Koronavirus dövründə xarici kapital bütün ölkələrdən qaçır, Azərbaycanda isə - tək apreldə 21 xarici şirkət...
Koronavirus pandemiyası dünyanın ən ciddi problemlərindən birinə çevrilib. Hazırda koronavirus dünya əhalisinin təkcə sağlamlığına deyil, həm də rifahına ciddi təsir edir və qlobal miqyasda iqtisadi geriləməyə səbəb olur. Belə ki, pandemiya ilə mübarizə tədbirləri (sərhədlərin bağlanması, istehsalın yavaşlaması, insanların karantində saxlanması və s.) gələcək həyatımıza və rifah halımıza əhəmiyyətli dərəcədə təsir göstərə bilər.
Pandemiya inkişaf etməkdə olan ölkələr (İEOÖ) üçün ixracın, pul köçürmələrinin azaldılması və kredit şərtlərinin sərtləşməsinə səbəb olur. Pandemiya ilə mübarizə çərçivəsində iqtisadi fəaliyyətə qoyulan zəruri məhdudiyyətlər inkişaf etmiş ölkələrə (İEÖ) nisbətən bu iqtisadiyyatlara daha çox tətbiq olunur.
Bütün bunlarla yanaşı, koronavirusla əlaqədar xarici kapitallı şirkətlər bir sıra ölkələri tərk edirlər. Yaranmış vəziyyət onları belə addımlar atmağa məcbur edir. Azərbaycanda isə bunun əksini müşahidə edirik. İqtisadiyyat Nazirliyi yanında Dövlət Vergi Xidmətinin (DVX) verdiyi məlumata görə, bu ilin aprel ayında Azərbaycanda xarici kapitallı 21 şirkət qeydiyyata alınıb. Yeni şirkətlər xidmət, ticarət və sənaye sahələrində işləmək niyyətində olan Pakistan, İran, Türkiyə, Gürcüstan, Hindistan vətəndaşları və hüquqi şəxsləri tərəfindən yaradılıb.
Azərbaycanda sözügedən müsbət tendensiyanın əhəmiyyətini ekspertlər necə dəyərləndirirlər?
- “Ölkədə koronavirus geniş yayılmadığı üçün, böyük fəsadlar yaratmayıb”
Məsələyə münasibət bildirən iqtisadçı-alim Əli Əlirzayevin sözlərinə görə, Azərbaycanda müşahidə edilən bu müsbət tendensiya bir sıra amillərlə bağlıdır: “Məsələ ondadır ki, Azərbaycanda sahibkarlıq üçün mühit daha da yaxşılaşıb. O cümlədən, xarici kapitalın təşviqi ilə bağlı qanun var. Digər tərəfdən, ümumilikdə, aparılan siyasətin özü də xarici sərmayəni stimullaşdırır. Bütün bunların nəticəsində xarici kapitallı şirkətlər Azərbaycanda fəaliyyət göstərməyə, ölkə iqtisadiyyatına sərmayə qoyuluşuna maraq göstərirlər. Başqa bir tərəfdən, elə ölkələr var ki, orada pandemiya daha geniş yayılıb. Azərbaycanda isə koronavirus geniş yayılmadığı üçün, böyük fəsadlar yaratmayıb. Xarici kapitallı şirkətlərin ölkəmizə artan marağının bir səbəbi də bununla bağlıdır. Nəzərə almaq lazımdır ki, Azərbaycanda çəkilən məsrəflərin həcmi artmayıb. Azərbaycanda yerli istehsalın dəyəri resursların, əmək ehtiyatlarının çox olması səbəbindən baha deyil. O üzdən, xarici sərmayədarlar bura investisiya qoymaq istəyirlər. Azərbaycanda xarici kapital üçün risqlər azdır. Sadalanan səbəblər üzündən ölkədə xarici kapitallı şirkətlər artır”.
Vidadi ORDAHALLI
