Bina tikintisi aparanlara maraqlı vergi jesti...
Nüsrət İbrahimov: "Bununla tikinti şirkətləri vergiyə nə qədər xərclərinin çıxacağını asanlıqla hesablaya biləcək"
"Sadələşdirilmiş verginin mənzillərin qiymətinə hansısa təsiri mümkün deyil"
Vergilər naziri Fazil Məmmədov bildirib ki, Vergi Məcəlləsinə edilmiş dəyişikliklərin böyük əksəriyyəti vergi ödəyicilərinin hüquqlarının genişləndirilməsinə, vergi yükünün azaldılmasına, vergi inzibatçılığının təkmilləşdirilməsinə, vergidən yayınma halları ilə mübarizənin gücləndirilməsi yolu ilə büdcə daxilolmalarının artmasına xidmət edir.
Dəyişikliklər bina tikintisi fəaliyyəti ilə məşğul olan şəxslərə sadələşdirilmiş vergi ödəyicisi olmaq hüququnun verilməsi ilə bağlıdır. Nazirin sözlərinə görə, VM-nin qüvvədə olan müddəalarına əsasən, mənzil tikintisi ilə məşğul olan şəxslər təməl işlərinə başlanılmış binaların sahələrinə görə sadələşdirilmiş vergi və təqdim etdikləri tikinti sahələrinə görə əlavə dəyər vergisi ödəyirlər. Dəyişikliklərdən sonra qanun layihəsində bina tikintisi ilə məşğul olan şəxslərə sadələşdirilmiş vergi ödəyicisi olmaq hüququnun verilməsi nəzərdə tutulur ki, həmin vergini ödəyən hüquqi şəxslər əlavə dəyər vergisinin, mənfəət vergisinin və əmlak vergisinin, fiziki şəxslər isə əlavə dəyər vergisinin və gəlir vergisinin ödənilməsindən azad edilir: "Həmin fəaliyyətlə məşğul olan şəxslər tikilən binanın yaşayış və qeyri-yaşayış sahələrinin hər kvadratmetri üçün 45 manat zona əmsalları tətbiq edilməklə sadələşdirilmiş vergini hesablayıb dövlət büdcəsinə ödəyəcək. Bina tikintisi fəaliyyəti ilə məşğul olan şəxslər sadələşdirilmiş vergi ödəyicisi olmaq hüquqlarını istifadə etmədikləri halda, təməl işlərinə başlanılmış binaların və təqdim edilmiş tikinti sahələrindən asılı olmayaraq, əlavə dəyər vergisi ödəyicisi kimi qeydiyyata alınır. Bu halda təqdim edilmiş yaşayış və qeyri-yaşayış sahələrinə görə əlavə dəyər vergisi və maliyyə nəticələrindən asılı olaraq vergi ilinin yekunlarına görə mənfəət vergisi ödənilir. Nəticədə tikintisi başa çatmamış binalar üzrə sadələşdirilmiş vergi ödənilmədiyindən, maliyyə vəsaiti vergi ödəyicisinin sərəncamında qalmaqla bu sektorun inkişafına müsbət təsir göstərəcək".
Bütün bu deyilənlərin fonunda, bina tikintisi ilə meşğul olanlara sadələrdirilmiş vergi ödəyicisi olmaq hüququnun verilməsi sahibkarlıq fəaliyyətinə və mənzil qiymətlərinə necə təsir edəcək?
Sözügedən məsələni dəyərləndirən əmlak məsələləri üzrə ekspert Nüsrət İbrahimovun fikrincə, bu yenlik ilk növbədə tikinti şirkətlərinin mühasibat uçotunun aparılması işini asanlaşdırır: "Tikinti şirkətlərində sadələşdirilmiş verginin tətbiqi daxili hesabat işinin tənzimlənməsinə xidmət etmiş olur. Bununla da tikinti şirkətləri vergiyə nə qədər xərclərinin çıxacağını asanlıqla hesablaya biləcək. Həmçinin, vergi orqanları da tikintinin həcminə baxaraq öz vergi yükünü proqnozlaşdıra biləcək. Tikinti şirkətlərinə sadələşdirilmiş verginin tətbiq olunması tikintinin artıb-azalmasına təsir etməyəcək. Bu məsələyə digər faktorlar təsir edir. Mənzillərin qiyməti iqtisadi, yerləşdiyi ərazi, nəqliyyat imkanları amilindən asılıdır. Eyni zamanda, demoqrafik və sosial göstəricilər, məşğulluq səviyyəsi və əhalinin gəlirləri, işgüzarlıq aktivliyi, əhali sıxlığı, miqrasiya, dövlətin siyasəti və digər faktorlardan asılıdır. Orada 40-dan çox səbəb var. Bir sözlə, sadələşdirilmiş verginin mənzillərin qiymətinə hansısa təsiri mümkün deyil".
Vidadi ORDAHALLI
