Kənd təsərrüfatı məhsullarının qiyməti yay bitmədən bahalaşmağa başlayıb…
Nicat Nəsirli: “Qiymət artımı müvəqqəti xarakter daşıyır”
Qadir Bayramlı: “Fermerlərin satış bazarına çıxışında yaranan məhdudiyyət qiymətə öz təsirini göstərir”
Son günlər bəzi kənd təsərrüfatı məhsullarının satış qiyməti yüksəlib. Araşdırmalar nəticəsində məlum olub ki, hazırda qarpız, kartof, yumurta və digər kənd təsərrüfatı məhsullarının satış qiyməti yüksəlib. Belə ki, hazırda bazarda qarpızın satış qiyməti 60-70 qəpik arasında dəyişir. Yay mövsümünün əvvəlində 8-9 qəpiyə satılan yumurta indi 14-16 qəpiyə təklif edilir.
Təbii ki, havalar isti keçdiyi üçün, xüsusən qarpızın qiyməti əhalinin diqqət mərkəzindədir. İsti havalarda "qarpız ləzzəti”ndən məhrum olmaq təhlükəsi camaatı daha da gərginləşdirir.
"Ərzaq məhsullarının tədarükü və təchizatı” ASC-nin mətbuat katibi Nicat Nəsirli qeyd etdi ki, bir neçə gündür qarpız-yemiş mövsümünün tez sovulacağı, qiymətinin isə kəskin bahalaşacağı haqda ajiotaj yaranıb: "Bu söz-söhbəti qarpız satanların daha çox yayması adamda "süni qiymət artımına cəhd” kimi fikir yaradır. Qiymət artımı müvəqqəti xarakter daşıyır. Hazırda satışda olan məhsul örtük altında yetişdirilib, təxminən bir həftədən sonra açıq sahədə qarpız yetişəcək. Açıq sahədə qarpız kütləvi yetişdiyi üçün iyulun sonu - avqustun əvvəlləri qiymətlərin sabitləşməsini görəcəyik. Bu gün satışda olan məhsulun böyük əksəriyyəti Salyandan gəlir. Əslində, qarpızın təbii yolla yetişmə dövrü avqust ayıdır. Əsas qarpız istehsalçısı olan Sabirabadda bostan mövsümü uğursuz olub, ötən ilə nisbətən sahələr azalıb. Adətən, Sabirabad qarpızı iyulun sonu - avqustun əvvəllərinə qədər bazarlarda "hökmranlığını” qoruyurdusa, artıq iyulun birinci ongünlüyündə yığımı başa çatıb. Digər qarpız-yemiş istehsalçısı olan Bərdə, Ağcabədi, Zərdab, Kürdəmir, İmişlidə isə qarpız gec yetişdiyi üçün bazarda boşluq yaranıb və qiymətlərə təsir edib. Hazırda da davam edən kəskin istilər bostan sahələrinin məhsuldarlığına ciddi ziyan vurub, vaxtında suvarma imkanı olmadığı üçün, sahələrdə yanma, tağların az bar verməsi müşahidə edilir”.
Azərbaycan Dövlət İqtisad Universitetinin dosenti Qadir Bayramlı “Bakı-Xəbər”ə açıqlamasında qeyd etdi ki, kənd təsərrüfatı məhsullarının satış qiymətinin yüksəlməsinin üç səbəbi var: “İlk olaraq deyim ki, bazar araşdırmaları edilmədən kənd təsərrüfatı məhsullarının yetişdirilməsidir. Məsələn, bir il hansısa məhsul az olur və onun satış qiyməti də yüksək olur. Növbəti il isə fermerlər həmin məhsula daha çox diqqət ayırır. Belə olan halda, həmin məhsula olan təklif çox, tələb isə az olur.
Digər səbəb isə iqlim şərtləri ilə bağlıdır. Azərbaycanda intensiv təsərrüfatdan istifadə etmədiyimiz üçün, kənd təsərrüfatı məhsullarının istehsal həcmi ildən ilə dəyişir.
Üçüncü səbəb isə vasitəçilərin olmasıdır. Fermerlərin satış bazarına çıxışında yaranan məhdudiyyət qiymətə öz təsirini göstərir. Böyük şəhərlərə məhsulun çatdırılmasında fermerlər üçün müəyyən problemlər var. Bunlar aradan qaldırılarsa, qiymətlərdə dəyişiklik baş verə bilər”.
Günel CƏLİLOVA
