Azərbaycanda 2 yeni qoruq yaradıldı - nə dəyişəcək?..

Prezident İlham Əliyev Azərbaycan Respublikasının Axar-Baxar və İlisu milli parklarının yaradılması haqqında sərəncam imzalayıb.
Qeyd edək ki, sərəncam xüsusi mühafizə olunan təbiət əraziləri şəbəkəsinin genişləndirilməsini, biomüxtəlifliyin qorunub saxlanılmasını, ətraf mühitin dayanıqlı idarə olunması ilə yanaşı, sosial-iqtisadi imkanların artırılmasını, yerli icmaların ekoloji təşəbbüslərə inteqrasiyasını və regionlarda ekoturizmin inkişafını təmin etmək məqsədilə imzalanıb.
Maraqlıdır, Axar-Baxar və İlisu milli parklarının yaradılması Azərbaycan təbiətinə nə verəcək?
Ənvər Əliyev: “Yeni yaradılacaq parklar təbiətimiz üçün böyük hədiyyədir”
AMEA Coğrafiya İnstitutunun şöbə müdiri Ənvər Əliyev “Bakı-Xəbər”ə şərhində bildirdi ki, yeni yaradılacaq parkların ərazisi çox gözəldir: “Azərbaycanın, demək olar ki, ən sıx meşə ehtiyatı məhz İlisu Milli Parkının ərazisindədir. Qoruğun böyüdülməsi olduqca əhəmiyyətlidir. Axar-Baxar milli parkı Samux, Yevlax və Qax rayonlarının əsasən dövlət ehtiyat fondu torpaqlarında formalaşdırılıb və ümumilikdə 23 901,99 hektar ərazini əhatə edir. Ancaq İlisu Milli Parkı ilə bağlı deməliyəm ki, burda bəzi problemlər var. Belə ki, AzerGold şirkəti Balakəndə Avropanın ikinci ən böyük polimetal filiz yatağı olan Filizçay yataqlarını işlətməyə başlamaq fikrindədir. Belə olarsa respublikamızın ən sıx meşə massivlərinə, o cümlədən yeni yaradılacaq qoruğun ekosisteminə ciddi ziyan göstərməsi qaçılmazdır. Bu səbəbdən də hesab edirik ki, olduqca mürəkkəb birləşmələrdən olan bu yatağın emal zavodu cənubda, yəni Aran hissədə tikilsin və müasir texnologiya ilə təmin olunsun. Digər ən mühum şərt ondan ibarətdir ki, Filizçay yatağında görüləcək işlər yalnız şahdax üsulu ilə icra edilməlidir. Belə olarsa nə meşə massivlərinə, nə də yeni yaranan parklara hər hansı bir ziyan dəyəcək”.
Həmsöhbətimiz hesab edir ki, yeni yaradılacaq parklar təbiətimiz üçün böyük hədiyyədir. İlisu Milli Parkı Azərbaycanın meşə ekosisteminin qorunmasına kömək edəcək. Axar-Baxar qoruğu isə ölkənin qorunmaya ehtiyacı olan yarımsəhra, quru çöl landşaftına malik olan ərazilərimizin qorunması və orda müdafiəyə ehtiyacı olan heyvanat aləminə ciddi kömək göstərəcək.
Ekologiya və Təbiət Nazirliyi: “Hər iki milli parkın yaradılması həmin ərazilərin zəngin təbii və tarixi irsinin əhəmiyyətli turizm potensialına çevrilməsi ilə sosial-iqtisadi imkanların genişlənməsinə şərait yaradacaq"
Ekologiya və Təbii Sərvətlər Nazirliyindın “Bakı-Xəbər”ə verilən məlumata görə, Azərbaycanda yeni milli parkların - Axar-Baxar və İlisu milli parklarının yaradılması ilə qorunan təbiət ərazilərinin sahəsi genişləndirilib: “Bu qərar Azərbaycanda, eləcə də Cənubi Qafqaz regionunda xüsusi mühafizə olunan təbiət əraziləri şəbəkəsinin genişləndirilməsi, ekoturizmin inkişafı, yerli icmaların ekoloji təşəbbüslərə inteqrasiyası, ətraf mühitin dayanıqlı idarə olunması və bütövlükdə regionun bioloji müxtəlifliyinin qorunması baxımından mühüm və tarixi hadisə kimi qiymətləndirilir. Azərbaycanın yeni yaradılmış unikal təbiət komplekslərindən biri olan Axar-Baxar Milli Parkı Samux, Yevlax və Qax rayonlarının əsasən dövlət ehtiyat fondu torpaqlarında formalaşdırılıb və ümumilikdə 23 901,99 hektar ərazini əhatə edir. İlisu Milli Parkı isə fəaliyyətdə olan İlisu Dövlət Təbiət Qoruğunun bazasında yaradılıb. Milli Park Qax və Zaqatala rayonlarının ərazisində yerləşir və ümumi sahəsi 13 966 hektardır. Bildirilib ki, Azərbaycanda Xüsüsi Mühafizə olunan Təbiət Ərazilərinin (XMOTƏ) sahəsi 892 855,78 hektar olmaqla ölkə ərazisinin ümumi sahəsinin 10,31 faizini təşkil edirdi. Yeni yaranan milli parklar hesabına hazırda bu rəqəm 913 342,17 hektar olmaqla ölkə ərazisinin ümumi sahəsinin 10,54 faizinə yüksəlib. Hər iki milli parkın yaradılması həmin ərazilərin zəngin təbii və tarixi irsinin əhəmiyyətli turizm potensialına çevrilməsi ilə yanaşı, regionda məşğulluğun artmasına, yerli əhalinin rifah halının yüksəlməsinə, ekoloji maarifləndirmə yolu ilə ekosistemlərdən dayanıqlı istifadəyə əsaslanan sosial-iqtisadi imkanların genişlənməsinə şərait yaradacaq".
Günel CƏLİLOVA