Aydın Quliyev: "Azərbaycan Xəzər ölkələrinin potensiallarını birləşdirməkdə hamıdan önəmli imkanlara sahibdir"
Xəzəryanı ölkələrin Aşqabad sammiti tək Azərbaycan yox, bütün əlaqəli ölkələr üçün çox əhəmiyyətli hadisədir. Hər belə sammitlər Xəzərin problemlərini ortaya qoymaqla bərabər, həm də onunla əlamətdar olur ki, hansı dövlət Xəzərin naminə nə edir, nə etmək gücünə sahibdir.
Bunu “Bakı-Xəbər” Media Qrupunun rəhbəri, politoloq Aydın Quliyev deyib.
A.Quliyev bildirir ki, dənizin təbii ehtiyatlarının qorunmasından tutmuş ta Xəzər hövzəsində sülh, təhlükəsizlik və firavanlığa qədər geniş məsələlər bu spektrə daxildir: “Xəzəryanı ölkələrin qarşılıqlı münasibətləri o qədər önəmli məsələdir ki, qalan bütün digər problemlər bundan asılıdır və bu istiqamətdə Azərbaycan ən ardıcıl siyasət aparan ölkə sayılır. 1991-ci ildə sovet dövləti dağılandan sonra Xəzər ətrafında yaranmış münasibətlər sistemində kimin nə oyun, nə siyasət apardığına diqqət etmək yetər ki, hansı dövlətin nə töhfə verdiyini biləsən. Ötən 25 ilin tarixi göstərir ki, Xəzər dövlətlərinin münasibətləri normal məcraya salınmasaydı, heç bir problem həll oluna bilməzdi. Bu münasibətlərin normallaşması üçün düzgün prinsip və davranışların ortaya qoyulması isə müstəsna əhəmiyyət daşıyır.
Bu cəhətdən Aşqabadda Azərbaycan Prezidentinin Xəzər ölkələri arasında münasibətlərin hamının maraqları üzərində qurulduğu barədə bəyanatı böyük önəm daşıyır. Bu prinsip Xəzəryanı əməkdaşlıqlara sabitlik, dinamika, bərabərlik gətirən mühüm amildir. Aşqabadda Azərbaycan Prezidenti bu mövqeyə söykənməklə Xəzər ölkələrinin münasibətlərinin davamlı olmasına prioritet kimi baxdığını bir daha göstərdi. Azərbaycan Prezidentinin sabit baxışları və prinsipləri Xəzəryanı əməkdaşlıqların davamlı inkişafına ən güclü təminatdır. Azərbaycan hələ bu ölkələr arasında heç bir mübahisə və ya münaqişənin səbəbkarı olmayıb.
Təsadüfi deyil ki, Aşqabad zirvəsində Azərbaycanın Xəzəryanı əməkdaşlıqlara daha real və ardıcıl töhfələr verməyə qadir olduğu bir daha özünü göstərdi. Xüsusilə Şimal-Cənub, Şərq-Qərb dəhlizlərinin qovşağı olması Azərbaycanın imkanlarını artırır. Sammitdə Prezident Əliyev Azərbaycanın zəngin nəqliyyat-logistika infrastrukturlarının rolundan təsadüfən danışmadı. Məsələ burasındadır ki, Azərbaycan həqiqətən böyük infrastrukturlar şəbəkəsinə malikdir və bu infrastrukturlar nəqliyyat, enerji, logistika daxil olmaqla geniş spektri əhatə edir. Azərbaycanın coğrafi mövqeyi və infrastruktur imkanları bütün digər ölkələrin potensiallarını əlaqələndirməkdə və üzə çıxarmaqda üstün təsirlərə malikdir. Prezident Əliyevin Şimal-Cənub Dəhlizi üzrə Bakıda 8-ci konfransın keçirilməsi təşəbbüsü ilə çıxış etməsi tək bu günün reallıqlarına verilən cabab deyil, həm də daha çox perspektiv inkişafın tələbləri baxımından uzaqgörənlik nümayişidir.
Məlumdur ki, hazırda Rusiya və İran 2002-ci ildə əsası qoyulmuş Şimal-Cənub Dəhlizinin daha da gücləndirilməsi uğrunda gərgin iş aparırlar. Hindistanın Mumbay limanından İranın Bəndərabbas limanına, oradan isə Azərbaycan və Xəzər dənizi üzərindən Rusiyaya qədər olan dəhlizin imkanları Süveyş kanalından qat-qat əlverişli alternativ hesab edilir.Onu da əlavə edək ki, Azərbaycan özünün Bakı-Tiflis-Qars dəmiryolu vasitəsilə Şimal-Cənub dəhlizinin imkanlarını genişləndirmək, şaxələndirmək gücünə malikdir. Azərbaycan Şimal-Cənub dəhlizini öz imkanları hesabına Cənub-Qərb dəhlizinə çevirə bilər. Daha doğrusu, Azərbaycan Şimal-Cənub dəhlizinin Cənub-Qərb qolunu da aça bilər. Xəzəryanı dövlətlərin potensiallarının və güclərinin əlaqələndirilməsinə bundan yaradıcı nümunə göstərmək çətindir”.
