Tək nəqliyyatda maaşın bir ildə bu qədər artması normal sayıla bilər?..
Xalid Kərimli: "Burada zərərli heç nə yoxdur, işçilərin əmək haqqının artırılması əhalinin gəlirlərinin artmasına və həyat səviyyəsinin yaxşılaşmasına şərait yaradır"
Bu ilin yanvar-mart aylarında Azərbaycanda nəqliyyat sektorunda çalışan işçilərin orta aylıq əməkhaqqı 1604 manat olub. Bu barədə Dövlət Statistika Komitəsindən məlumat veib. Məlumata görə, bu göstərici ötən ilin eyni dövrü ilə müqayisədə 241 manat və ya 17,7% çoxdur.
Belə ki, 2024-cü ilin yanvar-mart aylarında Azərbaycanda nəqliyyat sektorunda çalışan işçilərin orta aylıq əməkhaqqı 1363 manat olub.
Qeyd edək ki, ən yüksək maaşı 2761 manat ilə hava nəqliyyatında çalışan işçilər, ən aşağı maaşı isə 674 manat ilə poçt və kuryer fəaliyyəti ilə məşğul olan işçilər alıb.
Bir ildə bir sahədə əmək haqqının belə artımı normal sayıla bilərmi? Bir sahədə artım olmur, ya da cüzi olur, başqa sahədə isə 18%-ə qədər artım olur. Prosesin nə kimi müsbət və mənfi nəticələri ola bilər?
Baki-xeber.com saytının sualını cavablandıran iqtisadçı ekspert Xalid Kərimli bildirdi ki, Azərbaycanda keçən il orta aylıq əmək haqqı 8 faiz artıb: "Bu ilin mart ayında isə ötən ilin eyni dövrü ilə müqayişədə orta aylıq əmək haqqı 10 faiz artib. Minimum əmək haqqı isə bu ilin 1 yanvarından 15 faiz artırılıb. Lakin müəyyən səbəblərdən nəqliyyat sektorunda orta ayliq əmək haqqı daha çox artıb. Səbəb ondan ibarətdir ki, iqtisadiyyatın inkişaf dinamiksına uyğun olaraq nəqliyyat sektorunda işçiyə tələbat artıb. Təklif isə bu sektorda, demək olar ki, dəyişməz qalıb. Bu səbəbdən nəqliyyat sektorunda əməkhaqqının artımı ölkə üzrə orta aylıq əməkhaqqından bir qədər daha çox artım nümayiş etdirib. Digər tərəfdən, nəqliyyat sektorunda "kölgə iqtisadiyyatı" son vaxtlar minimuma enib. Taksi fəaliyyətindəki islahatlar, ictimai nəqliyyatın kartla ödəniş sisteminə keçməsi və s. buna vəsilə olub. Ona görə də nəqliyyat işçilərinin maaşlarında olan bütün artımlar leqal şəkildə həyata keçirilir. Yəni bu sahədə indiyə qədər maaşa üstəlik verilən paket artıq leqallaşıb.
Burada zərərli heç nə yoxdur, işçilərin əmək haqqının artırılması əhalinin gəlirlərinin artmasına və həyat səviyyəsinin yaxşılaşmasına şərait yaradır. Bu isə tələbatın yüksəlməsini, dövriyyənin artmasını stimullaşdırır. Zatən iqtisadiyyat elə bunun üçün cəmiyyətə lazımdır. Bu narahatedici bir məsələ deyil.
Yalnız bir məqamı qeyd etmək lazımdır ki, əməkhaqqının artması məhsulun - daşıma xidmətlərinin qiymətinin artmasına təzyiqlər yarada bilər".
Ekspert onu da əlavə etdi ki, hazırda ölkə üzrə orta aylıq əmək haqqı 1084 manata yüksəlib: "O cümlədən bu göstərici özəl sektorda 1116 manat, dövlət sektorunda isə 1056 manat təşkil edir. Bu göstərici neft sektorunda 4 min manatdan çoxdur. Amma bizdə orta aylıq əməkhaqqı qonşu ölkələrlə müqayisədə hələ də aşağıdır. Baxmayaraq ki, regionun lider dövlətiyik, ən çox sərvətə malikik, bıtün növ əməkhaqqı göstəricisinin həcminə görə qonşularınızdan geri qalırıq".
Akif NƏSİRLİ
