Regionda əsas güc mərkəzinə çevrilən Azərbaycan və Türkiyə qarşıdakı dövr ərzində bir sıra dünya dövlətlərinin onlara qarşı sərgilədiyi düşmən mövqeyinə qarşı da birlikdə mübarizə aparmalı olacaq. Artıq hər iki ölkə bu məsələ ilə bağlı maraqlı mövqe sərgiləyir və onlara qarşı tətbiq edilən ikili standartlara qarşı birgə çıxır. Çünki əks təqdirdə, hər iki ölkə özünə qarşı sərgilənən ədalətsizliyə daha çox məruz qalacaq, daha çox ikili standartlatla üzləşməli olacaq.
Yeri gəlmişkən qeyd edək ki, bu məsələyə Türkiyə prezidenti Rəcəb Tayyib Ərdoğan Prezident Administrasiyasında nazirlərlə keçirdiyi toplantısından sonrakı çıxışında da xüsusi toxunub. Bu xüsusda o qeyd edib: "Suriyada, Liviyada, Yəməndə və digər bir çox ölkələrdə hələ davam edən bir çox humanitar böhranlarda riyakarlığını, mənfəətlərini davam etdirən dövlətlərin dünyaya haqq və ədalət yaymayacaqlarını buradan bir daha təkrar edirəm. Ermənistanın Azərbaycan torpaqlarına hücumlarının qarşısını almaq üçün müvafiq addımların atılmaması buna misaldır".
Ərdoğan onu da vurğulayıb ki, Kipr və Şərqi Aralıq dənizi problemində bir neçə ölkənin mənfəətlərini qorumaq üçün tarixi həqiqətlərə, beynəlxalq sazişlərə arxa çevirən ölkələr var: "Sırf Türkiyəyə qarşı ədavətlərilə əlaqədar regionumuzun və dünyanın balansını pozmağa çalışanlar əslində öz mənfi aqibətlərini öz əllərilə hazırlayırlar". Ərdoğan bildirib ki, Türkiyə Kiprdə, Aralıq və Egey dənizlərində digər ölkələrin haqqına, hüququna toxunmadan öz mənfəətlərini qorumağa davam edəcək. Qeyd edilən məsələdə hazırda Türkiyəyə tam şəkildə açıq dəstək verən ölkə qismində isə Azərbaycan çıxış edir.
Avropa isə Türkiyəyə qarşı yenə ikili standartlardan əl çəkmir. Bu fonda Şərqi Aralıq dənizində Türkiyəyə müqavimətdə məğlubiyyətə uğrayan Yunanıstan və onun ən əhəmiyyətli müttəfiqi Fransadan yeni təxribat xarakterli açıqlamalar gəlməkdə davam edir. Belə ki, Yunanıstan xarici işlər naziri Nikos Dendias ehtiyac olduğu təqdirdə Avropadakı həmkarlarından Türkiyəyə qarşı tətbiq oluna biləcək sanksiya siyahısının hazırlamasını istəyib. Fransa prezidenti Emmanuel Makron da təxribatçı mövqe sərgiləyir: “Türkiyəyə konkret mesaj göndərdik: xoş niyyətli, sadəlövhlükdən uzaq, məsuliyyətli dialoqu yenidən açaq. Bu çağırış bundan sonra Avropa Parlamentinin də çağırışıdır. İstənilən odur ki, eşidilib də irəliyə gedək”. Bütün bunlara Ankaranın cavabı sərt olub. Rəcəb Tayyib Ərdoğan bu məsələ ilə bağlı qeyd edib: "Türkiyə Şərqi Aralıq dənizində şantaja, banditizmə və təhdidə baş əyməyəcək". O bildirib ki, Şərqi Aralıq dənizi mövzusunda istifadə olunan təhdid dilinin xeyri yoxdur: "Aralıq dənizində ən uzun sahil xəttinə sahib olan ölkəmizdir. Şərqi Aralıq dənizi məsələsində, qarşı tərəfin təxribatlarına və uşaqcasına davranışlarına baxmayaraq, həmişə haqlı və böyük bir dövlət olmağın ləyaqəti ilə hərəkət etdik". Məhz bu vəziyyətdə Azərbaycanın Türkiyənin yanında yer alması vacib sayılır. Ekspertlər də bildirir ki, qütbləşən dünyada Azərbaycan-Türkiyə dostluq və qardaşlıq əlaqələri xüsusi əhəmiyyət kəsb edir. Belə vəziyyətdə hər iki ölkənin Qafqazda da möhkəmlənməsi vacib əhəmiyyət kəsb edir. Türkiyə xarici işlər nazirinin müavini Yavuz Selim Kıran Cənubi Qafqazın strateji nöqtədə yerləşdiyini bildirib. Onun sözlərinə görə, münaqişələr bölgənin potensialından istifadə etməyə imkan vermir: “Ermənistanın qurulduğu gündən bölgəyə qanunsuzluqdan başqa heç nə gətirmədiyi dünyaya bəllidir. Hücum siyasəti bu gün bu ölkənin dövlət siyasətinin əsasını təşkil edir. Ermənistan daxili problemlərindən diqqəti yayındırmaq üçün təxribata əl atır. Türkiyənin Dağlıq Qarabağ münaqişəsinin Azərbaycanın ərazi bütövlüyü və beynəlxalq hüquq çərçivəsində həlli üçün qərarlı dəstəyi davam etməkdədir. Ermənistan Azərbaycanın işğal olunmuş torpaqlarından dərhal çəkilməli və BMT-nin, ATƏT-in qərarlarına əməl etməlidir. Tovuz istiqamətində Ermənistanın təxribatı bu ölkənin regionun inkişafında ən əsas maneə olduğunu ortaya qoyur”.
Hesab edilir ki, Ermənistan maneəsinin dəf edilməsində Azərbaycan və Türkiyə bundan sonra ortaq mövqe sərgiləmək məsələsində yeni imkanlar da qazanır. Xüsusən də PKK terrorçularının Dağlıq Qarabağa axını hərb müstəvisində bu imkanları genişləndirir. Məlumdur ki, Ermənistan işğal etdiyi ərazilərdə PKK terror qruplaşmasının üzvlərini yerləşdirir. Hətta bu günlərdə “cairo24” nəşri Ermənistanın İrandakı sabiq səfiri Qraçya Poladyanın PKK terrorçularının Qarabağa gedən istiqaməti ilə bağlı planını paylaşıb. Poladyan PKK-çıların Qarabağa yerləşdiyini söyləyib. Verilən məlumata görə, iyul ayında İraqdan İranın Urmiya şəhərinə aparılan 25 PKK-çı burada bir müddət qaldıqdan sonra Ermənistana keçib. Sentyabr ayının əvvəllərindən Suriyanın Qamışlı bölgəsindən gətirilən 250 nəfərlik terrorçu qrup yenə İran vasitəsilə Ermənistana keçirilib. Ermənistan PKK-nın bu həmləsinə qarşılıq olaraq Türkiyə silahlı pilotsuz uçuş aparatlarına qarşı istifadə edilmək üçün Rusiya istehsalı olan raket verilməsi barədə üzərinə öhdəlik götürüb. Beləliklə, Ermənistan Azərbaycana qarşı addımlar atmaqla həm də Türkiyənin düşməni ilə sıx işbirliyinə gedir. Məhz bütün bunlar Azərbaycan və Türkiyənin Qarabağda birgə əmıliyyatına hüquqi zəmin yaradır.
Samirə SƏFƏROVA
