəhərlərindən aviareyslər açılıb. Ötən ilin sonunda Rusiyanın 9 şəhərindən Bakıya müntəzəm sərnişin aviareyslərinin yerinə yetirilməsinə dair razılıq əldə edilib. "Pegas Fly" həftədə iki dəfə Yekaterinburq, Kazan, Krasnodar, Mineralnıye Vodı, Orenburq, Perm, Rostov, Samara və Ufadan Azərbaycan paytaxtına uçuşları həyata keçirəcək. Artıq Mahaçqala-Bakı və Mahaçqala-Tehran birbaşa aviareyslərinin açılışı da planlaşdırılır.
Bundan başqa, artıq Azərbaycan mülki aviasiyasının tarixində ilk dəfə beşinci və yeddinci qrup "hava azadlığı" ölkənin bütün beynəlxalq hava limanlarında heç bir maneə olmadan tətbiq olunur. 2020-ci il yanvarın 1-dən etibarən sözügedən “hava azadlığı” qrupları ölkəmizin hava limanlarından Avropa, Şimali Amerika, Avstraliya və Cənub-Şərqi Asiyanın 40 ölkəsinə uçuşlar həyata keçirməyə imkan verir.
Hava məkanının azadlığı ilk növbədə səyahətlərə təkan verir. Yəni bu hadisənin turist axınını artıracağını və yeni gəlirlər gətirəcəyini gözləmək lazımdır. Daha əvvəl isə bəzi ölkələrdən Azərbaycana birbaşa uçuşların olmaması turistlərin ölkəmizə gəlməsində müəyyən çətinlik yaradırdı. Lakin barəsində yuxarıda bəhs edilən qərar bütün bu maneələri aradan qaldırır. Səmanın açılması həm ölkəmizə gələn, həm də ölkəmizdən gedənlər üçün münbit şərait yaradacaq. Bu baxımdan 2020-ci ilin Azərbaycan turizmi üçün sıçrayış ili olacağı gözlənir.
Qeyd edək ki, "Hava azadlığı” qrupu hər hansı bir ölkəyə məxsus aviaşirkətin təyyarələrinin digər dövlətin hava məkanında fəaliyyətini tənzimləyən qaydalar toplusudur. Bu zaman aviaşirkətlər bütün istiqamətlər üzrə, o cümlədən Azərbaycanın ərazisində azad kommersiya fəaliyyəti həyata keçirəcək. Belə vəziyyət Azərbaycana daha çox turist axınına rəvac verəcək və gözlənilən budur ki, cari ildə Azərbaycanın turizm gəlirləri artıq 3 milyard dolları keçəcək.
Digər tərəfdən məlumdur ki, Körfəz ölkələri Azərbaycan üçün olduqca vacib bazardır. Güclü mədəni əlaqələr və birbaşa aviareyslər turist axınına əsas verir. Son iki ildə Körfəz ölkələrinin “Emirates”, “Etihad Airways”, “Flydubai” və “Air Arabia” kimi aviaşirkətləri Bakı və Qəbələyə birbaşa xətlər açıb. Bu fonda əsas məsələ həm də budur ki, xidmət sektorunun inkişafına mühüm təkan verən turizm Azərbaycana valyuta gətirən əsas sahələrdən birinə çevrilir.
Azərbaycan Turizm Bürosunun baş icraçı direktoru Florian Zenqstşmid isə turistlərin cəlbi üçün yeni metodlardan da istifadə olunacağını bildirir:“Biz artıq marketinq strategiyalarımızda yeni yollar tapmalıyıq və başa düşməliyik ki, turistlər daha etibarlı qeyri-kommersiya orqanlarını seçirlər. Bu il Qazaxıstan, Ukrayna, Cənubi Koreya Respublikası və Yaponiyada yeni nümayəndəliklərimizi açmağı düşünürük. Bu strategiya ilə yanaşı, turistlər üçün yeni broşürlər, materiallar dərc olunmalıdır ki, onlar Azərbaycan haqqında daha çox məlumatlı olsunlar”.
Ramil QULİYEV
