Akif Nəsirli: “Ət idxalının son illər artması ölkə daxilində heyvandarlığın zəifləməsilə bağlıdır”
Gündəlik qida rasionumuzun əsas tərkib hissəsini, demək olar ki, ət məhsulları təşkil edir. Təsadüfi deyil ki, milli mətbəximizdə hazırlanan ən dadlı yeməklərin hazırlanmasında ətdən geniş istifadə olunur. Bu mənada demək olar ki, sözügedən məhsullar ən çox istehlak etdiyimiz məhsullar sırasında yer alır. İstehlak tələbi artdıqca isə idxal həcmi də təbii olaraq artır.
Dövlət Gömrük Komitəsinin açıqladığı statistik məlumatlara əsasən, bu ilin yanvar-aprel aylarında 14,2 min ton ət idxal edilib. İdxal edilən ətin dəyəri 24,9 milyon dollar olub. Bildirilib ki, ötən ilin eyni dövründə dəyəri 21,1 milyon dollar olmaqla 12,2 min ton ət idxal edilib.
Açıqlanan statistik rəqəmlərdən də bəlli olur ki, ət idxalı ildən-ilə artır. Ölkənin kənd təsərrüfatının inkişafına lazımi səviyyədə diqqət ayırılır. Otlaq sahələri, maldarlıqla məşğul olan fermerlərə müəyyən dəstək göstərilir. Maraqlıdır, belə olan halda ət idxalı niyə artır? Ümumiyyətlə, həm yerli, həm də idxal ətinin bahalaşmasına səbəb nədir?
- “İdxal nə qədər çox olsa da, bu, yerli ehtiyacları tam ödəyə bilmir, əhali daha çox yerli heyvandarlıq məhsulları istehlak edir, bu səbəbdən də…”
Aqrar sahə üzrə ekspert Akif Nəsirli “Baki-Xəbər”ə açıqlamasında qeyd etdi ki, Azərbaycanda ətin durmadan bahalaşması 2015-ci ildən başlayan prosesin nəticəsidir: “Çünki 2015-ci ildən Azərbaycanda heyvandarlıq sahələri alınaraq pambıq sahələrinə çevrildi. Pambıq strateji məhsul kimi dəyərləndirildi və onun əkin sahələrinin genişləndirilməsinə diqqət yetirildi. Bütün otlaq sahələri, hətta bəzən taxıl sahələri belə, aradan qaldırıldı və yerində pambıq əkildi. Bu səbəbdən də ölkədə ət istehsalı getdikcə zəiflədi. Onu da deyim ki, ötən dövr ərzində hökumətin heyvandarlığın inkişafına lazımi səviyyədə dəstək göstərilmədi. Belə ki, heyvandarlıq sahəsinə dotasiya ayrılmadı. Yalnız özünüməşğulluq proqramı çərçivəsində müəyyən rayonlarda heyvandarlıq fermerlərinin sayı bir qədər artırılıb. Yəni ət idxalının son illər artması ölkə daxilində heyvandarlığın zəifləməsilə bağlıdır”.
İqtisadçı hesab edir ki, kənd təsərrüfatını inkişaf etdirmək üçün bu sahəyə ciddi investisiya qoyulmalıdır. Kənd təsərrüfatı ölkə daxilində əhalini ərzaq məhsulları ilə təmin etməlidir: “Nəzərə almaq lazımdır ki, qeyri-neft sektorunun inkişaf istiqamətində ən böyük potensiala malik olan sahə kənd təsərrüfatıdır. Oraya cəmi bir-iki milyard civarında vəsaitin ayrılması düzgün deyil, bu vəsait azı beş-altı dəfə çox olmalıdır, hər il büdcədən beş-altı milyard manat xərclənməlidir. Xərclənmə sahələrində isə şəffaflıq, hesabatlılıq təmin edilməlidir. Elə mexanizm tətbiq edilməlidir ki, həmin vəsait fermerə çatsın. Bunun üçün də makroiqtisadi göstəricilərə nail olmaq gərəkdir”.
Ekspert onu da əlavə etdi ki, mağazalarda daha çox yerli ət satılır. İdxal edilən ət, əsasən, qapalı təşkilatların və digər dövlət müəssisələrinin ehtiyacları üçün istifadə edilir. İdxal nə qədər çox olsa da, bu, yerli ehtiyacları tam ödəyə bilmir. Əhali daha çox yerli heyvandarlıq məhsulları istehlak edir. Bu səbəbdən də qiymətlər günbəgün artır.
Günel CƏLİLOVA
