Çərşənbə axşamı günü, 15 iyul 2025
     

Qərbi Azərbaycan İcması Ermənistan hökuməti ilə təmasları necə quracaq... - MÜSAHİBƏ

Image

Qərbi Azərbaycan İcmasında Qayıdış Konsepsiyası qəbul edilib. Bu barədə Qərbi Azərbaycan İcmasının Müşahidə Şurasının yekun iclasında qeyd edilib.

Qayıdış Konsepsiyasında bir sıra məsələlər öz əksini tapıb. O cümlədən, Konsepsiyada Qərbi Azərbaycan İcmasının Ermənistan hökuməti ilə təmaslar qurması öz əksini tapıb: “İcma qayıdış prosesinin nizamlı və effektiv şəkildə həyata keçirmək məqsədilə müvafiq beynəlxalq icraçı tərəfdaş tapmaq üçün səy göstərəcək. Bu tərəfdaşın BMT-nin Qaçqınlar üzrə Ali Komissarlığının olmasına üstünlük veriləcək. İcma beynəlxalq icraçı tərəfdaş ilə birlikdə, tətbiq oluna bilən beynəlxalq standartlar əsasında, Azərbaycan hökuməti və Ermənistan hökuməti ilə təmaslar şəraitində qayıdışın detallı planını hazırlayacaq”.

  • “İki xalq arasında etimadı, vəziyyəti normal hala gətirmək asan olmayacaq”

Bu və digər məsələlərlə bağlı əslən Qərbi Azərbaycandan olan AMİP-in sədr müavini, İrəvan Türk Cümhuriyyətinin Millət Şurasının üzvü Afsəddin Nəbiyevə bir sıra suallar ünvanladıq:

- Əvvəla, bu təmaslardan nə kimi perspektivlər gözlənilir?

- Bu təmaslar beynəlxalq hüququn standartları əsasında həyata keçirilməlidir. Bütün dünya üçün insan hüquqlarının əsası Ümumdünya İnsan Hüquqları Bəyannaməsinin 1948 - ci il 10 dekabrda BMT-nin 48 ölkəsi tərəfindən qəbul edilib. Sənəd beynəlxalq hüququn təməli sayılır. Məhz həmin gün - 10 dekabr Beynəlxalq insan hüquqları günü sayılır. Bu Paktın beynəlxalq müqavilə statusu var. Ona görə BMT-nin üzvü olan dövlətlər bu Pakta qoşulub. Sənədi Azərbaycan, eyni zamanda Ermənistan tərəfi də 1990-cı illərdə imzalayıb. Bu sənədin 13-cü maddəsində göstərilir; 1."Hər bir insan hər hansı bir dövlətin hüdudlarında sərbəst yer dəyişmək və özünə yaşayış yeri seçmək hüququna malikdir. 2.Hər bir insanın öz ölkəsi də daxil olmaqla istənilən ölkəni  tərk etmək  və öz ölkəsinə  qayıtmaq hüququ var". Göründüyü kimi, Azərbaycan dövləti bu Paktın müddəalarını yerinə yetirir. Ermənilərin Azərbaycanda yaşamaq hüquqlarına təminat verir. Ancaq Ermənistan tərəfi öz üzərinə götürdüyü bu paktın heç bir bəndinə məhəl qoymur. Yüz minlərlə azərbaycanlını etnik soyqırıma  məruz qoyaraq öz doğma yurdlarından indiki Ermənistan ərazisindən zorla qovub çıxarmışlar. Ona görə də biz indi işlərimizi beynəlxalq təşkilatlarla davam etdirərək  fundamental hüquqlarımızı tələb etməliyik, nəticədə tarixi torpaqlarımıza qayıdıb orada ləyaqətli həyat şəraitini təmin edib  yaşamalıyıq. Belə olduğu halda bölgədə davamlı sülhü də təmin etmiş olarıq.

- Prinsipcə, bu təmaslar necə qurula bilər? Bu məsələdə hansı istiqamətlərə xüsusi önəm verilməlidir?

- Təmaslar diplomatik korpus vasitəsilə, eyni zamanda Qərbi Azərbaycan İcmasının nümayəndələri vasitəsilə qurulmalıdır. Əslində erməni tərəfi bu təmaslara daha çox səy göstərməlidir. Qərbi Azərbaycan Konsepsiyasının həyata keçməsi əslində Ermənistana daha çox lazımdır. Qərbi Azərbaycandan zorla qovulmuş soydaşlarımızın öz yurdlarına qayıdışı təmin olunacaqsa  Ermənistan monoetnik dövlət damğasından xilas ola bilər. Yaşadığımız müasir dünyada monoetnik dövlət sistemi millətçiliyi təşviq etdiyindən, beynəlxalq ictimaiyyət tərəfindən normal qarşılanmır. Ermənistan bu dövlətlər siyahısındadır. Bunun da əsası odur ki, bu dövlət süni olaraq yaradılıb. İndiki halda da bu coğrafiyada dövlət kimi tam  idarə oluna bilmir. Dünya dövlətləri də bunu yaxşı bilir. Ona görə də  diplomatlarımızın, ictimai fəalların, beynəlxalq hüquq təcrübəsi olan hüquqşünaslarımızın görülməli olan işləri çoxdur. Bütün kanallardan istifadə etməklə haqq səsimizi dünyaya çatdırmalıyıq. Yeri gəlmişkən, AMİP beynəlxalq əlaqələrindən istifadə edərək daim bu məsələni gündəmə gətirir. Ona görə də bu məsələdə təkcə Qərbi Azərbaycandan zorla qovulmuş insanlar deyil, hər bir  azərbaycanlı aktiv hərəkətə keçməklə bu məsələni beynəlxalq ictimaiyyətin diqqətinə çatdırmalıdır.

- Ermənistan buna gedəcəkmi, yoxsa getməyəcək?

- Buna getməsi ən birinci Ermənistana daha çox fayda verə bilər. Bunu rasional düşüncəyə malik olan az sayda ermənilər çox yaxşı dərk edirlər. Sadəcə bilirik ki, uzun illərlə erməni cəmiyyətinin beyni mifik uydurma əsatirlərlə doldurulub. Erməni cəmiyyətində qeyri-sağlam təfəkkür formalaşıb. İki xalq arasında etimadı, vəziyyəti normal hala gətirmək asan olmayacaq. Hazırda vəziyyət elədir ki, ermənilər dünyanın geosiyasi mənzərəsinin reallıqlarını anlamaq məcburiyyətində qalıblar. Ona görə də onlar doğru və düzgün olan seçimi etməlidirlər. Bu coğrafiyada qonşu dövlətlərlə, xüsusilə Azərbaycan və Türkiyə ilə sülh şəraitində yaşamaq yolunu seçməlidirlər. Əks halda ermənilərin bir dövlət kimi mövcud olması mümkün deyil. İki seçimdən birini etmək onların öz işidir. Üstəlik, Qərbi azərbaycanlıların öz yurdlarına qayıdışı ermənilərlə azərbaycanlılar arasında etimadı formalaşdırar. Ermənilər Azərbaycanın beynəlxalq hüquq tərəfindən tanınmış ərazilərində, azərbaycanlılar da indiki Ermənistan ərazisində  öz tarixi yurdlarımızda sülh şəraitində birgə yanaşı yaşayışı təmin etməklə bölgədə davamlı sülhü təmin etmiş olarıq. Bu, Ermənistannın xilası deməkdir.

- Təmaslar hansısa neytral ölkədə keçiriləcək, yoxsa növbəli şəkildə Ermənistan və Azərbaycanda?

- Təmaslar əvvəlcə hər iki dövlətin rəsmi nümayəndələri tərəfindən qurulmalıdır. Sonrakı mərhələdə icma ilə təmaslar qurula bilər. Bildiyimiz kimi, erməni hiyləgərliyi  siyasi leksikonumuza yaxşı məlumdur. Bu işlər görülərkən hər bir incə detalı diqqətlə analiz etməli, süzgəcdən keçirməliyik. Mükəmməl proqramımız olmalıdır, bu yöndə işlər gedir. Təmaslar istənilən ölkədə Azərbaycan və ya Ermənistanda ola bilər. Vacib olan məsələ bu deyil. Vacib olan Qərbi Azərbaycana Qayıdış Konsepsiysının beynəlxalq müstəviyə çıxarılmasıdır. Qərbi azərbaycanlıların fundamental hüquqlarının təmin olunması üçün birgə çalışmağımızdır. Bu işləri nizam-intizamla apara bilsək uğurlu nəticələr əldə edə biləcəyik. İnanıram ki, belə də olacaq.

Vidadi ORDAHALLI



VİDEO

SON XƏBƏRLƏR

14.07.2025 / 23:48
Tramp Putini sərt tənqid etdi - Onu qatil adlandırmaq istəmirəm, amma o…

14.07.2025 / 23:40
Tramp Putinə 50 gün vaxt verdi - Ukrayna ilə bağlı razılaşma olmasa...

14.07.2025 / 21:32
Ermənilərin azərbaycanlıları əsir götürərkən işgəncə vermələrini əks etdirən videokadrlar məhkəmədə nümayiş etdirildi - FOTO

14.07.2025 / 21:19
Kilsə Paşinyana əks-hücuma keçdi - "katolikosa hücum Allaha hücumdur"...

14.07.2025 / 21:05
Bir neçə ərəb biznesmenə görə tariximizdən üz döndərməliyik? - Babək ərəblərlə vuruşub, ancaq tarix tarixdir...

14.07.2025 / 20:50
Əbu-Dabidə Əliyev-Paşinyan görüşünün ardınca Gorus görüşü başlayıb...

14.07.2025 / 20:35
Azərbaycanın "yaratdığı" Yeni Kaledoniya Dövləti müstəqil xarici siyasət aparacaq... Konstitusiyada ayrıca maddə...

14.07.2025 / 20:21
Azərbaycan qazının Suriyaya nəqlinin bir neçə marşrutu gözdən keçirilir...

14.07.2025 / 20:07
Supermarketlərimiz yerli bostan məhsullarına bağlıdır - Çindən qarpız idxalı 300 dəfə artır...

14.07.2025 / 19:53
Avropa Bakıdan əlavə 14 milyard kub qaz istəyir - ancaq problem var...

14.07.2025 / 19:40
İki dövlətli həll prosesində yeni ADDIMLAR: Nyu-Yorkda sərt mesajlar veriləcək

14.07.2025 / 19:37
Azərbaycan Yeni Kaledoniyanı dövlət kimi tanıyan ilk ölkə olacaq...

14.07.2025 / 19:25
Əməkdar mədəniyyət işçisi Musa Nəbioğlu Aydın Quliyevi təbrik etdi

14.07.2025 / 19:12
Mətbuatın 150 illiyi həm dövlətçilik, həm də ictimai hadisədir...

14.07.2025 / 18:57
ABŞ Zəngəzur dəhlizinə nəzarəti öz üzərinə götürməyi təklif etdi - səfir rəsmən təsdiqlədi...

14.07.2025 / 18:44
Rusiya pomidor ticarətindən Azərbaycana 1,2 milyard dollar ziyan vuracaq?..

14.07.2025 / 18:41
“Başlıbel: yaranışdan işğaladək” kitabının təqdimatı keçirilib

14.07.2025 / 18:30
Müxalifətə münasibətdə Fransa ilə Rusiya eyni ölkələrdir - qətllər, təqiblər...

14.07.2025 / 18:16
Azərbaycanın tərəvəzində həqiqətən xəstəlik tapılır, ya Rusiyada məsələ siyasiləşdirilir...

14.07.2025 / 18:02
Bakıda qapalı Suriya-İsrail danışıqlarında hər tərəfdən bir nəfər iştirak etdi... Çox ilginc...

14.07.2025 / 17:48
Putindən İrana gizli “nüvə mesajı” - Rusiyanın məqsədi nədir...

14.07.2025 / 17:35
40 nəfər bağça direktoru niyə “vuruldu”?..

14.07.2025 / 17:22
Suraxanıda oğurluq edənlər saxlandı...

14.07.2025 / 17:14
Mətbuat Şurası Aydın Quliyevi 65 illik yubileyi münasibətilə təbrik etdi - FOTO

14.07.2025 / 17:02
Mətbuat Şurası “Sputnik Azərbaycan”la bağlı durumu müzakirə etdi - Kartavıxın və Belousovun həbslərinin jurnalist fəaliyyətləri ilə heç bir əlaqəsi yoxdur...

14.07.2025 / 16:46
Zelenski təsdiqlədi - Ukraynanın yeni baş naziri o olacaq...

14.07.2025 / 16:31
İstilik təchizatı haqqında Qanun təsdiqləndi

14.07.2025 / 16:29
Azərbaycanda Axar-Baxar və İlisu milli parkları yaradılır - SƏRƏNCAM

14.07.2025 / 16:28
Trend-in informasiya dəstəyi ilə UNESCO-da İçərişəhərin Dünya İrs Siyahısına daxil edilməsinin 25 illiyi qeyd edilib – Sahil Kərimli

14.07.2025 / 16:23
Putinin müdafiə naziri ilə bağlı şok xəbər - sevgilisini 100 milyonluq nəhəng hərbi təyyarə ilə gözəllik salonuna apardı…

14.07.2025 / 16:10
Vətən sevgisinin ən uca zirvəsi...

14.07.2025 / 15:57
Görkəmli filosof Ziyəddin Göyüşov haqqında düşünçələrim...

14.07.2025 / 15:56
BMU-da “Yay məktəbi”ndə tədris aparan koreyalı müəllimlərlə görüş olub

14.07.2025 / 15:56
Trampdan Rusiyaya qarşı sərt qərar - Ukraynaya Moskvanı vura biləcək raketlər göndərilir…

14.07.2025 / 15:25
"Azərbaycanla Ermənistan arasında sülh müqaviləsinin ən tez zamanda imzalanacağına ümid edirik" - Ursula fon der Lyayen

14.07.2025 / 14:48
Müstəqil və qüdrətli Azərbaycan dövlətinin təməlinin qoyulduğu tarix

14.07.2025 / 14:44
2024-də ali məktəblərə qəbulda ən aşağı və ən yüksək nəticə göstərən rayonlar - Şahbuz, İsmayıllı və Naftalan...

14.07.2025 / 14:30
Xocalının Təzəbinə kəndinə ilk köç - 28 ailə...

14.07.2025 / 14:23
Bakıda evlərdən 11 min manata yaxın pul oğurlandı - saxlananlar var...

14.07.2025 / 14:17
"Gitara ifaçısı olduğumu biləndən sonra dırnaqlarımı çıxardılar, barmaqlarımı sındırdılar" - Xocalı soyqırımı zamanı həyat yoldaşı öldürülmüş, özü girov götürülmüş zərərçəkən

14.07.2025 / 13:52
DİM sədri 5 il ərzində bəzi ixtisasların ləğv olunacağını açıqladı...

14.07.2025 / 13:47
Külli miqdarda narkotiki ölkə ərazisinə keçirməyə cəhd edən şəxs sərhəddə saxlandı...

14.07.2025 / 13:33
Ali məktəblər subbakalavrların qəbulundan imtina edir - səbəbini Məleykə Abbaszadə açıqladı

14.07.2025 / 13:19
"Ali təhsil müəssisələri attestatla qəbul imkanına etiraz ediblər" - DİM rəhbəri

14.07.2025 / 13:16
Putinin Ermənistan planı - Paşinyanın qarşısına Karapetyanı çıxarır

14.07.2025 / 13:07
Кто победит в этой схватке - Азербайджан или Россия? - ПРЯМАЯ ТРАНСЛЯЦИЯ

14.07.2025 / 12:57
"Proseslərə özümün belə müdaxilə etməyim qeyri-mümkündür" - Məleykə Abbaszadə

14.07.2025 / 12:46
“Media haqqında” Qanuna təklif edilən dəyişikliklər təsdiqləndi

14.07.2025 / 12:37
Şəxsiyyət vəsiqələrində dəyişiklik - yaşayış yeri və vətəndaşlıq məlumatları olacaq...

14.07.2025 / 12:22
“Xüsusi icra məmurları haqqında” yeni qanun qüvvəyə mindi

14.07.2025 / 12:17
Azərbaycanın daha bir uğuru: Nizami Tibb Mərkəzi də HIMSS beynəlxalq akkreditasiya sertifikatı əldə etdi

14.07.2025 / 12:08
Gəncədə keçirilən art-terapiya kursu uşaqların sosial inkişafına dəstək olur

14.07.2025 / 12:02
Əcnəbilərin və vətəndaşlığı olmayan şəxslərin olduğu yer üzrə qeydiyyata alınması xidməti “mygov”da təmin olunub

14.07.2025 / 11:50
Vüqar Rəhimzadə: Ümummilli Liderin 1969-cu ildə birinci dəfə hakimiyyətə gəlişi Azərbaycanın qurtuluş tarixinin başlanğıcıdır

14.07.2025 / 11:46
Rusiyadan miqrantlara "sürpriz" - rüsumlar artırılır...

14.07.2025 / 11:12
Milli Məclis iclas keçirir - mühüm məsələlər müzakirəyə çıxarılıb

14.07.2025 / 11:05
Yoahim Löv Özbəkistan yolçusudur...

14.07.2025 / 11:03
Azərbaycan düşmənləri mat vəziyyətinə saldı! - FOTO

14.07.2025 / 11:00
Bu iki rayonda qaz olmayacaq - XƏBƏRDARLIQ

14.07.2025 / 10:35
Tramp xüsusi elçisini Ukraynaya yollayıb

14.07.2025 / 10:29
Bu il 6 mindən artıq istifadəçi hakerlərin qurbanına çevrilib

14.07.2025 / 10:21
Suriyada yerli tayfalar bir-birini qırırlar - 37 nəfər ölüb...

14.07.2025 / 10:18
"Çelsi" bu çempionluqdan 114 milyon avro qazandı

14.07.2025 / 10:12
"Benfika" ukraynalı qapıçını satışa çıxardı

14.07.2025 / 10:06
Tramp Ukraynaya silah göndərir - amma pulunu Avropa ödəyəcək...

14.07.2025 / 10:00
Paşinyan Brüsselə yollanıb

14.07.2025 / 09:30
Sabunçuda ölümlə nəticələnən yol qəzası olub

14.07.2025 / 09:21
Azərbaycanda kibercinayətkar həbs edilib - DTX-dan mühüm əməliyyat

14.07.2025 / 09:18
Türkiyənin bu məşhur serialı məhkəməlik oldu

14.07.2025 / 09:12
"Çelsi"dən PSJ-yə futbol dərsi!

14.07.2025 / 09:06
Tramp Böyük Britaniyaya dövlət səfərinə gedəcək - hazırlıq gedir

14.07.2025 / 09:00
Xocalının bu kəndlərinə ilk köç karvanı yola salınıb

14.07.2025 / 08:53
Kaledoniyanın paytaxtında "Azərbaycan abidəsi"...Necədir?

14.07.2025 / 08:51
Fransızlar ŞOKDA- həbsxanadan çantada gizlənib qaçdı...

14.07.2025 / 08:21
“Taxta bazarın”da yanğın olub

13.07.2025 / 20:53
Deputat Elnarə Akimova şəhid general Polad Həşimovun ailəsini ziyarət etdi

13.07.2025 / 19:01
Ukrayna kəşfiyyat polkovnikinə sui-qəsdin qisasını aldı – Kiyevdə azı iki FSB agenti öldürüldü…

13.07.2025 / 18:16
Makron Fransanı çökdürdü, ölkə borc içində batır - pensiya və bütün yardımlar dondurulur…

13.07.2025 / 17:10
Tramp Kiyevə silah göndərmək üçün Rusiyanın ABŞ-dakı 5 milyardını müsadirə edə bilər…

13.07.2025 / 17:07
Tanınmış aktrisa Rəsmiyyə Nurməmmədovanın 60 illiyi səhnədə qeyd olunub

13.07.2025 / 16:50
"Azərbaycanla Ermənistan arasında keçirilən sülh danışıqlarını diqqətlə izləyirik" - Ərdoğan

Mətbuatın 150 illiyi həm dövlətçilik, həm də ictimai hadisədir...

XƏBƏR ARXİVİ

İyul
B.eÇ.aÇC.aCŞB
301234567891011121314151617181920212223242526272829303112345678910