çərşənbə axşamı günü, 29 aprel 2025
     

Azərbaycan ekoloji problemlərə qarşı İKT texnologiyalarını da bacarıqla tətbiq edir...

Image

Dünyanın inkişaf etmiş bütün ölkələrində yeni texnologiyaların tətbiqi sahəsinin inkişaf etdirilməsi istiqamətində ardıcıl və davamlı addımlar atılır. İnformasiya kommunikasiya texnologiyalarından səmərəli istifadə müasir dövrdə ölkələrin iqtisadi rəqabət qabiliyyətinə əhəmiyyətli dərəcədə təsir göstərir. 

Azərbaycanın sosial-iqtisadi həyatında mühüm rol oynayan bu sahə inkişaf səviyyəsinə görə bir çox ölkələrdən fərqlənir. Elmi-texniki inkişaf müharibələrin metoduna da təsirsiz ötüşmür. Mütəxəssislər bildirir ki, gələcəkdə müharibələr dövlətlərin nizami orduları arasında deyil, müasir İKT vasitələri ilə silahlanmış, yüksək hazırlıq görmüş, əsas məqsədi qarşı tərəfin informasiya resurslarını ələ keçirmək və ya nəzarətdə saxlamaq olan xüsusi qruplar arasında aparılacaq.

Məhz İKT texnologiyaları inkişafı şərtləndirəndir

İnsanların həyat tərzində özünəməxsus yerə sahib olan informasiya və kommunikasiya texnologiyaları artıq cəmiyyətin inkişafında xüsusi rola da malikdir və məhz inkişafa da təsir göstərən vacib amillərdən sayılır. Bu baxımdan da informasiya və kommunikasiya texnologiyalarının təsir dairəsi istər dövlət strukturlarını, istər vətəndaş cəmiyyəti institutlarını, istər iqtisadi sahələri, istər sosial sahələri, istər elm və təhsili, istər mədəniyyəti və istərsə ətraf mühitin qorunması sahələrini əhatə edir. Əvvəlki dövrlərdən fərli olaraq, hazırda dünyamızı ümumiyyətlə, informasiya və kommunikasiya texnologiyaları olmadan təsəvvür belə etmək mümkün deyil. Əvvəla ona görə ki, bütün dünya davamlı olaraq inkişafdadır və bu inkişaf məhz informasiya və kommunikasiya texnologiyaları sayəsində davam edir. Elə bu səbəbdəndir ki, bütün sahələri əhatə edən, eləcə də bütün sahələrə siraət edən informasiya və kommunikasiya texnologiyalarının tətbiq dərəcəsi hər bir ölkənin, hər bir cəmiyyətin elmi, iqtisadi potensialının göstəricisi hesab olunur. Məhz informasiya və kommunikasiya texnologiyalarının tətbiq dərəcəsi ilə ölkələrin inkişafının hansı həddə olduğu barədə qənaətə gəlinir. Çünki məhz bu texnologiyalar inkişafı şərtləndirəndir.

Ətraf mühitin qorunmasında yeni texnologiyaların tətbiqi önəmli əhəmiyyət kəsb edir 

Müasir dövrdə dövlət və ölkə üçün vacib əhəmiyyət kəsb edən sahələrdən biri də İKT-nin dövrün tələblərinə cavab verməsidir. O cümlədən, ətraf mühitin qorunmasında İKT texnologiyalarının tətbiqi ekoloji baxımdan daha məqsədəuyğundur. Çünki iqlim dəyişikliyinin əsas səbəbi yer kürəsindəki dinamik proseslər, günəş radiasiyasının intensivliyinin dəyişməsi və s. kimi xarici təsirlərlə yanaşı insanın düzgün olmayan fəaliyyətidir. Günəşdə baş verən dəyişikliklər nəticəsində qlobal istiləşmə problemi yaranır. Bütün dağıdıcı daşqınlar, güclü zəlzələlər, istilik dalğaları, şiddətli quraqlıqlar, nəhəng fırtınalar və iqlim dəyişikliyinə ən çox səbəb olan emissiyalar bu problemlərə aiddir. Bu çirklənmənin böyük hissəsi, yalnız bir neçə ölkənin, xüsusilə də ABŞ və Çinin payına düşür. Ətraf mühitin çirklənməsi ilə əlaqədar cəmiyyətin üzləşdiyi problemlər, həmin problemlərin həllində qlobal çağırışlar və İKT-nin tətbiqi vacibdir. İKT iqlim dəyişikliyi haqqında məlumatlılığın artırılmasında, insanlara onun təsirini azaltmağın yollarını öyrətməkdə, eləcə də onun təsirlərinə uyğunlaşmaq üçün insan resurslarının formalaşdırılmasında mühüm əhəmiyyət kəsb edir. Bu istiqamətlərə daha effektiv avadanlıq və şəbəkələr tətbiq etməklə İKT sektorunun özündə emissiyaların azaldılması, digər sahələrdə enerji səmərəliliyinin təmin edilməsi yolları, bütün dünyada İKT əsaslı hava və ətraf mühitin monitorinqi sistemlərinin tətbiqi, inkişaf etmiş və etməkdə olan ölkələrə iqlim dəyişikliyinin mənfi təsirlərinə uyğunlaşma və s. daxildir.

Elektriklə işləyən avtomobillərə maraq getdikcə artır 

Sözügedən məsələ ilə fikirlərini "Bakı-Xəbər"lə bölüşən iqtisad üzrə fəlsəfə doktoru Firdovsi Şahbazov hesab edir ki, Azərbaycan ərtaf mühitin qorunmasında İKT texnologiyalarından səmərəli istifadə edir: "Bunun ən bariz göstəricilərindən biri də "yaşıl enerji"nin tətbiqi istiqamətində görülən işlərdir. Azərbaycan elektrik avtomobillərini gömrük rüsumlarından və ƏDV-dən azad edilib. İlbəil ölkədə elektriklə işləyən avtomobillərə maraq və onların idxalda sayı artır. Elektriklə işləyən avtomobillərin artması atmosferə atılan karbon emissiyasının azalması deməkdir. Ölkəmizdə energetika sahəsində bərpaolunan enerji mənbələrindən istifadənin genişləndirilməsi prioritet vəzifə olaraq irəli sürülüb və 2030-cu ilədək elektrik enerjisinin qoyuluş gücündə bərpaolunan enerjinin payının 30 faizə çatdırılması hədəf kimi müəyyənləşdirilib. Azərbaycan üç əsas enerji şirkəti ilə anlaşma memorandumu və müvafiq müqavilələr imzalayıb. Onlara uyğun olaraq həm quruda, həm də dənizdə 25 qiqavat bərpaolunan günəş və külək enerjisi istehsal ediləcək. Bu həcmin 10 qiqavatı "Masdar" şirkəti, 12 qiqavatı "Fortescue" şirkəti tərəfindən istehsal olunacaq. "ACWA Power" şirkəti isə 2,5 qiqavat enerjinin istehsalı üzrə öhdəlik götürüb. Bu, həqiqətən də çox böyük potensialdır. Ənənəvi enerji ixracatçısı olan Azərbaycan son illərdə "yaşıl enerji"yə keçidlə bağlı fəal iş aparır. Qarabağ və Şərqi Zəngəzur iqtisadi rayonlarının, həmçinin Naxçıvanın "yaşıl enerji zonası" elan edilməsi və bu istiqamətdə atılan addımlar beynəlxalq arenada və inkişaf etmiş ölkələr ilə münasibətlərdə əlavə müsbət impuls və stimul qazandıra bilər. Düz bir il əvvəl 230 MVt gücündə Qaradağ Günəş Elektrik Stansiyasının işə düşməsi Azərbaycanın bu sahəyə necə böyük önəm verməsinin əyani sübutudur".

Vidadi ORDAHALLI
Yazı Azərbaycan Respublikasının Medianın İnkişafı Agentliyinin maliyyə dəstəyilə çap olunur.



VİDEO

İran Prezidenti Bakıda Azərbaycanca şeir oxudu - VİDEO

Lavrovu Özbəkistanda dediyinə peşiman etdilər... - VİDEO

Şərurlu İsfəndiyarın deputatlar və alimlərlə döyüşü... - VİDEO

Bakı Qlobal Cənubun haqq mübarizəsinə yeni struktur bəxş... etdi...

Çinlə “Kəmər, yol” layihəsi üzərində Azərbaycanın maraqlı biznes planları var...

Azərbaycan və İran prezidentləri mətbuata bəyanatlarla çıxış ediblər - FOTO/YENİLƏNDİ

SON XƏBƏRLƏR

29.04.2025 / 14:40
DİN-dən daha bir yenilik... Vətəndaşlar polis rəislərinə birbaşa müraciət edəcəklər - VİDEO

29.04.2025 / 14:31
"Azərbaycan kimi ölkələrin bizə yardımı Qərbin maraqlarına ziddir" - Nigerli Forum iştirakçısı

29.04.2025 / 14:25
İran prezidentinin Bakı səfəri, səsləndirdiyi bəyanatlar erməniləri dəli etdi

29.04.2025 / 14:21
İmamoğlu həbsdə qalsa, Mənsur Yavaş namizəd, İmamoğlu isə baş nazir olacaq

29.04.2025 / 14:10
“İçərişəhər” ərazisində avtomobili sürətlə sürən şəxsin əraziyə girişi qadağan edildi

29.04.2025 / 13:52
"Qərbi Azərbaycan İcmasında indiki Ermənistan ərazisindən qovulmuş 300 minə yaxın əhali birləşir" - Əziz Ələkbərli

29.04.2025 / 13:36
"Azərbaycanın Qlobal Cənub QHT Platformasına sədrliyi mühüm prosesin başlanğıcını göstərir" - QHT Koalisiyasının rəhbəri

29.04.2025 / 13:21
"Bölgələrdə həkim çatışmazlığı var, tibb işçiləri əsasən Bakıda toplaşıblar" – Nazirlik rəsmisi

29.04.2025 / 13:10
Путин проиграл, но признать не может - ПРЯМАЯ ТРАНСЛЯЦИЯ

29.04.2025 / 12:53
"Azərbaycan ədalətli inkişaf məsələlərini prioritet hesab edir" - Ərəb Platformasının prezidenti

29.04.2025 / 12:36
Deputatdan 65 yaşına çatan tibb işçiləri ilə bağlı təklif...

29.04.2025 / 12:06
Pezişkian Azərbaycan səfərini əməkdaşlıq üçün yeni üfüqlərin açılmasında müqəddimə adlandırıb

29.04.2025 / 12:01
Azərbaycanda unun topdansatış qiymətləri açıqlanıb - Şabranda ucuz, Gəncədə baha...

29.04.2025 / 11:37
Əli Əsədov vəkillərlə bağlı qərar imzalayıb

29.04.2025 / 11:24
Zelenski Putinin atəşkəs təklifini rədd etdi

29.04.2025 / 11:17
"Əfqanıstanın beynəlxalq münasibətlər sistemində öz yerini tutması vacibdir"

29.04.2025 / 11:10
Diaspor gəncləri Xankəndiyə toplaşacaq

29.04.2025 / 11:04
Bank kartlarından daha 12 min manatdan çox pul oğurlandı

29.04.2025 / 11:03
Azərbaycanın işğalı... Tarix öyrətmir, cəzalandırır! - CANLI

29.04.2025 / 11:00
Trampın impiçmenti Konqresə təqdim edildi

29.04.2025 / 10:34
“Neftçi”dən 1600-cü qol!

29.04.2025 / 10:25
Siyasi partiyaların işğaldan azad olunmuş ərazilərə növbəti birgə səfəri həyata keçirilir

29.04.2025 / 10:25
Rubio Lavrovu müharibəni dərhal bitirməyə çağırdı

29.04.2025 / 10:18
"Güzəştə gedib barmağınızı uzatsanız, bütün qolunuzu ələ keçirəcək" - ÇİN-dən ABŞ açıqlaması

29.04.2025 / 10:12
64 yaşlı kişi pilləkəndən yıxılıb öldü

29.04.2025 / 10:06
İcazəsiz Həccə gedənləri 5 min dollar cərimə və 10 illik deportasiya gözləyir!

29.04.2025 / 10:00
Maskdan Çin xəbərdarlığı - "bu böhranla üzləşəcək"

29.04.2025 / 09:34
Sumqayıtda qadın ərini bıçaqlayıb

29.04.2025 / 09:25
Çempionlar Liqasında ilk yarımfinal oyunu - PSJ "Arsenal"a qarşı

29.04.2025 / 09:22
Qızıl dükanları milyardlarla manat vergidən qaçır... Necə?

29.04.2025 / 09:16
Sarıcalı və Ballıcaya növbəti köç karvanları yola salınıb

29.04.2025 / 09:10
İngilislərdən ŞOK QADAĞA - Çin maşınlarında iş barədə danışmayın...

29.04.2025 / 09:04
Fransa mediasından yanğında ölən 3 türk körpəyə qarşı İYRƏNC HƏRƏKƏT!

29.04.2025 / 09:00
Britaniyaya miqrant axını güclənir - kiçik qayıqlarla keçənlərin sayı rekord həddə çatıb...

29.04.2025 / 08:48
Nigeriyada bomba dolu 2 avtomobil partlayıb, 26 nəfər ölüb

29.04.2025 / 08:35
MTK-ların daha bir dələduzluğu açılır - evi ucuz sökür, baha satırlar...

29.04.2025 / 08:28
“Rusiya həqiqətən sülh istəyirsə, atəşi dərhal dayandırmalıdır" - Ukraynadan AÇIQLAMA

29.04.2025 / 00:06
İran Prezidenti Bakıda Azərbaycanca şeir oxudu - VİDEO

28.04.2025 / 22:34
Pezeşkian İlham Əliyevlə görüşdə hələ çox dartışılacaq bir fikir dedi- "Azərbaycanın sahib çıxmalı olduğu digər ərazilər....."

28.04.2025 / 22:10
Prezident İlham Əliyevin sosial şəbəkə hesablarında İran Prezidentinin Azərbaycana səfərindən görüntülər paylaşılıb - VİDEO

28.04.2025 / 21:37
Azərbaycanda 1300 illik məscid təhlükəyə düşüb...

28.04.2025 / 21:22
ABŞ Panama və Süveyş kanallarında, Azərbaycan Zəngəzur dəhlizində bunu edə bilər...

28.04.2025 / 21:17
Məhkəmədə Şuşanın Ermənistan Silahlı Qüvvələri tərəfindən işğalı barədə videomateriallar nümayiş etdirildi - FOTO

28.04.2025 / 21:12
İran Prezidenti Pezeşkian Bibiheybət məscidində... - FOTO

28.04.2025 / 21:09
Türkiyə parlamentinin assuriyalı deputatı ermənilərdən də pis danışdı - nə 3 milyon?...

28.04.2025 / 20:55
Kallasın bu sözlərinin Bakı-İrəvan sülhünə müsbət təsiri şübhə doğurur...

28.04.2025 / 20:41
Bakı Qlobal Cənubun haqq mübarizəsinə yeni struktur bəxş... etdi...

28.04.2025 / 20:27
Dünya QHT-nin üçdə ikisi Azərbaycanın ideyasını dəstəklədi...

28.04.2025 / 20:15
"İran və Azərbaycan Şərqi Qərbə, Şimalı Cənuba birləşdirən dördyol ola bilər" - Pezeşkian

28.04.2025 / 20:14
Çinlə “Kəmər, yol” layihəsi üzərində Azərbaycanın maraqlı biznes planları var...

28.04.2025 / 20:01
Dünya mediası Kallasın Bakıdan İrəvana getməməsinə xüsusi vurğu etdi...

28.04.2025 / 19:47
Çindən Azərbaycana ildə azı 1,5 milyon turist gələ bilər...

28.04.2025 / 19:46
"Araz dəhlizi layihəsi həm bölgəmizdə, həm dünyada böyük diqqət cəlb edir" - Prezident

28.04.2025 / 19:41
Nəslimizin tarixi – Səməd bəy və Əhəd bəyin hekayəsi

28.04.2025 / 19:34
Rus səfir saxta genosidi Rusiya və Ermənistanın "ümumi tarix məsələsi" adlandırdı...

28.04.2025 / 19:33
İran şirkətləri Azərbaycanda həyata keçirilən infrastruktur layihələrində iştiraka dəvət edildi

28.04.2025 / 19:25
Bako Sahakyan Şuşanın işğalı əməliyyatında iştirak etdiyini təsdiqlədi

28.04.2025 / 19:20
Putin 3 günlük, Tramp isə daimi atəşkəs istəyir

28.04.2025 / 19:15
Prezident İlham Əliyev: "Azərbaycan və İran önəmli beynəlxalq layihələrdə iştirak edir"

28.04.2025 / 19:12
Suverenliyin iqtisadi əsaslarında sahibkar töhfəsi...

28.04.2025 / 19:07
"Səfər zamanı əldə edilmiş razılaşmalar İran-Azərbaycan dostluğunu, qardaşlığını bir daha təsdiqləyir" - Prezident İlham Əliyev

28.04.2025 / 19:00
Azərbaycanlı tələbələr Çində ən çox nələri öyrənə bilər?...

28.04.2025 / 18:46
Kağız jurnallardan imtina etmiş məktəblər necə işləyir?..

28.04.2025 / 18:40
Bakıda sinaqoqa terror hücumu hazırlayan İŞİD-çinin məhkəməsi başladı

28.04.2025 / 18:39
Prezident İlham Əliyev və Məsud Pezeşkian Bakıda Azərbaycan-İran biznes forumunda iştirak ediblər - FOTO/YENİLƏNDİ

28.04.2025 / 18:37
"Azərbaycan ilə İran arasında əməkdaşlığın dərinləşməsi üçün çox gözəl imkanlar var" - Prezident İlham Əliyev

28.04.2025 / 18:32
"Qarabağ Azərbaycanın ayrılmaz hissəsidir və buna hörmətlə yanaşırıq" - Pezeşkian

28.04.2025 / 18:32
ABŞ və Avropa Birliyi eyni anda saxta erməni genosidinə qarşı çıxdılar...

28.04.2025 / 18:17
Ermənilər Vatikan kardinallarını Azərbaycandan rüşvət almaqda ittiham edir...

28.04.2025 / 18:04
Bəndər Abbas bağlandı - Azərbaycan nə qədər qazanc itirə bilər...

28.04.2025 / 17:50
Haaqa Məhkəməsi Bakıda mühakimə olunan ermənilər barədə şikayəti rədd etdi

28.04.2025 / 17:43
Türkiyə Pakistana 6 təyyarə dolusu silah göndərib? - Türkiyə PA açıqlama yaydı...

28.04.2025 / 17:36
Büdcə pulları şəxsi banklara yönəldiləcək - Maliyyə Nazirliyinin islahatı risqli görünür...

28.04.2025 / 17:23
Biri Azərbaycanın dostu, biri düşmənimizin dostu - 2 nüvə dövləti üz-üzə dayanıb...

28.04.2025 / 17:10
Qlobal Cənub QHT Platformasına rəhbərlik Azərbaycana verildi

28.04.2025 / 17:03
Şəbəkə marketlərinin qadın və gənclərin məşğulluğunda rolu danılmazdır

28.04.2025 / 16:55
Sumqayıtda su sayğaclarını oğurlayan bir kişi və iki bacı yaxalandı - FOTO

28.04.2025 / 16:48
Əmisi oğlu Əsədin Suriyada yeni qanlı planını ifşa etdi - 150 ​​minlik ordu ilə hərəkətə keçəcəklər...

28.04.2025 / 16:43
AYB-də tanınmış şairə Zeynəb Bəhmənlinin “Seçmələr” (Yuxuma güllə dəyib) kitabının təqdimatı olub - FOTO

28.04.2025 / 16:33
Senator Con Kennedi Putini təhdid etdi: "Onu və ölkəsini balıq yeminə çevirərik"

28.04.2025 / 16:15
Bəndər Abbasdakı partlayışı İsrail törədib?

Suverenliyin iqtisadi əsaslarında sahibkar töhfəsi...

XƏBƏR ARXİVİ