Bazar ertəsi günü, 28 iyul 2025
     

Nazir Əmrullayev universitetlərdə bəzi fənləri mənasız hesab etdi...

Image

Kamran Əsədov: "Universitetlərdə tədris olunan fənlərə baxış daha çevik olmalı və proqramlar mütəmadi olaraq yenilənməlidir"

"Ali təhsil müəssisələrində o qədər fənn var ki, onlar keçirilməməlidir. Əgər dəyişiklikliyə hazırıqsa, bunu edək". Bunu Elm və təhsil naziri Emin Əmrullayev Təhsilin İnkişafı Forumu çərçivəsində təşkil edilmiş "Biliyi dəyərə çevirən sinerji" adlı paneldə çıxışı zamanı bildirib. 

Qeyd edək ki, bir sıra təhsil mütəxəssisləri tərəfindən də ali məktəblərdə proqramların yenilənməməsi, hətta bir sıra təhsil ocaqlarında Sovet dövrünün proqramlarından hələ də istifadə edildiyi bildirilir. Nəticədə isə tələbələr yeniliklərdən kənarda qalır, ancaq məhdud çərçivədə biliklərə yiyələnirlər. 

Maraqlıdır, ali təhsil müəssisələrində keçirilməsi lazım olmayan fənlər hansılardır? Onların ləğv edilməsi tələbələrin dərs yükünü aradan qaldıra bilərmi?

"Bəzi humanitar və ya tarixə aid köhnəlmiş, lokal kontekstli fənlər tədris planında öz aktuallığını itirir"

Təhsil eksperti Kamran Əsədov "Bakı-Xəbər"ə açıqlamasında bildirdi ki,  Elm və Təhsil Nazirliyi dəfələrlə ali təhsil proqramlarının yenilənməsi və mövcud proqramlarda bəzi fənlərin ləğv edilməsi ilə bağlı çağırışlar edib: "Təhsil naziri tərəfindən edilən son açıqlama isə bu istiqamətdə müəyyən addımların atılmasının zəruriliyini bir daha təsdiqləyir. Ali təhsil proqramlarında bəzən artıq fənlərin mövcudluğu, tələbələrin təcrübəyə yönəlməsinin önəmsizləşdirilməsi və nəzəriyyəyə həddən artıq üstünlük verilməsi təhsil sistemindəki bəzi problemlərin kökündə durur. Bu günün əmək bazarının tələbləri ilə ayaqlaşmaq üçün proqramlar müasir bilik və bacarıqları tədris etməli, tələbələri iş həyatı üçün hazırlamalıdır. Lakin bir çox halda köhnəlmiş, praktik faydası az olan fənlər proqramlarda yer almaqda davam edir".

Ekspert hesab edir ki, ali təhsil müəssisələrində artıq hesab olunan fənlər adətən nəzəriyyəyə həddən artıq bağlı, müasir elmi tədqiqatlarla uyğunlaşmayan və tələbələrin peşəkar hazırlığına konkret təsir etməyən fənlərdir: "Məsələn, bəzi humanitar və ya tarixə aid köhnəlmiş, lokal kontekstli fənlər tədris planında öz aktuallığını itirə bilər. Tələbələr bu fənləri keçərək müasir dövrün tələblərinə uyğun bacarıqlar qazana bilmirlər. Buna misal olaraq, bəzi universitetlərdə hələ də tədris edilən tarixi faktlarla dolu, lakin aktual elmi analizlərdən uzaq fənləri göstərmək olar. Eyni zamanda, texniki sahələrdə də artıq sayılan və konkret texniki bilik verməyən nəzəri fənlər çoxluq təşkil edir. Belə fənlər praktik təlimləri və təcrübələri sıxışdırır və tələbələrin texnologiya, innovasiya və ya startap fəaliyyəti üçün zəruri olan bacarıqların inkişafına mane olur. Ali təhsil sistemində artıq hesab olunan fənlərin qalmasının bir neçə əsas səbəbi var. Bunlardan biri akademik ənənələrin və proqramların uzun müddət dəyişilmədən davam etməsidir. Universitetlərdə müəyyən bir proqram oturuşduqda, onu dəyişmək üçün tələb olunan bürokratik prosedurlar və ya professor-müəllim heyətinin müqaviməti tədris prosesində islahatların gecikməsinə səbəb ola bilər. Digər bir səbəb isə müəllimlərin bu fənlər üzrə ixtisaslaşmış olması və onları tədris etməkdə maraqlı olmalarıdır. Onlar yeni fənlərə və ya müasir yanaşmalara keçid edərkən bu bilik və bacarıqların yenilənməsi üçün əlavə təlimlərə ehtiyac duyurlar, lakin bu proses müəyyən xərclər və vaxt tələb edir".

K.Əsədovun fikrincə, dəyişikliklərə hazır olmaq üçün ilk növbədə ali təhsil müəssisələri proqramlarını yenidən gözdən keçirməlidir. Tədris proqramları əmək bazarının tələblərinə uyğun olaraq modernləşdirilməli, artıq fənlər ləğv edilməli və ya daha müasir fənlərlə əvəzlənməlidir: "Məsələn, Finlandiya, Almaniya və ABŞ kimi ölkələrdə universitetlər tələbələri iş dünyası ilə sıx əməkdaşlıq çərçivəsində praktiki bacarıqlarla təchiz edir və təcrübə proqramları dərs planının əsas hissəsinə çevrilib. Hətta bəzi universitetlər tələbələrin məzun olmadan iş tapmalarını hədəfləyən təcrübə əsaslı təhsil modelinə üstünlük verirlər. Azərbaycanın ali təhsil müəssisələrində də bu istiqamətdə dəyişikliklərin edilməsinə ehtiyac var. Universitetlərdə tədris olunan fənlərə baxış daha çevik olmalı və proqramlar mütəmadi olaraq yenilənməlidir. Tələbələrə daha çox təcrübi biliklər vermək üçün praktiki təlimlər, laboratoriyalar, layihə əsaslı öyrənmə metodları tətbiq edilməlidir. Belə bir yanaşma tələbələrin işə hazırlığını artırar və onların əmək bazarında daha rəqabətədavamlı olmasına şərait yaradar. Əlavə olaraq, universitetlərin təhsil proqramları hazırlanarkən iş dünyası ilə sıx əməkdaşlıq etməsi vacibdir. Belə bir yanaşma proqramların real tələblərə uyğun olmasına və tələbələrin universitetdən məzun olduqdan sonra iş tapmaqda çətinlik çəkməməsinə kömək edəcək. Bunun üçün təhsil sistemində şirkətlər və universitetlər arasında əməkdaşlığın daha da genişlənməsi və birgə təcrübə proqramlarının təşkili vacibdir. Nəticə olaraq, ali təhsil müəssisələrində artıq fənlərin tədris proqramlarından çıxarılması və təcrübəyə yönəlmiş təhsil modellərinin tətbiqi müasir tələblərə uyğun tədrisin əsasını təşkil edir. Dəyişikliklərə hazır olmaq üçün universitetlər daha çevik və innovativ yanaşmalara açıq olmalı, tələbələrə praktiki bilik və bacarıqlar qazandırmaq üçün iş dünyası ilə sıx əməkdaşlıq etməlidir".

Günel CƏLİLOVA



VİDEO

SON XƏBƏRLƏR

28.07.2025 / 21:43
Tramp ucuz dollar siyasətinə başladı... Dollar-manat nisbətini nələr gözləyir...

28.07.2025 / 21:29
Avropa İttifaqı Trampa təslim oldu...

28.07.2025 / 21:17
Trampın hədəsi özünə qaldı - BRİCS özünə pul kəsdi...

28.07.2025 / 21:04
Makron Bakıdan "müstəmləkə qiyamlarının" intiqamını alır... "Respublikaçılar önə verildi...

28.07.2025 / 20:48
Ərdoğan-Tokayev görüşü - Qazax nefti Bakı-Ceyhana qarışsa nə baş verəcək, sabah bilinəcək...

28.07.2025 / 20:36
Ermənistanın Azərbaycana vurduğu 100 milyardlarla ziyan dünya tribunalarına çıxarıldı...

28.07.2025 / 20:22
Rusiya mediasından Bakının neft siyasətinə qərəzli hücum... "Rusiya özü Norveçin yarısı qədər də..."

28.07.2025 / 20:08
Apreldə, Vətən savaşında döyüşdü, Şuşada şəhid oldu - qubalı gizir Mehrabın 3 övladı qaldı...

28.07.2025 / 19:55
Ukrayna Rusiyanın neft zavodlarını çökdürdü, o da Tacikistanın benzinini kəsdi...

28.07.2025 / 19:42
Gürcüstan 3 ölkəni birləşdirən dəmiryoluna dəvət olundu - Azərbaycansız bu iş baş tutar?..

28.07.2025 / 19:30
DTX imtahanlarda texniki fırıldaqçılıqla məşğul olan şəbəkəni ifşa etdi - saxlananlar var...

28.07.2025 / 19:22
Azərbaycan diasporu daha güclü mövqeyə sahiblənir...

28.07.2025 / 19:08
Dövriyyəmizdə nağd pul 131 milyon manat artıb - bunun əhaliyə nə “isti-soyuğu” var?

28.07.2025 / 18:55
Matviyenko “Labubu” oyuncaqlarını Rusiyanın “strateji hədəfi” saydı... Rusiyanın “düşdüyü gün”...

28.07.2025 / 18:49
Tramp Putinə verdiyi 50 günlük möhləti qısaltdı – ona 10-12 gün vaxt verirəm...

28.07.2025 / 18:41
Ermənistan həm sülh danışığı aparır, həm də ABŞ konqresmenlərini Bakıya qarşı yönəldir - Fakt...

28.07.2025 / 18:33
Hikmət Hacıyevlə İran Ali Milli Təhlükəsizlik Şurası katibinin müavini arasında telefon danışığı olub

28.07.2025 / 18:27
Avropa sanksiyalarına düşən neft gəmilərinə görə Azərbaycan nə qədər məsuliyyət daşıyır?

28.07.2025 / 18:14
ABŞ səfiri Fələstin dövlətini ələ saldı - ABŞ-a güvənmək olar?

28.07.2025 / 18:07
Azərbaycanın bir sıra dövlət xadimləri adından saxta açıqlamalar yayıldı

28.07.2025 / 18:00
Rusiya Bakı ilə təyyarə gərginliyinə görə üzərinə məsuliyyəti götürmək istəmir - şok səbəb...

28.07.2025 / 17:47
Paşinyan "Erməni tarixindən" nəhayət "Ermənistan tarixi"nə keçə bildi...

28.07.2025 / 17:41
Güzəştli şərtlərlə yaşa görə əmək pensiyası alanların siyahısı genişləndirildi

28.07.2025 / 17:34
Azərbaycanda sahibkarların yalnız 2 faizi orta sahibkarlığa aiddir - niyə bu qədər zəif?

28.07.2025 / 17:23
Tramp Putinə verdiyi 50 günlük müddəti qısaldır - cavabın nə olacağını artıq bilirəm…

28.07.2025 / 17:17
Binəqədidə narkoşəbəkənin daha iki üzvü saxlandı

28.07.2025 / 17:11
Dövlət Komitəsinin sədri Vatikanın Dövlət katibinin müavini ilə görüşüb

28.07.2025 / 17:10
Gürcüstan parlamentinin Təhsil, elm və gənclərlə iş komitəsi sədrinin birinci müavininin rəhbərlik etdiyi nümayəndə heyəti BDU-da

28.07.2025 / 16:54
Dərs bölgüsü zamanı müəllimlər arasında ayrı-seçkilik etiən direktora töhmət verildi

28.07.2025 / 16:33
Bakıda oğurluqda təqsirləndirilənlər həbs edildi

28.07.2025 / 16:20
Nazir Vilayət Eyvazov xidmətə qəbulla bağlı növbəti sıra baxışı keçirib - FOTO/VİDEO

28.07.2025 / 16:08
BMU-nun iki məzunu “Yüksəliş” müsabiqəsinin qalibi olub

28.07.2025 / 16:03
Azərbaycanla Vatikan arasında dinlərarası dialoq sahəsində anlaşma memorandumu imzalanıb

28.07.2025 / 15:55
Elçin Cəfərovdan yeni mahnı - "SYD'

28.07.2025 / 15:38
Xaricdə yaşayan bloger İmaməddin Əlimanova 7 il iş kəsildi...

28.07.2025 / 15:16
Lerikdə əməliyyat keçirildi - narkoşəbəkənin 5 üzvü yaxalandı...

28.07.2025 / 15:03
Dərman vasitələrinin humanitar məqsədlər üçün Azərbaycana idxalı qaydasında dəyişiklik edildi

28.07.2025 / 14:39
Ukrayna ilk dəfə Azərbaycandan qaz alacaq - saziş imzalandı, sınaqlar başladı...

28.07.2025 / 14:20
Ermənistan silahlı qüvvələrinin yaralı vəziyyətdə əsir götürdüyü azərbaycanlı - "Hər gün işgəncə verirdilər"

28.07.2025 / 13:58
Xüsusi dövlət rabitəsi ilə təmin olunan vəzifəli şəxslərin siyahısında dəyişiklik edilib - FƏRMAN

28.07.2025 / 13:55
Elektroenergetika sektorunda sabit tarif tətbiq ediləcək

28.07.2025 / 13:38
Xankəndidə yanğın törədən şəxs həbs olundu

28.07.2025 / 13:24
Həssas qrupların rifahına yönəlmiş nümunəvi təşəbbüs

28.07.2025 / 13:11
Почему у Платошкина слепая ненависть к Азербайджану ? - ПРЯМАЯ ТРАНСЛЯЦИЯ

28.07.2025 / 12:57
Ağsuda aptekdən oğurluq edən şəxs tutuldu

28.07.2025 / 12:43
Azərbaycanın və Özbəkistanın xarici işlər nazirləri arasında telefon danışığı olub

28.07.2025 / 12:24
"Ermənistan və Azərbaycan arasında sülh müqaviləsinin bağlanmasını dəstəkləyirik" – İran XİN

28.07.2025 / 12:05
Makron indi də Fələstin üzərindən "oynayır"...

28.07.2025 / 12:01
Kamran Əliyev Xətai rayonunda vətəndaşları qəbul edəcək

28.07.2025 / 11:29
Prezident İlham Əliyev perulu həmkarını təbrik edib

28.07.2025 / 11:23
İşsiz ər 2 manata görə arvadını döyüb..

28.07.2025 / 11:17
Moskvada azərbaycanlı bloggerə qarşı 20 milyonluq İTTİHAM...

28.07.2025 / 11:12
Amurdakı təyyarə qəzasında həlak olanlar arasında azərbaycanlılar yoxdur - XİN rəsmisi

28.07.2025 / 11:06
Ev almaq istəyənlər üçün ŞAD XƏBƏR - deputat paylaşım etdi

28.07.2025 / 11:03
ABŞ və Aİ-dan Moskvaya yekə sürpriz! Putin çıxılmaz durumda... - CANLI

28.07.2025 / 11:00
Bakıda 35 yaşlı şəxs Məsciddə 30 bıçaq zərbəsi ilə öldürüldü!

28.07.2025 / 10:35
İlon Maskdan 16,5 milyard dollarlıq nəhəng müqavilə

28.07.2025 / 10:22
Makronun düşməni Avropa İttifaqını "topa tutdu" - Bu, fiaskodur!

28.07.2025 / 10:17
Şahin Diniyevin oğlu Türkiyə klubundan ayrıldı

28.07.2025 / 10:12
50-dən çox uşaq üzərək Mərakeşdən İspaniyaya keçib

28.07.2025 / 10:05
Paşinyan yenə məzuniyyətə çıxdı - bu dəfə avqustun 15-dək

28.07.2025 / 10:03
"Spartak" "Beşiktaş"dan bu futbolçunu transfer edir

28.07.2025 / 10:01
Suriya payızda parlament seçkilərinə hazırlaşır

28.07.2025 / 09:44
Rusiya bu gecə Kiyevə PUA-larla hücum edib

28.07.2025 / 09:31
Bu ölkədə 100 ilin ən yüksək temperaturu qeydə alınıb

28.07.2025 / 09:22
Asiya İnkişaf Bankı Azərbaycanı da əhatə edən yeni Departament direktoru təyin edib

28.07.2025 / 09:18
Qəbələdə itkin düşən şəxs tapılıb - FHN məlumat yaydı

28.07.2025 / 09:12
Ronaldo həmyerlisini "Əl-Nəsr"ə gətirir - transfer qiyməti 50 milyon avrodur...

28.07.2025 / 09:04
Diktatorun bacısından Cənubi Koreyaya rədd cavabı...

28.07.2025 / 09:00
Kaliforniyada təyyarə okeana düşüb, 3 nəfər ölüb

28.07.2025 / 08:53
Qazaxıstanda niqab taxmaq niyə qadağan edildi?

28.07.2025 / 08:50
Məşhur aktyor 74 yaşında vəfat edib

27.07.2025 / 21:32
NATO-nun məşhur kəşfiyyat təyyarəsi Kalininqrad səmasında - Rusiya Qərbi nüvə silahı ilə hədələdi…

27.07.2025 / 17:18
Ukraynadan Rusiyaya daha bir zərbə - yüksək rütbəli alay komandiri öldürüldü…

27.07.2025 / 16:35
BRİCS öz kağız pulunu çıxardı - üstündə 5 quşun şəkli var…

27.07.2025 / 15:26
Polis çimərliklərdə profilaktik tədbirləri davam etdirir

27.07.2025 / 15:03
Rusiya Ukraynaya genişmiqyaslı hücumlara hazırlaşır - ABŞ institutundan xəbərdarlıq...

27.07.2025 / 14:25
ABŞ-ın vitse-prezidenti və dövlət katibi 2028-də prezidentliyə namizəd ola bilər...

27.07.2025 / 13:37
Tovuzda qardaşı tərəfindən baltalanan qadın xəstəxanada öldü

27.07.2025 / 12:44
Xocavənd, Şuşa və Xocalıda yanğınlar söndürüldü...

27.07.2025 / 09:10
"Arsenal" 73 milyon avroya futbolçu transfer etdi

Azərbaycan diasporu daha güclü mövqeyə sahiblənir...

XƏBƏR ARXİVİ

İyul
B.eÇ.aÇC.aCŞB
301234567891011121314151617181920212223242526272829303112345678910