Britaniyanın Bakıda ilk hərbi attaşe təyinatının arxasında məsələlər var...
Elşad Həsənov: “Hərbi attaşenin olması həm İngiltərəyə lazımdır, həm də Azərbaycana”
Böyük Britaniya Azərbaycana ilk dəfə müdafiə attaşesi təyin edib. Bu barədə Böyük Britaniyanın Azərbaycandakı səfirliyinin "X" hesabında paylaşım edilib.
Qeyd edilib ki, hərbi attaşe kimi leytenant Gevin Tarbard təyin edilib. Böyük Britaniyanın Azərbaycandakı səfirliyinin yaydığı məlumata görə, bu təyinat iki ölkə arasındakı tərəfdaşlığın gücləndiyini göstərir və müdafiə və təhlükəsizlik sahəsində əməkdaşlığı daha da inkişaf etdirəcək: “Onun Azərbaycana gəlişini məmnuniyyətlə elan edirik. Bu tarixi mərhələ Böyük Britaniya-Azərbaycan tərəfdaşlığının artan gücünü əks etdirir. Müdafiə və təhlükəsizlik sahəsində əməkdaşlığımızı gücləndirəcək”.
Bu addım Azərbaycan və Böyük Britaniya arasında strateji tərəfdaşlığın dərinləşdirilməsi və təhlükəsizlik sahəsində daha sıx əməkdaşlıq qurulması baxımından mühüm əhəmiyyət daşıyır.
Bu, çox maraqlı məqamdır. Ona görə ki, müstəqillikdən üzü bəri Azərbaycan-Böyük Britaniya münasibətləri çox yüksək səviyyədə olub. İngiltərənin BP şirkəti imzalanan neft kontraktlarının operatorudur və ötən 30 ildə neft-qaz sektoruna milyardlarla sərmayə qoyub. Ancaq buna baxmayaraq, bu dövr ərzində Böyük Britaniya müdafiə attaşesi təyin etməyib. O baxımdan məhz indi Azərbaycanda hərbi attaşenin təyin edilməsi nə ilə bağlıdır? Bu, Böyük Britaniyaya lazım olduğu üçün bu addımı atır, yoxsa Azərbaycana lazım olduğu üçün?
“Dünyada yeni düzən qurulduğu üçün London ölkəmizin regionda açar rolunu oynadığını yaxşı bilir”
Sözügedən məsələni “Bakı-Xəbər”ə şərh siyasi ekspert Elşad Həsənovun fikrincə, Böyük Britaniya Azərbaycanın çox yaxın tərəfdaşı olduğu üçün, prinsipcə, indiki dövrdə bu gözlənilən idi: “Azərbaycanın ən çətin dönəmlərində Böyük Britaniya Azərbaycana dəstək olub. Söhbət ondan gedir ki, 90-cı illərin çətin dönəmlərində xarici neft şirkətləri ilə “Əsrin kontraktı”nın imzalanmasında Londonun böyük rolu olub. SSRİ dağıldığı üçün çox ağır sosial-iqtisadi vəziyyət hökm sürürdü. Üstəlik, Ermənistan Azərbaycanın 20 faiz ərazisini işğal etmişdi. Bir sözlə, çox çətin və mürəkkəb bir vəziyyət hökm sürürdü. Başda Böyük Britaniya olmaqla, bir sıra Qərb ölkələrinin neft kontraktlarını dəstəkləməsi, onlara məxsus şirkətlərin sərmayə yatırmaları həm Azərbaycanın mövqelərini gücləndirdi, həm də iqtisadi vəziyyətə müsbət təsir göstərdi. Çünki neft-qaz sektoruna yatırılan böyük sərmayələr iqtisadiyyatın yan sahələrinin də inkişafına öz müsbət təsirini göstərdi. Ulu Öndər Heydər Əliyevin uzaqgörən siyasəti nəticəsində bütün bunlar ərsəyə gəldi. “Əsrin kontraktı” bir növ sonrakı dövrdə Azərbaycanın təhlükəsizliyinə qarant oldu. Təsadüfi deyil ki, Vətən müharibəsi və ondan sonrakı dövrlərdə Fransanın təşəbbüsü ilə BMT Təhlükəsizlik Şurası çərçivəsində Azərbaycana qarşı qətnamə qəbul etməyə çalışsa da, İngiltərə buna veto qoydu. Otuz ildən sonra Böyük Britaniyanın Azərbaycana ilk dəfə müdafiə attaşesi təyin etməsi yeni geosiyasi reallıqlarla bağlıdır. Səfirlikdə çalışanların hər birinin özünün funksional vəzifəsi var. Hərbi attaşe də olduğu ölkə ilə öz ölkəsi arasında hərbi və təhlükəsizlik məsələlərini nizamlayır. Hərbi attaşenin olması həm İngiltərəyə lazımdır, həm də Azərbaycana. Dünyada yeni düzən qurulduğu üçün London ölkəmizin regionda açar rolunu oynadığını yaxşı bilir. Qarşıda ciddi geosiyasi hadisələr gözlənilir. O baxımdan hərbi attaşenin yaradılmasına qərar verilib. Bir sözlə, bu çox önəmli hadisədir”.
Vidadi ORDAHALLI
