Bazar günü, 20 iyul 2025
     

Tramp 3 ölkəni vurdu, zərbəsinin səsi bizə də gəldi...

Image

Xalid Kərimli: "Çin Amerıkaya daha çox mal ixrac etdiyinə görə Trampın qərarı onlara daha çox təsirə malikdir"

Bütün dünyanı idxal rüsumları ilə təhdid edən Tramp fevralın 1-də bir sıra ölkələrdən gələn mallara ağır rüsumlar tətbiq edilməsi ilə bağlı qərar verib.

ABŞ-yə Kanada, Meksika və Çindən gələn mallara qoyulan rüsum tarifləri fevralın 4-də qüvvəyə minməli idi. Müvafiq sərəncamı imzalayan prezident Donald Tramp bildirib ki, bu tədbir Kanada və Meksikanın öz sərhədlərindən qeyri-qanuni miqrant və narkotik axınının qarşısını ala bilməməsinə, Çinin Şimali Amerikaya narkotik maddə olan fentanil göndərməsinə cavabdır.

Tramp bununla bağlı bildirib: "Mən Meksika və Kanadadan idxala 25% tarif (Kanada enerjisinə 10%) və Çinə əlavə 10% tarif tətbiq etdim". Lakin sonra fevralın 3-də gecə saatlarında elan edildi ki, Mekska və Kanadaya tətbiq edilən rüsumların qüvvəyə minmə müddəti bir ay uzadılıb. Çin isə Trampın bu qərarına cavab olaraq Amerika mallarına 15% idxal rüsumu tətbiq edib.

Trampın Kanada, Meksika və Çinə qarşı iqtisadi müharibəsi dünyaya, o cümlədən də Azərbaycana nələr vəd edir?

Baki-xeber.com saytının süalını cavablandıran iqtisadçi ekspert Xalid Kərimli bildirib ki, Amerika prezidenti Donald Tramp tariflərin artırılmasından daha çox danışıqlarda təzyiq aləti kimi istifadə edir: "Hələ Meksika və Kanadaya yeni tarif tətbiq etməyib, onu bir aylıq təxirə salıb. Ehtimal ki, Tramp bu ölkələrlə razılaşacaq və yeni tariflər qüvvəyə minməyəcək. Çin mallarına 10% rüsum tətbiq edildi, Pekin isə 15%-lik rüsumla Trampa cavab verdi. Bu hekayəni biz Trampın birinci dönəmində də görmüşdük. O vaxt da Cin mallarına 25% rüsum tətbiq edilmişdi, Çin də adekvat reaksiya nümayiş etdirmişdi. Lakin məsələ burasındadır ki, Çin Amerıkaya daha çox mal ixrac etdiyinə görə Trampın qərarı daha çox təsirə malikdir. Həm Meksikadan, həm Kanadadan, həm də Çindən Amerika daha çox məhsul idxal edir, nəinki bu ölkələrə ixrac edir. Tramp da deyir ki, bu bizim zəif cəhətimizdir, biz daxili istehsali durçəltməliyik.

Bu qarşılıqlı tarif müharibələri dünya ticarət dövriyyəsini bütün hallarda zəiflədəcək. Bu baxımdan o, öz növbəsində, iqtisadi artımın zəifləməsinə təsir göstərə bilər. Bu, qiymətlərin artmasına, inflyasiyanın sürətlənməsini və alıcılıq qabiliyyətinin zəifləməsinə gətirib çıxara bilər. Çunki tarif bütün hallarda malın maya dəyərini artırır. Amma nəzərə almaq lazımdır ki, bütün bunlar mülahizələrdir. Çunki sadaladığımız məsələlərə təsir edən yalnız tarif faktoru deyil. Məsələn, Tramp idxala yüksək tarif tətbiq etməklə yanaşı, Amerıka iqtisadiyyatını inkişaf etdirmək üçün də tədbirlər görəcəyini vəd edir. Məsələn, o, vergiləri aşağı salmaq fikrindədir ki, bu da iqtisadi artımı stimullaşdıran amildir. Yəni idxal mallarının rüsumunu artırır, amma yerli sahibkarın vergi yükünü azaldır. Belə olan halda yerli mallar daha ucuz başa gələcək və ucuz da satılacaq. Bu amilin hansının dominant olacağını isə zaman göstərəcək. Tramp deyir ki, dünya mənim üçün o qədər də əhəmiyyət kəsb etmir, mənim üçün prioritet Amerıka və amerikalılardır. Tramp düşünür ki, xarici mallar bahalaşacaq və bu da yerli istehsalın inkişafına şərait yaranacaq.

İndi biz tək tarifin təsirini götursək, bu, dünya ticarət dövriyyəsini azaldan, qiymətləri bahalaşdıran, inflyasiyanı artıran, iqtisadi artımı azaldan faktordur. Amma Trampın vergiləri azaltması və enerji qiymətlərini ucuzlaşdırması yerli istehsali stimullaşdıran, qiymətləri ucuzlaşdıran, inflyasiyanı zəiflədən və iqtisadi artımı stimullaşdıran amildir. Burada hansı amilin öndə olacağı əhəmiyyətlidir.

Əks istiqamətlərdə yer alan dünya ticarət dövriyyəsinin azalması və enerji qiymətlərinin ucuzlaşması Azərbaycana mənfi təsiri edəcək. Çünki ticarət dövriyyəsinin azalması da, enerji qiymətlərinin ucuzlaşması da enerji daşıyıcıları satan ölkələrin, o cümlədən də Azərbaycanın gəlirlərini aşağı salır. Ona görə ki, iqtisadiyyatımız hələ də neftdən daha çox asılıdır. Yaxın on ildə də vəziyyətin dəyişəcəyinə ümid yoxdur. Yəni Azərbaycana hazırda neft qiymətlərini aşağı salan siyasətlər fayda vermir".

Dəniz NƏSİRLİ



VİDEO

SON XƏBƏRLƏR

19.07.2025 / 21:37
Prezident: "Azərbaycan ilə Ermənistan arasında etimadın zəmanəti beynəlxalq hüquq normaları olmalıdır"

19.07.2025 / 21:28
"Qarabağ və Şərqi Zəngəzur artıq cənnətin kiçik bir parçasıdır" - Prezident

19.07.2025 / 21:16
Azərbaycan Prezidenti: "Fransa ilə Yeni Kaledoniya arasında baş verən hadisə tarixi presedentdir"

19.07.2025 / 21:15
Azərbaycan Rusiyanı beynəlxalq məhkəməyə verəcək...

19.07.2025 / 21:11
"Azərbaycan ilə Çinin ticarət həcminin artırılmasına dair böyük planları var" - Prezident

19.07.2025 / 21:01
Prezident İlham Əliyev: "Azərbaycan mediasının inkişafı məni çox sevindirir"

19.07.2025 / 20:57
"Biz xarici investorları enerji sektoruna cəlb edirik" - Prezident

19.07.2025 / 20:50
Prezident: "Mən süni intellektdən istifadə etmirəm"

19.07.2025 / 20:39
Prezident İlham Əliyev: "İqlim dəyişmələrinə qarşı mübarizədə Afrika dövlətlərini dəstəkləyirik"

19.07.2025 / 20:32
"Azərbaycan və Ermənistana razılığa gəlməkdə kömək etmək səylərinə görə Prezident Trampa minnətdarıq" - Prezident

19.07.2025 / 20:28
Azərbaycan Prezidenti qəzaya uğrayan AZAL təyyarəsi ilə bağlı sualı cavablandırıb

19.07.2025 / 20:17
Prezident Rusiya ilə Avropa İttifaqı arasında yaranmış təbii qaz böhranına münasibət bildirdi

19.07.2025 / 20:10
Prezident İlham Əliyev Şuşa Forumunda öz siyasətinin təməl prinsiplərini sadaladı

19.07.2025 / 19:59
"Cənubi Qafqaz sabit məkan olacaq" - Prezident İlham Əliyev

19.07.2025 / 19:56
Prezident Ermənistanla sülh müqaviləsinin hansı halda imzalana biləcəyini açıqladı

19.07.2025 / 19:49
Prezident İlham Əliyev III Şuşa Qlobal Media Forumunda iştirak edib - FOTO

19.07.2025 / 19:41
"Bizi tənqid edənlərin xarici borcu ÜDM-in 100 faizi qədərdir və ondan da artıqdır" - Prezident

19.07.2025 / 19:23
"Biz indi beynəlxalq səhnədə daha fəalıq" - Prezident

19.07.2025 / 19:15
Prezident: "İstəyirik ki, İqtisadi Əməkdaşlıq Təşkilatı daha güclü, daha effektiv olsun"

19.07.2025 / 19:12
"Bizim Qələbəmiz göstərir ki, ədalət var, sadəcə, ona nail olmaq lazımdır" - Prezident

19.07.2025 / 19:10
Bakı ilə İrəvanın arasında Paris özünü bu dəfə belə pərdələyir - "göz yaşları"...

19.07.2025 / 19:03
Azərbaycan Prezidenti: "ABŞ-la güclü tərəfdaşlıq münasibətlərinin dəstəkləndiyini görürük"

19.07.2025 / 18:40
"Bu gün Cənub Qaz Dəhlizi maksimal həcmdə fəaliyyət göstərir" - Prezident

19.07.2025 / 18:35
Ərdoğan Trampın “50 gün” hədəsindən Putini xilas etmək istəyir...

19.07.2025 / 18:28
Prezident İlham Əliyev: "Bizim etibarlı tərəfdaş imicimiz var"

19.07.2025 / 18:20
"Ermənistan Zəngəzur dəhlizi ilə bağlı prosesi bundan sonra da bloklasa, onun tranzit ölkəyə çevrilmək şansı sıfra yaxınlaşır" - Prezident

19.07.2025 / 18:06
AB Azərbaycan qazına möhtac... Rəsmi Brüssel isə bizə pislikdən əl çəkmir…

19.07.2025 / 18:01
Prezident: "Zəngəzur dəhlizinin potensialı ilkin mərhələdə 15 milyon ton yük səviyyəsində qiymətləndirilir"

19.07.2025 / 17:38
Azərbaycanın MDB İqtisadi Şura iclasından imtinasının ardınca maraqlı bəyanat səsləndi...

19.07.2025 / 17:36
"Azərbaycan ekoloji baxımdan çox düzgün mövqe seçmiş ölkədir" - Prezident

19.07.2025 / 17:24
Prezident İlham Əliyev: "Şuşa Media Forumu artıq ənənəvi xarakter alıb"

19.07.2025 / 17:09
Mahmud Kaşqari Fondunun layihəsi əsasında çap olunan kitabların təqdimatı keçirilib - FOTO

19.07.2025 / 16:52
Yunus peyğəmbərdən sonra üçüncü Yunus... Yunus Oğuz - 65

19.07.2025 / 16:37
Bu gün 3-cü Şuşa Qlobal Media Forumu işə başlayır

19.07.2025 / 16:10
"Dünya liderləri Prezident İlham Əliyevdən çox şeyləri öyrənə bilər" - Rusiyalı politoloq

19.07.2025 / 15:33
Ermənilər Ağdamda qəbirlərdən protezləri də oğurlayıblar...

19.07.2025 / 14:16
Azərbaycan-Pakistan mövcud strateji tərəfdaşlıq münasibətləri müzakirə edilib

19.07.2025 / 12:18
Milli Məclisdən Belçika parlamentinə sərt cavab - regionda yeni gərginlik ocağı yaratmağa çalışırlar...

19.07.2025 / 11:45
Prezident İnzibati Xətalar Məcəlləsində dəyişiklik edilməsi haqqında qanunu təsdiqlədi

19.07.2025 / 11:33
Azərbaycanda geodeziya, qravimetriya, topoqrafiya, kartoqrafiya və kadastr işlərində yeni koordinat sistemi tətbiq ediləcək - SƏRƏNCAM

19.07.2025 / 10:12
ŞOK - Özbəkistanda İŞİD-ə məxsus terror qruplaşması aşkar edildi!

19.07.2025 / 10:08
İrəvanda keçmiş deputat hakimiyyətin devrilməsinə çağırışa görə həbs edilib

19.07.2025 / 10:01
"Napoli" Vikter Osimhen üçün "Qalatasaray"a "HƏ" dedi

19.07.2025 / 09:53
Milli Məclis Belçika Nümayəndələr Palatasının qətnaməsinə kəskin etirazını bildirib

19.07.2025 / 09:27
Müəllimlər kimi həkimlər də "yazı-pozu" ilə hədsiz yükləniblər...

19.07.2025 / 08:42
Ət 1 manat da bahalaşdı....

18.07.2025 / 23:20
Bakı Kitab Mərkəzində “Tanımadığımız Konfutsi” adlı gecə keçirildi - FOTO

18.07.2025 / 22:32
İctimai Birlik sədri Aydın Quliyevi yubileyi münasibətilə təbrik etdi

18.07.2025 / 22:18
“65 illik yubileyiniz mübarək olsun, ustad!” - Missiya TV-nin baş redaktorundan Aydın Quliyevə təbrik...

18.07.2025 / 21:51
Prezident İlham Əliyev İraq Prezidentinə başsağlığı verdi

18.07.2025 / 21:50
Ermənistan silahlı qüvvələrinin qalıqları və qeyri-qanuni erməni silahlı dəstələrinin törətdiyi təxribatlar nəticəsində zərər çəkmiş şəxslər məhkəmədə ifadə verdi - FOTO

18.07.2025 / 21:35
Ermənistanı elə Avropanın özü vurmağa hazırlaşır - Makron nə ilə fərqlənir?..

18.07.2025 / 21:23
65 İLLİK ÖMÜR YOLUNA DƏYƏR VERƏN İNSANA! - Milli İstiqlalçıların Aydın Quliyevə yubiley təbriki...

18.07.2025 / 21:20
31 tona yaxın qızıl almışıq - yığım, ya emal üçün?

18.07.2025 / 21:06
İmamoğlunun həbsindən sonra Türkiyənin iç siyasətində mümkün təmayüllər - sabitlik qalacaqmı?..

18.07.2025 / 20:53
Bakıdan Parisə sərt sillə - dünya mediası Azərbaycanın möhtəşəm uğuruna heyrandır...

18.07.2025 / 20:39
Avropa İttifaqı yeni SSRİ olmaq istəyir - Cənubi Qafqazda ilk olaraq Gürcüstanı əzəcək...

18.07.2025 / 20:26
Qonşularla müqayisədə iki rəqəm bizi geridə qoyur...

18.07.2025 / 20:14
Çin-Hindistan-Rusiya ittifaqı? - XİN-in yeni strategiyasında ən ağır maneə...

18.07.2025 / 20:00
Azərbaycanın çay ixracı azalır... Niyə?

18.07.2025 / 19:47
Azərbaycanın zəngin elmi və mədəni irsinin özünəxas ikili mahiyyəti...

18.07.2025 / 19:35
"Erməni kilsəsi İŞİD-dir, molla rejimi ilə bir addımlayır" - təhqirin biri "1 qəpik"…

18.07.2025 / 19:26
Dünya Azərbaycanlılarının Mədəniyyət Mərkəzi Aydın Quliyevi təbrik etdi

18.07.2025 / 19:22
Suriyada Türkiyə-İsrail müharibəsi hər an başlaya bilər...

18.07.2025 / 19:09
Akademik Əhliman Əmiraslanov Aydın Quliyevi yubileyi münasibətilə təbrik etdi

18.07.2025 / 19:04
Müəllimlər müəllimi Sabir Qurbanov - FOTO

18.07.2025 / 19:04
BMT-nin İqtisadi və Sosial şurasına üzvlüklə bağlı təlimlər keçirilir

18.07.2025 / 18:50
İsrailin Suriyanı vurması Azərbaycanın siyasətinə bəzi çətinliklər yaradır...

18.07.2025 / 18:46
Bakıda Türkiyə-Azərbaycan Qardaşlıq Forumu keçirildi

18.07.2025 / 18:31
Azərbaycan Türkmənistanın Transxəzər problemini həll edəcək...

18.07.2025 / 18:17
Dünyanın yaradıcı insanlarının bir qrupu “Azərbaycan” Nəşriyyatına toplaşdı - 150 illik işığın əhatəsi... - FOTO

18.07.2025 / 18:03
Ay Paşinyan, Şanxay təşkilatı hara, Avropa Birliyi hara?..

18.07.2025 / 17:49
İrəvanda “Arsax deyən son dilləri də kəsirlər”...

18.07.2025 / 17:36
İrəvan Moskvanı konyakla məst edə bilmədi, ancaq Kreml İrəvanı konyakla vurdu...

18.07.2025 / 17:23
Prezident İlham Əliyev Təzəbinə və Xanyurdu sakinlərinə - Biz burada əbədi yaşayacağıq, daha heç kim bizi bu yerlərdən çıxara bilməz

18.07.2025 / 17:05
"Suriyada sülhün, təhlükəsizliyin və sabitliyin bərqərar olunması mütləq dərəcədə vacibdir" - Azərbaycan XİN

18.07.2025 / 16:51
Xadimələrə maşınını yudurdan məktəb direktoru işdən çıxarıldı

18.07.2025 / 16:36
Polis Maştağada əməliyyat keçirdi - 881 kq çətənə kolu yetişdirilən istixana aşkarlandı...

18.07.2025 / 15:55
Bakıda 12 min manatlıq oğurluq edən və avtomobil qaçıran şəxslər saxlandı

18.07.2025 / 15:43
Valideyn himayəsindən məhrum uşaqlar üçün yaradıcı və psixoloji inkişaf layihəsi

18.07.2025 / 15:40
Prezident Xocalının Xanyurdu kəndində olub, kəndə köçən bir qrup sakinlə görüşüb - FOTO/YENİLƏNDİ

Azərbaycanın zəngin elmi və mədəni irsinin özünəxas ikili mahiyyəti...

XƏBƏR ARXİVİ

İyul
B.eÇ.aÇC.aCŞB
301234567891011121314151617181920212223242526272829303112345678910