“Müəllimliyə yaramırsansa, alternativ işlərlə məşğul ol...”
Elşən Qafarov: "Alternativ işlər dedikdə burada sosial pedoqoq, kitabxanaçı, günü uzadılmış qrup rəhbəri və sair işlər nəzərdə tutulur"
Sertifikatlaşdırma prosesi ilə bağlı yaradılan komissiyalara daxil olmuş müraciətlərin ilkin nəticələri elan olunub. Məktəbəqədər və Ümumi Təhsil üzrə Dövlət Agentliyindən mətbuata verilən məlumata görə, elm və təhsil nazirinin müvafiq əmri ilə yaradılan komissiyalara bugünə qədər ümumilikdə 3700-dən çox vətəndaş müraciət edib.
Vətəndaşların sosial statusları ilə bağlı sənədlər toplanıb və müraciətlər araşdırılıb.
Ümumilikdə 600 nəfərə yaxın sosial baxımdan həssas əhali qrupuna aid vətəndaşın alternativ işlərə cəlb edilməsi istiqamətində qərar qəbul edilib.
İlkin mərhələdə 90 nəfər şəhid ailəsi üzvünün müvafiq işlə təmin olunması ilə bağlı tədbirlər görülüb.
Bununla yanaşı, 500-ə yaxın sosial baxımdan həssas əhali qrupuna aid əlilliyi müəyyən edilmiş şəxslərin, eyni zamanda ailələrin yeganə gəlir gətirən üzvlərinin və müraciət edən digər şəxslərin alternativ işlərə cəlb edilməsi istiqamətində müvafiq işlər həyata keçirilib.
Təkrar sertifikatlaşdırma imtahanında müvafiq keçid balını toplaya bilməyən təhsilverənlərlə işin təşkili, onların sosial statuslarının mərhələli şəkildə araşdırılması və alternativ iş imkanlarının dəyərləndirilməsi məqsədi ilə yaradılan komissiyalara daxil olmuş müraciətlərin qiymətləndirilməsi prosesi davam edəcək.
Sertifikasiyadan kəsilən müəllimlər var, onların sayını açıqlayırlar. Sentyabrda sertifikasiyadan keçən müəllimlərin müsahibə mərhələsi olacaq. Sertifikasiyadan keçməyən müəllimlərin alternativ işlərə cəlb olunması ilə bağlı layihə var. Elm və Təhsil Nazirliyində komissiya yaradılıb. Məktəbəqədər və Ümumi Təhsil üzrə Dövlət Agentliyinin komissiyası araşdırır həssas sosial qruplara aid olanları, əlilliyi olanları, şəhid ailəsi üzvlərini, müharibə veteranlarını və sairləri alternativ işlə təmin edirlər. Müəllim üçün alternativ iş nədir? Alternativ iş deyəndə nəyi nəzərdə tuturlar? 500 nəfərin alternativ işlərə cəlb edildiyi açıqlanıb. Bu alternativ işin mahiyyəti nədir?
"Şəhid ailəsidir, yaxud başqa bir həssas qrupa aid olan şəxslərdir deyə, bunlara alternativ iş təklif olunur"
Təhsil eksperti Elşən Qafarov "Bakı-Xəbər"ə şərhində bildirdi ki, Azərbaycanda 2022-ci ildən başlayaraq əvvəlcə ibtidai sinif müəllimlərinin, 2023-cü ildə Azərbaycan dili və ədəbiyyat, ümumiyyətlə tədris dili və ədəbiyyat, 2024-cü xarici dil və riyaziyyat müəlliflərinin sertifikatlaşma prosesi baş verib. "İbtidai sinif, eləcə də Azərbaycan dili və ədəbiyyat müəllimlərinin sertifikatlaşma prosesi, demək olar ki, başa çatıb. İndiyə qədər 60 mindən yuxarı müəllim sertifikatlaşmadan keçib və 5 minə yaxın müəllim sertifikatlaşmada uğur qazanmadığına görə onlarla bağlanmış əmək müqaviləsinə xitam verilib.
Bu, 2023-cü ildə 743 nəfərdirsə, bu il onların sayı 4 mindən yuxarıdır. Sertifikatlaşmadan keçməyən müəllimlərlə qanunvericiliyə uyğun olaraq əmək müqaviləsinə xitam verlib, onların arasında sosial vəziyyətinə görə həssas durumda olan insanlar var. Bunlar şəhid ailələri, qazi ailələri, ailəsində heç yerdə heç kəs işləməyən yeganə qazanc yeri olan şəxslərdir ki, onlara alternativ işlər təşkif olunub. Onların da sayı təqribən 500 nəfərə yaxındır. Alternativ işlər dedikdə burada sosial pedoqoq, kitabxanaçı, günü uzadılmış qrup rəhbəri və sair işlər nəzərdə tutulur. Bu alternativ işlər onlara müddətli əmək müqaviləsi ilə təklif olunub. Bu proses bundan sonra da davam edəcək"-deyə E.Qafarov bildirdi.
E.Qafarovun sözlərinə görə, nəzərə alsaq ki, sertifikatlaşmadan kəsilən riyaziyyat müəllimləri və xarici dil müəllimləri də var, onların hələ 1 il vaxtı var. "Bir il tamam olduqdan sonra kəsilənlər üçün 2025-ci ildə sertifikasiyanın ikinci mərhələsi keçiriləcək, əgər o müəllimlər orda da uğur qazana bilməyənlərlə əmək müqaviləsinə xitam veriləcək. Prosesin 2026-cı ilə qədər başa çatacaq. Demək olar ki, indiyə qədər hazırda işləyən müəllimlərin 50 faizi sertifikasiyaya cəlb olunub. Yəni ölkədə 152 minə yaxın müəllim işləyir. Onların 137 mini bu prosesdən keçəcək" - deyə E.Qafarov bildirdi.
İxtisaslı Azərbaycan dili və ədəbiyyat müəllimlərinin, eləcə də ibtidai sinif müəllimlərinin məktəblərdə ixtislarına uyğun olmayan alternativ işlərə cəlb edilməsi nə dərəcədə ədalətlidir?
Sualımıza cavab olaraq E.Qafarov "İstənilən halda onlar sertifikasiyadan kəsliblər. Sertifikasiyadan keçən müəllimlərin alternativ işlə təmin olunması məcburi deyil, nazirliyin belə bir öhtəliyi yoxdur. Sadəcə, şəhid ailəsidir, yaxud başqa bir həssas qrupa aid olan şəxslərdir deyə, bunlara alternativ iş təklif olunur. Onların şəhid ailəsi olması onlara sertifikasiyada bir üstünlük, xüsusi status vermir. "Şəhid ailələrinin statusu haqqında" qanunda da belə bir xüsusi üstünlük yoxdur. Amma nazirlik ümumikdə sertifikasiyadan kəsilmiş istər müharibə veteranı olmuş müəllimlərə, istər şəhid ailəsi üzvlərinə, istərsə də sosial cəhətdən həssas olan insanlara fərqli yanaşma göstərdiyinə görə onları maksimum dərəcədə işlə təmin etməyə çalışır ki, işsiz qalmasınlar. Amma qanunvericiliyə görə, sertifikasiyadan kəsilənlər müəllim işləyə bilməz. Qanunvericilikdə də belə bir hal yoxdur ki, onlar hökmən işlə təmin olsun. Təklif olunan alternativ işlərdə işləmək istəməyən işləməsin, bu məcburi deyil" - deyə E.Qafarov qeyd etdi.
İradə SARIYEVA
