Çərşənbə axşamı günü, 15 iyul 2025
     

Qu­ru­yan Ur­mi­ya gö­lü ət­ra­fın­da həl­li­ni tap­ma­yan bö­yük prob­lem...

Image

Ur­mi­ya gö­lü ət­ra­fın­da ya­ra­nan və­ziy­yət, ar­tıq xey­li müd­dət­dir ki, cə­nub­da ya­şa­yan soy­daş­la­rı­mız ara­sın­da cid­di na­ra­hat­lıq pred­me­ti­nə çev­ri­lib. Bu­ra­da ya­ra­nan eko­lo­ji fə­la­kə­tin ara­dan qal­dı­rıl­ma­sı üçün İran hö­ku­mə­ti il­lər ön­cə vəd­lər ver­sə də, hə­lə­lik mə­sə­lə­nin həl­li is­ti­qa­mə­tin­də han­sı­sa re­al ad­dım­lar atıl­ma­yıb.

Be­lə bir vaxtda Ur­mi­ya Gö­lü­nü Can­lan­dır­ma Mər­kə­zi­nin ka­ti­bi İsa Kə­lən­tə­ri də bə­yan edib ki, in­di­yə qə­dər hö­ku­mət tə­rə­fin­dən göl­də eko­lo­ji du­ru­mun yax­şı­laş­dı­rıl­ma­sı məq­sə­di­lə mü­va­fiq la­yi­hə­lə­rin ma­liy­yə­ləş­di­ril­mə­si­nə hər han­sı və­sa­it ay­rıl­ma­yıb. Elə bu da Cə­nu­bi Azər­bay­can­da cid­di na­ra­hat­lı­ğıa yol açıb. Ur­mi­ya gö­lü üçün nə­zər­də tu­tul­muş və­sa­i­tin Hə­sən Ru­ha­ni hö­ku­mə­ti tə­rə­fin­dən ve­ril­mə­mə­si­ni tən­qid edən si­ya­sət­çi­lər­dən bi­ri, Təb­riz mil­lət və­ki­li Şə­ha­bəd­din Bi­miq­dar əha­li­yə yar­dım üçün mü­ra­ci­ət et­mə­yi tək­lif edib. He­sab olu­nur ki, hö­ku­mət və­sa­it ayır­ma­dı­ğı üçün əha­li öz ara­sın­da pul top­la­ya­raq gö­lün xi­la­sı­na baş­la­ma­lı­dır. Əks hal­da bu­ra­da eko­lo­ji fə­la­kət da­vam edə­cək.

Ur­mi­ya gö­lü ət­ra­fın­da ya­ra­nan və­ziy­yət isə tək­cə İran yox, qon­şu öl­kə­lər üçün də mü­əy­yən fə­sad­lar tö­rə­də bi­lər. Xa­tır­lat­maq ye­ri­nə dü­şər­di ki, Ur­mi­ya dün­ya­nın üçün­cü ən bö­yük duz­lu gö­lü­dür. Bu göl İra­nın iki ən bö­yük vi­la­yət­lə­rin­dən olan Qər­bi və Şər­qi Azər­bay­can vi­la­yət­lə­ri ara­sın­da yer­lə­şir. Məhz bu iki vi­la­yə­tin mər­kə­zi şə­hər­lə­ri Ur­mi­ya və Təb­riz ara­sın­da bir­ba­şa əla­qə­nin qu­rul­ma­sı üçün İran hö­ku­mə­ti göl üzə­rin­dən av­to­mo­bil yo­lu­nun ti­kin­ti­si­nə qə­rar ve­rib. 2007-ci il­də 14 ki­lo­metr uzun­lu­ğun­da kör­pü ti­ki­lib və bu gö­lün hər iki tə­rə­fin­də su­yun sir­kul­ya­si­ya­sı­nın qar­şı­sı­nı alıb. Bun­dan baş­qa, Ur­mi­ya gö­lü­nün əsas su mən­bə­yi olan çay­lar üzə­rin­də 30-dan çox bənd ti­ki­lib ki, bu da höv­zə­nin qu­ru­ma­sı­nı sü­rət­lən­di­rib. Ekspertlər göl ət­ra­fın­da apa­rı­lan yan­lış ir­ri­qa­si­ya si­ya­sə­ti­nin də bu pro­se­sə tə­kan ver­di­yi­ni bil­di­rir. Göl­də 120 bö­yük və ki­çik ada olub. Bu ada­lar in­di qu­ru­da­dır. Əv­vəl­lər ey­ni vaxtda bu gö­lə təx­mi­nən 500 min fla­min­qo və qu­tan enib. Bu sə­bəb­dən Ur­mi­ya gö­lü­nə za­ma­nın­da Mil­li Park sta­tu­su da ve­ri­lib. La­kin in­di və­ziy­yət fərqli­dir və göl sü­rət­lə qu­ru­yur. He­sab edi­lir ki, Ur­mi­ya gö­lü­nün qu­ru­ma­sı­nın qar­şı­sı­nı al­maq üçün ya­xın il­lər ər­zin­də cid­di təd­bir­lər gö­rül­mə­sə, göl ta­ma­mi­lə qu­ru­ya­raq duz küt­lə­si­nə çev­ri­lə­cək. Ya­ra­na bi­lə­cək 10 mil­yon ton duz küt­lə­si isə cid­di eko­lo­ji prob­lem­lər ya­ra­da bi­lər. Çün­ki bu za­man ya­şa­na­caq duz fır­tı­na­sı tək İran de­yil, qon­şu öl­kə­lər, ilk növ­bə­də isə Azər­bay­can üçün re­al təh­lü­kə­yə çev­ri­lə bi­lər. İra­nın hö­ku­mət rəs­mi­lə­ri ötən il­lər Ur­mi­ya gö­lü­nün can­lan­dı­rıl­ma­sı üçün müx­tə­lif la­yi­hə­lər, o cüm­lə­dən Xə­zər də­ni­zin­dən və Araz ça­yın­dan bu gö­lə su­yun ötü­rül­mə­si la­yi­hə­lə­ri haq­da fi­kir­lər səs­lən­di­rib, la­kin hə­lə­lik bu la­yi­hə­lə­rin heç bi­ri hə­ya­ta ke­çi­ril­mə­yib, gö­lün qu­ru­ma pro­se­si da­vam edir. İran hö­ku­mə­ti göl­də ya­ra­nan prob­lem­lə­rin qar­şı­sı­nı al­maq üçün ma­liy­yə ayır­mır.

Ur­mi­ya Gö­lü­nü Can­lan­dır­ma Mər­kə­zi­nin ka­ti­bi İsa Kə­lən­tə­ri bu­ra­da­kı prob­le­min həl­li­nin an­caq hö­ku­mə­tin vəd et­di­yi və­sa­i­tin ay­rıl­ma­sı ilə müm­kün ola­ca­ğı­nı vur­ğu­la­yıb: "Bu il hö­ku­mət Ur­mi­ya gö­lü­nü can­lan­dır­ma la­yi­hə­lə­rin­də xərclən­mək üçün 1200 mil­yard tü­mən və­sa­it bu­rax­ma­lı idi. An­caq bu gü­nə qə­dər heç bir və­sa­it ve­ril­mə­yib".  O, ey­ni za­man­da, bu­na hə­lə də ümid­li ol­du­ğu­nu söy­lə­yib. Ur­mi­ya Gö­lü­nü Can­lan­dır­ma Mər­kə­zi­nin Şər­qi Azər­bay­can nü­ma­yən­də­si Xə­lil Sai isə İS­NA agentli­yi­nə mü­sa­hi­bə­sin­də göl­lə bağ­lı la­yi­hə­lə­rin da­yan­dı­rıl­ma­sı eh­ti­ma­lı­nın da ol­du­ğu­nu bil­di­rib. Təb­ri­zin is­la­hat­çı mil­lət və­ki­li Zəh­ra Sai mə­sə­lə ilə bağ­lı Hə­sən Ru­ha­ni hö­ku­mə­ti ilə mü­za­ki­rə­lə­rin da­vam et­di­yi­ni bil­di­rib. Qeyd edək ki, İran pre­zi­den­ti Hə­sən Ru­ha­ni­nin seç­ki kam­pa­ni­ya­sı za­ma­nı ver­di­yi vəd­lər­dən bi­ri Ur­mi­ya gö­lü­nü bər­pa edə­cə­yi ilə bağ­lı idi. Am­ma İran ar­tıq ye­ni pre­zi­dent seç­ki­lə­ri­nə ha­zır­laş­sa da, in­di­yə qə­dər ve­ri­lən vəd­lər ye­ri­nə ye­ti­ril­mə­yib. Bu da, öz növ­bə­sin­də göl­də, yu­xa­rı­da qeyd olun­du­ğu ki­mi, acı­na­caq­lı bir və­ziy­yə­tin ya­ran­ma­sı­na gə­ti­rib çı­xa­rıb. Ha­zır­da gü­ney­li soy­daş­la­rı­mız prob­le­min çö­zü­mü üçün fə­al­lıq gös­tər­sə də, ma­liy­yə ça­tış­maz­lı­ğı is­tə­ni­lən nə­ti­cə­yə na­il olun­ma­sı­na im­kan ver­mir. Bu sə­bəb­dən he­sab olu­nur ki, mər­kə­zi hö­ku­mə­tin mə­sə­lə­yə mü­da­xi­lə­si və mü­va­fiq la­yi­hə­lə­rin hə­ya­ta ke­çi­ril­mə­si­nə və­sa­it ayır­ma­sı ol­duq­ca va­cib­dir. Əks hal­da göl­lə bağ­lı və­ziy­yət da­ha acı­na­caq­lı xa­rak­ter ala­caq.

Ta­hir TA­ĞI­YEV



VİDEO

SON XƏBƏRLƏR

15.07.2025 / 21:31
Tramp Putinə qarşı sərt addımlar üçün 50 gün gözləməyəcək...

15.07.2025 / 21:16
Ölkəyə gələn 31 tonun içində ərəb qızılı yoxdur - niyə?..

15.07.2025 / 21:02
AB Ermənistana 2,5 milyard avro dəstək qərarı verdi...

15.07.2025 / 20:47
“60 kənd boşaldılır, 300 min azərbaycanlı qayıdır” - Qərb daha çox şey gözləyirmiş...

15.07.2025 / 20:33
Zəngəzur dəhlizində 3-cü dövlətin nəzarəti ideyası kimə məxsusdur?

15.07.2025 / 20:20
Trampın bu 50 günü əvvəlki “60, 90 günlərə dönməsə yaxşıdır”...

15.07.2025 / 20:06
“3 dövlət birləşir” - Bakı-Dəməşq “qaz əməkdaşlığına” erməni mediasından hücum başladı...

15.07.2025 / 19:52
Rusiya Akkuyu AES-lə bağlı Türkiyəyə qəbuledilməz şərt qoydu...

15.07.2025 / 19:39
“Dini qurumlarla bu mövzu ətrafında toplaşmağımız çox əhəmiyyət daşıyır”- Rəşad Məcid

15.07.2025 / 19:37
Ermənistanın ağır müharibə cinayətləri məhkəmədə bir-bir sübuta yetirilir...

15.07.2025 / 19:25
Tərəqqi yolunun başlanğıcı – Əhliman Əmiraslanov yazır...

15.07.2025 / 19:12
Ukrayna öz qaz anbarlarını Azərbaycana təklif etdi...

15.07.2025 / 19:05
Polis Sumqayıtda ikitəkərli nəqliyyat sürücüləri ilə maarifləndirici söhbətlər aparıb - FOTO

15.07.2025 / 18:57
Tanınmış tədqiqatçı Qismət Yunusoğlu Aydın Quliyevi təbrik etdi

15.07.2025 / 18:50
Cəlilabaddakı yanğının söndürülməsinə 2 helikopter cəlb edildi

15.07.2025 / 18:44
Ursula Lyayen Paşinyanın “sülh siyasəti” barədə inanılmaz sözlər dedi...

15.07.2025 / 18:30
Subbakalavrların taleyini kim həll etməlidir - universitetlər, nazirlik, ya DİM?

15.07.2025 / 18:16
Tramp Ukrayna müharibəsinin gedişini dəyişəcək qərar verdi...

15.07.2025 / 18:03
Azərbaycanda 2 yeni qoruq yaradıldı - nə dəyişəcək?..

15.07.2025 / 18:00
“...Harada boşluq varsa, onu ya savadsızlıq, ya da xarici radikal çağırışlar doldurur” - Vüqar Əliyev

15.07.2025 / 17:50
Hansı ixtisasın lazım olub-olmadığına DİM özü qərar verə bilərmi?

15.07.2025 / 17:42
Vardanyanın məhkəməsində zərərçəkmiş şəxslərin ifadələri dinlənildi

15.07.2025 / 17:35
Ukraynanın baş naziri istefa verdi

15.07.2025 / 17:31
İkinci Qarabağ müharibəsinin iştirakçısı “Azəriqaz”da yüksək vəzifəyə təyin olundu

15.07.2025 / 17:27
Vətəndaşların şəxsi məlumatlarını xarici kiberbunkerlərə ötürən şəxs ifşa edildi - 300 min manatlıq ziyan...

15.07.2025 / 17:15
Trampdan Zelenskiyə Putini şoka salan təlimat - Moskva və Peterburqu vurun…

15.07.2025 / 17:01
Şamaxıdan mesaj - Media dinin siyasiləşdirilməsinə qarşı dayanan böyük qüvvədir...

15.07.2025 / 16:50
Ersin Tatar Kipr danışıqlarında Lefkoşanın şərtlərini açıqladı - heç bir federal quruluşundan söhbət gedə bilməz

15.07.2025 / 16:34
Şamaxıda “Müasir informasiya məkanı və dini etiqad azadlığı” mövzusunda konfrans başlayıb

15.07.2025 / 16:05
"Vaqif Poeziya Günləri" Qazaxda başladı

15.07.2025 / 16:03
BDU İqtisadi İslahatların Təhlili və Kommunikasiya Mərkəzi ilə əməkdaşlıq haqqında anlaşma memorandumu imzalayıb

15.07.2025 / 15:22
Vətənə sevdalanan ömür...

15.07.2025 / 15:22
ABŞ Rusiyaya qarşı 10 milyardlıq planı işə saldı - Ukraynaya Rusiyanın dərinliklərini vura biləcək raketlər də veriləcək…

15.07.2025 / 14:39
"Ağdamda 8 yaşayış məhəlləsi, 1 qəsəbə, 23 kənd lahiyələndirilir" - Prezidentin xüsusi nümayəndəsi

15.07.2025 / 14:30
"Azərbaycan ilə Türkiyənin birgə layihələri regionun yeni geosiyasi mənzərəsini formalaşdırıb" - Samir Şərifov

15.07.2025 / 14:18
Tramp ATACMS raketləri ilə Rusiyaya zərbə endirməyə icazə verə bilər...

15.07.2025 / 14:02
Evdən 30 min dollar və 12 min manat oğurlayan qadın tutuldu...

15.07.2025 / 13:47
Laçından Ağcabədiyə 120 kq yararsız mal əti aparan şəxs yolda yaxalandı...

15.07.2025 / 13:34
"Azərbaycan ilə Türkiyənin qanunvericilik aktlarını bir-birinə uyğunlaşdırmağa çalışırıq" - Əhliman Əmiraslanov

15.07.2025 / 13:19
"Xain çevrilişə cəhd zamanı can Azərbaycanın ölkəmizə güclü dəstəyini xatırlayırıq" - Türkiyə səfiri

15.07.2025 / 13:10
Дмитрий Киселев! Совет Прессы Азербайджана в отличии от вас, никогда не врёт - ПРЯМАЯ ТРАНСЛЯЦИЯ

15.07.2025 / 12:53
Azərbaycandan qardaş Türkiyəyə 15 iyul mesajı - "dərin ehtiram və minnətdarlıqla anırıq”

15.07.2025 / 12:38
Baku Network Parisdə ilk dəfə olaraq erməni təcavüzü nəticəsində həlak olmuş azərbaycanlı jurnalistlərlə bağlı məsələ qaldırıb

15.07.2025 / 12:32
III MDB Oyunlarına 8 ölkədən 1846 idmançı qatılacaq

15.07.2025 / 12:20
"Bu gün Azərbaycanla Türkiyə gələcəyə doğru çiyin-çiyinə irəliləyir" - İlham Əliyev

15.07.2025 / 12:13
Slovakiya Azərbaycanda fəxri konsulluq açacaq

15.07.2025 / 12:10
"Bu layihələrin dünyada analoqu yoxdur" - Prezidentin xüsusi nümayəndəsi

15.07.2025 / 12:05
"Barselona" bu futbolçu üçün "pivəçilər"ə elçi düşdü...

15.07.2025 / 12:00
Hollivud ulduzunun bu fotosu 21 min dollara satıldı...

15.07.2025 / 11:51
2025-ci ilin ilk 6 ayı ərzində 44 milyondan çox tibbi xidmət göstərilib

15.07.2025 / 11:44
Xameneinin müşaviri yenə Azərbaycan əleyhinə danışdı - bu dəfə pakistanlı nazirlə görüşündə...

15.07.2025 / 11:40
Harmancı yenə xəbərdarlıq edir - COVID-19 davam edir

15.07.2025 / 11:35
6 min 300 ədəd çətənə kolu məhv edilib - polis

15.07.2025 / 11:11
Bu gündən tələbələrin köçürülməsi prosesinə başlanılıb

15.07.2025 / 11:03
ABŞ-ın Zəngəzurla bağlı mövqeyi çox təhlükəlidir - CANLI

15.07.2025 / 09:15
Samuxda zəlzələ olub - TƏCİLİ

15.07.2025 / 08:36
Azərbaycanda turistlər hotellərdən imtina edir - kirayə kənd evlərinə kütləvi axın başlayıb...

14.07.2025 / 23:48
Tramp Putini sərt tənqid etdi - Onu qatil adlandırmaq istəmirəm, amma o…

14.07.2025 / 23:40
Tramp Putinə 50 gün vaxt verdi - Ukrayna ilə bağlı razılaşma olmasa...

14.07.2025 / 21:32
Ermənilərin azərbaycanlıları əsir götürərkən işgəncə vermələrini əks etdirən videokadrlar məhkəmədə nümayiş etdirildi - FOTO

14.07.2025 / 21:19
Kilsə Paşinyana əks-hücuma keçdi - "katolikosa hücum Allaha hücumdur"...

14.07.2025 / 21:05
Bir neçə ərəb biznesmenə görə tariximizdən üz döndərməliyik? - Babək ərəblərlə vuruşub, ancaq tarix tarixdir...

14.07.2025 / 20:50
Əbu-Dabidə Əliyev-Paşinyan görüşünün ardınca Gorus görüşü başlayıb...

14.07.2025 / 20:35
Azərbaycanın "yaratdığı" Yeni Kaledoniya Dövləti müstəqil xarici siyasət aparacaq... Konstitusiyada ayrıca maddə...

14.07.2025 / 20:21
Azərbaycan qazının Suriyaya nəqlinin bir neçə marşrutu gözdən keçirilir...

14.07.2025 / 20:07
Supermarketlərimiz yerli bostan məhsullarına bağlıdır - Çindən qarpız idxalı 300 dəfə artır...

14.07.2025 / 19:53
Avropa Bakıdan əlavə 14 milyard kub qaz istəyir - ancaq problem var...

14.07.2025 / 19:40
İki dövlətli həll prosesində yeni ADDIMLAR: Nyu-Yorkda sərt mesajlar veriləcək

14.07.2025 / 19:37
Azərbaycan Yeni Kaledoniyanı dövlət kimi tanıyan ilk ölkə olacaq...

14.07.2025 / 19:25
Əməkdar mədəniyyət işçisi Musa Nəbioğlu Aydın Quliyevi təbrik etdi

14.07.2025 / 19:12
Mətbuatın 150 illiyi həm dövlətçilik, həm də ictimai hadisədir...

14.07.2025 / 18:57
ABŞ Zəngəzur dəhlizinə nəzarəti öz üzərinə götürməyi təklif etdi - səfir rəsmən təsdiqlədi...

14.07.2025 / 18:44
Rusiya pomidor ticarətindən Azərbaycana 1,2 milyard dollar ziyan vuracaq?..

14.07.2025 / 18:41
“Başlıbel: yaranışdan işğaladək” kitabının təqdimatı keçirilib

14.07.2025 / 18:30
Müxalifətə münasibətdə Fransa ilə Rusiya eyni ölkələrdir - qətllər, təqiblər...

14.07.2025 / 18:16
Azərbaycanın tərəvəzində həqiqətən xəstəlik tapılır, ya Rusiyada məsələ siyasiləşdirilir...

14.07.2025 / 18:02
Bakıda qapalı Suriya-İsrail danışıqlarında hər tərəfdən bir nəfər iştirak etdi... Çox ilginc...

14.07.2025 / 17:48
Putindən İrana gizli “nüvə mesajı” - Rusiyanın məqsədi nədir...

14.07.2025 / 17:35
40 nəfər bağça direktoru niyə “vuruldu”?..

14.07.2025 / 17:22
Suraxanıda oğurluq edənlər saxlandı...

14.07.2025 / 17:14
Mətbuat Şurası Aydın Quliyevi 65 illik yubileyi münasibətilə təbrik etdi - FOTO

Ermənistanın ağır müharibə cinayətləri məhkəmədə bir-bir sübuta yetirilir...

XƏBƏR ARXİVİ

İyul
B.eÇ.aÇC.aCŞB
301234567891011121314151617181920212223242526272829303112345678910