Yaxın zamanlarda çox maraqlı bir yazıya rast gəldim. İnsan xeyirxah, təmiz, ədalətli, namuslu olmaq üçün doğulur və xoşbəxt illyuzilarla, arzularla yaşamağa başlayır. Müəy-yən zaman keçəndən sonra sən gözləmədiyin halda sınağa çəkilirsən... Çünki zaman heç kimə güzəşt etmir – nə gücə, nə pula, nə vəzifəyə, nə şöhrətə. Gec-tez hər kəsin gücünü yoxlayan bir tərəzidir o. Əsl güc – zamanın önündə əyilmədən, amma təkəbbürə uymadan dayanmağı bacarmaqdır.
Zəngin olmaq elə də çətin deyil, pul qazanmaq, ev, maşın almaq mümkündür. Amma ürəyin zəngin qalması, vicdanını itirməmək, insan kimi qalmaq bax, bu hər kəsin bacardığı iş deyil. Çünki, insanın bir qəribə xüsusiyyəti də var, özünü daima haqlı sanmaq. Elə bil ki, hər kəsin içində görünməz bir hakim taxtı var və həmin taxtdan öz məhkəməsini aparır. Sürücü piyadanı günahlandırır, piyada sürücünü. Hər kəsin öz doğrusu var, hər kəs öz hekayəsinin qəhrəmanıdı. Amma həqiqət… həqiqət bircə dənədi. Hamı ona tərəf qaçır, hamı onu özünə tərəf çəkir. “Qaçan da Allahı çağırır, qovan da…”, hər kəs öz doğrusunu sanki ilahiləşdirir. Lakin, Allah kimi, həqiqət də təkdi, bölünməzdi... həyatın bütün sınaqlarında son söz yenə də Allahındır…və O, səmimi olanın tərəfidir.
Əfsuslar olsun ki, müasir dövrümüzdə bunu anlamayanlar və ya öz xeyirləri naminə bilərəkdən anlamaq istəməyənlər çoxluq təşkil edir. Buna əyani olaraq ehtiyyatsız davranışı sayəsində özünü sel kimi axan maşınların ortasına atandan və avtomobillə vurularaq iki gün sonra ölən şəxsin Binəqədi rayon Məhkəməsində, obyektivliyi, prinsipiallığı ilə seçilən və həmişə olduğu kimi qanun çərçivəsində ədalətli hökm çıxaran hakim Aynurə xanım Sadıqovanın sədrliyi ilə 2 il 8 ay çəkən məhkəmə prosesini misal göstərə bilərəm. Hələ (e.ə. 470-399) yaşamış məşhur yunan filosofu Sokrat demişdir: “Hakimdə dörd zəruri keyfiyyət olmalıdır: o, səbr və nəzakətlə dinləməli, ağılla cavab verməli, soyuqqanlı düşünməli və qərəzə yol vermədən ədalətli qərar çıxarmalıdır”.
Biz bunun şahidi olduq. Amma, höküm oxunandan sonra ölənin arvadı, özü də orta məktəb “müəlliməsi”nin qızı ilə bərabər, yüksək mədəniyyətə və mənəviyyata malik olmalı olan valideynlərin cəmiyyətin ən əziz, ən qiymətli sərvətini – uşaqları, öz ümidini, öz gələcəyini etibar etdiyi şəxsə - müəllimlik adına, ən əsası isə Azərbaycan qadınına heç yaraş¬mayan, hörmətdən salan hərəkətlərlə, söyüşlə qışqıraraq hakimə, qarşı tərəfin hüquqlarını bu müddət ərzində cəsarətlə, fədakarcasına qoruyan Azərbaycanın cox hörmətli, böyük nüfuz sahibi vəkili Əli Hüseynov Meybulla oğluna, məhkəmə iştirakçılarına dəlicəsinə hücüm etməsinə cəmiyyət nə qədər göz yumacaq? “Haqsız qışqıranın səsini kəsmək üçün haqlının başını kəs” prinsipini rəhbər tutaraq, ölü yiyəsinin əsassız şikayətlərinin qarşısını almaq üçün əməlində heç bircinayət tərkibi olmayan sürücünü min bir yolla şərləyərək məsuliyyətə cəlb edirlər. Eyni halı mən oğlumun barəsində olan cinayət işində gördüm və istənilən şəxsə sübut da edə bilərəm. Əgər Prokuror - cinayət prosesində ittiham orqanı kimi ədalətə xidmət edən, cinayət işinin açılması vəzifəsini yerinə yetirərən şəxsdirsə, necə olur ki, Azərbaycanda ölümlə nəticələnən avtoqəzalarda istənilən halda günahkar mütləq sürücü olur və məhkəmədən onun həbs edilməsini istəyir? Bu müddət ərzində baş vermiş coxlu sayda belə hadisələri analiz edərkən, bütün hallarda, sükan arxasında oturan, gələcəyimiz sayılan, türklər demişkən “suçu olmayan cavanlar”ın gühahkar hesab edilərək cəzaevinə göndərilməsinə nə ad verək? Bu məgər ədalətsizlik deyilmi?
Bu yaxınlarda DİN-in Nəqliyyatı İntellektual İdarəetmə Mərkəzi paytaxtda yenə də piyada keçidindən kənarda baş vermiş ölüm və xəsarətlə nəticələnən bir neçə qəza hadisələrinin baş vermə görüntülərini yayıb. Elə həmin kadrlarda öz şərhlərini də veriblər: “Yəqin görəcək”! “Yəqin saxlayacaq”! “Bəlkə”lər, “Yəqin”lər doğrü təxmin olmaya bilər. Həyatı ehtimallara qurban vermək olarmı? Qanun çıxsa ki, piyada keçidindən kənar yerdə baş tutmuş qəzada sürücü günahkar deyil, heç kim belə etməyəcək! Və dərhal belə hadisələrin sayı azalacaq. Piyada səhvindən törədilən qəzalarda sürücü niyə məsuliyyət daşımalıdır? Əgər qanun sürücüləri haqlı çıxarsa, bir piyada belə qaydanı pozmaz. Bəzən piyadalar elə yerdən kecirlər ki, heyvan hevanlığı ilə elə yerdən yolu keçmir. Nəticədə piyada ölür, sürücü də olur gunahkar. Belə piyadalara qarşı sərt tədbirlər görülməzsə, bunun ardı kəsilməyəcək!
Bu məqamda “hörmətsizlik edən” qarşı tərəfin nümayəndələrinə Ulu Öndər Heydər Əliyevin kəlamını xatırlat¬maq istərdim: “Ədalətsizliklə ədaləti bərpa etmək olmaz”.
İsa Əsgərov Fizika-riyaziyyat elmləri namizədi