çərşənbə axşamı günü, 08 iyul 2025
     

Tramp 3 ölkəni vurdu, zərbəsinin səsi bizə də gəldi...

Image

Xalid Kərimli: "Çin Amerıkaya daha çox mal ixrac etdiyinə görə Trampın qərarı onlara daha çox təsirə malikdir"

Bütün dünyanı idxal rüsumları ilə təhdid edən Tramp fevralın 1-də bir sıra ölkələrdən gələn mallara ağır rüsumlar tətbiq edilməsi ilə bağlı qərar verib.

ABŞ-yə Kanada, Meksika və Çindən gələn mallara qoyulan rüsum tarifləri fevralın 4-də qüvvəyə minməli idi. Müvafiq sərəncamı imzalayan prezident Donald Tramp bildirib ki, bu tədbir Kanada və Meksikanın öz sərhədlərindən qeyri-qanuni miqrant və narkotik axınının qarşısını ala bilməməsinə, Çinin Şimali Amerikaya narkotik maddə olan fentanil göndərməsinə cavabdır.

Tramp bununla bağlı bildirib: "Mən Meksika və Kanadadan idxala 25% tarif (Kanada enerjisinə 10%) və Çinə əlavə 10% tarif tətbiq etdim". Lakin sonra fevralın 3-də gecə saatlarında elan edildi ki, Mekska və Kanadaya tətbiq edilən rüsumların qüvvəyə minmə müddəti bir ay uzadılıb. Çin isə Trampın bu qərarına cavab olaraq Amerika mallarına 15% idxal rüsumu tətbiq edib.

Trampın Kanada, Meksika və Çinə qarşı iqtisadi müharibəsi dünyaya, o cümlədən də Azərbaycana nələr vəd edir?

Baki-xeber.com saytının süalını cavablandıran iqtisadçi ekspert Xalid Kərimli bildirib ki, Amerika prezidenti Donald Tramp tariflərin artırılmasından daha çox danışıqlarda təzyiq aləti kimi istifadə edir: "Hələ Meksika və Kanadaya yeni tarif tətbiq etməyib, onu bir aylıq təxirə salıb. Ehtimal ki, Tramp bu ölkələrlə razılaşacaq və yeni tariflər qüvvəyə minməyəcək. Çin mallarına 10% rüsum tətbiq edildi, Pekin isə 15%-lik rüsumla Trampa cavab verdi. Bu hekayəni biz Trampın birinci dönəmində də görmüşdük. O vaxt da Cin mallarına 25% rüsum tətbiq edilmişdi, Çin də adekvat reaksiya nümayiş etdirmişdi. Lakin məsələ burasındadır ki, Çin Amerıkaya daha çox mal ixrac etdiyinə görə Trampın qərarı daha çox təsirə malikdir. Həm Meksikadan, həm Kanadadan, həm də Çindən Amerika daha çox məhsul idxal edir, nəinki bu ölkələrə ixrac edir. Tramp da deyir ki, bu bizim zəif cəhətimizdir, biz daxili istehsali durçəltməliyik.

Bu qarşılıqlı tarif müharibələri dünya ticarət dövriyyəsini bütün hallarda zəiflədəcək. Bu baxımdan o, öz növbəsində, iqtisadi artımın zəifləməsinə təsir göstərə bilər. Bu, qiymətlərin artmasına, inflyasiyanın sürətlənməsini və alıcılıq qabiliyyətinin zəifləməsinə gətirib çıxara bilər. Çunki tarif bütün hallarda malın maya dəyərini artırır. Amma nəzərə almaq lazımdır ki, bütün bunlar mülahizələrdir. Çunki sadaladığımız məsələlərə təsir edən yalnız tarif faktoru deyil. Məsələn, Tramp idxala yüksək tarif tətbiq etməklə yanaşı, Amerıka iqtisadiyyatını inkişaf etdirmək üçün də tədbirlər görəcəyini vəd edir. Məsələn, o, vergiləri aşağı salmaq fikrindədir ki, bu da iqtisadi artımı stimullaşdıran amildir. Yəni idxal mallarının rüsumunu artırır, amma yerli sahibkarın vergi yükünü azaldır. Belə olan halda yerli mallar daha ucuz başa gələcək və ucuz da satılacaq. Bu amilin hansının dominant olacağını isə zaman göstərəcək. Tramp deyir ki, dünya mənim üçün o qədər də əhəmiyyət kəsb etmir, mənim üçün prioritet Amerıka və amerikalılardır. Tramp düşünür ki, xarici mallar bahalaşacaq və bu da yerli istehsalın inkişafına şərait yaranacaq.

İndi biz tək tarifin təsirini götursək, bu, dünya ticarət dövriyyəsini azaldan, qiymətləri bahalaşdıran, inflyasiyanı artıran, iqtisadi artımı azaldan faktordur. Amma Trampın vergiləri azaltması və enerji qiymətlərini ucuzlaşdırması yerli istehsali stimullaşdıran, qiymətləri ucuzlaşdıran, inflyasiyanı zəiflədən və iqtisadi artımı stimullaşdıran amildir. Burada hansı amilin öndə olacağı əhəmiyyətlidir.

Əks istiqamətlərdə yer alan dünya ticarət dövriyyəsinin azalması və enerji qiymətlərinin ucuzlaşması Azərbaycana mənfi təsiri edəcək. Çünki ticarət dövriyyəsinin azalması da, enerji qiymətlərinin ucuzlaşması da enerji daşıyıcıları satan ölkələrin, o cümlədən də Azərbaycanın gəlirlərini aşağı salır. Ona görə ki, iqtisadiyyatımız hələ də neftdən daha çox asılıdır. Yaxın on ildə də vəziyyətin dəyişəcəyinə ümid yoxdur. Yəni Azərbaycana hazırda neft qiymətlərini aşağı salan siyasətlər fayda vermir".

Dəniz NƏSİRLİ




DİGƏR XƏBƏRLƏR

VİDEO

Dünyada xaos böyüyür, Azərbaycana təhlükə də artır... - VİDEO

Tramp İranla müharibədən niyə qorxur... - VİDEO

Aydın Quliyev Putinin köməkçisinin cavabını sərrast verdi... - VİDEO

"Nəticə budur - faktlar bir-bir artır..." - Aydın Quliyev yazır

Rusiyada Azərbaycan diaspor rəhbərlərinin “ovuna çıxıblar”... Faktlar çoxalır...

ECO-nun Xankəndi sammiti - regional əməkdaşlıqda yenilik üçün yeni şərtlər var...

SON XƏBƏRLƏR

08.07.2025 / 21:15
Fransızlar Makronu vaxtından qabaq yola salmağa hazırlaşır...

08.07.2025 / 20:59
Ermənistan öz ərazisini hansı dövlətlərin sui-istifadəsinə verə bilər?..

08.07.2025 / 20:44
Ukrayna kəşfiyyatı Ermənistanı çətinə saldı - ölkə özünü Azərbaycanın qarşısında təmizə çıxarmağa çalışır...

08.07.2025 / 20:30
ABŞ Zəngəzur dəhlizini nəzarətə götürür - Rusiya ilə geosiyasi mübarizənin nəticəsi...

08.07.2025 / 20:15
Trampın cavab məktubu Gürcüstanla gərginliyi artırdı - Azərbaycana ehtiyac daha da artdı...

08.07.2025 / 20:01
Paşinyan kilsəyə özü rəhbərlik edəcək, iddia açıq deyildi - katolikos əks blok yaradır...

08.07.2025 / 19:46
Rusiya Azərbaycana sanksiyalar hazırlayır? - Aranı gərginləşdirmək istəyənlərin yeni cəhdləri...

08.07.2025 / 19:32
“İsrailin növbəti hədəfi Türkiyə” - ABŞ-dan mesajın ünvanı...

08.07.2025 / 19:17
Xankəndinin tarixində ilk hadisə - heç sovet dövründə də bu yox idi...

08.07.2025 / 19:03
BRICS Rusiyanın tərəfində Ukrayna müharibəsinə rəsmən qoşuldu...

08.07.2025 / 18:48
Belə müsabiqələr uşaq və gənclərə təsir edir...

08.07.2025 / 18:35
Şəmkir, Göygöl və Gəncədə abadlıq nümunəsi: Regionların siması yenilənir

08.07.2025 / 18:23
3 bank Maliyyə Nazirliyinin 500 milyon manatını 7,5 faiz əlavəsilə necə qaytaracaq?..

08.07.2025 / 18:10
Azərbaycan kişilərində psixi pozğunluq qadınlardan 3 dəfə çoxdur...

08.07.2025 / 17:57
Erməni iranşünaş Pezeşkiana şər atdı - İran susdu...

08.07.2025 / 17:44
Manat kreditləri niyə bu qədər bahalaşır?..

08.07.2025 / 17:34
CHP liderinin toxunulmazlığı ləğv edilə bilər - Türkiyə parlamentinə vəsatət təqdim edildi...

08.07.2025 / 17:15
Qonşu ölkələrdən İrana hücumda istifadə olunmayıb – Pezeşkian İranın Ermənistandakı səfirinin yalanını ifşa etdi

08.07.2025 / 16:56
Azərbaycan və İordaniya arasında fəlakət və böhranların idarə edilməsi sahəsində əməkdaşlıq haqqında Saziş təsdiqləndi

08.07.2025 / 16:56
İldırım Vəliyevə III dərəcəli dövlət ədliyyə müşaviri ali xüsusi rütbəsi verildi

08.07.2025 / 16:54
Diplomatik xidmət orqanlarının bir qrup əməkdaşına diplomatik rütbələr verildi

08.07.2025 / 16:53
Prezident İlham Əliyev Trampa başsağlığı verdi

08.07.2025 / 16:51
Türkiyənin Antalyada tarixi sualtı kəşfi - eramızdan əvvəl Yunan-Helenistik dövrünün sonları və...

08.07.2025 / 16:26
Tramp Ukrayna siyasətini dəyişir - ABŞ Kiyevə daha çox silah verəcək…

08.07.2025 / 16:07
Xəzər polisi əməliyyat keçirdi - qadın narkotacirin evindən 10 kq narkotik çıxdı...

08.07.2025 / 15:43
“Medianın inkişafında Ümummilli Lider Heydər Əliyevin rolu” mövzusunda konfrans keçirilib - FOTO/YENİLƏNDİ

08.07.2025 / 15:31
Yol polisi motosiklet sürücülərinin qayda pozuntularına qarşı nəzarəti gücləndirdi

08.07.2025 / 15:30
Ekranda nə var, cəmiyyətdə də o var

08.07.2025 / 15:16
"İrandan nüvə müzakirələrinə qayıtmağı tələb etməyin heç bir mənası yoxdur" – İranlı parlamentaridən ABŞ-a mesaj...

08.07.2025 / 15:03
Mixail Qusman Prezident İlham Əliyevin medianın inkişafındakı rolu ilə bağlı konfransın keçirilməsini təklif etdi

08.07.2025 / 14:22
Xarici media filiallarının Media Reyestrinə daxil edilməsi prosedurları sadələşdirilir

08.07.2025 / 14:08
"Yolumuz Qarabağa” portalından əldə olunan icazənin müddəti 5 günədək artırıldı

08.07.2025 / 13:55
Xaricdən ofis və mənzillərdə videomüşahidə kameralarına müdaxilənin qarşısı alındı - DTX-dən növbəti əməliyyat...

08.07.2025 / 13:23
"Ümummilli Lider Heydər Əliyevin mediaya münasibəti bir nümunədir" - Natiq Məmmədli

08.07.2025 / 13:12
С. Маркедонов, вместо сказок, научитесь смотреть на Россию со стороны! - ПРЯМАЯ ТРАНСЛЯЦИЯ

08.07.2025 / 12:58
Cəbrayılda narkotik əməliyyatı - İki kiloqam marixuana və tiryək aşkarlandı

08.07.2025 / 12:46
Qanuna dəyişiklik edildi - polis əməkdaşlarının sosial müdafiəsi gücləndirilir

08.07.2025 / 12:34
"Azərbaycanda demokratik mətbuatın sürətli inkişafının təmin edilməsi Ümummilli Liderin adı ilə birbaşa bağlıdır" - Əhməd İsmayılov

08.07.2025 / 12:18
"Yaranmış vəziyyətdən siyasi xal qazanmağa çalışanlar var" - rusiyalı deputat

08.07.2025 / 12:11
"Azərbaycanın lider mövqeyinin güclənməsi medianın gündəmini də zənginləşdirir"

08.07.2025 / 12:05
ABŞ-da təyyarə qəzası olub - 4 nəfər həlak olub

08.07.2025 / 12:00
Dağıstanda 100-dən çox şəxs sudan zəhərlənib

08.07.2025 / 11:40
Tanınmış iş adamının oğlu faciəvi şəkildə ölüb

08.07.2025 / 11:21
Türkiyədən Fransaya ETİRAZ - ölkədaxili hüququmuza hörmətlə yanaş"

08.07.2025 / 11:15
Milli Məclis iclas keçirir - 15 məsələ müzakirə olunur

08.07.2025 / 11:05
Zəngilanda 1 tona yaxın çətənə bitkisi məhv edilib - polis açıqlama yaydı

08.07.2025 / 11:04
Rusiya Azərbaycandan qisas almağa hazırlaşır. Amma nəyin? - CANLI

08.07.2025 / 11:02
Bu axşam “Çelsi” - “Fluminense” görüşü olacaq

08.07.2025 / 10:30
Dünya bazarında qızıl və gümüş bahalaşıb

08.07.2025 / 10:22
Vaqif Poeziya Günləri yenidən poeziya sevərləri bir araya gətirir!

08.07.2025 / 10:17
Kəlbəcərdə “UAZ” aşıb, iki nəfər xəsarət alıb

08.07.2025 / 10:12
Tramp Nobel Sülh Mükafatına namizəd oldu

08.07.2025 / 10:10
Dəmiryolçular İtaliyada tətilə başlayıb

08.07.2025 / 10:04
Biləsuvar sakininin maşınından 2 kiloqram narkotika tapıldı

08.07.2025 / 10:01
"Kilsəni əxlaqsızlardan şəsxən özüm azad edəcəm" - Paşinyandan səs-küylü açıqlama

08.07.2025 / 09:35
Pentaqon təsdiqlədi - Ukraynaya əlavə müdafiə silahları göndəriləcək

08.07.2025 / 09:25
Lənkəranda sürücü yol qəzasında ölüb

08.07.2025 / 09:20
"Mərkəzi Avropa ölkələri bizim etibarlı tərəfdaşlarımızdır" - Hikmət Hacıyev

08.07.2025 / 09:20
Rusiyada işdən çıxarıldıqdan saatlar sonra meyiti tapılan nazirin ölümü ilə bağlı müəmmalar artır...

08.07.2025 / 09:12
Texasdakı daşqın qurbanlarının sayı 100 nəfəri ötüb

08.07.2025 / 09:06
Məşhur qapıçı daha 2 il "Barselona"da

08.07.2025 / 09:00
Tramp 14 ölkəni hədələdi - avqustun 1-dən ticarət tarifləri artırılır...

08.07.2025 / 08:56
ADY qatarları yay qrafikinə keçir- açıqlandı

08.07.2025 / 08:37
Bəzi məktəblərdə attestat qiymətləri üstündə alver qızışır...

07.07.2025 / 23:45
Qazaxıstan öz neftini Azərbaycan üzərindən ixrac edə bilər - Bakı-Supsa kəməri...

07.07.2025 / 23:29
Ermənistan parlamenti Ohanyanın deputat toxunulmazlığını ləğv etdi

07.07.2025 / 22:31
"Nəticə budur - faktlar bir-bir artır..." - Aydın Quliyev yazır

07.07.2025 / 21:29
Ermənistan silahlı qüvvələrinin Azərbaycan ərazilərini işğal etməsi nəticəsində zərər çəkmiş şəxslər məhkəmədə ifadə verdi - FOTO

07.07.2025 / 21:18
Rusiyada Azərbaycan diaspor rəhbərlərinin “ovuna çıxıblar”... Faktlar çoxalır...

07.07.2025 / 21:03
Quba-Xaçmaz bölgə sakinləri "fındıq elanlarından" qəzəbləniblər...

07.07.2025 / 20:48
Zəngəzur dəhlizi ABŞ və Rusiyanı üz-üzə qoyub...

07.07.2025 / 20:34
Ermənistan konstitusiyanı dəyişməkdən birdəfəlik imtina etdi, lakin Bakının tələbini icra edəcək...

07.07.2025 / 20:19
Neft bazarında vəziyyət qarışır, Azərbaycan preventiv tədbirlər görməyə məcburdur

07.07.2025 / 20:05
Xəzərdə Özbəkistanın öz “paromları” işləyəcək - Azərbaycanın “70 faiz güzəşt”i böyük iş görür...

07.07.2025 / 19:50
ECO-nun Qarabağ sammiti Əfqanıstandan Rusiyaya “yol açdı”...

07.07.2025 / 19:36
Rusiya Ukraynada kimyəvi silah tətbiq etdi - ağır ittiham, dünya şokda...

07.07.2025 / 19:22
Qlobal demoqrafiya problemləri Azərbaycanda da özünü göstərməyə başlayır...

07.07.2025 / 19:10
İrandan Azərbaycana 42 kq narkotik keçirilməsi cəhdinin qarşısı alındı - DTX və DSX-dən birgə əməliyyat...

07.07.2025 / 19:02
Mədəniyyət Nazirliyinin Rusiya ilə əməkdaşlığına dair saxta sənəd yayıldı

07.07.2025 / 18:51
Rusiya Əfqanıstanı “İslam əmirliyi” kimi tanıyan ilk ölkə oldu...

07.07.2025 / 18:37
İranda türk dili problemi - Xankəndi sammiti tarixi mərhələ açdı...

Belə müsabiqələr uşaq və gənclərə təsir edir...

XƏBƏR ARXİVİ