Çox deyiləndən sonra banklar kredit faizlərini aşağı saldı, sonra nə olacaq…

Cari ilin noyabr ayında Azərbaycanda fəaliyyət göstərən bəzi banklarda istehlak və biznes kreditləri üzrə təklif edilən faiz dərəcələrinə dəyişiklik edilib. Belə ki, nağd kreditlər üzrə faiz dərəcəsi "AFB Bank"da 20 faizdən 17 faizə, "BTB Bank"da 18-26 faizdən 18-21 faizə, "Expressbank"da 17 faizdən 16,15 faizə endirilib.

Biznes kreditləri üzrə faiz dərəcələri hesabat ayında "AFB Bank"da 20 faizdən 17 faizə düşürülüb. Qeyd edək ki, hazırda nağd kreditlər üzrə ən aşağı faiz dərəcəsi "Turanbank" və "Xalq Bank"dadır.

Bankların kredit faizlərini endirməsi müsbət haldır. Kredit faizlərinin endirilməsi kredit götürmək istəyən şəxslərin maddi vəziyyətinə müsbət təsir edəcək. Maraqlıdır, bu hal davamlı proses olarsa, iqtisadi fəallığa  necə təsir edəcək?

• “…biznes kreditlərini, xüsusən də iri məbləğdə olan kreditləri geri almaq üçün mübahisə…”

İqtisadçı-ekspert Ruslan Atakişiyev bildirdi ki, banklarda kredit faizlərinin aşağı salınması sahibkarlığın inkişaf etməsinə və maliyyə bazarlarına yeni maliyyə alətlərinin gəlməsinə səbəb olacaq. Bu kimi amillər iqtisadi aktivliyə, məhsul və əmtəə istehsalına marağı daha da artıracaq.

Onun sözlərinə görə, cari ilin noyabr ayında “Bank kapitalının və onun adekvatlığının hesablanması Qaydaları”na dəyişikliklər edilməsi də kredit, xüsusən də biznes kreditləri üzrə faizlərə təsir edib: “Həmin dəyişiklikdə əsas məqsəd biznes kreditlərinin həcminin artırılmasıdır. Kredit risqinin səviyyəsini dəyişdirməklə müəyyən sahələr üzrə kreditləşməni artırmaq və ya azaltmaq mümkündür. Bu hal, istər-istəməz, biznes kreditlərinin həcminə təsir edəcək və biznes kreditlərini də artırmaq məqsədilə faizlər endirilə bilər”.

İqtisadçı onu da vurğuladı ki, biznes kreditləri üzrə faizlərin aşağı düşməsi üçün makroiqtisadi göstəricilərlə yanaşı, digər mühüm məsələlər də həllini tapmalıdır: “Məhkəmə-hüquq sistemində islahatlar dərinləşdirilməli və bankların geri qaytarılmayan kreditlər üçün məhkəmələrdə vaxt itirməsinin, müxtəlif çətinliklərlə qarşılaşmasının qarşısı alınmalıdır. İstehlak kreditlərinin geri alınması çətin olmur. Amma biznes kreditlərini, xüsusən də iri məbləğdə olan kreditləri geri almaq üçün mübahisə məhkəmə müstəvisinə keçir. Məhkəmə müstəvisində olan mübahisələr bəzən uzun çəkir, borcalan krediti qaytarmamaq üçün müxtəlif vasitələrdən istifadə edir. Bu vəziyyətlə üzləşən banklar kredit faizlərini çox azalda bilmirlər”.

Günel CƏLİLOVA