Ilqar Orucov: “Yalançı alim” fikrinin kimlərə şamil olunduğunu açıqlamalıdır”
Elm və təhsil naziri Emin Əmrullayev “Doktorantların və Gənc Tədqiqatçıların XXVIII Respublika Elmi Konfransı”nda çıxışı zamanı bildirib ki, alim adını yalançı “alim”lərdən qorumaq lazımdır:
“Layiq olmayan insanlara layiq olmadığı adları verməyin sonu yaxşı deyil. Son illər işlər görülür, amma inzibati qaydada tənzimləmək çətindir. Xaricdə məqaləsi olmayan özünə alim deməyə utanmalıdır. Son beş ildə məqaləsi olmayan alim utanmalıdır. Məqaləsi olmayan, istinadı olmayan adamın özünə alim deməsi ayıbdır".
Qeyd edək ki, son zamanlar alimlərlə bağlı müxtəlif məlumatlar yayılır. O da bəllidir ki, alimlərin yetişdirilməsi ilə tək Elm və Təhsil Nazirliyi deyil, Azərbaycan Milli Elmlər Akademiyası və Azərbaycan Respublikasının Prezidenti yanında Ali Attestasiya Komissiyası məşğul olur. Belə olan halda E.Əmrullayevin səsləndirdiyi fikirlərə Ali Attestisiya Komissiyasında reaksiya olmalı idimi?
“Elmi işlər Ali Attestasiya Komissiyasına təqdim olunana qədər müvafiq olaraq neçə mərhələdən keçib, sui-istifadə hallarına yol verilib”
Azərbaycan Gənc Alim, Doktorant və Magistrlər Cəmiyyətinin sədri, təhsil eksperti İlqar Orucov “Bakı-Xəbər”ə şərhində bildirdi ki, elmi ad, elmi dərəcə, alimlik adı bəzi iş adamları, bəziləri üçün prestij məsələsinə çevrilib: “Onlar adlarının qarşısına fəlsəfə və ya elmlər doktoru yazılmasını vacib sayır. Hətta ayrı-ayrı adamlar öz qohumlarına, dost-tanışlarına belə elmi ad verdirirdi. Bu, akademik etikaya, elm adına utancvericidir. Elmə bu cür münasibət elmi ələ salmaq deməkdir. Emin Əmrullayevin belə bir mövzu ilə bağlı iradı haqlıdır, yerindədir. Yaxşı olar ki, kimlərin nəzərdə tutulduğuna da fikir bildirilsin. Etiraf etmək lazımdır ki, zamanında bir çox insan öz biliyi, zəhməti ilə elmə gəlib, elmi işlə məşğul olub”.
Həmsöhbətimiz hesab edir ki, Ali Attestasiya Komissiyasının əvvəlki rəhbərliyi dövründə müəyyən boşluqlar və bundan istifadə halları olub: “Hazırda isə Ali Attestasiya Komissiyasının tələbləri, şərtləri kifayət qədər sərtləşib. Komissiya plagiatla mübarizə işini son illərdə xeyli gücləndirib. Təbii ki, dissertasiya işi yazan şəxslər də bəzən köçürməyə yol verirlər, lakin Komissiya bunları qəbul etmir. Onların hazırki fəaliyyəti ciddi qiymətləndirilir. Ancaq onu da deyim ki, Komissiyanın illik hesabatlarına baxanda görmək olur ki, nə qədər elmi işlər ləğv olunub. Həmin işlər Ali Attestasiya Komissiyasına təqdim olunana qədər müvafiq olaraq neçə mərhələdən keçib, sui-istifadə hallarına yol verilib. Doktorantura təhsilinin yekununda diplom verilmir. Elmi işin müdafiəsindən sonra şəxsə diplom verilir. Diplom şəxsin alimlik dərəcəsini təsdiq edən sənəddir. Daha sonra həmin diplom Ali Attestasiya Komissiyasına təqdim olunur. Bəllidir ki, Ali Attestasiya Komissiyası xoşagəlməz hallara qarşı barışmaz mövqe nümayiş etdirir. Bu komissiyanın fəaliyyəti qapalıdır və müvafiq qaydalar çərçivəsində bu işlərə nəzarət olunur”.
İ.Orucovin fikrincə, E.Əmrullayev “yalançı alim” fikrinin kimlərə şamil olunduğunu açıqlamalıdır: “Alimlər cəmiyyət üçün örnək olmalı halda onların saxta yolla elmi iş yazdırması düzgün deyil. Yaxşı olar ki, plagiatla məşğul olan şəxslərin kimliyi ictimaiyyətə açıqlansın. Plagiatlığın hansı səviyyədə, meyarda olması da açıqlanmalıdır. İctimai qınaq olmasa, bu sahədə dönüş əldə edə bilmərik”.
Günel CƏLİLOVA
