Çərşənbə axşamı günü, 15 iyul 2025
     

Tramp Türkiyə ilə əlaqələrin bərpa oluna biləcəyinə son ümidləri də qırdı - Türkiyə statusdan məhrum edildi…

Image

Son günlər dünya çapında qardaş Türkiyə ilə bağlı maraqlı proseslər cərəyan edir. Sanki bir qrup ölkə müxtəlif istiqamətlərdən Türkiyəyə təzyiq etməkdə maraqlıdır və bu yöndə birgə fəaliyyət ortaya qoyur.

Bu xüsusda ABŞ-la Türkiyənin arasında bir soyuqluğun, hətta kəskin ziddiyyətin yaşandığı ortaya çıxır. Məlumdur ki, Suriyanın şimalında, Türkiyə ilə həmsərhəd olan ərazidə də bu iki ölkənin mövqeyi haçalanır. Faktiki olaraq, ABŞ-ın kürd qruplaşmalarına dolayı dəstəyi səbəbindən Türkiyə həmin bölgədəki separatizm problemini həll edə bilmir. İkinci təzyiqi isə ABŞ iqtisadi sahədə etmiş oldu. Belə ki, ABŞ Prezidenti Donald Tramp öz ölkəsinin Türkiyə ilə güzəştli ticarət rejimini ləğv edib. Bu barədə Ağ evin mətbuat xidməti məlumat yayıb. ABŞ Prezidentinin bəyanatında deyilir: "Mən qərara gəldim ki, onun (Türkiyənin) iqtisadi inkişafına əsaslanaraq, mayın 17-dən Türkiyənin inkişafda olan ölkə - resipient statusuna yekun vermək lazımdır". Xatırladaq ki, bu qərarı qəbul etmək niyyətini D.Tramp hələ mart ayında bəyan etmişdi. Türkiyə ətrafında başqa bir gərginlik ocağı Aralıq dənizində yaşanır. Həmin bölgədəki  enerji resursları üstündə Türkiyə böyük bir savaşa cəlb olunmaq ərəfəsindədir. Hazırda bu prosesə Türkiyə ilə yanaşı, Rusiya, Çin, ABŞ, Avropa və bəzi ərəb ölkələri də cəlb olunub.

Qeyd edək ki, ABŞ Geologiya Xidməti 2010-cu ildə Şərqi Aralıq dənizi hövzəsinin qaz ehtiyatlarını 122 trilyon kubmetr dəyərləndirib. Elə bundan sonra bölgədə geosiyasi, geoiqtisadi rəqabət başlanıb. Son aylarda isə bu daha kəskin xarakter alıb. Qardaş Türkiyə də məhz bu fonda prosesin mərkəzində yer alır. Qeyd edək ki, Cənubi Kipr Şərqi Aralıq dənizini, Şimali Kipr Türk Cümhuriyyətinin ətrafı da daxil olmaqla, 13 ayrı bölgəyə bölərək təbii qaz axtarışları üçün lisenziya verib. Ancaq nə Türkiyə, nə də Şimali Kipr Türk Cümhuriyyəti Cənubi Kiprin bu addımını qəbul edir. Türkiyə xüsusilə yunanların “3-cü bölgə” adlandırdığı ərazidə təbii qaz axtarışlarının ciddi bir böhran yaradacağı barədə xəbərdarlıq edib. Amma ilk dəfə ötən ilin fevralında İtaliyanın ENİ şirkətinə aid “Saipem 12000” platforması təbii qaz axtarışları üçün Şimali Kipr Türk Cümhuriyyətinin sahillərində yerləşən “3-cü bölgə”yə gəlib. Türkiyənin döyüş gəmiləri şirkətlərin fəaliyyətinə mane olub. Nəticədə ENİ bölgədə təbii qaz axtarışlarından imtina etməyə məcbur olub. İtaliya, Fransa, İngiltərə, Almaniya və Maltanın bölgədə təbii qaz axtarışlarına, Cənubi Kiprlə yanaşı, Yunanıstan da dəstək verir.

Türkiyə isə burada Şimali Kipr Türk Cümhuriyyətinə aid sularda enerji resurslarının axtarışına start verib. Lakin Avropa İttifaqı Xarici Əlaqələr və Təhlükəsizlik Siyasəti Ali Nümayəndəliyi Türkiyənin Şərqi Aralıq dənizində apardığı axtarış-qazıntı işlərini dayandırmasına dair çağırış edib. ABŞ da Türkiyəni Şərqi Aralıq dənizində enerji axtarışlarını dayandırmağa çağırıb.  Türkiyə ətrafında nə baş verir və bu, yaxın gələcək üçün hansı perspektivləri vəd edir?

  • Zərdüşt Əlizadə: “Biznesdə hansısa zəif şirkətə təzyiq etmək olar, ancaq Türkiyə zəif şirkət deyil, güclü dövlətdir”

Politoloq Zərdüşt Əlizadə “Bakı-Xəbər”ə açıqlamasında bildirdi ki, bunların hamısı Trampın naşılığı ucbatından yaşanır: “Tramp istəyir ki, bütün dünya onun sözü ilə oturub-dursun. Türkiyə ABŞ-la müttəfiq və dost ölkə münasibətində olub. Ancaq bu heç də o demək deyil ki, hər addımda ABŞ-a baş əyəcək. Türkiyənin öz dövləti maraqları var və daim bu maraqların uğrunda mübarizə aparır. Bütün istiqamətlərdə Türkiyə öz işini görəcək. Heç bir təzyiqin ona təısiri olmayacaq. Xüsusilə də Şimali Kipr ətrafında baş verənlərdə. Yadınıza tarixdən bir hadisəni salmaq istərdim. Vaxtilə yunan nasistləri Şimali Kiprdəki türkləri etnik təmizləməyə məruz qoyurdular. Həmin vaxt Bülent Ecevitin başçılığı ilə Türkiyə hökuməti toplantı keçirdi. ABŞ-ın  dövlət katibinin müavini gəlib Türkiyəyə ismarıc verdi ki, Türkiyə heç bir halda Şimali Kiprdə baş verənlərə qarışmamalıdır. Türklər “baş üstə” deyib onu yola saldılar. Gedəndən sonra əmr verildi və Türkiyə Silahlı Qüvvələri Kiprin şimal hissəsini tutdu. Nəticədə yunan faşistləri oradan qovuldu. O vaxtdan bəri bütün Avropa və ABŞ dəfələrlə Türkiyədən qoşunu oradan çıxarmağı tələb edir. Türkiyə isə deyir ki, mümkün deyil, çünki oradakı türk vətəndaşlarının təhlükəsizliyini qoruyur. Eyni prosesi biz Suriyanın şimal-şərqində yaşayan türkmənlərlə bağlı müşahidə etdik. Türkiyə silah gücünə onların hüquqlarını müdafiə edir. Dünya dağılsa da, bunu edəcək. İndi də Aralıq dənizində kəşf olunan qaz yataqlarının istismarından Türkiyəni kənarda saxlamağa çalışırlar. Şimali Kiprın şelfində olan həmin yataqlarda geoloji işlərin aparılmasında Türkiyə özünü hamıdan haqlı sayır. Bu proseslərin heç birində Türkiyə kiməsə baş əyməyəcək. Tramp bizneslə siyasəti qarışdırıb. Biznesdə hansısa zəif şirkətə təzyiq etmək olar, ancaq Türkiyə zəif şirkət deyil, güclü dövlətdir”.

  • Əhəd Məmmədli: “Türkiyə dövləti güclənməyə davam etdikcə, nəinki dostlar, hətta düşmənlər də üzünü Ankaraya çevirəcəklər”

Politoloq Əhəd Məmmədli isə hesab edir ki, Yunanıstan hər zaman olduğu kimi, bu dəfə də Türkiyəyə qarşı təxribat hazırlayır. Ekspertin sözlərinə görə, Yunanıstan Avropa Birliyi və ABŞ vasitəsilə Türkiyənin önünü kəsməyə çalışır: "Lakin cəhdlər mənasızdır. Nə Yunanıstan, nə də güvəndikləri Avropa Birliyi və ABŞ Türkiyəyə nəsə edə bilər. Avropa Birliyində hər bir dövlətin öz marağı var və bu maraqlar ümumi maraqları aşır. Bunun əyani sübutunun dəfələrlə şahidi olmuşuq. Son dövrlər Türkiyə Almaniya ilə münasibətləri düzəltməyə doğru addımlar atır. Türkiyənin İtaliya ilə də iqtisadi münasibətləri genişlənir. Həmçinin, Avropada Türkiyənin Böyük Britaniya kimi gizli müttəfiqi var. Yunanlar, sadəcə, Fransanı yanlarına ala bilərlər, ancaq bunun da effekti olmayacaq”.

Siyasi şərhçinin fikrincə, Ankara hökuməti Aralıq dənizi məsələsində dövlətlərlə ayrı-ayrılıqda razılığa gələ bilər: "Yunanlara qışqırıb-bağırmaq qalacaq. Afina görsə ki, Brüsseldən lazımi dəstək ala bilmir, tələblərindən geri duracaq. Ümumiyyətlə, Türkiyə dövləti güclənməyə davam etdikcə, nəinki dostlar, hətta düşmənlər də üzünü Ankaraya çevirəcək”.

Məhəmmədəli QƏRİBLİ




DİGƏR XƏBƏRLƏR

VİDEO

SON XƏBƏRLƏR

15.07.2025 / 16:34
Şamaxıda “Müasir informasiya məkanı və dini etiqad azadlığı” mövzusunda konfrans başlayıb

15.07.2025 / 16:05
"Vaqif Poeziya Günləri" Qazaxda başladı

15.07.2025 / 16:03
BDU İqtisadi İslahatların Təhlili və Kommunikasiya Mərkəzi ilə əməkdaşlıq haqqında anlaşma memorandumu imzalayıb

15.07.2025 / 15:22
ABŞ Rusiyaya qarşı 10 milyardlıq planı işə saldı - Ukraynaya Rusiyanın dərinliklərini vura biləcək raketlər də veriləcək…

15.07.2025 / 14:39
"Ağdamda 8 yaşayış məhəlləsi, 1 qəsəbə, 23 kənd lahiyələndirilir" - Prezidentin xüsusi nümayəndəsi

15.07.2025 / 14:30
"Azərbaycan ilə Türkiyənin birgə layihələri regionun yeni geosiyasi mənzərəsini formalaşdırıb" - Samir Şərifov

15.07.2025 / 14:18
Tramp ATACMS raketləri ilə Rusiyaya zərbə endirməyə icazə verə bilər...

15.07.2025 / 14:02
Evdən 30 min dollar və 12 min manat oğurlayan qadın tutuldu...

15.07.2025 / 13:47
Laçından Ağcabədiyə 120 kq yararsız mal əti aparan şəxs yolda yaxalandı...

15.07.2025 / 13:34
"Azərbaycan ilə Türkiyənin qanunvericilik aktlarını bir-birinə uyğunlaşdırmağa çalışırıq" - Əhliman Əmiraslanov

15.07.2025 / 13:19
"Xain çevrilişə cəhd zamanı can Azərbaycanın ölkəmizə güclü dəstəyini xatırlayırıq" - Türkiyə səfiri

15.07.2025 / 13:10
Дмитрий Киселев! Совет Прессы Азербайджана в отличии от вас, никогда не врёт - ПРЯМАЯ ТРАНСЛЯЦИЯ

15.07.2025 / 12:53
Azərbaycandan qardaş Türkiyəyə 15 iyul mesajı - "dərin ehtiram və minnətdarlıqla anırıq”

15.07.2025 / 12:38
Baku Network Parisdə ilk dəfə olaraq erməni təcavüzü nəticəsində həlak olmuş azərbaycanlı jurnalistlərlə bağlı məsələ qaldırıb

15.07.2025 / 12:32
III MDB Oyunlarına 8 ölkədən 1846 idmançı qatılacaq

15.07.2025 / 12:20
"Bu gün Azərbaycanla Türkiyə gələcəyə doğru çiyin-çiyinə irəliləyir" - İlham Əliyev

15.07.2025 / 12:13
Slovakiya Azərbaycanda fəxri konsulluq açacaq

15.07.2025 / 12:10
"Bu layihələrin dünyada analoqu yoxdur" - Prezidentin xüsusi nümayəndəsi

15.07.2025 / 12:05
"Barselona" bu futbolçu üçün "pivəçilər"ə elçi düşdü...

15.07.2025 / 12:00
Hollivud ulduzunun bu fotosu 21 min dollara satıldı...

15.07.2025 / 11:51
2025-ci ilin ilk 6 ayı ərzində 44 milyondan çox tibbi xidmət göstərilib

15.07.2025 / 11:44
Xameneinin müşaviri yenə Azərbaycan əleyhinə danışdı - bu dəfə pakistanlı nazirlə görüşündə...

15.07.2025 / 11:40
Harmancı yenə xəbərdarlıq edir - COVID-19 davam edir

15.07.2025 / 11:35
6 min 300 ədəd çətənə kolu məhv edilib - polis

15.07.2025 / 11:11
Bu gündən tələbələrin köçürülməsi prosesinə başlanılıb

15.07.2025 / 11:03
ABŞ-ın Zəngəzurla bağlı mövqeyi çox təhlükəlidir - CANLI

15.07.2025 / 09:15
Samuxda zəlzələ olub - TƏCİLİ

15.07.2025 / 08:36
Azərbaycanda turistlər hotellərdən imtina edir - kirayə kənd evlərinə kütləvi axın başlayıb...

14.07.2025 / 23:48
Tramp Putini sərt tənqid etdi - Onu qatil adlandırmaq istəmirəm, amma o…

14.07.2025 / 23:40
Tramp Putinə 50 gün vaxt verdi - Ukrayna ilə bağlı razılaşma olmasa...

14.07.2025 / 21:32
Ermənilərin azərbaycanlıları əsir götürərkən işgəncə vermələrini əks etdirən videokadrlar məhkəmədə nümayiş etdirildi - FOTO

14.07.2025 / 21:19
Kilsə Paşinyana əks-hücuma keçdi - "katolikosa hücum Allaha hücumdur"...

14.07.2025 / 21:05
Bir neçə ərəb biznesmenə görə tariximizdən üz döndərməliyik? - Babək ərəblərlə vuruşub, ancaq tarix tarixdir...

14.07.2025 / 20:50
Əbu-Dabidə Əliyev-Paşinyan görüşünün ardınca Gorus görüşü başlayıb...

14.07.2025 / 20:35
Azərbaycanın "yaratdığı" Yeni Kaledoniya Dövləti müstəqil xarici siyasət aparacaq... Konstitusiyada ayrıca maddə...

14.07.2025 / 20:21
Azərbaycan qazının Suriyaya nəqlinin bir neçə marşrutu gözdən keçirilir...

14.07.2025 / 20:07
Supermarketlərimiz yerli bostan məhsullarına bağlıdır - Çindən qarpız idxalı 300 dəfə artır...

14.07.2025 / 19:53
Avropa Bakıdan əlavə 14 milyard kub qaz istəyir - ancaq problem var...

14.07.2025 / 19:40
İki dövlətli həll prosesində yeni ADDIMLAR: Nyu-Yorkda sərt mesajlar veriləcək

14.07.2025 / 19:37
Azərbaycan Yeni Kaledoniyanı dövlət kimi tanıyan ilk ölkə olacaq...

14.07.2025 / 19:25
Əməkdar mədəniyyət işçisi Musa Nəbioğlu Aydın Quliyevi təbrik etdi

14.07.2025 / 19:12
Mətbuatın 150 illiyi həm dövlətçilik, həm də ictimai hadisədir...

14.07.2025 / 18:57
ABŞ Zəngəzur dəhlizinə nəzarəti öz üzərinə götürməyi təklif etdi - səfir rəsmən təsdiqlədi...

14.07.2025 / 18:44
Rusiya pomidor ticarətindən Azərbaycana 1,2 milyard dollar ziyan vuracaq?..

14.07.2025 / 18:41
“Başlıbel: yaranışdan işğaladək” kitabının təqdimatı keçirilib

14.07.2025 / 18:30
Müxalifətə münasibətdə Fransa ilə Rusiya eyni ölkələrdir - qətllər, təqiblər...

14.07.2025 / 18:16
Azərbaycanın tərəvəzində həqiqətən xəstəlik tapılır, ya Rusiyada məsələ siyasiləşdirilir...

14.07.2025 / 18:02
Bakıda qapalı Suriya-İsrail danışıqlarında hər tərəfdən bir nəfər iştirak etdi... Çox ilginc...

14.07.2025 / 17:48
Putindən İrana gizli “nüvə mesajı” - Rusiyanın məqsədi nədir...

14.07.2025 / 17:35
40 nəfər bağça direktoru niyə “vuruldu”?..

14.07.2025 / 17:22
Suraxanıda oğurluq edənlər saxlandı...

14.07.2025 / 17:14
Mətbuat Şurası Aydın Quliyevi 65 illik yubileyi münasibətilə təbrik etdi - FOTO

14.07.2025 / 17:02
Mətbuat Şurası “Sputnik Azərbaycan”la bağlı durumu müzakirə etdi - Kartavıxın və Belousovun həbslərinin jurnalist fəaliyyətləri ilə heç bir əlaqəsi yoxdur...

14.07.2025 / 16:46
Zelenski təsdiqlədi - Ukraynanın yeni baş naziri o olacaq...

14.07.2025 / 16:31
İstilik təchizatı haqqında Qanun təsdiqləndi

14.07.2025 / 16:29
Azərbaycanda Axar-Baxar və İlisu milli parkları yaradılır - SƏRƏNCAM

14.07.2025 / 16:28
Trend-in informasiya dəstəyi ilə UNESCO-da İçərişəhərin Dünya İrs Siyahısına daxil edilməsinin 25 illiyi qeyd edilib – Sahil Kərimli

14.07.2025 / 16:23
Putinin müdafiə naziri ilə bağlı şok xəbər - sevgilisini 100 milyonluq nəhəng hərbi təyyarə ilə gözəllik salonuna apardı…

14.07.2025 / 16:10
Vətən sevgisinin ən uca zirvəsi...

14.07.2025 / 15:57
Görkəmli filosof Ziyəddin Göyüşov haqqında düşünçələrim...

14.07.2025 / 15:56
BMU-da “Yay məktəbi”ndə tədris aparan koreyalı müəllimlərlə görüş olub

14.07.2025 / 15:56
Trampdan Rusiyaya qarşı sərt qərar - Ukraynaya Moskvanı vura biləcək raketlər göndərilir…

14.07.2025 / 15:25
"Azərbaycanla Ermənistan arasında sülh müqaviləsinin ən tez zamanda imzalanacağına ümid edirik" - Ursula fon der Lyayen

14.07.2025 / 14:48
Müstəqil və qüdrətli Azərbaycan dövlətinin təməlinin qoyulduğu tarix

14.07.2025 / 14:44
2024-də ali məktəblərə qəbulda ən aşağı və ən yüksək nəticə göstərən rayonlar - Şahbuz, İsmayıllı və Naftalan...

14.07.2025 / 14:30
Xocalının Təzəbinə kəndinə ilk köç - 28 ailə...

14.07.2025 / 14:23
Bakıda evlərdən 11 min manata yaxın pul oğurlandı - saxlananlar var...

14.07.2025 / 14:17
"Gitara ifaçısı olduğumu biləndən sonra dırnaqlarımı çıxardılar, barmaqlarımı sındırdılar" - Xocalı soyqırımı zamanı həyat yoldaşı öldürülmüş, özü girov götürülmüş zərərçəkən

14.07.2025 / 13:52
DİM sədri 5 il ərzində bəzi ixtisasların ləğv olunacağını açıqladı...

14.07.2025 / 13:47
Külli miqdarda narkotiki ölkə ərazisinə keçirməyə cəhd edən şəxs sərhəddə saxlandı...

14.07.2025 / 13:33
Ali məktəblər subbakalavrların qəbulundan imtina edir - səbəbini Məleykə Abbaszadə açıqladı

14.07.2025 / 13:19
"Ali təhsil müəssisələri attestatla qəbul imkanına etiraz ediblər" - DİM rəhbəri

14.07.2025 / 13:16
Putinin Ermənistan planı - Paşinyanın qarşısına Karapetyanı çıxarır

14.07.2025 / 13:07
Кто победит в этой схватке - Азербайджан или Россия? - ПРЯМАЯ ТРАНСЛЯЦИЯ

14.07.2025 / 12:57
"Proseslərə özümün belə müdaxilə etməyim qeyri-mümkündür" - Məleykə Abbaszadə

14.07.2025 / 12:46
“Media haqqında” Qanuna təklif edilən dəyişikliklər təsdiqləndi

14.07.2025 / 12:37
Şəxsiyyət vəsiqələrində dəyişiklik - yaşayış yeri və vətəndaşlıq məlumatları olacaq...

14.07.2025 / 12:22
“Xüsusi icra məmurları haqqında” yeni qanun qüvvəyə mindi

14.07.2025 / 12:17
Azərbaycanın daha bir uğuru: Nizami Tibb Mərkəzi də HIMSS beynəlxalq akkreditasiya sertifikatı əldə etdi

14.07.2025 / 12:08
Gəncədə keçirilən art-terapiya kursu uşaqların sosial inkişafına dəstək olur

14.07.2025 / 12:02
Əcnəbilərin və vətəndaşlığı olmayan şəxslərin olduğu yer üzrə qeydiyyata alınması xidməti “mygov”da təmin olunub

Mətbuatın 150 illiyi həm dövlətçilik, həm də ictimai hadisədir...

XƏBƏR ARXİVİ

İyul
B.eÇ.aÇC.aCŞB
301234567891011121314151617181920212223242526272829303112345678910