Cümə günü, 11 iyul 2025
     

Kiçik və böyük summativlər ləğv edilir?.. Nazir açıqladı...

Image

Cahid İmanlı: "İmtahanların sayını azaltmaq yox, onları məktəbin və müəllimin özünə qaytarmaq lazımdır" 

Orta məktəblərdə kurikulumun tətbiqindən sonra, ibtidai siniflərdə belə, tez-tez kiçik summativ qiymətləndirmə (KSQ), rübün yekununda isə böyük summativ qiymətləndirmə (BSQ)  aparılır.

Elm və təhsil naziri Emin Əmrullayev deyib ki, ümumi təhsil müəssisələrində imtahanların sayı çoxdur: "Hazırda imtahanların sayının azaldılması müzakirə mərhələsindədir". 

Qeyd etdiyimiz kimi, orta məktəblərdə şagirdlərin bilik və bacarıqlarının yoxlanılması üçün vaxtaşırı olaraq qiymətləndirmə imtahanları - BSQ və KSQ-lər keçirilir. Maraqlıdır, məktəblərdə imtahanların sayı azaldıla bilər?

"İmtahanların keçirilməsinin məktəbə, müəllimlərə və ümumiyyətlə təhsilimizə müsbət və ya mənfi təsiri yoxdur" 

Təhsil eksperti Cahid İmanlının sözlərinə görə, imtahan biliyin, bacarığın, meyarın ölçülməsi, qiymətləndirilməsidir. Bu qiymətləndirmənin nəticəsi biliyi ölçülənə müəyyən hüquqlar da verir: Gəlin, əvvəlcə nəzər salaq ki, orta məktəblərdə hansı fəndən neçə imtahan keçirilir. Bu imtahanların keçirilmə səbəbi nədir? Bu imtahanların keçirilməsinin məktəbə, müəllimlərə və ümumiyyətlə təhsilimizə müsbət və ya mənfi təsiri nələr olub? Ümumtəhsil məktəblərində şagirdlərin müəyyən təhsil pillələrində, məsələn, ibtidai təhsildə 4-cü sinifdə, orta təhsildə 9-cu sinif və ya tam orta təhsildə 11-ci sinifdə dövlət qurumu kimi Elm və Təhsil Nazirliyinin keçirdiyi hansısa mərkəzləşmiş imtahan mövcud deyil. Burada  şagirdlərin qiymətləndirilməsi məktəbdaxili qiymətləndirmə sayılır. Amma məhz burada hazırda orta ümumtəhsil məktəbində təhsil sistemində çoxlu mübahisə yaradan, təhsili biznesə çevirən, şagirdlərin dərsdən yayınmasına gətirib çıxaran, repetitorluğa şərait yaradan, gündəlik dərs prosesini pozan bir nüans ortaya çıxır. Bu da Dövlət İmtahan Mərkəzinin 9-cu və 11-ci siniflərdə bütün fənlərdən yox, yalnız 3 fəndən – Ana dili, Riyaziyyat və xarici dildən mərkəzləşmiş qaydada buraxılış imtahanı keçirməsi və bu imtahanın nəticəsi kimi şagirdlərə müəyyən orta ixtisas və ali təhsil müəssisələrinə qəbul olmaq hüququ verməsidir. Bu prosesin müsbət nəticələri olsa da, mənfi tərəfləri də az deyil. Belə ki, vahid qayda pozuldu, şagirdlərdə və müəllimlərdə "bu əsas fəndir, lazımlı fəndir, digəri ikinci dərəcəli, lazımsız fəndir" kimi anlayışlar formalaşdırdı. Bunun əsl çətinliklərini, mahiyyətini orta məktəbdə gündəlik dərs aparmayan müəllimlərdən başqa heç kim bilə bilməz. Təsəvvür edin ki,  şagirdlərin əksəriyyəti 8-ci sinifdən buraxılış imtahanı qorxusundan digər fənlərin öyrənilməsinə həsr etdikləri vaxtı, zamanı, əziyyəti, məsuliyyəti, maddiyyatı, enerjini ancaq 3 buraxılış fənninə yönəldir. Nəticədə isə digər fənlər kölgədə qalır. Halbuki məktəbin, xüsusilə 9-cu sinfə qədərki orta təhsilin məqsədi bu deyil. Orta təhsil pilləsində şagirdlər bütün fənləri bərabər oxumalı, yəni minumum bal olan 30 faizlik həddi keçməlidir. Məhz bu zaman onlarda müəyyən dünyagörüşü, həyati bacarıqlar, vərdişlər və şəxsiyyət formalaşar". 

Ekspert hesab edir ki, imtahanların sayını azaltmaq yox, onları məktəbin və müəllimin özünə qaytarmaq lazımdır: "İngilis dilini mükəmməl bilib tarixini bilməyən və ya musiqi, incəsənət duyumu olmayan, texnologiyanı oxumayıb sadə əmək vərdişlərini bilməyən robotlar lazım deyil. Orta təhsil pilləsinin nəticəsində biz yalnız 3 fənni bilən uşaqlar yetişdirməli deyilik. Bu pillədə tədris olunan bütün fənlərin ən az 30 faizini mənimsəyən, həm humanitar, həm təbiət , həm idman və incəsənət, həm də texniki sahələrdən az da olsa məlumatlı olan dünyagörüşlü şəxsiyyət formaladırmalıyıq".

Günel CƏLİLOVA



VİDEO

SON XƏBƏRLƏR

11.07.2025 / 21:43
Erməni işğalı zamanı əsirlikdə və girovluqda saxlanılmış şəxslər ifadə verdi – MƏHKƏMƏ+ FOTO

11.07.2025 / 21:30
Rusiya XİN Azərbaycanda rus dilinin vəziyyətini(?) araşdırır...

11.07.2025 / 21:15
Antiterrordan Əbu-Dabiyədək - Əliyevin təşəbbüsləri aparıcıdır...

11.07.2025 / 21:01
Priqojin 2 azərbaycanlını “Vaqner”ə hansı ölkənin həbsxanasında cəlb edib?..

11.07.2025 / 20:46
Bakı-İrəvan sazişi bu ilin sonunda imzalana bilər...

11.07.2025 / 20:31
Zəngəzur dəhlizi açılır - Əbu-Dabi çox şeyi dəyişdi....

11.07.2025 / 20:16
Əliyev-Paşinyan görüşünə Rusiyadan ikibaşlı rəylər gəlir...

11.07.2025 / 20:02
Dövlətdən böyük vəsait ayrılır, ipəkçilik yenə də çökür...

11.07.2025 / 19:47
Azərbaycanın və Türkiyənin qəvi düşməninin axırına Ermənistan özü çıxır…

11.07.2025 / 19:30
Professor Məhərrəm Qasımlı Aydın Quliyevi yubileyi münasibətilə təbrik etdi

11.07.2025 / 19:17
Birləşmiş Kreml-İrəvan qüvvələri başladı - “Əbu-Dabi görüşünü ABŞ təşkil edib”...

11.07.2025 / 19:05
Sabir Zeynalov Açıq Çelenc Turnirində gümüş medal qazanıb

11.07.2025 / 19:03
Üç nəfər xaricində PKK terror təşkilatı bağışlandı - Murat Karayılan, Cəmil Bayık və...

11.07.2025 / 18:57
İranın diplomatik ikiüzlülüyü

11.07.2025 / 18:47
Hökumət mollası türk dilini "cəhənnəm dili" adlandırdı...

11.07.2025 / 18:42
Bahar Muradova Balakən rayonunda vətəndaşları qəbul edib

11.07.2025 / 18:33
Qərbi Azərbaycan məsələsi beynəlxalq sənədlərdə insan haqları kimi qəbul olundu...

11.07.2025 / 18:23
İqtisadi Şuranın iclası keçirildi - 2026-cı il büdcə layihəsinə dair müzakirə aparıldı

11.07.2025 / 18:19
Təhsil Nazirliyi “qanunsuz” azad edir, məhkəmələr bərpa edir...

11.07.2025 / 18:06
Əliyev-Paşinyan razılaşmasının ardınca Rusiya hərəkətə keçdi...

11.07.2025 / 17:52
Vətəndaş Cəmiyyəti Təşkilatlarının BMT-də rolu – BAMF-dan növbəti təlim

11.07.2025 / 17:47
Azərbaycandan Almaniyaya daha çox pul axmağa başlayıb - əvvəl tərsinə idi, nə olub?

11.07.2025 / 17:44
TƏBİB-in tabeli tibb müəssisələrinin fəaliyyətinə dair növbəti geniştərkibli müşavirə keçirilib

11.07.2025 / 17:25
Tramp Ukraynaya göndərəcəyi silahların pulunu NATO-dan alacaq - Biz silahları onlara verəcəyik, onlar da Ukraynaya...

11.07.2025 / 17:12
Sabunçuda əməliyyat - Emin Səmədov 10 kq narkotiklə tutuldu...

11.07.2025 / 16:59
Dünya Çərkəz Birliyi çərkəz xalqının geridönüş haqqının tanınmasını tələb edir

11.07.2025 / 16:40
PKK-nın tərksilah edilməsilə bağlı ilk addım Süleymaniyyədə atıldı - Rəsmi Ankaradan ilk reaksiya...

11.07.2025 / 16:37
FHN-in əməkdaşı Beynəlxalq Mülki Müdafiə Təşkilatının Baş katibi seçildi

11.07.2025 / 16:28
Beynəlxalq səyyahlar Laçında... - YENİLƏNDİ

11.07.2025 / 15:57
Ürəyi Vətənlə döyünən qəhrəman Elnur...

11.07.2025 / 15:30
bp-nin Azərbaycan milli mətbuatının 150 illiyinə töhfəsi...

11.07.2025 / 15:29
Dəniz kənarında ekoloji çirklənməyə yol verən şəxslərə qarşı polis nəzarəti daha da gücləndirilib

11.07.2025 / 15:14
"Yaşyarımlıq oğlum başından qəlpə xəsarəti aldı" - Xocalı soyqırımı zamanı körpə övladları ilə girov götürülmüş qadın

11.07.2025 / 15:10
Bakıda “Gələcəyin mediası: “Əkinçi”nin izi ilə” mövzusunda Forum keçirilib - FOTO

11.07.2025 / 14:51
Azərbaycanın daha iki abidəsi UNESCO-nun Dünya İrsinin İlkin Siyahısına daxil edildi

11.07.2025 / 14:26
16 milyon manata yaxın borcu olan şirkətin əmlakı satışa çıxarıldı

11.07.2025 / 14:12
Ağdamda tikinti aparılan ərazidə insan sümüyü aşkarlandı

11.07.2025 / 13:55
Türk Rivierasında heyranedici mənzərələrlə dolu unudulmaz səyahət

11.07.2025 / 13:47
Paşinyan İrəvanı revanşistlərdən “təmizləyir”..

11.07.2025 / 13:24
“Konstitusiya və Suverenlik İli” çərçivəsində BDU-nun 2 tələbəsinə Ombudsmanın xüsusi təqaüdü veriləcək

11.07.2025 / 13:21
Prezident İlham Əliyev Gürcüstanın iqtisadiyyat və davamlı inkişaf nazirini qəbul edib

11.07.2025 / 13:19
BDU-da “Birincilik” təqaüdü təsis edildi

11.07.2025 / 13:12
Страшный сон профессора Хачикяна - ПРЯМАЯ ТРАНСЛЯЦИЯ

11.07.2025 / 13:11
Almaniyada yaşayan ixtiraçı həmyerlimiz "Bakı Xəbər"ə müraciət etdi

11.07.2025 / 13:09
“Sənət və duyğu harmoniyasının təbliği” layihəsi uşaqların psixoloji rifahına töhfə verir

11.07.2025 / 12:53
"Medianın işində ciddi keyfiyyət dəyişikliyi özünü göstərməkdədir" - Əhməd İsmayılov

11.07.2025 / 12:35
Rusiya Ukrayna müharibəsilə bağlı ABŞ-a yeni təkliflər verdi - Lavrovla görüşən Rubio detalları açıqlamadı...

11.07.2025 / 12:07
"Milli mətbuatımızın hazırkı estafetini yeni gənc nəsil qəbul etməlidir" - Əhməd İsmayılov

11.07.2025 / 11:55
“Respublika” qəzeti və “Xalq qəzeti” redaksiyaları birləşdirildi

11.07.2025 / 11:50
“Şübhəli əməliyyatların monitorinqi” informasiya sistemi yaradıldı - FƏRMAN

11.07.2025 / 11:42
Prezident bələdiyyələrin vahid informasiya sisteminin yaradılmasını təsdiqlədi

11.07.2025 / 11:35
Yaşayış minimumu haqqında qanunda dəyişiklik edildi

11.07.2025 / 11:33
“Bakinski raboçi” və “Xalq” qəzetinin redaksiyalarının MMC-ləri yaradıldı - FƏRMAN

11.07.2025 / 11:31
Milli Onkologiya Mərkəzinin maddi-texniki bazasının möhkəmləndirilməsinə vəsait ayrıldı - SƏRƏNCAM

11.07.2025 / 11:30
"İrana səfər etməyin!" - ABŞ öz vətəndaşlarına XƏBƏRDARLIQ ETDİ

11.07.2025 / 11:25
Dünya bazarı çalxalanır - qızıl 20 dollardan çox bahalaşıb

11.07.2025 / 11:16
Abşeronda 17 əl qumbarası, 16 partlayıcı və xeyli silah-sursat aşkarlandı - TƏCİLİ

11.07.2025 / 11:13
Vüqar Rəhimzadə: Azərbaycan konstruktiv və lider mövqeyi ilə sülh gündəliyini irəli aparır

11.07.2025 / 11:09
Cənubi Qafqazda yeni diplomatik mərhələ: Əbu-Dabidə tarixi görüş

11.07.2025 / 11:07
Samvel Karapetyanın yaxın adamı da həbs edildi

11.07.2025 / 11:04
Prezident İlham Əliyev Monqolustan Prezidentini təbrik etdi

11.07.2025 / 11:03
Bakı - İrəvan danışıqlarında mühüm nəticələr alındı - CANLI

11.07.2025 / 11:00
Respublika Klinik Xəstəxanasında pasiyent üzərində eyni anda 5 əməliyyat icra olunub

11.07.2025 / 10:31
BDU-da T3 Fondunun birgə əməkdaşlığı ilə “TEKNOFEST klubu” yaradılır

11.07.2025 / 10:29
Makron ŞOKDA - Məhkəmə onun arvadını kişi adlandıran jurnalistə bəraət verdi!

11.07.2025 / 10:22
Şirvanda narkokuryerdən 7 kiloqrama yaxın narkotik vasitə götürülüb

11.07.2025 / 10:13
Azərbaycan və Çin arasında mülki aviasiya sahəsində əməkdaşlığa dair sənəd imzalanıb

11.07.2025 / 10:10
Pakistanda cinayətkarlar 9 sərnişini öldürüblər

11.07.2025 / 10:00
"Rusiya ilə müharibə təkcə Ukrayna üçün deyil..."

11.07.2025 / 09:45
Pensiyaçılara şad xəbər

11.07.2025 / 09:32
Bu çanta Parisdə 7 milyona avroya satıldı

11.07.2025 / 09:20
"60 günlük atəşkəsə razıyıq, amma..."

11.07.2025 / 09:12
"Rusiya ilə bağlı məyus oldum" - Trampdan mühüm açıqlama

11.07.2025 / 09:05
Avroliqada yeni mövsüm başladı - NƏTİCƏLƏR

11.07.2025 / 09:02
PKK bu gün silahı yerə qoyacaq - "Terrorsuz Türkiyə" dövrü başlayır

11.07.2025 / 08:41
DİM-in riyaziyyatla bağlı "hesabları" özünü doğrultmadı...

11.07.2025 / 08:40
Bakının bu yollarında tıxac var - MƏLUMAT

11.07.2025 / 00:03
"Azərbaycan və Ermənistanın sülh istəyini dəstəkləyirik" - ABŞ Departamenti

10.07.2025 / 22:34
Ermənistanın Azərbaycan ərazilərini işğal etməsi zamanı əsirlikdə və girovluqda dəhşətli işgəncələrə məruz qalmış şəxslər məhkəmədə ifadə verdi - FOTO

10.07.2025 / 22:05
Prezident İlham Əliyevin sosial şəbəkə hesablarında Birləşmiş Ərəb Əmirliklərinə işgüzar səfərindən görüntülər paylaşıldı - VİDEO

10.07.2025 / 21:29
Prezident İlham Əliyevin Birləşmiş Ərəb Əmirliklərinə səfəri başa çatdı - FOTO

Qərbi Azərbaycan məsələsi beynəlxalq sənədlərdə insan haqları kimi qəbul olundu...

XƏBƏR ARXİVİ

İyul
B.eÇ.aÇC.aCŞB
301234567891011121314151617181920212223242526272829303112345678910