çərşənbə axşamı günü, 08 iyul 2025
     

6-cı sinif "Azərbaycan tarixi" dərsliyinin son buraxılışında görün nə faktlar var...

Image

Hidayət Cəfərov: "Göstərilən qeydlər elmi səhv deyil, bunlar görkəmli Azərbaycan tarixçisi, professor Yusif Yusifovun qələminin məhsuludur"

Azərbaycan tarixinin yeni metodologiya əsasında yazılması ən aktual məsələlərdən biri kimi qarşımızda durur. Xalımızın da əsas istəyi, tələbi odur ki, milli tariximiz Sovet təfəkküründən, Sovet metodologiyasından, köhnədən mövcud olan səhv ideoloji yanaşmalardan təmizlənsin. 

Bu gün Azərbaycan tarixşünaslığına yeni yanaşmaların olduğunu inkar edə bilmərik, ayrı-ayrı tədqiqatçıların əsərlərində biz milli yanaşmanı görürük. Müşahidəmizə görə, "Azərbaycan tarixi" dərsliklərinin bir çoxunda tariximizin yad elementlərdən təmizləndiyini görürük. Son illər milli təfəkkürlü tarixçilərin dərslik yazılması prosesinə qoşulmasının nəticəsidir ki, köhnədən qalma səhvlərə "Azərbaycan tarixi" dərsliklərində rast gəlmirik. Bu bizim qazancımızdır.

Amma bəzən sosial şəbəkələrdə ayrı-ayrı tarixçilərin yazılmış dərsliklərdə nöqsan aşkarladığına rast gəlirik. Heç şübhəsiz ki, dərslikdə bu nöqsanları görmək bizə pis təsir edir. 

Məsələn, AMEA-nın A.Bakıxanov adına Tarix və Etnolgiya İnstitutunun əməkdaşı, tarixçi Ramin Əlizadə bu günlərdə öz şəxsi Facebook hesabında Aidə Məmmədovanın, Hidayət Cəfərovun, İlyas Babayevin və Vəli Əliyevin həmmüəllifliyi ilə 2021-ci ildə nəşr olunan 6-cı sinif "Azərbaycan tarixi" dəsrliyində nöqsanlar tapdığını yazıb və həmin mətnin fotosunu paylaşıb. R.Əlizadənin paylaşımına diqqət yetirək. R.Əlizadə "Sonuncu nəşr (2021) 6-cı sinif Azərbaycan tarixi dərsliyinin 49-ci səhifəsində 8 saylı dərsin cəmi iki abzasında 8 səhv!

Səhv No. 1 – Araz çayından şimal, Azərbaycanın şimal hissəsidir. Niyə düzgün redaktə olunmur, bu cür təkrarçılığa yol verilir?

Səhv No. 2 – E.ə. 3-2 minilliklərdə Naxçıvan və Mil-Qarabağda türkdilli naxç, gərgər (kəngər, qarqar) tayfalarının yaşadığını hansı mənbə sübut edir? Əslində belə bir mənbə mövcud deyil! Niyə bu yalan məlumat plagiat fakt kimi təbliğ edilir!

Səhv No. 3 – Cümlədə naxç, gərgər (kəngər, qarqar) tayfaları "və başqa" dedikdə hansı tayfalar nəzərdə tutulur? Hansı mənbədə bu barədə məlumat verilir? Yoxdur belə bir mənbə!

Səhv No. 4 – E.ə. 3-2-ci minilliklərdə heç bir mənbədə "kassit" adlı tayfadan bəhs edilmir! Bu tayfanın qədim adı kaşşu olub. Niyə şagirdlərə doğrunu yox, yanlışı təbliğ edirsiniz!

Səhv No. 5 – Kaspi tayfasının e.ə. 3-2 minilliklərdə harada yaşaması haqqında hansı mənbə məlumat verib? Bu da yanlışdır!

Səhv No. 6 – Kadusi tayfasının e.ə. 3-2 minilliklərdə harada yaşaması haqqında hansı mənbə məlumat verib? Bu da yanlışdır!

Səhv No. 7 – Tapşırıq hansı dövrdən bəhs edir?

Səhv No. 8 – Kassit əyanları hansı dövrdə yaşayıb, kim çəkib o dövrdə onların təsvirlərini? Növbəti yalan təbliğ edilir!

P.S. Xahiş edirəm Azərbaycan Respublikası Elm və Təhsil Nazirliyi, həmçinin Dövlət İmtahan Mərkəzi sınaq və qəbul imtahanlarına bu cür dərsliklərdən suallar tərtib etməsinlər"-deyə bildirib.

R.Əlizadənin paylaşımında o qədər ciddi məqamlar yer alıb ki, bunu araşdırmaq istədik. 

"Mən "ibtidai icma quruluşu" bölməsinin müəllifiyəm" 

2021-ci ildə nəşr olunan 6-cı sinif  "Azərbaycan tarixi" dərsliyindəki məsələlərin hardan qaynaqlandığına aydınlıq gətirməsi üçün   tarix elmləri doktoru, professor Hidayət Cəfərovla əlaqə saxladıq. H.Cəfərov "Bakı-Xəbər"ə bildirdi ki, dərsliyin o hissəsinin müəllifi o deyil. "Bu dərslik ilk dəfə 1989-cu ildə yazılıb və 90-cı illərdə nəşr olunub. Sonralar dəfələrlə yenidən işlənib, nəşrə məsləhət bilinib. Rəylərə əsasən xeyli dəyişikliklər edilib. Ramin müəllimin iradlarına hörmətlə yanaşır, hər kəsin fikir bildirmək haqqına da hörmət edirik. Göstərilən qeydlər elmi səhv deyil, bunlar görkəmli Azərbaycan tarixçisi, professor Yusif Yusifovun qələminin məhsuludur. O, həm də dərsliyin ümumi redaktoru, rəhbəri idi. Onun vəfatından sonra bu vəzifə professor Vəli Əliyevə həvalə olundu. Təəssüf ki, dərslik müəlliflərindən Vəli Əliyev və İlyas Babayev də haqq dünyasına qovuşdular. Bir mən qalmışam. Mən "ibtidai icma quruluşu" bölməsinin müəllifiyəm.  İstənilən irad və qeydlərə cavab verməyə hazıram. Ramin müəllimin redaktə xarakterli qeydindən başqa, qalanlarında Azərbaycan tarixinə xələl gətirə biləcək ciddi nöqsan yoxdur. Məgər türkdilli tayfaların ən qədim dövrlərdən Azərbaycan ərazisində məskunlaşmasına etiraz etmək olar?"-deyə Hidayət Cəfərov bildirdi.

Qeyd edək ki, bu məsələ ilə bağlı bu dərsliklə əlaqəsi olmayan bəzi tarixçilərin sözlərinə görə, bu dərsliyi tənqid edərkən orada əks olunan faktların hardan alındığına fikir vermirlər. Sözügedən dərslikdə də Azərbaycan tarixçilərinin yazdıqlarına istinad edilib. Əksər tarixçilərə görə, burada elmi səhv yoxdur. Bunu da vurğulayırlar ki, bəzi müəlliflər dərsliklərdə AMEA-nın Tarix İnstitununun vaxtilə nəşr etdiyi ideoloji cəhətdən nöqsanlı  VII cildlik "Azərbaycan tarixi"ndən də istifadə ediblər. Tarixçilərə görə, elə adlar var ki, onlar müxtəlif mənbələrdə müxtəlif cür yazılıb, məsələn, "kassit"lərin kaşşu adlandırılması kimi. Bunun VII cildlikdə də verildiyini deyən tarixçilər qeyd edir ki, dərsliklər elmi əsərlər əsasında yazılır. İndiyə qədər isə elmi əsərlərdə bu adların bu şəkildə verildiyini deyən tarixçilərin sözlərinə görə, bir tarixçi bir tarixçinin yazdığını tənqid edəndə yazılan əsərləri, elmi monoqrafiyaları nəzərə almalıdır. Eyni zamanda tarixçilər qeyd etdi ki, o dərslikdə səhv adlandırılan məsələlər Elmlər Akademiyasının nəşrlərində də öz əksini tapıb. 

Bu məsələni araşdırmağımız nəticəsində bizdə yaranan fikirlərdən biri belə oldu ki, dərsliklərdəki səhvlər indiyə qədər yazılan əsərlərdən, kitablardan, elmi məqalələrdən, monoqrafiyalardan qaynaqlanır...Əlbəttə, o yazılanlara yeni gözlə baxmaq, yenidən saf-çürük etmək heç vaxt gec deyil.

İradə SARIYEVA



VİDEO

Dünyada xaos böyüyür, Azərbaycana təhlükə də artır... - VİDEO

Tramp İranla müharibədən niyə qorxur... - VİDEO

Aydın Quliyev Putinin köməkçisinin cavabını sərrast verdi... - VİDEO

"Nəticə budur - faktlar bir-bir artır..." - Aydın Quliyev yazır

Rusiyada Azərbaycan diaspor rəhbərlərinin “ovuna çıxıblar”... Faktlar çoxalır...

ECO-nun Xankəndi sammiti - regional əməkdaşlıqda yenilik üçün yeni şərtlər var...

SON XƏBƏRLƏR

08.07.2025 / 21:15
Fransızlar Makronu vaxtından qabaq yola salmağa hazırlaşır...

08.07.2025 / 20:59
Ermənistan öz ərazisini hansı dövlətlərin sui-istifadəsinə verə bilər?..

08.07.2025 / 20:44
Ukrayna kəşfiyyatı Ermənistanı çətinə saldı - ölkə özünü Azərbaycanın qarşısında təmizə çıxarmağa çalışır...

08.07.2025 / 20:30
ABŞ Zəngəzur dəhlizini nəzarətə götürür - Rusiya ilə geosiyasi mübarizənin nəticəsi...

08.07.2025 / 20:15
Trampın cavab məktubu Gürcüstanla gərginliyi artırdı - Azərbaycana ehtiyac daha da artdı...

08.07.2025 / 20:01
Paşinyan kilsəyə özü rəhbərlik edəcək, iddia açıq deyildi - katolikos əks blok yaradır...

08.07.2025 / 19:46
Rusiya Azərbaycana sanksiyalar hazırlayır? - Aranı gərginləşdirmək istəyənlərin yeni cəhdləri...

08.07.2025 / 19:32
“İsrailin növbəti hədəfi Türkiyə” - ABŞ-dan mesajın ünvanı...

08.07.2025 / 19:17
Xankəndinin tarixində ilk hadisə - heç sovet dövründə də bu yox idi...

08.07.2025 / 19:03
BRICS Rusiyanın tərəfində Ukrayna müharibəsinə rəsmən qoşuldu...

08.07.2025 / 18:48
Belə müsabiqələr uşaq və gənclərə təsir edir...

08.07.2025 / 18:35
Şəmkir, Göygöl və Gəncədə abadlıq nümunəsi: Regionların siması yenilənir

08.07.2025 / 18:23
3 bank Maliyyə Nazirliyinin 500 milyon manatını 7,5 faiz əlavəsilə necə qaytaracaq?..

08.07.2025 / 18:10
Azərbaycan kişilərində psixi pozğunluq qadınlardan 3 dəfə çoxdur...

08.07.2025 / 17:57
Erməni iranşünaş Pezeşkiana şər atdı - İran susdu...

08.07.2025 / 17:44
Manat kreditləri niyə bu qədər bahalaşır?..

08.07.2025 / 17:34
CHP liderinin toxunulmazlığı ləğv edilə bilər - Türkiyə parlamentinə vəsatət təqdim edildi...

08.07.2025 / 17:15
Qonşu ölkələrdən İrana hücumda istifadə olunmayıb – Pezeşkian İranın Ermənistandakı səfirinin yalanını ifşa etdi

08.07.2025 / 16:56
Azərbaycan və İordaniya arasında fəlakət və böhranların idarə edilməsi sahəsində əməkdaşlıq haqqında Saziş təsdiqləndi

08.07.2025 / 16:56
İldırım Vəliyevə III dərəcəli dövlət ədliyyə müşaviri ali xüsusi rütbəsi verildi

08.07.2025 / 16:54
Diplomatik xidmət orqanlarının bir qrup əməkdaşına diplomatik rütbələr verildi

08.07.2025 / 16:53
Prezident İlham Əliyev Trampa başsağlığı verdi

08.07.2025 / 16:51
Türkiyənin Antalyada tarixi sualtı kəşfi - eramızdan əvvəl Yunan-Helenistik dövrünün sonları və...

08.07.2025 / 16:26
Tramp Ukrayna siyasətini dəyişir - ABŞ Kiyevə daha çox silah verəcək…

08.07.2025 / 16:07
Xəzər polisi əməliyyat keçirdi - qadın narkotacirin evindən 10 kq narkotik çıxdı...

08.07.2025 / 15:43
“Medianın inkişafında Ümummilli Lider Heydər Əliyevin rolu” mövzusunda konfrans keçirilib - FOTO/YENİLƏNDİ

08.07.2025 / 15:31
Yol polisi motosiklet sürücülərinin qayda pozuntularına qarşı nəzarəti gücləndirdi

08.07.2025 / 15:30
Ekranda nə var, cəmiyyətdə də o var

08.07.2025 / 15:16
"İrandan nüvə müzakirələrinə qayıtmağı tələb etməyin heç bir mənası yoxdur" – İranlı parlamentaridən ABŞ-a mesaj...

08.07.2025 / 15:03
Mixail Qusman Prezident İlham Əliyevin medianın inkişafındakı rolu ilə bağlı konfransın keçirilməsini təklif etdi

08.07.2025 / 14:22
Xarici media filiallarının Media Reyestrinə daxil edilməsi prosedurları sadələşdirilir

08.07.2025 / 14:08
"Yolumuz Qarabağa” portalından əldə olunan icazənin müddəti 5 günədək artırıldı

08.07.2025 / 13:55
Xaricdən ofis və mənzillərdə videomüşahidə kameralarına müdaxilənin qarşısı alındı - DTX-dən növbəti əməliyyat...

08.07.2025 / 13:23
"Ümummilli Lider Heydər Əliyevin mediaya münasibəti bir nümunədir" - Natiq Məmmədli

08.07.2025 / 13:12
С. Маркедонов, вместо сказок, научитесь смотреть на Россию со стороны! - ПРЯМАЯ ТРАНСЛЯЦИЯ

08.07.2025 / 12:58
Cəbrayılda narkotik əməliyyatı - İki kiloqam marixuana və tiryək aşkarlandı

08.07.2025 / 12:46
Qanuna dəyişiklik edildi - polis əməkdaşlarının sosial müdafiəsi gücləndirilir

08.07.2025 / 12:34
"Azərbaycanda demokratik mətbuatın sürətli inkişafının təmin edilməsi Ümummilli Liderin adı ilə birbaşa bağlıdır" - Əhməd İsmayılov

08.07.2025 / 12:18
"Yaranmış vəziyyətdən siyasi xal qazanmağa çalışanlar var" - rusiyalı deputat

08.07.2025 / 12:11
"Azərbaycanın lider mövqeyinin güclənməsi medianın gündəmini də zənginləşdirir"

08.07.2025 / 12:05
ABŞ-da təyyarə qəzası olub - 4 nəfər həlak olub

08.07.2025 / 12:00
Dağıstanda 100-dən çox şəxs sudan zəhərlənib

08.07.2025 / 11:40
Tanınmış iş adamının oğlu faciəvi şəkildə ölüb

08.07.2025 / 11:21
Türkiyədən Fransaya ETİRAZ - ölkədaxili hüququmuza hörmətlə yanaş"

08.07.2025 / 11:15
Milli Məclis iclas keçirir - 15 məsələ müzakirə olunur

08.07.2025 / 11:05
Zəngilanda 1 tona yaxın çətənə bitkisi məhv edilib - polis açıqlama yaydı

08.07.2025 / 11:04
Rusiya Azərbaycandan qisas almağa hazırlaşır. Amma nəyin? - CANLI

08.07.2025 / 11:02
Bu axşam “Çelsi” - “Fluminense” görüşü olacaq

08.07.2025 / 10:30
Dünya bazarında qızıl və gümüş bahalaşıb

08.07.2025 / 10:22
Vaqif Poeziya Günləri yenidən poeziya sevərləri bir araya gətirir!

08.07.2025 / 10:17
Kəlbəcərdə “UAZ” aşıb, iki nəfər xəsarət alıb

08.07.2025 / 10:12
Tramp Nobel Sülh Mükafatına namizəd oldu

08.07.2025 / 10:10
Dəmiryolçular İtaliyada tətilə başlayıb

08.07.2025 / 10:04
Biləsuvar sakininin maşınından 2 kiloqram narkotika tapıldı

08.07.2025 / 10:01
"Kilsəni əxlaqsızlardan şəsxən özüm azad edəcəm" - Paşinyandan səs-küylü açıqlama

08.07.2025 / 09:35
Pentaqon təsdiqlədi - Ukraynaya əlavə müdafiə silahları göndəriləcək

08.07.2025 / 09:25
Lənkəranda sürücü yol qəzasında ölüb

08.07.2025 / 09:20
"Mərkəzi Avropa ölkələri bizim etibarlı tərəfdaşlarımızdır" - Hikmət Hacıyev

08.07.2025 / 09:20
Rusiyada işdən çıxarıldıqdan saatlar sonra meyiti tapılan nazirin ölümü ilə bağlı müəmmalar artır...

08.07.2025 / 09:12
Texasdakı daşqın qurbanlarının sayı 100 nəfəri ötüb

08.07.2025 / 09:06
Məşhur qapıçı daha 2 il "Barselona"da

08.07.2025 / 09:00
Tramp 14 ölkəni hədələdi - avqustun 1-dən ticarət tarifləri artırılır...

08.07.2025 / 08:56
ADY qatarları yay qrafikinə keçir- açıqlandı

08.07.2025 / 08:37
Bəzi məktəblərdə attestat qiymətləri üstündə alver qızışır...

07.07.2025 / 23:45
Qazaxıstan öz neftini Azərbaycan üzərindən ixrac edə bilər - Bakı-Supsa kəməri...

07.07.2025 / 23:29
Ermənistan parlamenti Ohanyanın deputat toxunulmazlığını ləğv etdi

07.07.2025 / 22:31
"Nəticə budur - faktlar bir-bir artır..." - Aydın Quliyev yazır

07.07.2025 / 21:29
Ermənistan silahlı qüvvələrinin Azərbaycan ərazilərini işğal etməsi nəticəsində zərər çəkmiş şəxslər məhkəmədə ifadə verdi - FOTO

07.07.2025 / 21:18
Rusiyada Azərbaycan diaspor rəhbərlərinin “ovuna çıxıblar”... Faktlar çoxalır...

07.07.2025 / 21:03
Quba-Xaçmaz bölgə sakinləri "fındıq elanlarından" qəzəbləniblər...

07.07.2025 / 20:48
Zəngəzur dəhlizi ABŞ və Rusiyanı üz-üzə qoyub...

07.07.2025 / 20:34
Ermənistan konstitusiyanı dəyişməkdən birdəfəlik imtina etdi, lakin Bakının tələbini icra edəcək...

07.07.2025 / 20:19
Neft bazarında vəziyyət qarışır, Azərbaycan preventiv tədbirlər görməyə məcburdur

07.07.2025 / 20:05
Xəzərdə Özbəkistanın öz “paromları” işləyəcək - Azərbaycanın “70 faiz güzəşt”i böyük iş görür...

07.07.2025 / 19:50
ECO-nun Qarabağ sammiti Əfqanıstandan Rusiyaya “yol açdı”...

07.07.2025 / 19:36
Rusiya Ukraynada kimyəvi silah tətbiq etdi - ağır ittiham, dünya şokda...

07.07.2025 / 19:22
Qlobal demoqrafiya problemləri Azərbaycanda da özünü göstərməyə başlayır...

07.07.2025 / 19:10
İrandan Azərbaycana 42 kq narkotik keçirilməsi cəhdinin qarşısı alındı - DTX və DSX-dən birgə əməliyyat...

07.07.2025 / 19:02
Mədəniyyət Nazirliyinin Rusiya ilə əməkdaşlığına dair saxta sənəd yayıldı

07.07.2025 / 18:51
Rusiya Əfqanıstanı “İslam əmirliyi” kimi tanıyan ilk ölkə oldu...

07.07.2025 / 18:37
İranda türk dili problemi - Xankəndi sammiti tarixi mərhələ açdı...

Belə müsabiqələr uşaq və gənclərə təsir edir...

XƏBƏR ARXİVİ