Çərşənbə axşamı günü, 22 iyul 2025
     

İn­san­la­rı dol­lar­dan ma­na­ta dön­dər­mə­yin uni­kal üsu­lu...

Image

Ma­na­ta ina­mın bər­pa edil­mə­si, həm­çi­nin eh­ti­yat­la­rın məhz mil­li val­yu­ta­da yı­ğıl­ma­sı bu gün xü­su­si diq­qət mər­kə­zin­də olan mə­qam­lar sı­ra­sın­da yer alır. Qeyd olu­nan səp­ki­də atı­lan ad­dım­lar bu qə­na­ə­tə gəl­mə­yə əsas ve­rir ki, əha­li yı­ğım­la­rın­da bun­dan son­ra məhz elə ma­nat əma­nət­lə­ri­nə üs­tün­lük ve­rə­cək. Çün­ki mil­li val­yu­ta­da yı­ğım­lar ey­ni za­man­da və­tən­daş­la­ra da­ha çox qa­zanc əl­də et­mək im­ka­nı ya­ra­da­caq. Di­gər tə­rəf­dən, bankla­ra qo­yu­lan ma­nat əma­nət­lə­ri üz­rə təh­lü­kə­siz­lik də­rə­cə­si­nin ar­tı­rıl­ma­sı bu pro­se­si sti­mul­laş­dı­rır.

Bu ara­da o da bəl­li olub ki, Azər­bay­can bankla­rın­da ma­nat­la yer­ləş­di­ril­miş əma­nət­lə­rin sı­ğor­ta­lan­ma fa­i­zi 12%-dən 15%-ə qal­dı­rı­lıb. Azər­bay­can Banklar As­so­si­a­si­ya­sı­nın səd­ri Za­kir Nu­ri­ye­vin söz­lə­ri­nə gö­rə, bu ad­dım Azər­bay­can Mər­kə­zi Ban­kı­nın uçot də­rə­cə­si­ni 15%-ə çat­dır­ma­sın­dan son­ra atı­lıb: "Tə­bii ki, sı­ğor­ta­lı əma­nət­lə­rin fa­i­zi­nin ar­tı­rıl­ma­sı bankla­rın cəlb et­di­yi və­sa­it­lə­ri ba­ha­laş­dı­ra­caq, am­ma təc­rü­bə gös­tə­rir ki, təd­ri­cən fa­iz­lər­də azal­ma olur".

Xa­tır­la­daq ki, Mər­kə­zi Bank uçot də­rə­cə­si­ni inflya­si­ya sə­viy­yə­si­ni ci­lov­la­maq üçün qal­dı­rıb. Di­gər tə­rəf­dən, ar­tıq ilin so­nu­na ya­xın­laş­dı­ğı­mız­dan, büd­cə­nin ic­ra­sı­nı tə­min et­mək üçün büd­cə va­si­tə­si­lə iq­ti­sa­diy­ya­ta pul bu­ra­xıl­ma­lı­dır. Bu isə ma­na­ta təz­yi­qi ar­tı­rır. Hə­min pul dol­lar tə­lə­ba­tı ya­ra­dır və bu da mil­li val­yu­ta­nın ucuz­laş­ma­sı­na gə­ti­rib çı­xa­rır. Mil­li val­yu­ta­nın ucuz­laş­ma­sı inflya­si­ya ya­ra­dır. Çün­ki bi­zim əsas qey­ri-neft məh­sul­la­rı­mız xa­ric­dən gə­ti­ri­lir. Bu ba­xım­dan Mər­kə­zi Ban­kın bu ad­dı­mı at­ma­sın­da, gö­rü­nür ki, pul küt­lə­si­ni ar­tır­maq niy­yə­ti var. Am­ma ma­nat küt­lə­si­nin ar­tı­mı uçot də­rə­cə­si­nin yük­səl­dil­mə­si fo­nun­da inflya­si­ya sə­viy­yə­si­nin artma­sı­na im­kan ver­mə­yə­cək. Di­gər tə­rəf­dən, uçot də­rə­cə­si­nin ar­tı­rıl­ma­sı mil­li val­yu­ta­nı ba­ha­laş­dı­ran amil sa­yı­lır. Çün­ki bu hal banklar tə­rə­fin­dən ma­na­ta tə­lə­ba­tı azal­da­caq. İkin­ci­si, uçot də­rə­cə­si­nin qal­dı­rıl­ma­sı əma­nət ba­za­rı­na tə­sir edir. Çün­ki kre­dit­lər ba­ha­laş­dı­ğın­dan, banklar al­ter­na­tiv mən­bə­lər­dən is­ti­fa­də et­mə­yə ça­lı­şa­caq. Ona gö­rə də ma­nat əma­nət­lə­ri­nin ba­ha­laş­ma­sı tam göz­lə­ni­lən­dir. Be­lə­lik­lə, uçot də­rə­cə­si­nin artma­sın­dan son­ra ma­nat əma­nət­lə­ri­nin ço­xal­ma­sı göz­lə­nir. Ma­nat əma­nət­lə­ri­nin ço­xal­ma­sı isə mil­li val­yu­ta­da qo­ru­nan əma­nət­lər üz­rə fa­iz də­rə­cə­si­nin yu­xa­rı həd­di­ni da­ha da yük­səltmə­yi zə­ru­rə­tə çe­vi­rir­di. Ar­tıq bu səp­ki­də atı­lan ad­dım­lar ma­na­ta bö­yük tə­ləb for­ma­laş­dı­ra­caq və ona ina­mı da­ha da ar­tı­ra­caq.

Di­gər tə­rəf­dən, bankla­rın əma­nət­lə­rə gö­rə ödə­niş fa­iz­lə­ri­ni ar­tır­ma­sı da tam göz­lə­ni­lən­dir. Öl­kə­də­ki mak­ro­iq­ti­sa­di və­ziy­yət, inflya­si­ya­nın sə­viy­yə­si, ki­çik və or­ta biz­ne­sin in­ki­şa­fı­na döv­lət dəs­tə­yi­nin möv­cud­lu­ğu və baş­qa bu ki­mi şərtlər cəlb edi­lən əma­nət­lə­rə gö­rə fa­iz­lə­rin sə­viy­yə­si­nin mü­əy­yən olun­ma­sın­da əsas amil ki­mi çı­xış edir. hə­min is­ti­qa­mət­lər­də atı­lan ad­dım­lar da bankla­rın ma­na­ta gö­rə de­po­zit də­rə­cə­si­ni yük­səltmə­yə im­kan ve­rir. Ay­dın­dır ki, in­di­ki du­rum­da əma­nət­çi­lər da­ha çox gə­lir əl­də et­mək üçün yük­sək fa­iz tək­lif edən bankla­rın xid­mə­tin­dən da­ha ra­hat­lıq­la is­ti­fa­də edə bi­lə­cək. Çün­ki bu­na həm də bank sek­to­run­da tə­ləb ya­ra­nır.

Tə­ləb bö­yük ol­duq­da əma­nət­lə­rə gö­rə fa­iz də­rə­cə­lə­ri də yük­sək mü­əy­yən edi­lir. Ekspertlər he­sab edir ki, bu gün Azər­bay­can bankla­rı əma­nət­lə­rə gö­rə yük­sək fa­iz ödə­mə­yi tək­lif edir­sə, bu­nun iki əsas sə­bə­bi var. Bi­ri on­dan iba­rət­dir ki, öl­kə iq­ti­sa­diy­ya­tı özü­nün ye­ni in­ki­şaf mər­hə­lə­si­nə qə­dəm qo­yub, qey­ri-neft sek­to­ru­nun in­ki­şa­fı döv­lət sə­viy­yə­sin­də əsas pri­o­ri­te­tə çev­ri­lib. Bu fon­da banklar ya­ran­mış və­ziy­yət­də yük­sək fa­iz­lə cəlb et­dik­lə­ri əma­nət­lə­ri sə­mə­rə­li şə­kil­də yer­ləş­dir­mək­lə da­ha çox qa­zanc əl­də et­mək is­tə­yin­də­dir­lər. Di­gər sə­bəb isə banklar­da ki­fa­yət qə­dər lik­vid­li­yin ol­ma­ma­sı ilə bağ­lı­dır. Xü­su­sən də banklar əl­lə­rin­də­ki ma­na­tı dol­la­ra çe­vir­dik­lə­rin­dən, ya­ran­mış və­ziy­yət­də on­la­rın ma­na­ta tə­lə­bi ar­tır. Və­tən­daş­lar­dan da­ha çox əma­nət cəlb et­mə­yin əsas yo­lu isə müş­tə­ri­lə­rə yük­sək fa­iz tək­lif et­mək­dir. Atı­lan son ad­dım­lar da bankla­ra bu is­ti­qa­mət­də da­ha ge­niş im­kan­lar ve­rir. Ey­ni za­man­da, ya­ran­mış du­rum ma­na­tın möv­qe­lə­ri­nin sü­rət­lə güc­lən­mə­si­nə də gə­ti­rib çı­xa­rır.

Ta­hir TA­ĞI­YEV



VİDEO

SON XƏBƏRLƏR

22.07.2025 / 23:25
Azərbaycan və Türkiyə arasında Anlaşma Memorandumu imzalandı - FOTO

22.07.2025 / 22:53
Ermənilər Ağdamda qəbirlərdən protezləri belə oğurlayıblar - arxeoloq Fərhad Quliyev maraqlı faktlar açıqladı

22.07.2025 / 22:28
Media nümayəndələri Fəxri xiyaban, Zərdabinin məzarı və Zəfər parkını ziyarət ediblər

22.07.2025 / 22:10
Ceyhun Bayramov Gürcüstan Prezidentini Ermənistanla normallaşma prosesi barədə məlumatlandırdı

22.07.2025 / 21:40
ABŞ-Rusiya savaşı, hələ ki, sözdə şiddətlənir...

22.07.2025 / 21:25
Rusiyanın ittiham etdiyi 2 azərbaycanlı alimdən reaksiyalar niyə gecikdi?..

22.07.2025 / 21:12
Azərbaycanın Avropa ilə siyasi gündəmi yenidən başlayır...

22.07.2025 / 20:58
Macarıstan və Serbiya Aİ-ni parçalayır - rus "neft kartı" işləyir...

22.07.2025 / 20:45
ABŞ-İran-Ermənistan üçbucağında Zəngəzur qovğası başlanır

22.07.2025 / 20:32
Azərbaycan-Ermənistan sülhü şəraitində Cənubi Qafqaz üçün beş mühüm ssenari…

22.07.2025 / 20:18
Azərbaycan rəsmilərinin adından Rusiya ilə münasibətlərə qarşı təxribat... Məqsəd nədir?

22.07.2025 / 20:05
Paşinyan Trampın qorxusundan 2 sülh maddəsinə münasibətini dəyişdi...

22.07.2025 / 19:51
Zəngəzur dəhlizi beynəlxalq ticarətin həcmini 100 milyard dollar artıracaq

22.07.2025 / 19:43
Vardanyanın məhkəməsində zərərçəkmiş şəxslər və zərərçəkmişlərin hüquqi varisləri ifadə verdi - FOTO

22.07.2025 / 19:37
Azad rayonlarımızın bərpasında gənclərin fəal iştirakı böyük nümunədir - təbliğat boşa getməyib...

22.07.2025 / 19:32
Azərbaycan milli mətbuatının 150 illik yubileyi münasibətilə tədbir keçirilib - FOTO

22.07.2025 / 19:25
Prezident İlham Əliyev: "Bu gün Azərbaycan beynəlxalq münasibətlər sistemində öz layiqli yerini tutmuş güclü dövlətdir"

22.07.2025 / 19:24
Mətbuatın builki yubileyi əvvəlkilərdən çox fərqli oldu...

22.07.2025 / 19:20
Bir sıra media nümayəndələrinə yubiley medalı verildi

22.07.2025 / 19:19
"Bizim milli mətbuat bir əsr yarım ərzində şərəfli və mütərəqqi inkişaf yolu keçib" - Prezident

22.07.2025 / 19:15
Prezident: "Mətbuatın müstəqilliyi cəmiyyətimizin inkişafının başlıca şərtlərindən biridir"

22.07.2025 / 19:13
“AŞIQLAR QƏRBİ AZƏRBAYCANI TƏRƏNNÜM EDİR” ADLI KİTAB HAZIRLANIR

22.07.2025 / 19:12
"Azərbaycan milli mətbuatı xalqımızın ən ülvi arzularının reallaşmasına öz töhfəsini verib" - Prezident İlham Əliyev

22.07.2025 / 19:11
İrəvan Minsk qrupunun buraxılmasını Bakı ilə müzakirə edir? - Maraqlı bəyanat...

22.07.2025 / 19:07
Prezident İlham Əliyev Azərbaycanın media nümayəndələrinə müraciət ünvanladı

22.07.2025 / 18:57
Prezident Əliyev sazişlə bağlı İrəvana növbəti mühüm təklifi etdi...

22.07.2025 / 18:44
Avropa yalnız Azərbaycandan qaz alışını çoxaldıb - digər 3 mənbədən isə...

22.07.2025 / 18:30
İran nüvə müzakirələri üçün ABŞ-ı yox, 3 Avropa ölkəsini seçdi...

22.07.2025 / 18:23
Akademik Əhliman Əmiraslanov Aydın Quliyevi təbrik etdi

22.07.2025 / 18:16
Dünya mediası Əliyevin Mediaforumda çıxışına niyə həssas yanaşdı..

22.07.2025 / 18:08
DGK sədri Şahin Bağırov Aydın Quliyevi təbrik etdi

22.07.2025 / 18:01
Qərb Azərbaycanı iki qonşu ilə müharibəyə sövq edir... Şok

22.07.2025 / 17:48
Prezident İlham Əliyevin "Rusiya məhkəməyə veriləcək" bəyanatına Kremldən reaksiya ..

22.07.2025 / 17:35
Trampı Azərbaycanla bağlı xüsusi demarşa təşviq edən hadisə...

22.07.2025 / 17:30
Qismət Yunusoğlu Aydın Quliyevi təbrik etdi

22.07.2025 / 17:22
İsraildən Şara ilə bağlı şok iddia - 7 ayda 3 sui-qəsd cəhdi… Həyatını türklər xilas etdi…

22.07.2025 / 17:19
BDU-nun müəllimi “Bakı-Xəbər”in əməkdaşını təbrik etdi

22.07.2025 / 17:15
Hakan Fidandan xəbərdarlıq - Suriyanı bölməyə çalışsalar, müdaxilə edəcəyik...

22.07.2025 / 17:09
Tramp ABŞ-ı UNESCO-dan çıxarır...

22.07.2025 / 17:05
“Nar” milli mətbuatın 150 illiyini media nümayəndələri ilə qeyd edib - FOTO

22.07.2025 / 16:57
Daxili işlər nazirinin adından saxta məlumatlar yayıldı - MEDİA çağırış etdi...

22.07.2025 / 16:50
İrandan Azərbaycana külli miqdarda narkotik keçirilməsinin qarşısı alındı

22.07.2025 / 16:33
Yunus Oğuzun 65 illik yubileyi münasibəti ilə kitab nəşr olunub

22.07.2025 / 16:32
Ömrünün 16 ilini orduda keçirdi, Vətən yolunda şəhadətə ucaldı

22.07.2025 / 16:30
Mətbuat Şurası Yunus Oğuzu 65 illik yubileyi münasibətilə təbrik etdi

22.07.2025 / 16:27
BDU-nun müəllimi Qismət Yunusoğlu “Bakı-Xəbər”i təbrik etdi

22.07.2025 / 16:20
Ali təhsil sahəsində tətbiq edilən beynəlxalq ikili diplom proqramlarının sayı artırıldı - SƏRƏNCAM

22.07.2025 / 16:18
Türkiyənin Egey sahilində yerləşən Didimi ziyarət etmək üçün 5 səbəb...

22.07.2025 / 16:15
Azərbaycanda qablaşdırılan dərmanlar 5 il yerli mal hesab olunacaq

22.07.2025 / 16:10
Azərbaycanda əmlakın qeydiyyatına dair yeni prosedur müəyyənləşdi

22.07.2025 / 16:07
Çoxşaxəli istedad sahibi, dərin intellektual... Aydın Mirzəzadədən Yunus Oğuza yubiley təbriki...

22.07.2025 / 16:01
Millət vəkili jurnalistləri təbrik etdi

22.07.2025 / 15:50
Millət vəkili Cavanşir Feyziyev jurnalistləri təbrik edib

22.07.2025 / 15:48
Millət vəkili Vüqar İskəndərov Yunus Oğuzu 65 yaş münasibətilə təbrik etdi

22.07.2025 / 15:28
Ərdoğan Avropa İttifaqına çağırış etdi - Türkiyəyə ehtiyacınız var…

22.07.2025 / 15:12
Ceyhun Bayramovun Gürcüstanın XİN başçısı ilə müzakirə etdiyi məsələlər açıqlandı...

22.07.2025 / 14:53
Azərbaycanın dövlət borcu açıqlandı

22.07.2025 / 14:36
İranın Rusiyadakı keçmiş səfiri - "Kreml seçim qarşısında qalsa, İsraili seçəcək"

22.07.2025 / 14:20
İran uranın zənginləşdirilməsinin müvəqqəti dayandırıldığını açıqladı...

22.07.2025 / 13:29
"Ermənistan konstitusiyasından ərazi iddiaları çıxarılmalı, Minsk Qrupu ləğv edilməlidir" - Nazir

22.07.2025 / 13:18
Prezident İlham Əliyev onun çıxışını paylaşdığına görə Trampa təşəkkür etdi

22.07.2025 / 13:10
Москва придумала новых врагов - казахов и президента Токаева - ПРЯМАЯ ТРАНСЛЯЦИЯ

22.07.2025 / 13:08
Sabirabadda avtomobil yolunun əsaslı təmirinə 2,1 milyon manat vəsait ayrıldı - SƏRƏNCAM

22.07.2025 / 12:22
Maqnit qasırğası barədə əhaliyə XƏBƏRDARLIQ

22.07.2025 / 12:12
Hacıqabulda taxıl daşıyan TIR aşıb

22.07.2025 / 12:03
Türkiyə bu dəmir yolu layihəsinə 2,4 milyard avro cəlb edib

22.07.2025 / 11:43
BMT-dən həyəcan təbili: Quraqlıqlar qlobal fəlakətə çevrilir!

22.07.2025 / 11:38
Zəngəzur dəhlizi açıldıqdan sonra bu şirkətlərin xərcləri azalacaq

22.07.2025 / 11:22
Ceyhun Bayramovla Maka Boçorişvili arasında təkbətək görüş keçirilir

22.07.2025 / 11:12
Xırdalanda faciə - fəhlə üçüncü mərtəbədən yıxılıb öldü

22.07.2025 / 11:04
Azərbaycanlı hakim UEFA-dan təyinat alıb

22.07.2025 / 11:03
Rusiya Qafqazdan sökülməyə başladı - CANLI

22.07.2025 / 11:00
Baqrat Qalstanyan Paşinyanın nazirlərindən kompensasiya tələb edir

22.07.2025 / 10:41
Rezidenturaya qəbul imtahanının II mərhələsində iştirak üçün qeydiyyat başlayıb

22.07.2025 / 10:25
Jurnalistika şərəfli və yüksək məsuliyyət tələb edən peşədir - Hikmət Hacıyevdən PAYLAŞIM

22.07.2025 / 10:14
Uranın zənginləşdirilməsi proqramından imtina etməyəcək - Əraqçi ABŞ-a meydan oxudu

22.07.2025 / 10:10
Ceyhun Bayramov Gürcüstana səfərə gedib

22.07.2025 / 10:06
Daha 53 ailə Cəbrayıla köçürüldü

22.07.2025 / 10:04
Media nümayəndələrinin iştirakı ilə "Mədəniyyətimiz, mətbuatımız: 150 il birlikdə" adlı tədbir keçirilib

22.07.2025 / 10:03
Prezident İlham Əliyevdən Milli Mətbuat Günü münasibətilə paylaşım

22.07.2025 / 09:31
Donald Tramp Prezident İlham Əliyevin Xankəndidəki çıxışından bir hissəni paylaşıb

Azad rayonlarımızın bərpasında gənclərin fəal iştirakı böyük nümunədir - təbliğat boşa getməyib...

XƏBƏR ARXİVİ

İyul
B.eÇ.aÇC.aCŞB
301234567891011121314151617181920212223242526272829303112345678910