Bazar ertəsi günü, 14 iyul 2025
     

Quraqlıq daha ciddi problemə çevrilməyə başlayır

Image

Azərbaycan ərazisinin 15 faizində quraqlıq risqi var. Xüsusilə ölkə ərazisində Gəncə-Daşkəsən zonasının quraqlıq risqi ilə üz-üzə qaldığını vurğulamaq lazımdır. Bunu hələ cari ilin aprelində Azərbaycan Kosmik Agentliyinin İdarə Heyətinin sədri Saməddin Əsədov demişdi.

Təəssüf ki, problem aktuallığını qorumaqda davam edir. Böyük Qafqaz, Kiçik Qafqaz və Talış dağlarında son 7 ildə buzlaq sahələrində ortalama 18 faiz azalma müşahidə olunub. Son 30 ildə Xəzər dənizinin səviyyəsi 2 metr azalıb ki, bunun da 1,5 metri son beş ilə təsadüf edib.  Bütün bunlar aqrar sektora da təsir edir. Bunu fermerlər də təsdiq edir. Məsələn, Salyan rayonu Sarvan kəndinin sakini Natiq Qaraşov "Azadlıq" radiosuna bu xüsusda bildirir: "Quraqlıq dövründə əkin sahələrini vaxtında suvara bilmədik. Bu da məhsulu azaltdı. Məhsuldarlığın yüksək olması fermerin ən böyük arzusudur. Qazancımız bundan asılıdır. Quraqlıq əkin sahələrimizdən proqnozlaşdırılan məhsulu götürməyə imkan vermədi". O, quraqlıq üzündən əkin sahələrini vaxtında və yetərli dərəcədə suvara bilmədiklərini, nəticədə sahələrin şoranlaşdığını deyir. N.Qaraşov dövlətdən dəstək gördüyünü, ancaq bunun yetmədiyini bildirib: "Yerli icra orqanlarının təşəbbüsü ilə baş kanallar vaxtında qazıldı. Bu, bəlli dərəcədə əlimizdən tutdu. Əkinçilər olaraq gücümüzü səfərbər edib drenaj kanalların vaxtında təmizlənməsinə çalışırıq". Dünya Bankının hesabatına görə, Azərbaycan quraqlığa qarşı həssasdır. Hesabatda burada quraqlıqların tez-tez yaşandığına da diqqət çəkilir. Ötən il Kürün səviyyəsi hədsiz azaldığından bir çox sahənin suvarılmasında ciddi çətinliklər olub. Bu fonda əkinçi Natiq Qaraşov torpaq suvarma kanalları üzündən suyun 40 faizinin itkiyə getdiyini deyir: "Quraqlıqla mübarizəyə dəstəyi səbrsizliklə gözləyirik. Mübarizə üsulu kimi su ehtiyatının yığılmasını deyə bilərəm. Damcı üsulu ilə suvarma da işə yarayır. Bir də dəstək o ola bilər ki, suvarma kanalları torpaq olmasın, müəyyən borularla bunu etmək mümkündür ki, su itkiyə getməsin". Əslində problem ölkə miqyasında özünü göstərir. Məsələn, ölkədə hazırda şimal-qərb küləkləri əvəzinə, şimal-şərq küləkləri üstünlük təşkil edir. Bu o deməkdir ki, regiona, Abşerona gələn rütubətli hava kütlələrinin miqdarında və kəmiyyətində dəyişmələr var. Belə hallar ağacların yarpaqlarının və ya özünün qurumasına gətirib çıxara bilər. Çünki iqlim dəyişmələri özləri ilə yanaşı, ətraf mühitdə böyük təzadlar, yəni ekstremal hallar yaradacaq. Ümumiyytlə, Azərbaycan quraqlıq gözlənilən ölkələrdəndir. Su qıtlığına görə Azərbaycan orta riskli qrupa aiddir. Bu fonda quraqlıq heyvandarlıq üçün vacib olan yem ehtiyatının keyfiyyət göstəricilərinə də mənfi təsir edir. Çünki quraqlıq əsasən bitkilərin inkişafına təsir edir. Bitkiçilik sahəsinə problem törədəndə də bu heyvandarlığın inkişafına mane olur. Qlobal istiləşmə, quraqlıq faktoru ilk növbədə heyvandarlıq üçün vacib olan yem ehtiyatının keyfiyyət göstəricələrinə mənfi təsir göstərir. Mövsümə uyğun olmayan istiləşmə heyvanlar arasında yeni epidemiya və epizootiaların yayılması ehtimalını artırır. Bütün dünya bu problemi hiss edir. 

Xatırladaq ki, prezident İlham Əliyevin Sərəncamı ilə 2024-cü il Azərbaycanda "Yaşıl dünya naminə həmrəylik ili" elan edilib və Tərəflər Konfransının (COP) 29-cu toplantısı da Bakıda keçiriləcək. Bu fonda ölkə ərazisində emissiya qazlarını azaltmaq üçün müvafiq addımlar atır. Dünya Bankının (DB) Azərbaycanda iqlim göstəricilərinə dair hesabatında deyilir ki, indiki gedişat sürsə, ölkədə istixana qazlarının emissiyası 2050-ci ilədək 30 faiz azalacaq. Bank  bunu Azərbaycanın iqtisadi strukturu ilə əlaqələndirir. İqtisadçı Pərviz Heydərovun fikrincə, istixana effekti yaradan qazların azaldılması, yaşıl enerjiyə keçid kimi məsələlərin həlli həm uzun zaman tələb edir, həm də yüksək texnologiya və sərmayə yatırımı: "Azərbaycan ənənəvi enerji resursları ölkəsi sayılsa da, COP29-a ev sahibliyi etməklə dünya ölkələri ilə birgə olduğunu nümayiş etdirir. Azərbaycanda karbon emissiyalarının azaldılması, eləcə də qalıq yanacaqdan asılılığı azaltmaq üçün gərəkli tədbirlər görülür". Ekspert elektromobillərin ölkəyə gətirilməsinə görə rüsumların ləğv olunmasını, bərpaolunan enerji mənbələrindən istifadəyə çalışmaqla karbon emissiyalarının azaldılmasını belə tədbirlərdən sayır: "Qaldı Azərbaycanın neft asılılığından azad olması məsələsinə, biz dünyada gedən proseslərin içindəyik. Necə ki Avropanın inkişaf etmiş ölkələri, ABŞ başda olmaqla bərpaedilən enerji mənbələrindən istifadəyə can atırlar, biz də bu sahədə bütün vəzifələri yerinə yetirməyə hazır olduğumuzu göstərir və bu istiqamətdə addımlayırıq. Amma neftdən asılılıq o vaxt bitəcək ki, bu, qlobal miqyasda öz əksini tapsın. Yalnız ondan sonra bizdə görünməyə başlayacaq. Hələ dünya ənənəvi enerji resurslarından asılılıqdan qurtarmayıb, sadəcə, danışıqlar aparılıb. Ona görə də hələ bir müddət bizim əsas gəlirlərimizi neft və qaz resursları təşkil edəcək". Dünya Bankının hesabatına görə, dünyada istixana qazlarının emissiyası 1990-cı illə müqayisədə 2020-ci ilədək təxminən 50 faiz artıb. 2020-ci ildə göstəricilər 2019-cu ilə nisbətən aşağı olsa da, hələ də kritik sayılır. 

Samirə SƏFƏROVA



VİDEO

SON XƏBƏRLƏR

13.07.2025 / 20:53
Deputat Elnarə Akimova şəhid general Polad Həşimovun ailəsini ziyarət etdi

13.07.2025 / 19:01
Ukrayna kəşfiyyat polkovnikinə sui-qəsdin qisasını aldı – Kiyevdə azı iki FSB agenti öldürüldü…

13.07.2025 / 18:16
Makron Fransanı çökdürdü, ölkə borc içində batır - pensiya və bütün yardımlar dondurulur…

13.07.2025 / 17:10
Tramp Kiyevə silah göndərmək üçün Rusiyanın ABŞ-dakı 5 milyardını müsadirə edə bilər…

13.07.2025 / 17:07
Tanınmış aktrisa Rəsmiyyə Nurməmmədovanın 60 illiyi səhnədə qeyd olunub

13.07.2025 / 16:50
"Azərbaycanla Ermənistan arasında keçirilən sülh danışıqlarını diqqətlə izləyirik" - Ərdoğan

13.07.2025 / 16:43
"Azərbaycan-Suriya əlaqələri ölkəmizin Yaxın Şərq siyasətində mühüm istiqamətdir" - Vüqar Rəhimzadə

13.07.2025 / 15:54
İran prezidentinin İsrailin 16 iyun hücumunda yaralandığı ortaya çıxdı…

13.07.2025 / 15:19
Yeni Kaledoniyada müstəqillik tərəfdarları və əleyhdarları arasında tarixi razılaşma əldə olundu

13.07.2025 / 14:56
Sinir ağrıları və efir enerjisi ilə müalicə

13.07.2025 / 14:37
"Azərbaycan Avrasiya üçün strateji əlaqələndirici rola malikdir" - Elnur Məmmədov

13.07.2025 / 13:50
Gülzar Namazovanın "Vətən müharibəsi ensklopediyası" adlı kitabının təqdimatı keçirildi - FOTO/VİDEO

13.07.2025 / 13:22
İstirahət zonalarında polisin fasiləsiz xidməti davam etdirilir

13.07.2025 / 11:37
Prezident İlham Əliyev Monteneqronun Prezidentini təbrik edib

13.07.2025 / 10:52
Polis Beyləqanda əməliyyat keçirdi - 9 nəfər saxlandı

12.07.2025 / 21:17
Vüqar Rəhimzadə: “Gəmiqaya və Göygöl Tarixi-Mədəni və Təbii Kompleksi” Azərbaycanın bəşəriyyətə bəxş etdiyi irs nümunəsidir

12.07.2025 / 21:09
Azərbaycan və Türkiyə prezidentləri arasında telefon danışığı olub...

12.07.2025 / 21:03
Azərbaycanın iki naziri adından saxta xəbər yayıldı - MEDİA Agentliyi xəbərdarlıq etdi...

12.07.2025 / 20:28
Putini Ukraynada dayandıra bilməyən Tramp hərəkətə keçdi – öncə silah yardımı, ardınca... "yaxında nəsə baş verəcək”...

12.07.2025 / 20:03
Rusiyanın yeganə təyyarədaşıyan gəmisini doğrayıb "metallom" edəcəklər

12.07.2025 / 19:20
Ailə sədaqətini və qonşuluq münasibətlərini insan canavardan öyrənməlidir

12.07.2025 / 17:10
Yaxın zamanlarda Azərbaycan qazının Türkiyə ərazisindən Suriyaya ixracına başlanacaq...

12.07.2025 / 16:21
"Suriya Azərbaycanla bir sıra sahələrdə əməkdaşlıqda maraqlıdır" - Əhməd Əl Şaraa

12.07.2025 / 16:18
Əhməd Əl Şaraa Prezident İlham Əliyevə təşəkkür etdi

12.07.2025 / 16:15
"Suriyada yeni hakimiyyətin qurulmasından sonra əlaqələrimizin inkişafı üçün böyük perspektivlər açılıb" - Prezident İlham Əliyev

12.07.2025 / 16:11
Prezident İlham Əliyevin Suriyanın keçid dövrü Prezidenti ilə görüşü olub - YENİLƏNİB

12.07.2025 / 15:34
UNESCO ermənilərin saxta “Urartu tarixini” rəsmiləşdirdi... Tarixə həqarət...

12.07.2025 / 15:21
Azərbaycanla gərgin günlərdə rus icması Rusiyanı müdafiə etməli idi? - Primakov "duzsuz" danışdı...

12.07.2025 / 14:30
SOCAR-la Suriya Hökuməti arasında Anlaşma Memorandumu imzalandı - FOTO

12.07.2025 / 13:48
Erməni işgəncəsi qurbanlarının məhkəmə ifadələri əsasında kino çəkiləcək(?)..

12.07.2025 / 13:38
Sonsuzluğa "çarə tapan" dələduzlar peyda olub...

12.07.2025 / 13:31
Rusiya xarici siyasi təsir aləti kimi mediadan fəal istifadə edir - Mətbuat Şurası beynəlxalq ictimaiyyətə müraciət etdi

12.07.2025 / 13:28
Əhməd əl-Şaraa Azərbaycana gəldi – Suriya ilə münasibətlərdə yeni dövr başlayır

12.07.2025 / 12:07
DÇ-2030-un finalı bu stadionda keçiriləcək - AÇIQLANDI

12.07.2025 / 11:10
Ərdoğandan qərar - bu xanımı vəzifəyə təyin etdi

12.07.2025 / 11:02
Tramp ŞOKDA - ABŞ məhkəməsi Prezidentin fərmanını blokladı!

12.07.2025 / 10:54
Narkotik vasitələr becərən Qəbələ sakini yaxalanıb

12.07.2025 / 10:00
Mingəçevirin bu ərazilərində qaz olmayacaq - XƏBƏRDARLIQ

12.07.2025 / 09:12
"Feyk xəbər" yayanları ciddi cəza gözləyir

12.07.2025 / 09:03
Ölkəmizə "cəhənnəm istilər" gəlir...

12.07.2025 / 08:44
Sertifikasiyadan sonra indi də müəllimlərin dərs yükü problemə çevrilib...

12.07.2025 / 01:05
Azərbaycandan tarixi uğur - 40 gündə 6 seçkidə qalib gəldik...

11.07.2025 / 21:43
Erməni işğalı zamanı əsirlikdə və girovluqda saxlanılmış şəxslər ifadə verdi – MƏHKƏMƏ+ FOTO

11.07.2025 / 21:30
Rusiya XİN Azərbaycanda rus dilinin vəziyyətini(?) araşdırır...

11.07.2025 / 21:15
Antiterrordan Əbu-Dabiyədək - Əliyevin təşəbbüsləri aparıcıdır...

11.07.2025 / 21:01
Priqojin 2 azərbaycanlını “Vaqner”ə hansı ölkənin həbsxanasında cəlb edib?..

11.07.2025 / 20:46
Bakı-İrəvan sazişi bu ilin sonunda imzalana bilər...

11.07.2025 / 20:31
Zəngəzur dəhlizi açılır - Əbu-Dabi çox şeyi dəyişdi...

11.07.2025 / 20:16
Əliyev-Paşinyan görüşünə Rusiyadan ikibaşlı rəylər gəlir...

11.07.2025 / 20:02
Dövlətdən böyük vəsait ayrılır, ipəkçilik yenə də çökür...

11.07.2025 / 19:47
Azərbaycanın və Türkiyənin qəvi düşməninin axırına Ermənistan özü çıxır…

11.07.2025 / 19:30
Professor Məhərrəm Qasımlı Aydın Quliyevi yubileyi münasibətilə təbrik etdi

11.07.2025 / 19:17
Birləşmiş Kreml-İrəvan qüvvələri başladı - “Əbu-Dabi görüşünü ABŞ təşkil edib”...

11.07.2025 / 19:05
Sabir Zeynalov Açıq Çelenc Turnirində gümüş medal qazanıb

11.07.2025 / 19:03
Üç nəfər xaricində PKK terror təşkilatı bağışlandı - Murat Karayılan, Cəmil Bayık və...

11.07.2025 / 18:57
İranın diplomatik ikiüzlülüyü

11.07.2025 / 18:47
Hökumət mollası türk dilini "cəhənnəm dili" adlandırdı...

11.07.2025 / 18:42
Bahar Muradova Balakən rayonunda vətəndaşları qəbul edib

11.07.2025 / 18:33
Qərbi Azərbaycan məsələsi beynəlxalq sənədlərdə insan haqları kimi qəbul olundu...

11.07.2025 / 18:23
İqtisadi Şuranın iclası keçirildi - 2026-cı il büdcə layihəsinə dair müzakirə aparıldı

11.07.2025 / 18:19
Təhsil Nazirliyi “qanunsuz” azad edir, məhkəmələr bərpa edir...

11.07.2025 / 18:06
Əliyev-Paşinyan razılaşmasının ardınca Rusiya hərəkətə keçdi...

11.07.2025 / 17:52
Vətəndaş Cəmiyyəti Təşkilatlarının BMT-də rolu – BAMF-dan növbəti təlim

11.07.2025 / 17:47
Azərbaycandan Almaniyaya daha çox pul axmağa başlayıb - əvvəl tərsinə idi, nə olub?

11.07.2025 / 17:44
TƏBİB-in tabeli tibb müəssisələrinin fəaliyyətinə dair növbəti geniştərkibli müşavirə keçirilib

11.07.2025 / 17:25
Tramp Ukraynaya göndərəcəyi silahların pulunu NATO-dan alacaq - Biz silahları onlara verəcəyik, onlar da Ukraynaya...

11.07.2025 / 17:12
Sabunçuda əməliyyat - Emin Səmədov 10 kq narkotiklə tutuldu...

11.07.2025 / 16:59
Dünya Çərkəz Birliyi çərkəz xalqının geridönüş haqqının tanınmasını tələb edir

11.07.2025 / 16:40
PKK-nın tərksilah edilməsilə bağlı ilk addım Süleymaniyyədə atıldı - Rəsmi Ankaradan ilk reaksiya...

11.07.2025 / 16:37
FHN-in əməkdaşı Beynəlxalq Mülki Müdafiə Təşkilatının Baş katibi seçildi

11.07.2025 / 16:28
Beynəlxalq səyyahlar Laçında... - YENİLƏNDİ

11.07.2025 / 15:57
Ürəyi Vətənlə döyünən qəhrəman Elnur...

11.07.2025 / 15:30
bp-nin Azərbaycan milli mətbuatının 150 illiyinə töhfəsi...

11.07.2025 / 15:29
Dəniz kənarında ekoloji çirklənməyə yol verən şəxslərə qarşı polis nəzarəti daha da gücləndirilib

11.07.2025 / 15:14
"Yaşyarımlıq oğlum başından qəlpə xəsarəti aldı" - Xocalı soyqırımı zamanı körpə övladları ilə girov götürülmüş qadın

11.07.2025 / 15:10
Bakıda “Gələcəyin mediası: “Əkinçi”nin izi ilə” mövzusunda Forum keçirilib - FOTO

11.07.2025 / 14:51
Azərbaycanın daha iki abidəsi UNESCO-nun Dünya İrsinin İlkin Siyahısına daxil edildi

11.07.2025 / 14:26
16 milyon manata yaxın borcu olan şirkətin əmlakı satışa çıxarıldı

11.07.2025 / 14:12
Ağdamda tikinti aparılan ərazidə insan sümüyü aşkarlandı

11.07.2025 / 13:55
Türk Rivierasında heyranedici mənzərələrlə dolu unudulmaz səyahət

11.07.2025 / 13:47
Paşinyan İrəvanı revanşistlərdən “təmizləyir”..

Qərbi Azərbaycan məsələsi beynəlxalq sənədlərdə insan haqları kimi qəbul olundu...

XƏBƏR ARXİVİ

İyul
B.eÇ.aÇC.aCŞB
301234567891011121314151617181920212223242526272829303112345678910