Maşın bazarının çöküşü sürətlənir...

Tarix: 25.06.2015 / 02:13
Bölmə: İqtisadiyyat

Avtomobil bazarında son vəziyyət burada ticarət səviyyəsinin getdikcə daha sürətlə aşağı düşməkdə olduğunu göstərir. Elə maşın alverçiləri də avtomobil satışının əvvəlki səviyyədə olmadığını, alıcıların sayının isə kifayət qədər azaldığını bildirir. Hətta qeyd olunur ki, artıq bəzi maşın alverçiləri bu istiqamətdə fəaliyyətini dayandıraraq, artıq fərqli işlərlə məşğul olmağa başlyıb. Eləcə də maşın satış mərkəzlərinin bəziləri fəaliyyətini dayandırmalı olub.
Ekspertlər cari il ərzində vəziyyətin dəyişməyəcəyini proqnozlaşdırır.
Baş verənlər Azərbaycana maşın idxalında da özünü qabarıq göstərir. Xüsusən qonşu Gürcüstandan maşın idxalı əhəmiyyətli dərəcədə azalıb. Yeri gəlmişkən qeyd edək ki, 2015-ci ilin yanvar-may ayları ərzində Gürcüstandan Azərbaycana cəmi 2019 ədəd avtomobil ixrac olunub. Gürcüstan Milli Statistika İdarəsi bildirir ki, bu da 2014-cü ilin analoji dövrü ilə müqayisədə 8 908 ədəd və ya 82% azdır. Xatırladaq ki, 2014-cü ilin analoji dövründə qonşu Gürcüstandan Azərbaycana 10 927 ədəd avtomobil ixrac olunmuşdu. Ümumilikdə İdarə qeyd edir ki, Gürcüstandan Azərbaycana 37 milyon 901.6 min dollar dəyərində avtomobil ixrac olunub, bu da 2014-cü ilin müvafiq dövrü ilə müqayisədə 83 milyon 801.8 min dollar və ya 69% azdır. Maşın bazarında aktivlik artmayana qədər vəziyyətin dəyişməsi gözlənilmir. Ekspertlər maşın bazarındakı durğunluğun kökünün ötən ilə gedib çıxdığını bildirir. Ümumiyyətlə, maşın bazarındakı durğunluq 2014-cü ilin ortalarından müşahidə olunur. Belə ki, ötən ildən "Avro-4" standartının Azərbaycanda tətbiqi ölkəyə nisbətən köhnə avtomobillərin gətirilməsini qadağan etdi. Bu da birmənalı olaraq avtomobil bazarında durğunluğun yaranmasına gətirib çıxardı. Çünki alıcılar daha çox köhnə maşınlara üstünlük verirdi. Manatın məzənnəsinin aşağı düşməsi maşın bazarındakı süstlüyə yeni bir mərhələ də əlavə etdi. Çünki Azərbaycana avtobillər Almaniyadan, Qərbdən, Birləşmiş Ərəb Əmirliklərindən və Asiya ölkələrindən gətirilir. Onların ilkin satış qiymətləri isə avro və dollarla həyata keçirilir. Satışlar manatla həyata keçirilərkən qiymətlərə təsir edir. Manatın məzənnəsinin düşməsi və Rusiyadakı iqtisadi durğunluq bizim avtomobil bazarına təsir edən əsas amillərdir. Digər tərəfdən, Mərkəzi Bankın ölkənin kommersiya banklarına iş yerindən arayış təqdim etmədən vətəndaşlara nağd pul krediti verilməsini, eləcə də kredit xəttinin açılmasını qadağan etməsi avtomobil satışına təsirsiz ötüşməyib.
Ekspertlərə görə, müəyyən zaman lazımdır ki, bazar yeni məzənnəyə və aşağı tələbata uyğunlaşa bilsin. Üstəlik, cari ilin sonlarına qədər durğunluğun aradan qaldırılması proqnozlaşdırılmır. Baş verənlər isə sığorta şirkətləri və banklar üçün də ciddi problem yaradaraq onların gəlirini əhəmiyyətli dərəcədə azaldıb. Sığortaçılar Assosiasiyasının sədri Orxan Bayramov da bildirir ki, Azərbaycanda kasko sığortasının azalması avtomobil satışının azalması ilə bağlıdır. Onun sözlərinə görə, bu ilin ilk 5 ayı ərzində kasko sığortadan 12,9 milyon manat sığorta haqqı yığılıb ki, bu da ötən ilin eyni dövrü ilə müqayisədə 10% azdır: "Təzə maşınların dövriyyəsinin azalması və buna paralel olaraq köhnə avtomobillərin satışının azalması kasko ilə bağlı satış faizinin enməsinə təsir göstərir. Məsələn, təzə maşın alan vətəndaş avtomobilini sığortalamağa daha çox həvəslidir. 5-10 ilin avtomobilini isə sığortalamağa maraq göstərən çox azdır". Onu da qeyd edək ki, satışların aşağı düşməsinə baxmayaraq, ölkədə maşınların sayı heç də az deyil. Azərbaycanda təxminən 1,3 milyon ədədə yaxın avtomobil var. Lakin bu sayda maşının olmasına baxmayaraq, avtomobil sığortası üzrə yığımlar cüzi olaraq qalır. Azərbaycan Sığortaçılar Assosiasiyasının məlumatına görə, 2015-ci ilin yanvar-aprel ayları ərzində avtomobillərin könüllü sığortasında 10,64 milyon manat sığorta haqqı toplanıb.
Bu yığım ötən ilin anoloji dövrü ilə müqayisədə 7,1% azdır. Xatırladaq ki, 2013-cü ilin ilk 4 ayında sığorta şirkətləri 16 milyon manat, 2014-cü ilin ilk 4 ayında isə 11,45 milyon manat sığorta haqqı yığmışdılar. Yenə də belə fikirər səslənir ki, avtomobil sığortası üzrə yığımların azalmasının səbəbi bankların avtomobil kreditlərini daha sərtləşdirilmiş qaydada təqdim etməsi, aksiz vergisinin artırılması və devalvasiya səbəbindən avtomobil satışlarının aşağı düşməsidir. Hər halda, maşın bazarında aktivlik artmayana qədər bundan təkcə maşın satanlar yox, bank və sığorta sektoru da əziyyət çəkəcək. Bununla yanaşı, hesab olunur ki, yeni maşınların qiymətində daha çox endirim edilməlidir ki, avtomobil bazarına maraq artsın. Əks halda vəziyyət dəyişməyəcək.

DİGƏR XƏBƏRLƏR

Tarix: 12.12.2025 / 21:49

Avropa "Yaşıl keçid" istəyir, Azərbaycan buna da hazırdır...

Tarix: 11.12.2025 / 19:04

Mərkəzi Bank 7.25-dən başlayıb 6.75-ə düşdü - nə dəyişəcək?...

Tarix: 11.12.2025 / 18:11

2029-cu ildə Azərbaycan iqtisadiyyatı əsasən rəqəmsallaşacaq...

Tarix: 10.12.2025 / 18:15

Bu ölkə ilə Azərbaycanın geniş qarşılıqlı sərmayələr dövrü başladı...

Tarix: 10.12.2025 / 17:50

Rəqəmsal iqtisadiyyatın inkişafına dair 2026–2029-cu illər üçün Strategiya təsdiq edildi - SƏRƏNCAM

Tarix: 10.12.2025 / 17:43

Azərbaycan Biznesinin İnkişafı Fondu Açıq Səhmdar Cəmiyyətinə çevrildi - FƏRMAN

Tarix: 10.12.2025 / 12:15

Mərkəzi Bank uçot dərəcəsini azaltdı

Tarix: 10.12.2025 / 12:03

Mərkəzi Bank inflyasiya proqnozlarını açıqladı...

Tarix: 09.12.2025 / 19:50

Ölkədə kiçik və makro biznesin sayı sürətlə azalır - sürət 19 faiz artıb...

Tarix: 09.12.2025 / 19:36

Azərbaycanda Süni İntellekt Akademiyası... Sosial-iqtisadi tərəqqinin yeni mənbəyi...

Tarix: 09.12.2025 / 14:31

Şahdəniz kompressiya platformasının dayaq blokunun tikintisi üzrə müqavilə imzalandı

Tarix: 09.12.2025 / 13:52

"Azad olunmuş ərazilərin bərpasına büdcədən 25 milyard manatdan çox vəsait ayrılıb" - Baş nazir

VİDEO

Tarix: 27.11.2025 / 11:10

Biri ermənini öpür, biri sovet bayrağı qaldırır... Günümüzə baxın! - VİDEO

Tarix: 12.11.2025 / 11:05

Lavrov işdən kənarlaşdırılır, yoxsa oyun qurulur? - VİDEO

Tarix: 21.06.2025 / 08:15

Dünyada xaos böyüyür, Azərbaycana təhlükə də artır... - VİDEO

Tarix: 12.12.2025 / 21:49

Avropa "Yaşıl keçid" istəyir, Azərbaycan buna da hazırdır...

Tarix: 12.12.2025 / 20:25

Bəs deyirdilər Qarabağdan 120 min erməni gedib? - 23 min nə deməkdir?

Tarix: 12.12.2025 / 18:08

Emin Əmrullayevin hədəfi doğru, seçdiyi üsul mübahisəli...

Mədəni-maarif proqramları Azərbaycan cəmiyyətinin rifahı üçün strateji əhəmiyyət daşıyır