Məhəmməd Əsədullazadə: “Paşinyan anklavlarla bağlı ziddiyətli danışmaqla prosesi pozur”
Ermənistan baş naziri Nikol Paşinyan keçirdiyi mətbuat konfransında qeyd edib ki, Azərbaycanın 86.600 kv. kilometrlik ərazi bütövlüyünə anklavlar da daxildir:
“Ermənistanın 29.800 kv. kilometrlik ərazisinə Artsvaşen (Başkənd), Azərbaycanın 86.600 kv. kilometrlik ərazisinə isə üç anklav da daxildir. Bu məsələnin həllinin bir neçə variantı var: onlardan biri anklavları ərazisində yerləşdikləri tərəfin nəzarəti altında buraxmaqdır. Yəni kvadrat kilometrlər dəqiqləşdirilməklə, ərazilərin ekvivalentliyi prinsipinə əsasən. Tutaq ki, Artsvaşenin, digər anklavların ərazisi ölçülsün və müvafiq olaraq hər şey bərabərlik prinsipi əsasında olacaq şəkildə hərəkət edilsin. Digər variant sülh müqaviləsi bağlandıqdan sonra Artsvaşenin Ermənistanın suverenliyi altına, digər üç anklavın isə Azərbaycanın suverenliyi altına qaytarılmasıdır. Bu məsələ ilə bağlı Azərbaycanla müzakirələr davam edir”.
Burada diqqəti çəkən məqam odur ki, bizim Ermənistanda 8 ankılavımız olduğu halda (Qazaxın 7 kəndi, Naxçıvanın Kərki kəndi), Paşinyan 3 ankılavdan bəhs edir.
- “Sövet dönəmində Ermənistana istifadə üçün verilən bütün yaylaqlar geri alınmalıdır”
Sözügedən məsələni “Bakı-Xəbər”ə şərh edən politoloq Məhəmməd Əsədullazadə hesab edir ki, Nikol Paşinyan Azərbaycanın ərazi bütövlüyünü tanıdığını desə də, anklavlarla bağlı ziddiyətli danışmaqla prosesi pozur: “Qeyd edim ki, Ermənistan ərazisi tarixi Azərbaycan torpaqlarıdır. Ötən 30 il ərzində Ermənistan işğal etdiyi ərazilərdə etnik təmizləmə, soyqırım və vandalizm siyasəti həyata keçirib. Belə bir ölkənin anklav tələb etməsi absurddur. Azərbaycanın Ermənistan ərazisində 3 yox, ümumilikdə 8 anklavı var. Ermənistanın isə heç bir anklavı yoxdur. Niyə? Ona görə ki, işğal dövründə Ermənistan yaşayış məntəqələrinin əksəriyyətini məhv edib. Buna görə də Ermənistan Azərbaycana təzminat olaraq ərazi verməlidir. Bu baxımdan hesab edirəm ki, Ermənistan anklav iddialarından əl çəkməlidir. Ümumiyyətlə, Başkəndə ermənilər köçürülüb və Moskva tərəfindən zorla Ermənistana verilib. Bu baxımdan hüquqi cəhətdən belə bir yanaşmanın N. Paşinyan tərəfindən qoyulması Ermənistanın əleyhinə işləyəcək. Qərbi Zəngəzur, Göyçə mahalı Azərbaycan torpaqlarıdır. Bir sözlə, Ermənistanın Azərbaycan ərazisində anklavı yoxdur. Vaxtilə yaylaq olaraq müəyyən ərazilər müvəqqəti olaraq Ermənistana istifadəyə verilib. Sonra Ermənistan həmin ərazilərə sahiblənməyə çalışıb. Ona görə də sövet dönəmində Ermənistana istifadə üçün verilən bütün yaylaqlar geri alınmalıdır. Ermənistan anklavları xoşluqla geri qaytarmayacaqsa, o zaman həmin ərazilər güc yolu ilə geri alınmalıdır. Əks təqdirdə onlar xoşluqla ərazilərimizi geri qaytarmayacaqlar”.
Vidadi ORDAHALLI
