Çin Sarkisyanı yenidən Ermənistanda hakimiyyətə qaytarır? - G7-nin anti-Çin qərarının təsiri...
Çinin Ermənistandakı fövqəladə və səlahiyyətli səfiri Fan Yun Ermənistanın keçmiş prezidenti, Respublikaçılar Partiyasının sədri Serj Sarkisyanı səfirliyə baş çəkməyə və dostluq danışıqları aparmağa dəvət edib. İclasda Ermənistan parlamentinin “Mənim şərəfim var” fraksiyasının rəhbəri Hayk Mamicanyan iştirak edib.
Səfir Fan Çin Kommunist Partiyası Mərkəzi Komitəsinin baş katibi Si Cinpinin irəli sürdüyü qlobal inkişaf, qlobal təhlükəsizlik və qlobal sivilizasiya təşəbbüslərini ətraflı təqdim edib. O, S.Sarkisyanın Çin-Ermənistan münasibətlərinin inkişafına mühüm töhfəsini vurğulayıb. Səfir ümidvar olduğunu bildirib ki, S.Sarkisyan bundan sonra da ikitərəfli münasibətlərin inkişafına, partiyalararası mübadilələrin fəal şəkildə təşviqinə, həmçinin iki ölkə arasında yeni-yeni uğurların əldə olunmasına kömək edəcək.
Görünməyən bir haldır ki, Çinin hansısa ölkədəki səfiri oradakı müxalifət lideri ilə görüşsün. Müxalifət lideri ilə Çin səfirinin belə münasibətləri olsun. Çinin Ermənistanla bağlı bu cür fərqli siyasət ortaya qoyması nədən irəli gəlir? Hesab etmək olarmı ki, Paşinyan bu gün hakimiyyətdə əsasən Qərbin kadrı olduğu üçün və Çinin də ABŞ-la münasibətləri kəskinləşdiyi, qütübləşdiyi üçün G7-lərin sammitində Pekinə qarşı qəbul edilən qərara qarşı olaraq Çin də Ermənistanda belə bir gediş edir? Yəni ABŞ-ın maraqları olan hər bir yerdə artıq o maraqların üstünə yeriməyə başlayır ki, sırf Rusiyaya bağlı kadrları dəstəkləyir. Belə bir qənaətə gəlmək olarmı?
- “Bu fakt həm də onu göstərir ki, Çin də Ermənistanda hakimiyyətin dəyişməsində maraqlıdır”
Sözügedən məsələni “Bakı-Xəbər”ə şərh edən sabiq millət vəkili, hüquqşünas Qulamhüseyn Əlibəyli hesab edir ki, Çin səfirinin məlum addımını Qərbə qarşı bir demarş kimi dəyərləndirmək olar: “Əvvəllər beynəlxalq praktikada xarici ölkə səfirlərinin tez-tez müxalifət liderləri ilə görüşməsi halları var idi. Azərbaycanda da vaxti ilə belə bir praktika olub, amma sonradan buna son qoyuldu. Səfirlərin müxalifət təmsilçiləri ilə görüşləri nadir hallarda olurdu. Çin səfirləri isə istənilən ölkədə müxalifət təmsilçiləri ilə təmasda olmur. Səfir Fan Yunun Sarkisyanla bir araya gəlməsi çox nadir haldır. Lakin bu, təsadüfə oxşamır. Bəli, Yaponiyada keçirilən “Böyük Yeddilərin” sammitində Çinə qarşı ciddi tənqidlər səsləndi və sonra bu, yekun bəyanatda öz əksini tapdı. Çin də bu bəyanatı çox kəskin tənqid etdi. Ona görə də Çin maraqlıdır ki, Qərbə meylli olan siyasi kadrlarla yox, Rusiyaya və ya İrana yaxın olan siyasilərlə təmaslar qursun. Çin səfirinin Sarkisyanla görüşünü bu yöndən dəyərləndirmək olar. Çinin Rusiya ilə münasibətləri çox yaxın olmasa da, indiki dövdə seçim imkanları elə də geniş deyil. Hesab edirlər ki, Ermənistanda Rusiyaya yaxın olan siyasi qüvvələr Çinin maraqlarına uyğundur. Hansısa Qərbpərəstlə təmas qurmaqdansa, Rusiyapərəstlə kontakt qurmağı daha məqsədəuyğun hesab edirlər. Bu fakt həm də onu göstərir ki, Çin də Ermənistanda hakimiyyətin dəyişməsində maraqlıdır. Bu, bir növ Qərbə verilən bir mesajdır. O mənada ki, lazım gələrsə, Cənubi Qafqazda, xüsusən də Ermənistanda Çin Rusiya ilə birlikdə hərəkət edə bilər. Ona görə də, məhz indiki vaxtda Çin səfirinin Sarkisyanla bir araya gəlməsi təsadüfi deyil”.
Vidadi ORDAHALLI
