Kamran Əsədov: "Beynəlxalq reytinqlərdə iştirak etməmənin bir səbəbi maliyyə və infrastruktur problemləridir"
"Times Higher Education" reytinqinin 2025-ci il məlumatlarına görə, Azərbaycan universitetləri qlobal akademik reytinqdə ilk 1000-likdə və ya daha yüksək mövqelərdə yer almayıb. Yüksək nəticə göstərən universitetlər əsasən ABŞ, Böyük Britaniya və Çin kimi ölkələrdə olan universitetlərdir.
Məsələn, Oksford Universiteti yenidən birinci yerdədir və ABŞ-dən MIT ikinci sıraya yüksəlib.
Maraqlıdır, Azərbaycan universitetləri qlobal səviyyədə niyə tanınmır? Buna nə mane olur?
"Universitetlərin beynəlxalq reytinqdə yer alması onların tədqiqat fəaliyyətinin artırılması, müasir infrastrukturun yaradılması və beynəlxalq əməkdaşlığın genişləndirilməsi ilə mümkündür"
Təhsil eksperti Kamran Əsədov "Bakı-Xəbər"ə şərhində bildirdi ki, Azərbaycanda universitetlərin beynəlxalq reytinqlərdə olmamasının bir çox səbəbi var: "İlk olaraq deyim ki, bu, yalnız tədqiqat fəaliyyətinin zəif olması ilə deyil, həm də maliyyə və infrastruktur problemləri, beynəlxalq əməkdaşlığın azlığı ilə bağlıdır. Bu səbəbləri aradan qaldırmadıqca, Azərbaycan universitetlərinin beynəlxalq miqyasda tanınması mümkün olmayacaq.
Həmçinin, beynəlxalq reytinq platformaları universitetlərin keyfiyyətini yalnız onların yerli göstəriciləri ilə deyil, həmçinin qlobal tədqiqat reputasiyası, nəşr sayı, beynəlxalq əməkdaşlıq və sitat təsiri kimi müxtəlif meyarlarla qiymətləndirir. Məsələn, "The QS World University Rankings" reytinqində qiymətləndirilən meyarlar arasında akademik reputasiya, işəgötürənlərin reputasiyası, fakültə-şagird nisbəti, beynəlxalq fakültə və tələbələrin sayı da var.Tədqiqat fəaliyyətinin zəif olması, universitetlərin qlobal tədqiqat şəbəkələrində iştirak etməməsi onların reputasiyasını zəiflədir. Beynəlxalq reytinqlərdə iştirak etməmənin digər səbəbi maliyyə və infrastruktur problemləridir. Azərbaycanda ali təhsil müəssisələrinin 40 faizi müasir laboratoriyalara və tədqiqat resurslarına malik deyil. Eyni zamanda, beynəlxalq standartlara uyğun infrastrukturların olmaması tədqiqatların keyfiyyətini və miqyasını məhdudlaşdırır. Bu problemlər universitetlərin qlobal miqyasda rəqabət qabiliyyətini azaldır. Azərbaycan universitetlərinin beynəlxalq reytinqlərdə yer almaması, yalnız yüksək bal toplayan tələbələrin və prezident təqaüdçülərinin qəbul olunması ilə ölçülməməlidir. Bu, daha geniş və dərin bir analiz tələb edir. Universitetlərin beynəlxalq reytinqdə yer alması onların tədqiqat fəaliyyətinin artırılması, müasir infrastrukturun yaradılması və beynəlxalq əməkdaşlığın genişləndirilməsi ilə mümkündür. Azərbaycan ali təhsil sisteminin beynəlxalq səviyyədə tanınması üçün ciddi islahatlar və strateji yanaşmalar tələb olunur".
Günel CƏLİLOVA
