Şənbə günü, 12 iyul 2025
     

Qəbələnin Tikanlı sakini olan fəhlənin faciəsi MTK-ların cinayətkar üsuldan hələ əl çəkmədiyini göstərir…

Image

Son dönəmlər əksər tikinti sahələrində hündürlükdən yıxılaraq ağır xəsarət alan və ya həyatını itirən fəhlələrin çoxaldığını görürük. Belə olan halda həmin işçilərin ailəsi başsız qalır və ya maddi vəziyyətləri çətin duruma düşür.

Bu günlərdə Qəbələ rayonunun Tikanlı kənd sakini, fəhlə Rəhim İbrahim oğlu Cəlilov Bakıda çoxmərtəbəli binada işləyərkən yıxılaraq ölüb.

Qeyd edək ki, son zamanlar bu kimi hadisələr mütəmadi olaraq baş verir. Vəfat edən Rəhim Cəlilovun atası bildirib ki, oğlu ilə heç kim əmək müqaviləsi bağlamayıb: “Günəmuzd işlə məşğul idi. Hətta bu işi də həmişə tapa bilmirdi”.

Bildirək ki, burada əsas problem əməyin təhlükəsizliyinin təmin olunmaması ilə yanaşı, həm də əmək müqaviləsinin olmaması səbəbindən bədbəxt hadisə zamanı işçinin hüquqlarının təmin olunmamasıdır.

Son 2 ildə dünyanı bürüyən pandemiya işsizliyi xeyli artırdı. Rəqabət böyük olduğundan, insanlar ailəsinə bir parça çörək qazanmaq üçün işəgötürənin hər şərtinə razı olur, müqaviləsiz şəkildə, təhlükəli şəraitdə çalışırlar. Nəticədə bədbəxt hadisələr zamanı heç bir hüquqları qorunmur.

  • Kamran Məmmədli: “Bəzən işçilərlə bağlanılan əmək müqavilələrində bir növ tələ sayılan müddəa olur, həmin müddəada…”

Iqtisadçı Kamran Məmmədli qeyd etdi ki, tikinti sektorunda qeyri-rəsmi qaydada, əmək müqaviləsi bağlamadan çalışanların sayı çoxdur. Belə insanların həyatı, təhlükəsiz şəraitdə işləməsi sahibkarları elə də maraqlandırmır: “Son nəticədə hər il tikinti sektorunda onlarla ölüm və xəsarət hallarının şahidi oluruq. Çünki sahibkarlar məsuliyyətdən, eləcə də bir sıra ödənişlərdən, o cümlədən Əmək və Əhalinin Sosial Müdafiəsi Nazirliyi (ƏƏSMN) yanında Dövlət Sosial Müdafiə Fonduna ödənişlərdən yayınmaq üçün işçilərin hamısı ilə əmək müqaviləsi bağlamamağa çalışırlar. Çünki həmin müqavilədə işçinin həyat və tibbi sığortası məsələləri, digər hüquqları öz əksini tapmalıdır. Üstəlik, işçilərin həyatına məsuliyyətli yanaşmaq, iş prosesində bütün normalara əməl etmək lazımdır. Bakıda tikinti aparılan ərazilərin yanından keçərkən kaskasız, təhlükəsizlik tədbirlərinə əməl edilmədən yüksək mərtəbələrdə çalışanları görürük. Bu kimi hallar faciələrlə nəticələnir. Odur ki, dövlət tikinti sektoruna, xüsusilə də əməyin təhlükəsizliyinə nəzarəti sərtləşdirməlidir”.

Ekspert onu da vurğuladı ki, bəzən işçilərlə bağlanılan əmək müqavilələrində bir növ tələ sayılan müddəa olur: “Həmin müddəda qeyd edilir ki, işçi iş prosesində baş verən qəzaya görə bütün məsuliyyəti öz üzərinə götürür. Bu cür müddəaların olması qanuna zidd deyil, amma məntiqə və davranış qaydasına ziddir. Azərbaycanda bir iş yeri üçün rəqabət o qədər güclüdür ki, işçilər düşünmədən və oxumadan müqavilələri imzalayırlar. Son nəticədə onlar xəsarət alan zaman və digər hallarda kompensasiyalardan məhrum olurlar”.

  • Hüseyn Axundov: “Əmək müqaviləsi olan şəxsin də əmək şəraiti yoxlanmalıdır, əmək təhlükəsizliyi qaydalarına riayət olunması təmin olunmalıdır

Hüquqşunas Hüseyn Axundov qeyd etdi ki, əməyin təhlükəsizliyinin təmini və müqavilə bağlanmasına nəzarət Dövlət Əmək Müfəttişliyinin səlahiyyətindədir: “İllərdir biz bunu deyirik ki, əmək müqaviləsi bağlanmadan heç kim gedib işləməsin. Onu işçi də, işəgötürən də bilməlidir. Əmək müqaviləsi vətəndaşın hüququdur. Hətta bununla bağlı biz sahibkarlıq müəssisələri üçün cərimələr, cəzalar da müəyyənləşdirmişik. Belə hallara yol verildiyi ortaya çıxan müəssisə cərimə olunmalı, bağlanmalıdır. Bu kimi durumlarda Əmək və Əhalinin Sosial Müdafiəsi Nazirliyinin tabeliyindəki Dövlət Əmək Müfəttişliyi ciddi tədbirlər görməlidir. Eyni zamanda əmək müqaviləsi olan şəxsin də əmək şəraiti yoxlanmalıdır, əmək təhlükəsizliyi qaydalarına riayət olunması təmin olunmalıdır. Həddindən artıq isti və soyuq havalarda açıq havada işlər dayandırılmalı, təhlükəsizlik üçün xüsusi geyimlərdən, təhlükəsizlik kəmərlərindən istifadə olunmalıdır”.

  • Mayis Əliyev: “İşçilər bədbəxt hadisələr zamanı nə sığorta ala bilir, nə əlilliyinə görə əlavə ödənişlər…”

Sosial sahə üzrə ekspert Mayis Əliyevin sözlərinə görə, müqaviləsiz çalışmanın çox ciddi fəsadları var: “İşçilər bədbəxt hadisələr zamanı nə sığorta ala bilir, nə də əlilliyinə görə əlavə ödənişlər. Xəsarət almasa belə, pensiyaya çıxanda əmək pensiyası ala bilmir, çünki onun pensiya kapitalı olmur. Onların əmək müqaviləsində iş saatları, istirahət və məzuniyyət günləri qeyd olunur ki, bunlardan da məhrum olurlar. Sahibkarın əlində qul kimi işləyirlər, sahibkar onları istədiyi şəraitdə, istədiyi qədər işlədir, iş bitəndə isə deyir ki, sabahdan azadsan. Əmək müqaviləsi olsa belə özbaşınalıqlar olmaz, vətəndaşlarımızın əmək hüquqları və təhlükəsizliyi də qorunar”.

Ekspert hesab edir ki, tikinti ilə qanunların sərtləşdirilməsinə ehtiyac var: “Hər bir qanunun təkmilləşdirilməsi, nəzarət sisteminin gücləndirilməsi, sanskiyaların sərtləşdirilməsi vacib  məsələlərdir. Nə qədər mükəmməl qanunlar qəbul olunsa da, yerlərdə düzgün tətbiq olunmadığı halda əhəmiyyətsiz olur. Buna görə də tikinti sahəsində çalışan insanların peşəkarlığı, onlara vərdişlərin aşılanması vacibdir”.

Günel CƏLİLOVA  



VİDEO

SON XƏBƏRLƏR

12.07.2025 / 12:07
DÇ-2030-un finalı bu stadionda keçiriləcək - AÇIQLANDI

12.07.2025 / 11:10
Ərdoğandan qərar - bu xanımı vəzifəyə təyin etdi

12.07.2025 / 11:02
Tramp ŞOKDA - ABŞ məhkəməsi Prezidentin fərmanını blokladı!

12.07.2025 / 10:54
Narkotik vasitələr becərən Qəbələ sakini yaxalanıb

12.07.2025 / 10:00
Mingəçevirin bu ərazilərində qaz olmayacaq - XƏBƏRDARLIQ

12.07.2025 / 09:12
"Feyk xəbər" yayanları ciddi cəza gözləyir

12.07.2025 / 09:03
Ölkəmizə "cəhənnəm istilər" gəlir...

12.07.2025 / 08:44
Sertifikasiyadan sonra indi də müəllimlərin dərs yükü problemə çevrilib...

12.07.2025 / 01:05
Azərbaycandan tarixi uğur - 40 gündə 6 seçkidə qalib gəldik...

11.07.2025 / 21:43
Erməni işğalı zamanı əsirlikdə və girovluqda saxlanılmış şəxslər ifadə verdi – MƏHKƏMƏ+ FOTO

11.07.2025 / 21:30
Rusiya XİN Azərbaycanda rus dilinin vəziyyətini(?) araşdırır...

11.07.2025 / 21:15
Antiterrordan Əbu-Dabiyədək - Əliyevin təşəbbüsləri aparıcıdır...

11.07.2025 / 21:01
Priqojin 2 azərbaycanlını “Vaqner”ə hansı ölkənin həbsxanasında cəlb edib?..

11.07.2025 / 20:46
Bakı-İrəvan sazişi bu ilin sonunda imzalana bilər...

11.07.2025 / 20:31
Zəngəzur dəhlizi açılır - Əbu-Dabi çox şeyi dəyişdi...

11.07.2025 / 20:16
Əliyev-Paşinyan görüşünə Rusiyadan ikibaşlı rəylər gəlir...

11.07.2025 / 20:02
Dövlətdən böyük vəsait ayrılır, ipəkçilik yenə də çökür...

11.07.2025 / 19:47
Azərbaycanın və Türkiyənin qəvi düşməninin axırına Ermənistan özü çıxır…

11.07.2025 / 19:30
Professor Məhərrəm Qasımlı Aydın Quliyevi yubileyi münasibətilə təbrik etdi

11.07.2025 / 19:17
Birləşmiş Kreml-İrəvan qüvvələri başladı - “Əbu-Dabi görüşünü ABŞ təşkil edib”...

11.07.2025 / 19:05
Sabir Zeynalov Açıq Çelenc Turnirində gümüş medal qazanıb

11.07.2025 / 19:03
Üç nəfər xaricində PKK terror təşkilatı bağışlandı - Murat Karayılan, Cəmil Bayık və...

11.07.2025 / 18:57
İranın diplomatik ikiüzlülüyü

11.07.2025 / 18:47
Hökumət mollası türk dilini "cəhənnəm dili" adlandırdı...

11.07.2025 / 18:42
Bahar Muradova Balakən rayonunda vətəndaşları qəbul edib

11.07.2025 / 18:33
Qərbi Azərbaycan məsələsi beynəlxalq sənədlərdə insan haqları kimi qəbul olundu...

11.07.2025 / 18:23
İqtisadi Şuranın iclası keçirildi - 2026-cı il büdcə layihəsinə dair müzakirə aparıldı

11.07.2025 / 18:19
Təhsil Nazirliyi “qanunsuz” azad edir, məhkəmələr bərpa edir...

11.07.2025 / 18:06
Əliyev-Paşinyan razılaşmasının ardınca Rusiya hərəkətə keçdi...

11.07.2025 / 17:52
Vətəndaş Cəmiyyəti Təşkilatlarının BMT-də rolu – BAMF-dan növbəti təlim

11.07.2025 / 17:47
Azərbaycandan Almaniyaya daha çox pul axmağa başlayıb - əvvəl tərsinə idi, nə olub?

11.07.2025 / 17:44
TƏBİB-in tabeli tibb müəssisələrinin fəaliyyətinə dair növbəti geniştərkibli müşavirə keçirilib

11.07.2025 / 17:25
Tramp Ukraynaya göndərəcəyi silahların pulunu NATO-dan alacaq - Biz silahları onlara verəcəyik, onlar da Ukraynaya...

11.07.2025 / 17:12
Sabunçuda əməliyyat - Emin Səmədov 10 kq narkotiklə tutuldu...

11.07.2025 / 16:59
Dünya Çərkəz Birliyi çərkəz xalqının geridönüş haqqının tanınmasını tələb edir

11.07.2025 / 16:40
PKK-nın tərksilah edilməsilə bağlı ilk addım Süleymaniyyədə atıldı - Rəsmi Ankaradan ilk reaksiya...

11.07.2025 / 16:37
FHN-in əməkdaşı Beynəlxalq Mülki Müdafiə Təşkilatının Baş katibi seçildi

11.07.2025 / 16:28
Beynəlxalq səyyahlar Laçında... - YENİLƏNDİ

11.07.2025 / 15:57
Ürəyi Vətənlə döyünən qəhrəman Elnur...

11.07.2025 / 15:30
bp-nin Azərbaycan milli mətbuatının 150 illiyinə töhfəsi...

11.07.2025 / 15:29
Dəniz kənarında ekoloji çirklənməyə yol verən şəxslərə qarşı polis nəzarəti daha da gücləndirilib

11.07.2025 / 15:14
"Yaşyarımlıq oğlum başından qəlpə xəsarəti aldı" - Xocalı soyqırımı zamanı körpə övladları ilə girov götürülmüş qadın

11.07.2025 / 15:10
Bakıda “Gələcəyin mediası: “Əkinçi”nin izi ilə” mövzusunda Forum keçirilib - FOTO

11.07.2025 / 14:51
Azərbaycanın daha iki abidəsi UNESCO-nun Dünya İrsinin İlkin Siyahısına daxil edildi

11.07.2025 / 14:26
16 milyon manata yaxın borcu olan şirkətin əmlakı satışa çıxarıldı

11.07.2025 / 14:12
Ağdamda tikinti aparılan ərazidə insan sümüyü aşkarlandı

11.07.2025 / 13:55
Türk Rivierasında heyranedici mənzərələrlə dolu unudulmaz səyahət

11.07.2025 / 13:47
Paşinyan İrəvanı revanşistlərdən “təmizləyir”..

11.07.2025 / 13:24
“Konstitusiya və Suverenlik İli” çərçivəsində BDU-nun 2 tələbəsinə Ombudsmanın xüsusi təqaüdü veriləcək

11.07.2025 / 13:21
Prezident İlham Əliyev Gürcüstanın iqtisadiyyat və davamlı inkişaf nazirini qəbul edib

11.07.2025 / 13:19
BDU-da “Birincilik” təqaüdü təsis edildi

11.07.2025 / 13:12
Страшный сон профессора Хачикяна - ПРЯМАЯ ТРАНСЛЯЦИЯ

11.07.2025 / 13:11
Almaniyada yaşayan ixtiraçı həmyerlimiz "Bakı Xəbər"ə müraciət etdi

11.07.2025 / 13:09
“Sənət və duyğu harmoniyasının təbliği” layihəsi uşaqların psixoloji rifahına töhfə verir

11.07.2025 / 12:53
"Medianın işində ciddi keyfiyyət dəyişikliyi özünü göstərməkdədir" - Əhməd İsmayılov

11.07.2025 / 12:35
Rusiya Ukrayna müharibəsilə bağlı ABŞ-a yeni təkliflər verdi - Lavrovla görüşən Rubio detalları açıqlamadı...

11.07.2025 / 12:07
"Milli mətbuatımızın hazırkı estafetini yeni gənc nəsil qəbul etməlidir" - Əhməd İsmayılov

11.07.2025 / 11:55
“Respublika” qəzeti və “Xalq qəzeti” redaksiyaları birləşdirildi

11.07.2025 / 11:50
“Şübhəli əməliyyatların monitorinqi” informasiya sistemi yaradıldı - FƏRMAN

11.07.2025 / 11:42
Prezident bələdiyyələrin vahid informasiya sisteminin yaradılmasını təsdiqlədi

11.07.2025 / 11:35
Yaşayış minimumu haqqında qanunda dəyişiklik edildi

11.07.2025 / 11:33
“Bakinski raboçi” və “Xalq” qəzetinin redaksiyalarının MMC-ləri yaradıldı - FƏRMAN

11.07.2025 / 11:31
Milli Onkologiya Mərkəzinin maddi-texniki bazasının möhkəmləndirilməsinə vəsait ayrıldı - SƏRƏNCAM

11.07.2025 / 11:30
"İrana səfər etməyin!" - ABŞ öz vətəndaşlarına XƏBƏRDARLIQ ETDİ

11.07.2025 / 11:25
Dünya bazarı çalxalanır - qızıl 20 dollardan çox bahalaşıb

11.07.2025 / 11:16
Abşeronda 17 əl qumbarası, 16 partlayıcı və xeyli silah-sursat aşkarlandı - TƏCİLİ

11.07.2025 / 11:13
Vüqar Rəhimzadə: Azərbaycan konstruktiv və lider mövqeyi ilə sülh gündəliyini irəli aparır

11.07.2025 / 11:09
Cənubi Qafqazda yeni diplomatik mərhələ: Əbu-Dabidə tarixi görüş

11.07.2025 / 11:07
Samvel Karapetyanın yaxın adamı da həbs edildi

11.07.2025 / 11:04
Prezident İlham Əliyev Monqolustan Prezidentini təbrik etdi

11.07.2025 / 11:03
Bakı - İrəvan danışıqlarında mühüm nəticələr alındı - CANLI

11.07.2025 / 11:00
Respublika Klinik Xəstəxanasında pasiyent üzərində eyni anda 5 əməliyyat icra olunub

11.07.2025 / 10:31
BDU-da T3 Fondunun birgə əməkdaşlığı ilə “TEKNOFEST klubu” yaradılır

11.07.2025 / 10:29
Makron ŞOKDA - Məhkəmə onun arvadını kişi adlandıran jurnalistə bəraət verdi!

11.07.2025 / 10:22
Şirvanda narkokuryerdən 7 kiloqrama yaxın narkotik vasitə götürülüb

11.07.2025 / 10:13
Azərbaycan və Çin arasında mülki aviasiya sahəsində əməkdaşlığa dair sənəd imzalanıb

11.07.2025 / 10:10
Pakistanda cinayətkarlar 9 sərnişini öldürüblər

11.07.2025 / 10:00
"Rusiya ilə müharibə təkcə Ukrayna üçün deyil..."

11.07.2025 / 09:45
Pensiyaçılara şad xəbər

11.07.2025 / 09:32
Bu çanta Parisdə 7 milyona avroya satıldı

11.07.2025 / 09:20
"60 günlük atəşkəsə razıyıq, amma..."

Qərbi Azərbaycan məsələsi beynəlxalq sənədlərdə insan haqları kimi qəbul olundu...

XƏBƏR ARXİVİ

İyul
B.eÇ.aÇC.aCŞB
301234567891011121314151617181920212223242526272829303112345678910