Cümə axşamı günü, 19 iyun 2025
     

Putinə qarşı xüsusi tribunalın yaradılmasına daha bir qərar verildi...

Image

Abutalıb Səmədov: "Bu tribunalın yaranması barədə təşəbbüslə çıxış edən dövlətlər içərisində ABŞ yoxdur"

Avropa Şurasının Nazirlər Komitəsi Ukraynaya qarşı Rusiyanın təcavüzü ilə bağlı xüsusi tribunalın yaradılması prosesinə başlayıb. Lüksemburqda keçirilən iclasda müvafiq qərar qəbul edilib.

Komitənin iclasında Ukrayna nümayəndələri prezident Volodimir Zelenskinin tribunalın yaradılması xahişi ilə bağlı məktubunu Avropa Şurasının baş katibi Alen Berse və Lüksemburqun xarici işlər naziri Ksavie Batelə təqdim ediblər.

Xüsusi tribunalın yaradılması prosesinə rəhbərlik Alen Berseyə tapşırılıb.

Medianın məlumatına əsasən, tribunalın yaradılması üçün zəruri rəsmi prosedurlar, ola bilsin, 2025-ci ilin sonu və ya 2026-cı ilin əvvəlində başa çatsın.

Bundan əvvəl xüsusi tribunalın yaradılması üzrə 40-a yaxın ölkə, Avropa Komissiyası, Avropa İttifaqının Xarici Siyasət Xidməti və Avropa Şurasının daxil olduğu əsas qrupun texniki layihə üzərində işi başa çatdırdığı məlum olub.

Bunun hüquqi və siyasi müstəvidə nə kimi perspektivləri ola bilər?

Baki-xeber.com saytının sualını cavablandıran politoloq Abutalıb Səmədov bildirdi ki, Beynəlxalq Cinayət Məhkəməsi 17 mart 2023-cu ildə Putinin həbs edilməsi ilə bağlı order vermişdi: "Bu məhkəmə işğalçılıq cinayətlərinə də baxmaq səlahiyyətinə malikdir. Əslində əlavə olaraq xüsusi bir tribunalın yaradılmasına ehtiyac yoxdur. Amma burada bir problem var. Rusiya Roma statutunu - Beynəlxalq Cinayət Məcəlləsinin əsas sənədini imzalamayıb. Ona görə də Rusiya bu məhkəmənin iştirakçısı deyil - onun yurisdiksiyasında yer almır. Beynəlxalq Cinayət Məcəlləsi yalnız iştirakçısı olan dövlətlərin vətəndaşları barədə işğalçılıq cinayətləri üzrə iş başlamaq hüququna malikdir. Rusiya Beynəlxalq Cinayət Məcəlləsinin üzvü olmadığına görə xüsusi tribunalın yaranmasına ehtiyac yaranıb.

Bundan əvvəl hamının diqqətini cəlb edən xüsusi tribunal 1993-cü ildə keçmiş Yuqoslaviya ilə bağlı yaradılmışdı. Ancaq Yuqoslaviya ilə bağlı yaradılan tribunal 25 may1993-cü ildə BMT TS-nin qətnaməsi əsasında yaradılmışdı. Sonradan uzun müddət mübahisələr oldu ki, BMT TŞ-nin belə bir səlahiyyəti yoxdur. Qəribədir ki, 25 may1993-cü il iclasına Rusiya nümayəndəliyi sədrlik etmişdi. Bu tribunal Yuqoslaviyanın xeyli sayda rəhbər şəxslərini mühakimə etdi. İlk növbədə həmin vaxt Yuqoslaviyanın prezidenti olan Slobodan Miloşeviçi (o, mühakimə başa çatmadan həbsxanada öldu) mühakimə etdi. Uzun müddət bu proses davam elədi. Ancaq burada başqa bir məqam da ortaya çıxır, Slobodan Miloşeviç səlahiyyəti bitdikdən sonra məhkəməyə verildi. Rəqibi seçkini udmuşdu və o, Slobodan Miloşeviçi həmin tribunalın mühakiməsinə verdi. Putinlə müharibənin başlanmasında günahkar olan digər yüksək vəzifəli şəxslərin də belə bir tale yaşaması mümkündürmü?

Bir məsələni qeyd etmək gərəkir ki, bu tribunalın yaranması barədə təşəbbüslə çıxış edən dövlətlər içərisində ABŞ yoxdur. Baxmayaraq ki, bu təşəbbüsün aktiv tərəfdarlarından biri ABŞ olub. Lakin həmin dövrdə Amerika administrasiyasını Co Bayden idarə edirdi. Tramp seçiləndən sonra beynəlxalq tribunala münasibət də dəyişdi. O, bu prosesdə iştirakdan imtina etdi. Məqsəd isə aydındır, Tramp hələ də ümid edir ki, sülhə nail olmağa bütün fürsətlər itirilməyib, adını tarixə sülh yaradan prezident kimi sala bilər. Amma İstanbulda baş verənlər bunun nə qədər çətin olduğunu bir daha göstərdi.

15 may 2022-ci ildə pozulan İstanbul danışıqlarını davam etdirmək üçün Putin həmin dövrdə danışıqlarda iştirak edən nümayəndə heyətini göndərdi və açıq şəkildə dedi ki, bizim məqsədimiz prosesi davam etdirmək və imzalanmaq üçün son layihəni ortaya qoymaqdır. Zelenski Türkiyəyə getdi, "mən Putini gözləyirəm", dedi. İki prezidentin hər hansı bir sənədi imzalaması üçün bir müddət hazırlıq getməlidir. Prezidentlər oturub layihə hazırlaya bilməzlər ki... Müzakirə olunmalı məsələlər də kifayət qədərdir. Ona görə də komanda işləməlidi.

Zelenskinin bu hərəkətləri ilk növbədə Ukrayna xalqına zərbə vurur. Dəfələrlə daha əlverişli sülh sazişi imzalamaq imkanı olduğu halda, Zelenski bu imkanlardan istifadə etmədi.

Trampın isə ümidləri hələ də üzülməyib, Turkiyəyə gələ biləcəyini də istisna etmir. Bu da o halda mümkün olar ki, Tramp Putinlə onun ortaya qoyduğu sülh razılaşmasına imza atmağa Ukrayna prezidentini məcbur etsin. Hərçənd ki, Putinlə Trampın mövqeləri nə qədər yaxın olsa da, onların da arasında fikir ayrılığı var. Ancaq Zelenski ilə Trampın mövqeləri bir-birindən kəskin şəkildə fərqlənir.

Hərbi tribunalın yaradılmasında Trampın iştirak etməməsinin kökündə bu dayanır ki, hələ sülhə ümidləri üzülməyib. Əgər sülh baş tutmasa Tramp administrasiyası da gələcəkdə hərbi tribunalın yaranmasinda iştirak edə bilər.

Bir məqamı da qeyd edək ki, bəzi vəzifəli şəxslərin toxunulmazlıq hüququ var və tribunal onları məsuliyyətə cəlb edə bilməz. Söhbət Rusiya prezidenti və xarici işlər nazirindən gedir. Lakin hərbi tribunal yaradanlar düşünürlər ki, Putin əbədi deyil, nə vaxtsa o vəzifədən gedəcək.

Hərçənd ki, bunun nə vaxt baş verəcəyi bəlli deyil. İndiki Rusiyada Putinin hakimiyyətdən uzaqlaşması nə vaxt olacaq, bu da süal doğurur. Hər halda belə bir tribunal yaradılıb və Putinin hakimiyyətdən uzaqlaşmasını gözləmək planlaşdırılır. Həmin müddətdə də faktları və sübutları toplamaq üzrə iş aparılacaq. Hərcənd, hər şey göz qabağındadır.

Nə qədər ki, Putin hakimiyyətdədir, ona yaxın getmək mümkün deyil. Çünki onun və xarici işlər nazirinin immuniteti var. Hakimiyyətdən getdiyi halda isə yeni prezident istəsə, Putini mühakimə etmək olar.

Bu baxımdan yaradılması barədə qərar verilən hərbi tribunal heç bir real iş görmək imkanlarına malik deyil, Beynəlxalq Cinayət Məhkəməsinin verdiyi orderin heç bir təsiri olmadığı kimi, bu tribunalın da hakimiyyətdə olduğu vaxtda Putinə heç bir təsiri olmayacaq.

Amma müəyyən mənada bunun siyasi təsiri ola bilər. Yəni Putin əleyhinə beynəlxalq içtimai rəy formalaşdırmaq olar, bu tribunal onun cinayətləri haqqinda dönə-dönə danışmaq imkanı verə bilər. Yəni bu, Putin və Rusiyanın digər vəzifəli şəxslərinin gündəmə gətrilməsi üćün bir platforma ola bilər. Bu barədə çıxışlar olacaq, məqalələr yazılacaq və dünya ictimaiyyəti Ukraynada baş verən cinayətlər barədə daha cox məlumat əldə etmək imkanına malik olacaq. Bu da Putini nə indiyə qədər, nə də bundan sonra narahat etməyəcək. Çox güman ki, bu hərbi tribunal tam nəticəsiz qalacaq. Putin ölənə qədər hakimiyyəti heç kimə verməyəcək. Hətta o ölmədən hakimiyyət dəyişsə belə, Rusiyanın yeni prezidenti Putinin inandığı və güvəndiyi namizəd olacaq. O da, təbii ki, Putini Yuqoslaviyada olduğu kimi hərbi tribunala təhvil verməyəcək".

Akif NƏSİRLİ



VİDEO

Aydın Quliyev Putinin köməkçisinin cavabını sərrast verdi... - VİDEO

İsrail səfiri Holokostu təhqir edən ermənilərlə dostluq qurur... - VİDEO

Putin saxtalaşdırdı, Ermənistana "qəhrəman" dedi... - VİDEO

Azərbaycanın quru sərhədləri ilə bağlı siyasət özünü tam doğrultdu...

Azərbaycan məmurlarının(?) diplom saxtakarlığı açılır - kimlər xaricdə diplom alıb?

BQXK Azərbaycanda çox ləkəli imic qoyub gedir…

SON XƏBƏRLƏR

19.06.2025 / 11:01
6 universitetimiz dünyanın TOP 1000 ən yaxşı universiteti sırasında!

19.06.2025 / 10:31
Kanadadan Azərbaycana təşəkkür mesajı

19.06.2025 / 10:30
BDU dünya universitetləri reytinqində TOP-700-lükdə yer alaraq, Cənubi Qafqaz üzrə liderdir

19.06.2025 / 10:22
Bazar günü dövlət qulluğuna qəbul imtahanı keçiriləcək

19.06.2025 / 10:15
Ötən ay 40 nəfər Avropadan Azərbaycana readmissiya olunub

19.06.2025 / 10:09
Naxçıvan Dövlət Universiteti ilə İstanbul Universiteti arasında ikili diplom müqavilələri imzalanıb

19.06.2025 / 10:04
"Əlbəttə razıyam ki, goruş hazırlanmalı.." - Putin Trampla gələcək görüş barədə danışdı

19.06.2025 / 10:00
İran İsraildəki xəstəxanaya zərbələr endirib, yaralılar var

19.06.2025 / 09:51
I Qarabağ müharibəsinin daha bir itkin-şəhidi sabah dəfn olunacaq

19.06.2025 / 09:25
Sumqayıtda silah-sursat aşkarlanıb

19.06.2025 / 09:23
Azərbaycan taksi qiymətlərinə görə "lider" ölkələrdən biridir...

19.06.2025 / 09:15
Yeni Zelandiya 4 ölkə vətəndaşlarına yeni sanksiyalar tətbiq etdi

19.06.2025 / 09:11
Ramiz Məlikov vəfat edib

19.06.2025 / 09:06
İsveçdən QƏRAR - məktəbəqədər hazırlıq sinifləri ləğv olunur

19.06.2025 / 09:02
Xabi Alonso "Real"da ilk debüt etdi

19.06.2025 / 08:37
Məktəb müəllimlərinin səviyyəsi barədə biabırçı rəy - Abbaszadədən böyük cəsarət...

19.06.2025 / 03:01
ABŞ mediasından şok iddia – Tramp İrana hücum planını təsdiqlədi...

18.06.2025 / 23:34
Trampdan Putinin İran-İsrail savaşında vasitəçilik təklifinə cavab - əvvəlcə öz ölkəndə vasitəçi ol...

18.06.2025 / 22:56
Tramp İranla danışıqları qəti şəkildə rədd etdi - Artıq çox gecdir...

18.06.2025 / 21:28
Azərbaycanın quru sərhədləri ilə bağlı siyasət özünü tam doğrultdu...

18.06.2025 / 21:14
Paşinyanla kilsənin qarşıdurması biznesmenləri də vurdu...

18.06.2025 / 20:59
Azərbaycan məmurlarının(?) diplom saxtakarlığı açılır - kimlər xaricdə diplom alıb?

18.06.2025 / 20:45
Azərbaycanın qonşuluğunda nüvə radiasiyası təhdidinin miqyası genişlənir...

18.06.2025 / 20:32
İrəvanda ideya yayılır - “İran dağılsa, Azərbaycan Ermənistana hücum edəcək”...

18.06.2025 / 20:17
“Əliyev konstitusiya dəyişikliyi tələbindən çəkilir, əvəzində Paşinyan kilsəni məhv edir, bu şəhərdə saziş imzalanır”...(?)

18.06.2025 / 20:03
Dünya neft bazarında böyük çaxnaşma - vəziyyət sürətlə gərginləşir...

18.06.2025 / 19:44
Rusiya və Şimali Koreya birlikdə yeni müharibəyə hazırlaşır - Şoyqunun səfəri...

18.06.2025 / 19:29
Bakıdan İsrailə "azərbaycanlılar yaşayan bölgələri vurmayın" mesajı oldumu?..

18.06.2025 / 19:16
20 ərəb-islam ölkəsi İsrail-İran savaşına görə toparlandı - Türkiyə daxil...

18.06.2025 / 19:02
“Bakcell” 4-cü “YAŞAT” düşərgəsinin tərəfdaşıdır - FOTO

18.06.2025 / 18:53
İsrail-İran savaşı uzun sürən ləng müharibəyə çevrilə bilər...

18.06.2025 / 18:41
MEDİA Agentliyi Solovyovun qərəzli fikirlərinə görə üzr istəməsini tələb etdi...

18.06.2025 / 18:30
İsrail-İran müharibəsində “gecə zərbələri” taktikası...

18.06.2025 / 18:22
DİN küçə ticarəti ilə məşğul olanlara çağırış etdi...

18.06.2025 / 18:17
İsrail Xamneyini də vura bilərdi - "niyə vurmadı"nın arxasında ilginc məqam...

18.06.2025 / 18:03
BQXK Azərbaycanda çox ləkəli imic qoyub gedir…

18.06.2025 / 17:49
İsrail-İran savaşı Azərbaycanla iqtisadi-ticarət əlaqələrinə ağır təsir göstərir(?)...

18.06.2025 / 17:40
Qaradağda əməliyyat - polis iki nəfəri 18 kq narkotiklə yaxaladı

18.06.2025 / 17:34
Tramp G7-dən yarımçıq getdi, təcili Şuranı topladı - ABŞ İrana nə hazırlayır?..

18.06.2025 / 17:22
Azərbaycanın beynəlxalq inteqrasiya siyasətində dəyişikliklər dövrü çatdı...

18.06.2025 / 17:15
Milli Məclis komissiyası son günlər Azərbaycanla bağlı yayılan saxta xəbərlərə dair açıqlama yaydı

18.06.2025 / 17:07
BDU-nun rektoru Qlobal Dayanıqlı İnkişaf Konqresinin panel müzakirəsində çıxış edib

18.06.2025 / 16:48
Ceyhun Bayramov Lavrovla İsrail-İran qarşıdurmasını müzakirə etdi...

18.06.2025 / 16:33
DİN xidmətə təşviqlə bağlı Cəlilabadda gənclərlə görüş keçirdi

18.06.2025 / 16:28
Rusiya ABŞ-a xəbərdarlıq etdi - İsrailə hərbi yardımı dayandırın...

18.06.2025 / 16:16
Şanlı tariximizə adını yazan qəhrəman Əmrah...

18.06.2025 / 16:12
İlham Əliyev Türkiyədə “Azərbaycan Məhəlləsi”nin açılışına qatılacaq

18.06.2025 / 16:05
Zakir Həsənov Belarusun müdafiə naziri ilə görüşdü...

18.06.2025 / 16:01
Prezident İlham Əliyev Məhkəmə-Hüquq Şurasının 20 illiyinə həsr olunmuş beynəlxalq konfransın iştirakçılarına müraciət ünvanlayıb

18.06.2025 / 15:51
İran Tehran yaxınlığında İsrailin daha bir F-35 qırıcısını vurdu...

18.06.2025 / 15:44
BMT-nin Ümumdünya Şəhərsalma Forumunun 13-cü sessiyasının keçirilməsi ilə əlaqədar yaradılmış Təşkilat Komitəsinin ilk iclası olub - FOTO

18.06.2025 / 15:34
Xameneyi ABŞ-ı təhdid etdi - İsrailin hücumlarına qoşulmağa qərar versə...

18.06.2025 / 15:23
Bank hesablarından 14 min manata yaxın pul oğurlandı...

18.06.2025 / 15:08
Neftçalada narkotik tərkibli bitkilərin kultivasiyasını təşkil edən şəxs saxlandı

18.06.2025 / 14:21
Yaxın Şərq üçün yeni xəritə hazırlanır...

18.06.2025 / 14:08
Qumar oyunlarının təşkili və ya keçirilməsi qaydalarında dəyişiklik edilir

18.06.2025 / 13:50
Paytaxtda oğurluq edənlər saxlanılıb

18.06.2025 / 13:49
Prezident İlham Əliyev Bolqarıstan Milli Assambleyasının sədrini qəbul edib

18.06.2025 / 13:29
Avropada Azərbaycan pediatrlarının nüfuzlu görüşü və elmi töhfələri

18.06.2025 / 13:23
“Mədəni irsin sosiallaşması və onun cəmiyyət üçün əhəmiyyəti” mövzusunda seminar keçirilib

18.06.2025 / 13:17
Medianın İnkişafı Agentliyi jurnalistlər üçün müsabiqə elan edir

18.06.2025 / 13:10
У Соловьева прослеживается шизофрения - ПРЯМАЯ ТРАНСЛЯЦИЯ

18.06.2025 / 12:53
Abşeron və Səbaildə oğurluq edən və avtomobil qaçıran 2 nəfər saxlandı

18.06.2025 / 12:33
İsrail İran raketlərinin qarşısını almaq üçün gündə 1 milyard dollara yaxın pul xərcləyir...

18.06.2025 / 12:12
Alanya Türkiyənin turizm cazibə mərkəzinə çevrilir

18.06.2025 / 12:03
Paşinyan öncə özünü həbs etdirdi, indi də şirkətini milliləşdirir..

18.06.2025 / 11:53
"Ermənistan azərbaycanlıların öz dədə-baba yurdlarına qayıtmaq hüququna hörmətlə yanaşmalıdır" - Prezident

18.06.2025 / 11:32
Prezident Ombudsmanların Beynəlxalq Simpoziumunun iştirakçılarına müraciət ünvanladı

18.06.2025 / 11:27
"Bəzi ixtisaslarda keçid balları 3-5 bal arta bilər" - DİM sədri

18.06.2025 / 11:21
İstifadəyə yararsız döyüş sursatları məhv ediləcək - Müdafiə Nazirliyi

18.06.2025 / 11:12
Tələbə oğlan "28 May" stansiyasında problem yaratdı...

18.06.2025 / 11:06
İranda "Mossad"a cəsusluq edən 5 nəfər yaxalanıb

18.06.2025 / 11:03
ABŞ kəşfiyyatından İranla bağlı şok məlumat!!! - CANLI

18.06.2025 / 11:00
"Ölkəmiz regional və qlobal gündəliyin formalaşdırılmasında öz dəstəyini verir" - spiker

18.06.2025 / 10:53
Sahibə Qafarova QDİƏT PA-nın “Şərəf” medalı ilə təltif edildi

18.06.2025 / 10:35
Sumqayıtda “Kalaşnikov” tapıldı

18.06.2025 / 10:26
Bakı neftinin qiyməti 80 dollara yaxınlaşır

18.06.2025 / 10:20
Rusiyalı senatordan Tramp açıqlaması -"müharibəyə qoşulsa lənət sahibi olacaq"

18.06.2025 / 10:15
Bu gün Şimal zonasında 3 rayon işıqsız qalacaq

18.06.2025 / 10:10
Azərbaycanda 52 yaşlı rəssam emalatxanasında ölü tapıldı

18.06.2025 / 10:05
Paşinyan Milli Təhlükəsizlik Xidmətinin direktorunu işdən qovdu

Ermənistanın Azərbaycana qarşı asimmetrik, qeyri-insani müharibəsi davam edir

XƏBƏR ARXİVİ