Ermənistan mətbuatının yaydığı məlumata görə, Kollektiv Təhlükəsizlik Müqaviləsi Təşkilatının (KTMT) bəzi üzvləri Azərbaycan və Ermənistan sərhədində hərbi əməliyyatlara müdaxilə etmək qərarına veto qoyublar. Belə ki, Qazaxıstan, Qırğızıstan və Tacikistan Ermənistanın tələblərini rədd edərək əməliyyatlara qarışmaqdan imtina ediblər.
Bir neçə gün əvvəl isə KTMT-nin birgə qərargahının rəhbəri Anatoli Sidorov keçirdiyi “Kollektiv Təhlükəsizlik Müqaviləsi Təşkilatının (KTMT) missiyasının Ermənistana göndərilməsi təklifi Rusiya prezidenti Vladimir Putin tərəfindən irəli sürülüb” deyə bildirirdi.
Qeyd edək ki, KTMT-nin Kollektiv Təhlükəsizlik Şurasının qərarına uyğun olaraq, KTMT Birləşmiş Qərargahının operativ qrupu monitorinq missiyasını yerinə yetirmək üçün Ermənistana gəlib.
Bu barədə Ermənistan müdafiə nazirliyinin mətbuat xidməti məlumat yayıb.
Bildirilir ki, missiyanın rəhbəri general-polkovnik Anatoli Sidorov Ermənistanın müdafiə naziri Suren Papikyanla görüşüb. Tərəflər sərhəddəki vəziyyəti müzakirə ediblər.
Üç dövlətin veto qoymasına baxmayaraq Putin KTMT Birləşmiş Qərargahının operativ qrupunu Ermənistana gönərdi.
“Qazaxıstan, Qırğızıstan və Tacikistan göstərdi ki, Ermənistan heç zaman KTMT-ni öz məqsədləri üçün alətə çevirə bilməyəcək”
Məsələyə şərh verən AVCİYA-nın vitse-prezidenti, siyasi şərhçi, professor Məhərrəm Zülfüqarlı bizimlə söhbətində bildirdi ki, SSRİ-nin süqutundan sonra Rusiyanın rəhbərliyi ilə yaranan qurumların mütləq əksəriyyətinin belə demək mümkündürsə, yarandığı gündən fəaliyyəti yeni doğulmuş uşağa bənzəyir. M.Zülfüqarlı qeyd etdi ki, KTMT-yə üzv olan ölkələr Sovetlər birliyindən təzə qopandan sonra öz müstəqilliyini möhkəmləndirməmişdi və Rusiyanın təxribatlarına tam cavab vemək gücündə deyildilər. “Amma indi vəziyyət dəyişib. Rusiyanın beynəlxalq aləmdə yaratdığı mifik güc alt-üst olub. Ukrayna ilə müharibədə günü-gündən uduzaraq geri çəkilməsi, mövcud olan nüfuzun aşağı düşməsi ona gətirib çıxarır ki, artıq Rusiya istədiyini edə bilmir. Əvvəla, Rusiyanın indiki Ermənistanda siyasəti ziddiyyətlidir. Rusiya bir tərəfdən Ermənistanı özünə müttəfiq, forpost ölkə kimi görür, ikincisi tərəfdən isə orada hakimiyyətdə olan Baş naziri Qərbin adamı olduğu üçün qəbul etmir, öz adamlarını hakimiyyətə gətirmək istəyir. Bu baxımdan da Rusiyanın mövqeyi qeyri-müəyyəndir. Tutalım, 90-cı, 2000-ci illərin əvvəllərində ermənilər belə hesab edirdilər ki, Ermənistanla Azərbaycan arasında hərbi əməliyyatlar başlayarsa Rusiya birmənalı olaraq Ermənistanı müdafiə edəcək. İndi isə bu mif dağılıb. Ona görə də, qardaş Türkiyənin bilavasitə dəstəyi türk dilli dövlətlərin birliyinin get-gedə güclənməsi, bu respublikalar arasında milli-mənəvi əlaqələrin yaranması, inkişafı ona gətirib çıxarır ki, artıq həmin qurumda olan türk respublikaları müstəqil siyasət yürütməyə başlayırlar. Bundan başqa Azərbaycan dövlətçiliyinin güclənməsi, 44 günlük müharibədən sonra regionda Azərbaycanın gücünün həddən artıq artması, Azərbaycanla mərkəzi Asiya respublikaları arasında mədəni-iqtisadi əlaqələrin güclənməsi kimi amillər o ölkələrin belə qərar verməsinə gətirib çıxarır. Bu ölkələrin Azərbaycan və Ermənistan sərhədində hərbi əməliyyatlara müdaxilə etmək qərarına veto qoyması tamamilə əsaslıdır. Qazaxıstan, Qırğızıstan və Tacikistan göstərdi ki, Ermənistan heç zaman KTMT-ni öz məqsədləri üçün alətə çevirə bilməyəcək”.
M.Zülfüqarlı hesab edir ki, türk dilli ölkələrlə, islam dövlətləri ilə əlqələrin dərinləşməsi və Azərbaycanın nüfuzunun güclənməsi bu kimi halların baş verməsinə rəvac verir: “ KTMT-yə üzv olan türk respublikaların Azərbaycana münasibəti müsbətdir. Bu ölkələr qardaş Azərbaycana daha çox dəstək verməyə çalışırlar, Rusiyanın forpostu olan və beynəlxalq aləmdə tamamilə nüfuzunu itirən Ermənistana əhəmiyyət vermirlər. Ona görə də Putin əlacsızlıqdan Ermənistana nümayəndə göndərib. KTMT-nin missiyasının Ermənistanda peyda olmasının elə də böyük təsir yoxdur, bu missiya yalnız müşahidə etmək, məlumat vermək xarakterlidir. Çünki Azərbaycan atdığı addımlarda beynəlxalq hüquqa söykənir, öz ərazi bütövlüyünü bərpasına, sərhədlərin müəyən edilməsinə, sülh müqaviləsinin imzalanmasına çalışır. Bu baxımdan da Azərbaycana qərəzli yanaşmayan bütün dövlətlər ölkəmizin bu haqq işinə dəstək verir. Yaxın gələcəkdə biz Azərbaycanın daha böyük uğurlarının şahidi olacağıq.
Bilirsiz ki, indi də Qırğızıstan və Tacikistan sərhəddində münaqişə baş verib. Sərhəd münaqişəsi var. Bu problemin də yaradıcısı çox güman ki, böyük dövlətlər və Rusiyadadır. Ona görə də, indi Qırğızıstan və Tacikistan da öz başlarının hayına qalıblar. KTMT-yə üzv olan iki ölkə arasında sərhəd münaqişəsi başlayıb” - deyə M.Zülfüqarlı qeyd etdi.
İradə SARIYEVA
