Çərşənbə günü, 23 iyul 2025
     

Ermənistan Zəngəzur mövzusunda ən dəhşətli zərbəni 100 il əvvəlki Fransa mətbuatından aldı…

Image

Qərbi Zəngəzur məsələsi gündəmə gəldikdən sonra bundan ermənilər həddindən artıq narahat olublar. Bütün güclərini səfərbər edərək, bu ərazinin “tarixi erməni torpağı” olduğu iddialarını davam etdirdikləri bir vaxda ermənipərəst Fransada 101 il əvvəl nəşr olunan bir məqalənin üzə çıxarılması Ermənistana sərt bir şillə kimi dəydi.

Mətbuatda Fransanın məşhur "L'Œuvre" qəzeti 1920-ci il 15 iyul tarixli sayında Zəngəzurun erməniləşdirildiyindən yazıb. "SSRİ Zəngəzuru erməniləşdirdi" başlıqlı yazı erməni saxtakarlığının hələ 1920-ci ildə Fransanın özünə də məlum olduğunu göstərir. 1920-ci ildə Fransa mətbuatı açıq şəkildə SSRİ-nin Zəngəzuru erməniləşdirdiyini, Azərbaycan torpağını Ermənistana verdiyini yazıb.

Qeyd edək ki, mətbuatda həmin qəzetin fotosu da paylaşılıb.

  • “Bu yazı Ermənistana Azərbaycan torpaqlarını hansı məkrli yollarla ələ keçirdiyini xatırladır…”

Azərbaycan Milli Elmlər Akademiyası (AMEA) Fəlsəfə və Sosiologiya İnstitutunun aparıcı elmi işçisi, tarix üzrə fəlsəfə doktoru, siyasi şərhçi Faiq Ələkbərli “Bakı-Xəbər”ə şərhində bildirdi ki, Ermənistan indiki vaxtda Fransa mətbuatında 101 il əvvəl nəşr edilən yazı ilə vurulub. "Qərbi Zəngəzurun Azərbaycan torpağı olduğu və bu ərazinin Sovet Rusiyası tərəfindən Ermənistana verildiyi faktını 101 il əvvəlki fransız mətbuatı da təsdiqləyir. Vaxtilə fransız mətbuatında dərc edilən bu yazının üzə çıxarılması, bütövlükdə bu yazı Ermənistana Azərbaycan torpaqlarını hansı məkrli yollarla ələ keçirdiyini xatırladır. Elə bu ölkənin havadarlarına da mesaj verir ki, Azərbaycan ərazisini ermənilərə siz vermisiniz. Bu baxımdan, bizim əlimizdə kifayət qədər sübutlar var”.

F.Ələkbərlinin sözlərinə görə, Zəngəzurun bir hissəsinin necə erməniləsdirilməsi uzun müddət gizli saxlanılıb.

“Bu, bugünə qədər tam detalları ilə ortaya qoyulmayıb.

Xüsusilə də Sovetlər dönəmində bu məsələ işıqlandırılmayib, yaxud ortaya çıxarılmayıb. İnsanlar qeyri-obyektiv şəkildə məlumatlandırılıb. Azərbaycan xalqının bu məsələdə bilgisizliyindən istifadə edib, həqiqəti təhrif olunmuş formada təqdim ediblər. Çox az adamın əsl həqiqətdən məlumatı olub.

1920-ci ilin 27 aprel işğalından sonra Azərbaycan torpaqlarının parçalanması prosesi baş verdi. Əvvəlcə torpaqlarımızın bir qismində Ermənistan yaradıldı.

Sual olunur: 1920-ci ilin aprelindən noyabrına qədər digər torpaqları Sovet Rusiyası niyə işğal etmədi? O zaman 9 min kvadrat kilometrdə özünü elan etmiş Ermənistana toxunmadı?

Ermənistan yalnız 1920-ci il noyabr ayının 30-da Sovet Rusiyası tərəfindən işğal olundu. Yəni təxminən 5-6 ay müddətində Ermənistanın Azərbaycan torpaqları hesabına böyüdülməsi prosesi getdi. Azərbaycanın torpaqları hesabına Ermənistanın böyüdülməsində həm Sovet Rusiyası, həm də Qərb dövlətləri maraqlı idi. Ona görə də, həmin dönəmin iyul ayında fransız qəzetlərinin belə bir başlıqla yazı verməsi təsadüfi deyildi. Çünki məhz 1920-ci ilin iyulunda, başda Njde olmaqla, erməni terrorçuları Zəngəzurun bir hissəsini ələ keçirmişdi və birmənalı şəkildə bəyan edirdilər ki, “bu torpaqlar ancaq Ermənistana birləşdiriləcəyi təqdirdə onlar silahı yerə qoyacaq”. O zaman Fransa mətbuatında da bu məsələ diqqət mərkəzində idi, Avropada da həmçinin diqqətlə izləyirdi. Njde birmənalı şəkildə məhz Azərbaycan türklərinin yaşadıqları torpaqların, xüsusən də Zəngəzurun Ermənistana birləşdirilməsini tələb edirdi. Sovet Rusiyası da buna göz yumurdu. Ona görə deyirəm ki, məhz həmin dövrdə, 1920-ci ilin iyulunda Sovet Rusiyası 9 min kvadrat kilometrdə mövcud olan Ermənistana toxunmurdu. Onun ətrafının isə əksinə, erməni terrorçuları tərəfindən işğal olunmasına şərait yaradırdı. Faktiki olaraq, Azərbaycan SSR əli-qolu bağlı qalmışdı.

Niyə məhz 1920-ci ilin iyulunda Fransa mətbuatında bu kimi xəbərlər yayılırdı? Çünki ermeni terrorçuları Ermənistandan kənardakı yerləri - Zəngəzuru, Naxçıvanı və Qarabağın böyük bir hissəsini ələ keçirmək istəyirdilər. Əslində, plan belə idi ki, məhz 9 min kvadrat kilometrlik Ermənistani Ermənistandan kənardakı torpaqlar hesabına terrorçular böyütməlidir. Demək olar ki, bu mənfur plan qismən də olsa həyata keçirildi. Sözün açığı, məhz Zəngəzurun bir hissəsi, indiki anlamda desək Qərbi Zəngəzur Ermənistana verildi. Əvvəl ora Gorus, Qafan daxil idi, sonra 1929-cu ildə orada Mehri rayonu da yaradıldı. Yəni Zəngilan və Naxçıvan arasındaki 9 kəndin də Mehri rayonuna qatılması ilə Azərbaycanın ərazi bütövlüyü pozuldu”.

F.Ələkbərlinin sözlərinə görə, o zaman Sovet Rusiyası və Qərb dövlətlərinin məqsədi Zəngəzuru erməniləsdirmək idi.

F.Ələkbərli qeyd etdi ki, o vaxt məqsəd həm də Azərbaycanının quru torpaqları arasında bağları itirmək olub. Onun sözlərinə görə, həmin dövrdə Atatürk Naxçıvanla Türkiyə arasında ən azı Araz çayı üzərindən quru ərazidə sərhədin yaranmasına nail olmuşdu. Bu faktorun isə Sovet Rusiyasını və Qərb dövlətlərini ciddi narahat etdiyini deyən tarixçinin sözlərinə görə, onlar nə olursa olsun, çalışırdılar ki, Azərbaycanla Türkiyə arasında məhz sərhəd olmasın, olsa da ancaq Naxçıvanla məhdudlassın.

F. Ələkbərli deyir ki, Naxçıvan və Zəngilan arasındakı o torpaqların Ermənistan SSR-ə verilməsində də məqsəd o idi.

“Məqsəd Türk dünyasının quru torpaqlarda bağını qırmaq idi .

Bu işdə Fransa da, Sovet Rusiyası da maraqlı idi. Ona görə də Zəngəzurun bir hissəsi erməniləsdirildi. Sonradan da, bildiyimiz kimi, Qərbi Zəngəzurda yaşayan azərbaycanlıların da zaman-zaman öz doğma torpaqlarından uzaqlaşdırılmasına başladılar. 1988-ci ildən sonra isə bu proses tamamilə ermənilər tərəfindən həyata keçirildi. Bir sözlə, Zəngəzur məsələsi türk dünyası üçün çox önəmlidir. Yenidən bu məsələnin gündəmə gəlməsi də, Şərqi Zəngəzurla Qərbi Zəngəzurun adının paralel çəkilməsi də əslində Zəngəzur koridorunun mövcudluğunun bərpası üçün olduqca önəmlidir.

Fransa birmənalı şəkildə Ermənistana təzyiq göstərdi ki, nə olur olsun, Zəngəzur koridoru baş tutmasın. Çünki Türkiyə ilə Naxçıvan, Naxçıvanla Zəngilan arasındakı quru torpaqlarda hətta yolun açılmasını belə bir çox Avropa dövlətləri, xüsusilə də Fransa təhlükə kimi qarşılayır”.

Tarixçi bildirdi ki, 1920-ci ilin noyabr ayının 30-da Ermənistan SSR yarandıqdan 3-4 gün sonra, yəni dekabrın 3-də isə Sovet Rusiyasının təzyiqi ilə Qərbi Zəngəzur Ermənistana verildi. F.Ələkbərlinin sözlərinə görə, biz işğaldan azad etdiyimiz digər ərazilərimiz kimi, Qərbi Zəngəzuru və başqa ərazilərimizi də azad edəcəyik.

İradə SARIYEVA



VİDEO

SON XƏBƏRLƏR

22.07.2025 / 23:25
Azərbaycan və Türkiyə arasında Anlaşma Memorandumu imzalandı - FOTO

22.07.2025 / 22:53
Ermənilər Ağdamda qəbirlərdən protezləri belə oğurlayıblar - arxeoloq Fərhad Quliyev maraqlı faktlar açıqladı

22.07.2025 / 22:28
Media nümayəndələri Fəxri xiyaban, Zərdabinin məzarı və Zəfər parkını ziyarət ediblər

22.07.2025 / 22:10
Ceyhun Bayramov Gürcüstan Prezidentini Ermənistanla normallaşma prosesi barədə məlumatlandırdı

22.07.2025 / 21:49
"Yubiley medalı jurnalistikada xidməti olanlar üçün nəzərdə tutulub" - Hikmət Hacıyev

22.07.2025 / 21:40
ABŞ-Rusiya savaşı, hələ ki, sözdə şiddətlənir...

22.07.2025 / 21:25
Rusiyanın ittiham etdiyi 2 azərbaycanlı alimdən reaksiyalar niyə gecikdi?..

22.07.2025 / 21:12
Azərbaycanın Avropa ilə siyasi gündəmi yenidən başlayır...

22.07.2025 / 20:58
Macarıstan və Serbiya Aİ-ni parçalayır - rus "neft kartı" işləyir...

22.07.2025 / 20:45
ABŞ-İran-Ermənistan üçbucağında Zəngəzur qovğası başlanır

22.07.2025 / 20:32
Azərbaycan-Ermənistan sülhü şəraitində Cənubi Qafqaz üçün beş mühüm ssenari…

22.07.2025 / 20:18
Azərbaycan rəsmilərinin adından Rusiya ilə münasibətlərə qarşı təxribat... Məqsəd nədir?

22.07.2025 / 20:05
Paşinyan Trampın qorxusundan 2 sülh maddəsinə münasibətini dəyişdi...

22.07.2025 / 19:51
Zəngəzur dəhlizi beynəlxalq ticarətin həcmini 100 milyard dollar artıracaq

22.07.2025 / 19:43
Vardanyanın məhkəməsində zərərçəkmiş şəxslər və zərərçəkmişlərin hüquqi varisləri ifadə verdi - FOTO

22.07.2025 / 19:37
Azad rayonlarımızın bərpasında gənclərin fəal iştirakı böyük nümunədir - təbliğat boşa getməyib...

22.07.2025 / 19:32
Azərbaycan milli mətbuatının 150 illik yubileyi münasibətilə tədbir keçirilib - FOTO

22.07.2025 / 19:25
Prezident İlham Əliyev: "Bu gün Azərbaycan beynəlxalq münasibətlər sistemində öz layiqli yerini tutmuş güclü dövlətdir"

22.07.2025 / 19:24
Mətbuatın builki yubileyi əvvəlkilərdən çox fərqli oldu...

22.07.2025 / 19:20
Bir sıra media nümayəndələrinə yubiley medalı verildi

22.07.2025 / 19:19
"Bizim milli mətbuat bir əsr yarım ərzində şərəfli və mütərəqqi inkişaf yolu keçib" - Prezident

22.07.2025 / 19:15
Prezident: "Mətbuatın müstəqilliyi cəmiyyətimizin inkişafının başlıca şərtlərindən biridir"

22.07.2025 / 19:13
“AŞIQLAR QƏRBİ AZƏRBAYCANI TƏRƏNNÜM EDİR” ADLI KİTAB HAZIRLANIR

22.07.2025 / 19:12
"Azərbaycan milli mətbuatı xalqımızın ən ülvi arzularının reallaşmasına öz töhfəsini verib" - Prezident İlham Əliyev

22.07.2025 / 19:11
İrəvan Minsk qrupunun buraxılmasını Bakı ilə müzakirə edir? - Maraqlı bəyanat...

22.07.2025 / 19:07
Prezident İlham Əliyev Azərbaycanın media nümayəndələrinə müraciət ünvanladı

22.07.2025 / 18:57
Prezident Əliyev sazişlə bağlı İrəvana növbəti mühüm təklifi etdi...

22.07.2025 / 18:44
Avropa yalnız Azərbaycandan qaz alışını çoxaldıb - digər 3 mənbədən isə...

22.07.2025 / 18:30
İran nüvə müzakirələri üçün ABŞ-ı yox, 3 Avropa ölkəsini seçdi...

22.07.2025 / 18:23
Akademik Əhliman Əmiraslanov Aydın Quliyevi təbrik etdi

22.07.2025 / 18:16
Dünya mediası Əliyevin Mediaforumda çıxışına niyə həssas yanaşdı..

22.07.2025 / 18:08
DGK sədri Şahin Bağırov Aydın Quliyevi təbrik etdi

22.07.2025 / 18:01
Qərb Azərbaycanı iki qonşu ilə müharibəyə sövq edir... Şok

22.07.2025 / 17:48
Prezident İlham Əliyevin "Rusiya məhkəməyə veriləcək" bəyanatına Kremldən reaksiya ..

22.07.2025 / 17:35
Trampı Azərbaycanla bağlı xüsusi demarşa təşviq edən hadisə...

22.07.2025 / 17:30
Qismət Yunusoğlu Aydın Quliyevi təbrik etdi

22.07.2025 / 17:22
İsraildən Şara ilə bağlı şok iddia - 7 ayda 3 sui-qəsd cəhdi… Həyatını türklər xilas etdi…

22.07.2025 / 17:19
BDU-nun müəllimi “Bakı-Xəbər”in əməkdaşını təbrik etdi

22.07.2025 / 17:15
Hakan Fidandan xəbərdarlıq - Suriyanı bölməyə çalışsalar, müdaxilə edəcəyik...

22.07.2025 / 17:09
Tramp ABŞ-ı UNESCO-dan çıxarır...

22.07.2025 / 17:05
“Nar” milli mətbuatın 150 illiyini media nümayəndələri ilə qeyd edib - FOTO

22.07.2025 / 16:57
Daxili işlər nazirinin adından saxta məlumatlar yayıldı - MEDİA çağırış etdi...

22.07.2025 / 16:50
İrandan Azərbaycana külli miqdarda narkotik keçirilməsinin qarşısı alındı

22.07.2025 / 16:33
Yunus Oğuzun 65 illik yubileyi münasibəti ilə kitab nəşr olunub

22.07.2025 / 16:32
Ömrünün 16 ilini orduda keçirdi, Vətən yolunda şəhadətə ucaldı

22.07.2025 / 16:30
Mətbuat Şurası Yunus Oğuzu 65 illik yubileyi münasibətilə təbrik etdi

22.07.2025 / 16:27
BDU-nun müəllimi Qismət Yunusoğlu “Bakı-Xəbər”i təbrik etdi

22.07.2025 / 16:20
Ali təhsil sahəsində tətbiq edilən beynəlxalq ikili diplom proqramlarının sayı artırıldı - SƏRƏNCAM

22.07.2025 / 16:18
Türkiyənin Egey sahilində yerləşən Didimi ziyarət etmək üçün 5 səbəb...

22.07.2025 / 16:15
Azərbaycanda qablaşdırılan dərmanlar 5 il yerli mal hesab olunacaq

22.07.2025 / 16:10
Azərbaycanda əmlakın qeydiyyatına dair yeni prosedur müəyyənləşdi

22.07.2025 / 16:07
Çoxşaxəli istedad sahibi, dərin intellektual... Aydın Mirzəzadədən Yunus Oğuza yubiley təbriki...

22.07.2025 / 16:01
Millət vəkili jurnalistləri təbrik etdi

22.07.2025 / 15:50
Millət vəkili Cavanşir Feyziyev jurnalistləri təbrik edib

22.07.2025 / 15:48
Millət vəkili Vüqar İskəndərov Yunus Oğuzu 65 yaş münasibətilə təbrik etdi

22.07.2025 / 15:28
Ərdoğan Avropa İttifaqına çağırış etdi - Türkiyəyə ehtiyacınız var…

22.07.2025 / 15:12
Ceyhun Bayramovun Gürcüstanın XİN başçısı ilə müzakirə etdiyi məsələlər açıqlandı...

22.07.2025 / 14:53
Azərbaycanın dövlət borcu açıqlandı

22.07.2025 / 14:36
İranın Rusiyadakı keçmiş səfiri - "Kreml seçim qarşısında qalsa, İsraili seçəcək"

22.07.2025 / 14:20
İran uranın zənginləşdirilməsinin müvəqqəti dayandırıldığını açıqladı...

22.07.2025 / 13:29
"Ermənistan konstitusiyasından ərazi iddiaları çıxarılmalı, Minsk Qrupu ləğv edilməlidir" - Nazir

22.07.2025 / 13:18
Prezident İlham Əliyev onun çıxışını paylaşdığına görə Trampa təşəkkür etdi

22.07.2025 / 13:10
Москва придумала новых врагов - казахов и президента Токаева - ПРЯМАЯ ТРАНСЛЯЦИЯ

22.07.2025 / 13:08
Sabirabadda avtomobil yolunun əsaslı təmirinə 2,1 milyon manat vəsait ayrıldı - SƏRƏNCAM

22.07.2025 / 12:22
Maqnit qasırğası barədə əhaliyə XƏBƏRDARLIQ

22.07.2025 / 12:12
Hacıqabulda taxıl daşıyan TIR aşıb

22.07.2025 / 12:03
Türkiyə bu dəmir yolu layihəsinə 2,4 milyard avro cəlb edib

22.07.2025 / 11:43
BMT-dən həyəcan təbili: Quraqlıqlar qlobal fəlakətə çevrilir!

22.07.2025 / 11:38
Zəngəzur dəhlizi açıldıqdan sonra bu şirkətlərin xərcləri azalacaq

22.07.2025 / 11:22
Ceyhun Bayramovla Maka Boçorişvili arasında təkbətək görüş keçirilir

22.07.2025 / 11:12
Xırdalanda faciə - fəhlə üçüncü mərtəbədən yıxılıb öldü

22.07.2025 / 11:04
Azərbaycanlı hakim UEFA-dan təyinat alıb

22.07.2025 / 11:03
Rusiya Qafqazdan sökülməyə başladı - CANLI

22.07.2025 / 11:00
Baqrat Qalstanyan Paşinyanın nazirlərindən kompensasiya tələb edir

22.07.2025 / 10:41
Rezidenturaya qəbul imtahanının II mərhələsində iştirak üçün qeydiyyat başlayıb

22.07.2025 / 10:25
Jurnalistika şərəfli və yüksək məsuliyyət tələb edən peşədir - Hikmət Hacıyevdən PAYLAŞIM

22.07.2025 / 10:14
Uranın zənginləşdirilməsi proqramından imtina etməyəcək - Əraqçi ABŞ-a meydan oxudu

22.07.2025 / 10:10
Ceyhun Bayramov Gürcüstana səfərə gedib

22.07.2025 / 10:06
Daha 53 ailə Cəbrayıla köçürüldü

22.07.2025 / 10:04
Media nümayəndələrinin iştirakı ilə "Mədəniyyətimiz, mətbuatımız: 150 il birlikdə" adlı tədbir keçirilib

22.07.2025 / 10:03
Prezident İlham Əliyevdən Milli Mətbuat Günü münasibətilə paylaşım

Azad rayonlarımızın bərpasında gənclərin fəal iştirakı böyük nümunədir - təbliğat boşa getməyib...

XƏBƏR ARXİVİ

İyul
B.eÇ.aÇC.aCŞB
301234567891011121314151617181920212223242526272829303112345678910