Koronavirus dövründə iqtisadiyyata sərmayə qoyuluşuna görə Azərbaycan nisbətən yaxşıların sırasında – azalma cəmi 0,5 faiz...
Bu ilin 4 ayında Azərbaycanda investisiya qoyuluşu azalıb. Belə ki, 2020-ci ilin yanvar-aprel aylarında əsas kapitala 3903,5 milyon manat məbləğində, yaxud 2019-cu ilin müvafiq dövrü ilə müqayisədə 0,5 faiz az vəsait yönəldilib.
Dövlət Statistika Komitəsinin məlumatına görə, bu dövrdə neft-qaz sektoruna yatırılmış investisiyaların həcmi 18,8 faiz artıb, qeyri neft-qaz sektoruna yönəldilən vəsaitin həcmi isə 12,8 faiz azalıb. İstifadə olunmuş vəsaitin 2622,3 milyon manatı və ya 67,2 faizi məhsul istehsalı sahələrinə, 875,2 milyon manatı (22,4 faizi) xidmət sahələrinə, 406,0 milyon manatı (10,4 faizi) isə yaşayış evlərinin tikintisinə sərf olunub. Əsas kapitala yönəldilmiş vəsaitlərin 2338,3 milyon manatını və ya 59,9 faizini daxili vəsaitlər təşkil edib. Əsas kapitala yönəldilmiş vəsaitlərin 2383,2 milyon manatı və ya 61,1 faizi bilavasitə tikinti-quraşdırma işlərinin yerinə yetirilməsinə sərf olunub.
Əsas kapitala yönəldilmiş sərmayənin ümumi dəyərində müəssisə və təşkilatların vəsaitləri 62,0 faiz, büdcə vəsaitləri 21,0 faiz, əhalinin şəxsi vəsaitləri 6,6 faiz, bank kreditləri 5,7 faiz, büdcədənkənar dövlət fondlarının vəsaitləri 2,5 faiz, sair vəsaitlər isə 2,2 faiz təşkil edib.
Belə məlum olur ki, koronavirusun təsirlərinə baxmayaraq, bu ilin 4 ayında Azərbaycan iqtisadiyyatına qoyulan investisiyalar cüzi azalıb. Hansı ki, digər ölkələrdə bu, daha böyük rəqəmlərlə ölçülür. Bəzi ölkələrdə iqtisadiyyata qoyulan sərmayənin azalması dəfələrlə ölçülür.
- “Bu ilin birinci iki ayında iqtisadi inkişaf tempi o qədər yüksək olub ki, ötən 4 ayı cüzi sərmayə azalması ilə başa vurmuşuq”
Məsələyə münasibət bildirən iqtisadçı-ekspert Fuad İbrahimovun sözlərinə görə, indiki dövrdə iqtisadiyyata sərmayə qoyuluşunun cüzi azalması müsbət tendensiyadır: “Bunun bir sıra səbəbləri var. Məsələ ondadır ki, Azərbaycanın ötən ilin iqtisadi göstəriciləri çox uğurlu olub. Bütün sahələrdə biz uğurlu dinamika əldə etmişik. Bu ilin əvvəlində də iqtisadi inkişaf aktiv dinamika ilə davam etdi. Nəticədə bu ilin yanvar və fevral aylarında iqtisadiyyata sərmayə qoyuluşu pozitiv səviyyədə oldu. Ancaq koronavirusla əlaqədar mart ayının ikinci dekadasından iqtisadiyyatda durğunluq özünü göstərdi. Bu təkcə bizim ölkədə deyil, bütün dünyada özünü göstərir. Ancaq mart-aprel aylarında durğunluq olsa da, birinci iki ayda iqtisadi inkişaf tempi o qədər yüksək olub ki, ötən 4 ayı cüzi sərmayə azalması ilə başa vurmuşuq. İqtisadiyyatda koronavirusla əlaqədar durğunluq davam edərsə, o zaman may və iyun ayının göstəricilərində azalma daha çox özünü göstərəcək. Buna baxmayaraq, düşünürəm ki, yaxın gələcəkdə biz koronavirus pandemiyasından xilas olacağıq. Nəticədə ölkə iqtisadiyyatına qoyulan sərmayələr artacaq və ümumən ili müsbət göstəricilərlə başa vuracağıq”.
Vidadi ORDAHALLI
