Xidmət, ya Agentlik - nə fərqi var?...
Əliməmməd Nuriyev: "...böyük şirkətlərin inhisarlar yaratmasının qarşısını almaq üçun daha sərt tədbirlər görüləcək"
Azərbaycan Respublikasının İqtisadiyyat Nazirliyi yanında Antiinhisar və İstehlak Bazarına Nəzarət Dövlət Xidməti Dövlət Agentliyinə çevrilib.
Prezident İlham Əliyev bununla bağlı müvafiq fərman imzalayıb.
Azərbaycan Respublikasının Prezidenti yanında Antiinhisar və İstehlak Bazarına Nəzarət Dövlət Agentliyinin əsasnaməsi və strukturu təsdiq edilib.
Xidmət ilə agentliyin fərqi nədir? İndiyə qədər xidmət kimi fəaliyyət göstərən qurumun bundan sonra agentlik kimi fəaliyyətində hansı dəyisikliklər olacağı gözlənilir?
“Bakı-Xəbər” qəzetinin sualını cavablandıran "Konstitusiya" Araşdırmalar Fondunun prezidenti Əliməmməd Nuriyev bildirdi ki, Azərbaycanın dövlət orqanlarının təsnifatı və statusu qanunvericiliklə tənzimlənir: "Bu strukturda nazirliklər, komitələr, agentliklər və xidmətlər var. Agentliklə xidmət arasında birinci fərq tabelik və statusla bağlıdır. Xidmət hər hansı bir nazirliyin tərkibində fəaliyyət göstərən xüsusi icra qurumudur, onun səlahiyyətləri daha çox nəzarət və icraedici xarakter daşıyır. Dövlət agentliyi isə daha müstəqil qurum hesab edilir, ya prezidentə, ya da Nazirlər Kabinetinə tabe olur. Agentliklər daha geniş səlahiyyətlərə malik olub, tənzimləmə, nəzarət və inkişaf strategiyasının həyata keçirilməsində mühüm rol oynayırlar.
İkinci istiqamət səlahiyyət və funksiyalarla bağlıdır. Dövlət xidmətləri nəzarət və icra funksiyalarını yerinə yetirir. Məsələn, qaydaların tətbiqi və qanun pozuntularına qarşı tədbirlərin görülməsini icra edir. Dövlət agentliyi isə təkcə nəzarət yox, həm də siyasətin formalaşması, strategiyanın müəyyənləşməsi və bazar tənzimləməsi ilə məşğul olur. Bu, qurumun daha geniş çərçivədə fəaliyyət göstərməsi deməkdir.
Eyni zamanda təşkilati-struktur və idarəetmə fərqlərinə də malikdirlər. Dövlət xadməti nazirlik çərçivəsində fəaliyyət göstərdiyi üçün daha dar idarəetmə modelinə malik olur. Agentlik isə daha geniş idarəetmə strukturuna malik olub, prezidentə və ya baş nazirə tabe olur.
Azərbaycan Respublikasının Prezidenti yanında Antiinhisar və İstehlak Bazarına Nəzarət Dövlət Agentliyinin yaranması ölkədə nizam-intizamın gücləndirilməsi, istehlakçi hüquqlarının qorunması və şəffaf bazar mühitinin təmin edilməsi istiqamətində ciddi dəyişikliklərə səbəb ola bilər. Burada əsas hədəf iqtisadiyyatda rəqabətin güclənməsi və inhisarçılığın qarşısının alınmasıdır. Ümid edirəm ki, böyük şirkətlərin inhisarlar yaratmasının qarşısını almaq üçun daha sərt tədbirlər görüləcək. Rəqabət mühitinin formalaşması isə kicik və orta sahibkarlar üçun bazarda bərabər şərait yarada bilər. Rəqabət mühiti həm də qiymət artımını cilovlaya bilər ki, bu da vətəndaşların xərclərinin optimallaşdırılmasına gətirib çıxara bilər.
Eyni zamanda, bu qurum dövlət satınalmalarında şəffaflığın artırılmasını təmin edəcək, dövlətin keçirdiyi tenderlərdə korrupsiya və qeyri-şəffafliq hallarının azalmasi üçün daha ciddi nəzarət formasının tətbiq edilməsinin şahidi olacağıq. Agentlik dovlət vəsaitlərinin səmərəli xərclənməsini təmin edəcək ki, bu da ölkənin ümumi iqtisadi inkişafına müsbət təsir göstərəcək. Bilirsiniz ki, dövlət satınalmaları ilə bağlı xeyli şişirdilmə və korrupsiya hallarının şahidi oluruq. Bunların qarşısının alınması imkanları genişlənəcək.
İstehlakçı hüquqları ölkədə səmərəli şəkildə qorunmur. Agentliyin fəaliyyəti nəticəsində vətəndaşlar aldadıcı reklamlardan, yararsız xidmətlərdən və keyfiyyətsiz mallardan daha yaxşi qorunmaq imkanlari əldə edəcəklər.
Eyni zamanda, Agentlyə standartlaşdırma və texniki tənzimləmə ilə bağli səlahiyyət də verilib. Agentlik istehsal və xidmət sektorunda beynəlxalq standartlara uygunluğun artmasına nəzarət edəcək. Bu, Azərbaycan sahibkarının beynəlxalq bazarlara çıxış imkanlarını genişləndirəcək, ixrac potensialını gücləndirəcək.
Agentliyə reklam bazarına nəzarət və istehlakçıların maarifləndirilməsi ilə bağlı və digər bu qəbildən olan səlahiyyətlər də verilib".
Dəniz NƏSİRLİ
