Təhsil Nazirliyinin şübhəli layihəsi - büdcə vəsaiti özəl bağçalara axıdıla bilər...
Xəbər verildiyi kimi, Elm və Təhsil Nazirliyi tərəfindən elan olunan "Özəl məktəbəqədər təhsil müəssisələri üçün qrant müsabiqəsi"nin birinci mərhələsi yekunlaşıb. Müsabiqə çərçivəsində növbəti mərhələyə buraxılan bağçaların siyahısı və həmin bağçalarda boş yerlərin sayı müəyyənləşdirilib.
Hətta seçilmiş özəl bağçalara uşaqların qeydiyyatı da başlayıb. Beləliklə, 2024-2025-ci tədris ilində dövlət bağçalarına qəbul ola bilməyən uşaqlar seçilən özəl bağçalara yerləşdiriləcəklər.
Təhsil haqqının yarısını isə Elm və Təhsil Nazirliyi ödəyəcək. Layihə Nazirliyin "Özəl məktəbəqədər təhsil müəssisələri üçün qrant müsabiqəsi" çərçivəsində həyata keçiriləcək. Elm və təhsil naziri Emin Əmrullayev qeyd edib ki, dövlət bağçalarında yerlərin sayı az olduğuna görə alternativ modellər həyata keçirilir: "Müəyyən meyarlara uyğun gələn bağçalarda akkreditasiya ilə bu sistem tənzimlənəcək. Həmin bağçalarda 250 manata qədər vəsait dövlət tərəfindən ödənilir. Fikrimcə, məktəbəqədər təhsildə əhatəliliyi artırmaq üçün ən qısa yol budur. Əsas problemimiz monitorinqi düzgün təşkil etmək və bağça şəbəkəsini artırmaqdır".
Qeyd edək ki, hazırda bağçalara tələbat yüksəkdir. Dövlət bağçaları yetərli sayda deyil, özəl bağçaların qiyməti isə hər kəsə uyğun deyil.
Ekspertlər hesab edir ki, tətbiq edilən yeni qayda yenə özəl bağçaların xeyrinə olacaq. Dövlətin vəsaiti özəl bağçalara yönələcək. Dövlət bağçalarında yerin az olduğu əsas gətirilərək uşaq qəbul edilməyəcək və çarəsiz valideyn özəl müəssisəyə üz tutacaq. Beləliklə, dövlət büdcəsindən özəl bağçalara maliyyə ayrılacaq. Özəl bağçaları inkişaf etdirmək, maliyyələşdirmək əvəzinə dövlət bağçalarının sayını artırmaq daha məqsədəuyğun olar. Mütəxəssislərin fikrincə, özəl bağçaların ödənişinin yarısı dövlət tərəfindən ödənilmək əvəzinə dövlət məktəbəqədər təhsil müəssisələrinin sayı artırılmalıdır.
Cavanşir Əliyev: "İndi valideynlər narahatdır ki, övladını dövlət bağçasına qoya bilməyəcək, çünki qarşı tərəf yer yoxdur bəhanəsi ilə..."
Təhsil eksperti Cavanşir Əliyev "Bakı-Xəbər"ə şərhində bildirdi ki, bu gün ölkədə dövlət bağçalarının sayı olduqca azdır: "Bağça sayı az olduğu üçün uşaqların təxminən 25 faizi məktəbəqədər təhsil müəssisəsinə gedə bilir. İmkanı olan ailələr övladını özəl bağçaya göndərir, olmayanın uşağı isə evdə telefon, televizora baxır. Bu məsələ həll olunmalıdır. İndi çıxış yolu üçün özəl bağça məsələsi ortaya atılıb. Belə ki, özəl bağçanın aylıq ödənişinin yarısını valideyn ödəyəcək, yarısını dövlət. Məlumdur ki, Bakıda mövcud olan özəl bağçaların aylıq ödənişi 400-500 manat arasında dəyişir. Belə çıxır ki, 250 manat dövlət hər ay çoxlu sayda uşağa ödəniş edəcək. Bu vəsaitlə dövlət bağçaları tikmək olar. İndi valideynlər narahatdır ki, övladını dövlət bağçasına qoya bilməyəcək. Çünki qarşı tərəf ona yer yoxdur bəhanəsini gətirəcək və onu özələ yönləndirəcək. Hər ailənin də maddi imkanı çatmayacaq ki, ayda 250 manat ödəsin. Bu səbəbdən də yaxşı olar ki, dövlət bağçalarının sayı artırılsın. Onu da deyim ki, dövlət bağçasını tikmək üçün Bakıda yer, demək olar ki, yoxdur, harda boş ərazi görüblərsə orda da göydələn inşa ediblər. Bağça tikmək elə də asan məsələ deyil. Ancaq bu məsələ dövlətin və bağça yaşlı uşaqların xeyrinə həll olunmalıdır".
Kamran Əsədov: "Bu gün Azərbaycanda uşaq bağçalarının sayı azdır"
Təhsil eksperti Kamran Əsədov "Bakı-Xəbər"ə açıqlamasında bildirdi ki, bu gün Azərbaycanda uşaq bağçalarının sayı azdır. Bağça yaşına çatmış uşaqların yalnız 25 faizə qədəri prosesə cəlb oluna bilir. Halbuku, dövlət büdcəsindən bu sahəyə kifayət qədər vəsait ayrılır: "Məktəbəqədər təhsil müəssisələri ilə bağlı qrant layihəsinin mahiyyəti ondan ibarətdir ki, əgər hər hansı bir ərazidə uşaq bağçası yoxdursa, şagird sıxlığı varsa, o zaman özəl sektorla bağlanmış müqavilə əsasında uşaqlar həmin özəl məktəbəqədər təhsil müəssisəsinə cəlb olunacaqlar ki, bu da uşaqların təhsil alma hüququnu ciddi şəkildə təmin edəcək. Uşaqların məktəbəhazırlıq qrupuna, uşaq bağçalarına, körpələr evinə getməsi onların təhsil aldığı müddət ərzində akademik göstəricilərinin daha yaxşı olmasına gətirib çıxarır. Uşaqların nəticələri gələcəkdə daha yaxşı olur. Həmçinin uşaqlar bağçalara getdikdən sonra valideynlərin əmək qabiliyyəti də artır. Həm uşaqların təlim-tərbiyəsi, tədrisin təşkili, psixoloji dayanıqlılığı və digər müsbət xarakterik xüsusiyyətlər var. O ərazilərdə ki uşaq bağçaları azdır və yaxud yoxdur, ancaq uşaq var, bu zaman onlar dövlət büdcəsinin vəsaiti hesabına pulları özəl uşaq bağçalarına ödəyəcək".
Günel CƏLİLOVA
