Rusiya Azərbaycanla Strateji Bəyannamənin ruhunu növbəti dəfə pozdu...
Qulamhüseyn Əlibəyli: “Zatulinin Azərbaycanın Rusiya ilə müttəfiq olmaması fikrinin ardınca Zaxarovanın...”
Rusiya Azərbaycanla bağlı məsələləri qarşılıqlı hörmət əsasında həll etməkdə qərarlıdır. Bu sözləri Rusiya Xarici İşlər Nazirliyinin mətbuat katibi Mariya Zaxarova deyib.
O, Prezident İlham Əliyevin 9 May – Faşizm üzərində Qələbə münasibətilə Moskvada keçirilən hərbi parad və tədbirlərə qatılmaması ilə bağlı jurnalistlərin suallarını cavablandırarkən iki ölkə arasında müşahidə olunan gərginliyə belə münasibət bildirib: “Moskva Bakı ilə münasibətləri 2022-ci ildə imzalanmış “Müttəfiqlərin qarşılıqlı fəaliyyəti haqqında” bəyannamənin əsasında qurur. Rusiya bu sənədin bütün potensialını üzə çıxarmaq və yaranan bütün məsələləri qarşılıqlı fayda və hörmət əsasında həll etmək əzmindədir”.
Məlumat üçün qeyd edək ki, AZAL-ın sərnişin təyyarəsinin qəzaya uğramasından 5 ay keçsə də, Rusiya tərəfindən hər hansı əməliyyat istintaq tədbirləri aparılmayıb, eləcə də bu hadisədə günahı olanlar tapılaraq məsuliyyətə cəlb olunmayıb. Eyni zamanda, bir müddət əvvəl Azərbaycanın bir sıra media resurslarına kiberhücumların Rusiyadan edildiyi təsdiqini tapıb. Moskva bu məsələyə də aydınlıq gətirməyib. Bundan başqa, bir neçə gün əvvəl Azərbaycan parlamentinin üzvü Azər Badamovun Rusiyaya girişinə qadağa qoyulub, o, Moskvada aeroportda saxlanılaraq deportasiya edilib. Rusiya tərəfi isə məsələ ilə bağlı əsaslandırılmış hər hansı açıqlama verməyib. Bütün bunlar iki ölkə münasibətlərinə təsir edir.
Maraqlıdır, doğrudanmı Rusiya Azərbaycanla münasibətləri sözügedən bəyannamənin əsasında qurur?
“Bəyannamənin imzalanmasından 3 ildən çox vaxt keçsə də, hər iki ölkə parlamentləri onu rəsmən təsdiq etməyib”
Məsələ ilə bağlı fikirlərini “Bakı-Xəbər”lə bölüşən sabiq millət vəkili, hüquqşünas Qulamhüseyn Əlibəyli hesab edir ki, ümumiyyətlə, Rusiya başqa dövlətlərlə münasibətləri ikitərəfli və çoxtərəfli razılaşmalara və üzərinə götürdüyü beynəlxalq öhdəliklərə uyğun qurmur: “Başqa dövlətlərə münasibətdə Rusiyanın siyasəti militarist şovinizm, qaba güc tətbiq etmək hədəsi, bilavasitə hərbi müdaxilə və təcavüz ünsürləri üzərində qurulur. Ayrı-ayrı dövlətlərə münasibətdə bu siyasət geosiyasi konyunkturadan asılı olaraq yumşala və daha da sərtləşdirilə bilər. Azərbaycana münasibətdə biz bunun dəfələrlə şahidi olmuşuq. Bugünkü Rusiya-Azərbaycan münasibətləri də Moskvanın mövqeyi əsasında vaxtaşırı mülayimləşir və ya sərtləşir. Bunun müxtəlif səbəbləri ola bilər. Azərbaycan anti-Rusiya koalisiyasına və ona qarşı sanksiyalara qoşulmasa da, təcavüz etdiyi və ərazilərinin bir hissəsini işğal etdiyi Ukraynanı müdafiə edir. Bu ölkənin ərazi bütövlüyünü tanıyır, Ukraynaya humanitar və digər yardımlar göstərir. Rusiya hakimiyyətinin bundan məmnun qaldığını söyləmək qeyri-mümkündür. Digər tərəfdən, işğal olunmuş ərazilərimizin azad olunması, suverenliyimizin tam bərpası, Rusiya qoşunlarının ölkəmizdən çıxarılması, Rusiyanın ölkəmizə mümkün təsir imkanlarının minimuma endirilməsi üzrə olan tədbirlər, o cümlədən etnik seperatizmin qarşısının alınması, Azərbaycanın regionda söz sahibinə çevrilməsi də Moskvanı narahat edir. Yəni bütün bunlar Rusiyanın Azərbaycana münasibətinin sərtləşməsinə səbəb olan amillərdir. Lakin Rusiya Azərbaycana münasibətdə qaba güc hədəsi tətbiq edə bilmədiyindən müəyyən manevrlər etməyə çalışır. Üzdə hər şeyin yaxşı və normal olduğunu göstərmək üçün müxtəlif üsullardan istifadə edir, ayrı-ayrı rəsmi şəxslərin dili ilə ziddiyyətli fikirlər söyləməyə üstünlük verir. Bu baxımdan bir neçə gün bundan əvvəl Konstantin Zatulinin dili ilə Azərbaycanın Rusiya ilə müttəfiq olmaması fikrinin ardınca Zaxarovanın Rusiya Azərbaycanla münasibətlərini strateji müttəfiqlik haqqında ikitərəfli bəyannaməyə uyğun qurur söyləməsi təəccüb doğurmamalıdır. Həmin bəyannamənin imzalanmasından 3 ildən çox vaxt keçsə də, nə Rusiya, nə də Azərbaycan onu parlamentdə rəsmən təsdiq etməyib. Bu isə o deməkdir ki, bəyannamə hüquqi qüvvəyə minməyib. Ötən 3 il ərzində bütövlükdə Rusiya hakimiyyətinin, o cümlədən, ayrı-ayrı rəsmi şəxslərin Azərbaycana münasibətdə həyata keçirdiyi siyasət və söylədikləri fikirlər həmin bəyannamənin mətninə, ruhuna uyğun olmayıb. Təkcə Rusiyanın hava məkanında Azərbaycana məxsus təyyarənin raketlə vurulması və ondan sonrakı prosesləri, Azərbaycanın rəsmi istəklərinə zidd olaraq müəyyən məsələlərə aydınlıq gətirilməməsini, istintaqın qəsdən yubadılmasını və bununla bağlı digər məsələləri xatırlamaq kifayətdir. Ona görə də Rusiya Azərbaycanla münasibətlərini strateji müttəfiqlik haqqında ikitərəfli bəyannaməyə uyğun qurur fikrinin heç bir siyasi və hüquqi əsası yoxdur”.
Vidadi ORDAHALLI
