Ukraynada xaos USAİD-in 2013-cü ildə tökdüyü pullardan sonra başladı...
Ramil Hüseynov: “USAİD-in Ukrayna ilə bağlı fəaliyyəti sona qədər araşdırılarsa, çox məsələlərin üstü açılacaq”
Məlum olduğu kimi, müstəqil siyasət yürüdən ölkələrdə qarşıdurma və xaos yaratmaqla məşğul olan ABŞ Beynəlxalq İnkişaf Agentliyi – USAİD çətin günlərini yaşayır. Donald Tramp administrasiyası təşkilata əsl kabus yaşadır. Maraqlıdır ki, USAID-in əməlləri elə yarandığı ölkədən faş edilir.
Bu arada məlum olub ki, yalnız Ukraynada medianın 90 faizi USAİD tərəfindən maliyyələşdirilib. 2024-cü ildə USAİD Ukraynadakı proqramlarına 6 milyard dollardan artıq vəsait xərcləyib. Bu həmin USAİD-dir ki, 2013-cü ilin payızında Ukraynada “Maydan” hadisələrini maliyyələşdirərək ölkədə hakimiyyət dəyişikliyi və xaos yaratdı. Nəticədə 2014-cü ilin fevralında prezident Yanukoviç ölkədən qaçdı və iğtişaşların bədəlini Ukrayna xalqı ödədi. Martda Rusiya Krımı ilhaq etdi, Luqansk və Donetskin müəyyən hissəsini separatçılar ələ keçirdilər. 2015-ci ilin martına qədər Ukrayna Donbasın müəyyən hissəsini itirdi. Bu müddət ərzində Rusiya ilə aparılan danışıqlar heç bir nəticə vermədi. 2022-ci ilin 24 fevralında başlanan müharibənin acı nəticələri də göz qabağındadır. Bir sözlə, Ukraynanın üzləşdiyi bu fəlakətli vəziyyətdə USAİD-in özünəməxsus rolu və günahı var.
“Demokratlar Partiyasının hakimiyyətdə olduğu dönəmlərdə bu qurum istədiyi kimi hərəkət edir, ölkələrin daxili...”
Sözügedən məsələni “Bakı-Xəbər”ə şərh edən “Yeni Xətt” Siyasi Tədqiqatlar Mərkəzinin rəhbəri Ramil Hüseynov hesab edir ki, USAİD-in Ukraynada fəaliyyəti bu ölkə üçün fəlakətli nəticələrə səbəb oldu: “Düzdür, heç bir halda Rusiyanın apardığı işğalçılıq müharibəsinə haqq qazandırmaq olmaz. Rusiya bütün beynəlxalq normaları pozaraq Ukraynada işğalçılıq müharibəsi aparır. Ancaq o da faktdır ki, Ukraynada birinci rəngli inqilab 2004-cü ildə baş verib. Seçkilərin nəticələrini ləğv etmək üçün ölkədə kütləvi etiraz aksiyaları təşkil olundu. Bəlli məsələ idi ki, o cür nümayişləri xarici dəstək olmadan təşkil etmək mümkün deyildi. USAİD maliyyəsinin böyük hissəsi Ukraynadakı siyasi proseslərə yönəldilirdi. Ancaq Ukraynaya yardım adı altında ayrılan vəsaitin bir hissəsi elə USAİD tərəfindən mənimsənilirdi. Əminəm ki, USAİD-in Ukrayna ilə bağlı fəaliyyəti sona qədər araşdırılarsa, çox məsələlərin üstü açılacaq. On il əvvəl bir tərəfdən oliqarxlar arasında sərvət uğrunda mübarizə, o biri tərəfdən USAİD-in də içində olduğu “Maydan” hadisələri Ukrayna üçün fəlakətli ssenarinin başlanğıcı oldu. İstəsək də, istəməsək də deməliyik ki, Viktor Yanukoviç 2010-cu il seçkilərində qalib gəlmişdi. Bir sıra reallıqları nəzərə alaraq Yanukoviç Avropa İttifaqı ilə assosiativ saziş imzalamadı. Ancaq Qərb Ukraynada hakimiyyətə qarşı etiraz aksiyalarını körüklədi. O vaxt ABŞ Dövlət Departamenti rəsmisi Viktoriya Nuland mitinq iştirakçılarına çörək paylayırdı. Bir sözlə, Demokratlar Partiyasının hakimiyyətdə olduğu dönəmlərdə USAİD istədiyi kimi hərəkət edir, ölkələrin daxili işlərinə qarışır aksiyalar təşkil edirdi. İndi nə hakimiyyətdə Demokratlar Partiyasıdır, nə də USAİD təşkilat olaraq fəaliyyət göstərir. Ancaq 3 il ərzində Ukrayna viran qalıb. Bu baxımdan hesab edirəm ki, Ukraynada baş verənlərin baiskarı həm də USAİD-dır”.
Vidadi ORDAHALLI
