335 milyard dollar səmərəsiz səpələndi - USAİD sonda ABŞ-ın özünə də ziyan vurdu...
Xəyal Bəşirov: “Bu pulun bir hissəsini ayrı-ayrı dövlətlərdə cinayətkar fəaliyyətlərinə sərf edib, digər hissəsini də özləri mənimsəyiblər”
USAİD öz qeyri-şəffaf fəaliyyəti ilə yalnız dünya ölkələrinə ziyan vurmayıb, bu təşkilat həyata keçirdiyi çirkin maliyyə əməliyyatları ilə ABŞ-ın özünə daha böyük ziyan vurub. ABŞ vətəndaşlarının ödədiyi vergilər hesabına maliyyələşən USAİD bu maliyyəni ABŞ-ın xarici siyasətinin genişlənməsinə, əlaqələrinin inkişafına yox, öz məqsədlərini və ayrı-ayrı qrupların istəklərini həyata keçirməyə xərcləyib.
Məlum olur ki, 2024-cü ildə USAİD-in layihələri üçün 36 milyard dollara yaxın vəsait ayrılıb. Son 9 ildə isə ümumilikdə USAİD xətti ilə 335 milyard dollar xərclənib.
Gizlin deyil ki, USAİD ehtiyacı olan müxtəlif ölkələrdə "humanitar yardım", eyni zamanda iqtisadiyyat, təhsil, səhiyyə sahələrinə, demokratiya məsələlərinə dəstək olmaqla məşğul olmaq adı altında dünyada media və QHT-lərin qanunsuz maliyyələşdirilməsini həyata keçirib. Əsas məqsəd onların bir rıçaq kimi istifadə olunması, onlardan dövlət çevrilişi həyata keçirmək üçün alət formalaşdırılması olub ki, əslində, ayrılan pullar bu məqsədlərə yönəldilib. USAİD-in bu əməlləri haqda hər yeni məlumat insanda şok effekti yaradır ki, bu təşkilat 335 milyon dolları niyə yaxşı məqsədlər üçün istifadə etməyib. Dünyanın 100-dən artıq ölkəsində nümayəndəliyi, 10 mindən artıq əməkdaşı olan USAİD o pulları hara xərcləyib?
“Bu vəsait müxtəlif ölkələrdə rəngli inqilabların keçirilməsinə, orda xalqların iradəsinə zidd addımların atılmasına, konstitutsion rejimlərə qarşı fəaliyyətin ortaya qoyulmasına yönəldilib”
Siyasi və Hüquqi Araşdırmalar Mərkəzinin rəhbəri Xəyal Bəşirov "Bakı-Xəbər"ə şərhində bildirdi ki, USAİD-in çirkin fəaliyyəti ilə bağlı məsələ artıq dünya gündəmində yer alıb, müxtəlif ölkələrin medialarında bu barədə məlumatlar yayılır. “USAİD-in uzun illər boyu davam edən qeyri-şəffaf fəaliyyətini ifşa edən çox ciddi məlumatlar mövcuddur. Əslində, ABŞ-ın xarici siyasətində önəmli rol oynamalı olan bu təşkilatın öz nizamnaməsində nəzərdə tutulmuş fəaliyyətlə məşğul olmadığını tək bizlər deyil, dünyanın ayrı-ayrı dövlətləri də deyir, bu barədə medialar yazır. Başlıcası isə, hazırda ABŞ-a rəhbərlik edən Donald Tramp administrasiyası bildirir ki, USAİD tamam başqa fəaliyyətlərlə məşğul olub. Bu təşkilatın cinayət əməllərini Tramp özü ifşa edib. Yəni bu, kənardan səsləndirilən ittihamlar deyil, ABŞ-a rəhbərlik edən şəxslərin ittihamlarıdır”.
X.Bəşirovun sözlərinə görə, USAİD nizamnaməsində nəzərdə tutulan fəaliyyət istiqamətlərində xidmət göstərməyib, öz əsas vəzifəsini unudub başqa işlərlə məşğul olub. Qurumun nizamnaməsində nəzərdə tutulan 5 fəaliyyət istiqamətlərdən danışan X.Bəşirovun sözlərinə görə, bura yoxsulluğun, baş verən fəlakətlərdən sonra həmin hadisənin nəticələrinin aradan qaldırılmasına, sosial-iqtisadi inkişafla bağlı ayrı-ayrı dövlətlərə yardımların göstərilməsi, dəstək verilməsi, ABŞ-ın başqa dövlətlərlə münasibətlərinin inkişafına çalışmaq, qlobal problemlərin, eləcə də iqlim dəyişmələri məsələlərinin həllinə kömək etmək daxildir. O vurğuladı ki, amma USAİD bu istiqamətlərdə əməkdaşlığı genişləndirmək əvəzinə hakimiyyət çevrişlərinə maraq göstərib. “Bu istiqamətdə USAİD-in fəaliyyətlərinin hər hansı bir nəticəsini görmədik. Əksinə, büdcəsi illik 40-50, 60 milyard ABŞ dolları olan bu təşkilatın əsas fəaliyyət istiqamətləri ayrı-ayrı dövlətlərin daxili işlərinə qarışmaq oldu. USAİD müxtəlif ölkələrdə vətəndaş cəmiyyəti institutlarının təmsilçiləri, ictimai-siyasi fəallarla əlaqəyə girib o dövlətlərin daxili işlərinə qarışmağa cəhdlər etdi. Onları maliyyələşdirməklə, dövlətlərin daxilində xaotik prosesləri reallaşdırmaqla beynəlxalq hüquqa, qanuna zidd fəaliyyət ortaya qoydu.
Bir sıra dövlətlərin timsalında bu addımların şahidi olmuşuq. Əslində mən bir neçə dəfə vurğulamışam, yenə də qeyd edim ki, USAİD 1961-ci ildə ABŞ-ın ovaxtkı prezidenti Con Kennedinin təşəbbüsü ilə yaradılıb. Bu təşkilat yarandıqdan sonra onun ilk gizli əməliyyatı "Kuba baharı" adı altında Kubada çevriliş etmək cəhdi olub, bu çevrilişə nail olmasalar da, dünyanın ayrı-ayrı regionlarında dövlət çevrilişləri etmək niyyətlərindən əl çəkməyib. Ərəb ölkələrində, Ukraynada, Şərqi Avropada göstərdiyi fəaliyyət ifşa olunub. Bir sıra bölgələrdə hələ bundan sonra onun fəaliyyəti ifşa olunacaq ki, USAİD-in bu dövlətlərin daxili işlərinə qarışaraq ordakı xaosun kütləvi hal almasına gətirib çıxaran addımları olub. USAİD-in əsas fəaliyyəti belə olub. Təbii ki, Azərbaycan da onların hədəfində olub. İllər uzunu Soros Fondu və başqa qurumlar ölkəmizdə öz maraqlarını təmin etmək istəyiblər. Maraqlıdır ki, bu təşkilatlar nizamnamələrində nəzərdə tutulmuş fəaliyyətlə deyil, nizamnamələrinə zidd fəaliyyətlə məşğul olan təşkilatlardır. "Amnesty İnternational", "Human Rights Watch", "Freedom House", "Sərhədsiz Reportyorlar", Soros fondu və o fondun maliyyələşdirdiyi digər təşkilatlar bizə tanışdır. USAİD-i də Azərbaycanın daxili işlərinə qarışmağa cəhdlər etdiyi məlumdur. Bu qurum bəzi vətəndaş cəmiyyəti nümayəndələrini, QHT-ləri, media qurumlarını, ayrı-ayrı ictimai-siyasi fəalları maliyyələşdirmək yolu ilə Azərbaycanın daxili işlərinə qarışmaq, Azərbaycanda xalq ilə hakimiyyət arasında uçurum yaratmaq, bu yolla da dövlətə təsir göstərmək niyyəti ilə addımlar atırdı. Amma fəaliyyətləri ifşa olunub. Təsadüfi deyil ki, ABŞ-ın yeni prezidenti Donald Tramp administrasiyasının ən yaxın, ən aktiv və ən əsas fiqurlarından biri, ABŞ Hökumətinin Səmərəliliyinin Artırılması Departamentinin (DOGE) rəhbəri İlon Mask USAİD-i cinayətkar təşkilat adlandırdı. Donald Tramp da həmin o təşkilat haqqında çox ciddi mövqe səsləndirib, onun fəaliyyətini, rəsmi şəxslərini, ümumilikdə o təşkilatı ciddi şəkildə ittiham edən fikirlər səsləndirib.
Təbii ki, USAİD-ə ayrılmış yüz milyardlarla dollar vəsait ayrı-ayrı dövlətlərin daxilini qarışdırmağa, hakimiyyət dəyişikliyi kimi məsələlərə xərclənib. Bu vəsait müxtəlif ölkələrdə rəngli inqilabların keçirilməsinə, orda xalqların iradəsinə zidd addımların atılmasına, konstitutsion rejimlərə qarşı fəaliyyətin ortaya qoyulmasına yönəldilib. Vəsaitin böyük bir hissəsi də USAİD rəhbərliyinin cibinə xidmət edib.
Biz bunu o təşkilata rəhbərlik edən şəxslərin, sonuncu prezidenti Samanta Pauerin fəaliyyətində görə bilərik ki, bu şəxs USAİD-in fəaliyyət istiqamətinə uyğun heç bir fəaliyyət ortaya qoymayıb. Biz 5 aprel 2024-cü ildə Azərbaycanın iştirakı olmadan Ermənistanla birgə keçirilən görüşü və Ermənistana silah yardımının başlanmasını vurğulaya bilərik. USAİD-in milyardlarla dolları
müxtəlif dövlətlərə qarşı cinayətlər törədilməsinə xərclədiyi də aşkar görünür. Eyni zamanda, öz dövlətlərinin xarici siyasət kursuna qarşı da cinayət törədiblər, ayrılan pulları mənimsəyiblər. Bu pulun bir hissəsini ayrı-ayrı dövlətlərdə cinayətkar fəaliyyətlərinə sərf edib, digər hissəsini də özləri mənimsəyiblər. Bu da ondan xəbər verir ki, uzun onilliklər ərzində bu təşkilat müxtəlif dövlətlərə qarşı ABŞ-ın bəzi dairələrinin cinayətkar sifarişlərini həyata keçirmək üçün fəaliyyət göstərib”-deyə X.Bəşirov qeyd etdi.
İradə SARIYEVA
